Parentale burn-out: een burn-out door je kinderen

Parentale burn-out: kinderen zijn leuk. Toch? Meestal lijkt het helemaal fantastisch om een baby te krijgen. De aankopen doen van schattige babykleertjes, het behangen van het kamertje en opa’s en oma’s die inkopen doen en je verzorgen. In films is een bevalling met een flinke zucht gelukt en worden kinderen met een paar aaien over hun bol een gezonde zelfstandige die zijn ouders liefheeft.

Stress om het ouderschap

Je had zo’n mooi beeld in je hoofd: Jij als gelukkige vader of moeder, kinderen gezond en blij. Natuurlijk wist je wel dat het hard werken zou worden, maar daar was je wel klaar voor: Jij was helemaal klaar voor het opvoeden van je kind

De eerste weken ging het goed, misschien het eerste jaar, of jaren, ook wel. Maar na verloop van tijd kost het je meer moeite. Al snel loop je tegen één van deze problemen aan:

• Je kind begint weerwoord en buien te krijgen waar je totaal geen rekening mee gehouden had
• Een verschil van inzicht met je partner over de opvoeding
• Je voelt je doodmoe en het lukt je niet je kind te geven wat hij/ zij verdient
• Je kind heeft opeens ‘iets’ en je hebt geen idee hoe je hiermee om moet gaan
• De negatieve kanten van jezelf, of van je partner, die je liever niet had teruggezien herken je in je kind(eren)
• Een (schoon)ouder die je wijze adviezen wil geven die voelen alsof je het niet goed genoeg doet

Voor je het weet lijkt het er op dat je een waardeloze ouder bent die ver achterloopt op de gelukkige gezinnetjes die je terugziet op Facebook.

De overbelaste ouder

Als werkende ouder loop je soms op je tenen. Werk, zorg voor het gezin, voor (schoon)ouders en sociale verplichtingen vragen veel van je. Overal ben je nodig. Het is voor de meesten onder ons niet eenvoudig om daar een goede balans in te vinden. Vooral veel vrouwen hebben de neiging om eerst voor anderen te zorgen en dan pas voor zichzelf.

Het is heel moeilijk, zo niet onmogelijk, om alle ballen even hoog in de lucht te houden. Het sterke verantwoordelijkheidsgevoel zit je vaak meer dwars dan dat het je helpt om taken evenwichtig te verdelen. Er blijft meestal weinig tijd voor jezelf over.

> Lees ook: jezelf verantwoordelijk voelen

Parentale burn-out

Als ouder ben je 24 uur per dag ‘aan het werk’. Het leven van nu kan stressvol zijn. Balans vinden tussen werk, je sociale leven en je gezinsleven is soms erg moeilijk. Onderzoeken geven aan dat ouders veel druk ervaren in de opvoeding van hun kinderen. In de media zien we veel programma’s en artikelen die draaien om opvoeden. Mensen spiegelen zich aan het ideaalbeeld dat geschetst wordt.

We krijgen later en minder kinderen en de verwachtingen liggen vaak hoger. Dat is niet vreemd, vroeger kregen we meer kinderen en moesten ouders hun aandacht verdelen over al hun kroost.  Nu krijgen ouders gemiddeld twee kinderen en ligt de focus op hen.

Daarnaast legt de competitieve maatschappij van nu een grotere druk op zowel ouders als kinderen. Kinderen moeten deze verwachtingen gaan inlossen, ouders moeten meer dan vroeger allebei werken. Ze moeten meer doen in minder tijd. Dat veroorzaakt stress.

Ook neem je dingen mee uit de opvoeding die je zelf hebt genoten.

> Lees hiervoor: de rol in het gezin en burn-out

De idealen van het ouderschap

Ouders die een vastomlijnd idee hebben van het ideale ouderschap hebben vaak moeite met bereiken van dat ideaalbeeld, dat kan zijn door gebrek aan tijd of door beperkingen van hun kind. Deze gevoelens kunnen leiden tot een burn-out.

Het kan goed zijn dat je kind ‘iets’ heeft wat jouw situatie wat moeilijker maakt (te denken valt aan: ad(h)d, autisme, hoogbegaafdheid, down, etc.) Deze situatie vraagt nog meer energie dan kind zonder dit ‘iets’. Het vraagt van je dat je je ontwikkeld op een manier die het kind datgene biedt dat het nodig heeft. Het is niet vreemd dat juist dat hetgene is waar je zelf zoveel moeite mee hebt (het is niet voor niks je kind)

> Lees ook: te hoge verwachtingen hebben

Ook kan het zijn dat je stiefkinderen krijgt van je partners’ eerdere relatie. Zeker dan kost het je dubbel moeite om je te verplaatsen in het kind. Je snapt deze kinderen niet zoals je je eigen kinderen begrijpt wat een hoop frustratie (stress) op kan leveren.

Alleenstaande ouder en parentale burn-out

Als je relatie strand door het uiteenvallen van je relatie, sta je er opeens alleen voor. Niet alleen de opvoeding van je kinderen, maar ook het hele huishouden, boodschappen doen en alles wat er verder bij komt kijken komt opeens op jouw schouders neer.

Bovendien heb je niet een maatje waarmee je alles kunt delen om ook andermans mening eens te horen.

Lees ook over eenzaamheid

Parentale burn-out: een insluiper

Parentale burn-out sluipt er meestal langzaam in. Signalen kunnen zijn:

• Een continu moe gevoel
• Snel verontwaardigd of geïrriteerd
• Gefrustreerd over eenvoudige zorg voor je kinderen
• Je het gevoel hebt dat je het nooit goed genoeg kan doen
• Je voelt minder emotie voelt naar je kinderen.

Wanneer jouw draagkracht niet groot genoeg is, is de balans tussen draagkracht en draaglast niet in evenwicht en kan dit uiteindelijk leiden tot burn-outklachten.

Je kunt pas goed voor anderen zorgen als je ook goed voor anderen kunt zorgen

Kind met ADHD, autisme, etc.

Als je kind ADHD of autisme heeft, sta je voortdurend bloot aan een extra grote hoeveelheid stress. Je bent vaak als moeder (vader) de belangrijkste verzorger. De stress kan voortkomen uit de gedachte dat je twijfelt of je wel een goede ouder bent voor je kind. Kinderen met autisme of een andere ontwikkelstoornis, zorgen er regelmatig voor dat een ouder overbelast raakt. Het onmachtige gevoel zorgt, en een gebrek aan wederkerigheid vanuit het kind (autisme), zorgt voor zeer veel extra druk.

Soms wordt je getergd door je eigen perfectionisme. Of je komt in een sociaal isolement terecht, omdat je het moeilijk vindt om je kind mee te nemen. Als je langdurig te maken krijgt met stress kan je uiteindelijk overspannen raken of zelfs een burn-out krijgen.

Eerste kenmerken parentale burn-out

Een uitgebreide omschrijving van alle symptomen? Je kunt hiervoor ons gratis E-book downloaden: Kenmerken burn-out. Kort gezegd zijn dit de eerste symptomen van een parentale burn-out:

• Je stemming is negatiever
• Je bent sneller geïrriteerd
• Slaapt slecht en daardoor meer vermoeid
• Je vergeet veel
• Je kunt je moeilijker concentreren

> Lees verder: eerste kenmerken van een burn-out

Wees niet te hard voor jezelf, je hoeft niet de beste ouder te zijn. Een liefdevolle en goede ouder zijn is goed genoeg. Wanneer je niet te hoge verwachtingen op jouw kinderen projecteert, ligt de lat voor jou ook minder hoog.

Geef niet op, maar neem je situatie eens onder de loep. Ligt het echt aan jou, je partner of je kinderen? Of is de situatie waarin je zit de boosdoener? Bedenk ook dat de fantastische foto’s van andere super gelukkige gezinnetjes genomen zijn op een gelukkig moment.

Niemand zet om 3 uur ’s nachts zijn krijsende kind op Facebook wanneer het weer een tandje krijgt. Het beeld wat een ander afgeeft hoeft dus niet de werkelijkheid te zijn. Cijfers laten heel wat anders zien namelijk.

Vaak is de optelsom de boosdoender wanneer het ouderschap je teveel wordt. Drukte op je werk, een zieke ouder, financiële zorgen of lichamelijke ongemakken (etc) kunnen een behoorlijke invloed hebben op de hoeveelheid energie die je hebt. Net dat moment dat je thuis komt en wilt neerploffen, zijn je kinderen daar om weer heel veel energie van je op te slokken. Energie die je op dat moment gewoon niet hebt.

> Lees ook: Hoe voorkom je een burn-out?

Zelfvertrouwen als ouder vergroten

Vaak geeft het een knauw in je zelfvertrouwen als je kind de iets heeft of krijgt. De leraren op school benaderen de problematiek van je kind vaak al jaren lang negatief. Vanuit je omgeving krijg je ongevraagde adviezen. Ook al bedoelen ze het goed. De meeste adviezen zijn slecht. Op deze manier voel je je al gauw onbekwaam als ouder. Het gevolg? Je gaat harder en harder werken!

Om hulp vragen

Je zult verbaasd zijn hoeveel mensen in je omgeving bereid zijn om je te helpen. Meestal zijn de mensen om je heen niet bewust van je worsteling. Ze gaan op in hun eigen problemen waardoor ze die van een ander niet opmerken. Door je gevoelens te uiten naar je partner, familie of vrienden geef je hun de gelegenheid om zijn of haar hulp aan te bieden.

> Lees ook: hoe vraag je om hulp?

Perfectionisme vermijden

Juist als je probeert alles heel goed te doen, ervaar je meer stress. De maatschappij vertelt je hoe de ideale vader of moeder moet zijn. Hoeveel je ook je best doet, het ideale plaatje bestaat niet. En dit is nu juist waarop je wordt afgerekend. Dus doe wat goed is voor jou en je kind.

Ga meer genieten

Gewoon even stil staan en genieten van de kleine dingen. Als je steeds blijft doorgaan zal je uiteindelijk een goede burn-out kandidaat worden. Er zijn zoveel dingen in je leven die wel leuk zijn. Je kind vind het ook fijn als je samen kunt genieten van bijvoorbeeld een wandeling in de natuur. Een bezoek aan de kinderboerderij of dierentuin. Of samen heel simpel naar een favoriet liedje luisteren.

> Lees ook: genieten van het leven

Loslaten

Laat het kind zijn eigen weg gaan. Dat wil niet zeggen dat je het in alle sloten tegelijk moet laten lopen, maar je hoeft ook niet hun weg al voor ze uit te stippelen. Laat je kinderen hun eigen interesses, voorkeuren en doelen ontdekken.

Blijf jezelf. Je bent niet alleen vader of moeder, maar vooral jezelf. Leef je leven niet via je kind, maar blijf op zoek naar wat jij zelf leuk vindt. Vind een boeiende baan, ga sporten met vrienden en word zo een leukere ouder met eigen dromen en doelen.

Praat met andere ouders om ervaringen te delen. Zo zal je ontdekken dat iedere ouder dezelfde zorgen en frustraties heeft. Het helpt je om te relativeren.

> Lees ook: controledwang

De druk van het ouderschap verlagen

Als je het gevoel hebt dat je leven alleen maar bestaat uit verplichtingen dan is het logisch dat je ook het opvoeden als een last gaat ervaren.

• Wees realistisch, er zitten niet meer uren in een dag. Je kan niet alles…
• Praat erover met familie, vrienden of een professional.
• Bouw een netwerk voor hulp op. Als je bijvoorbeeld nachten wakker ligt van een huilbaby, kan het een verademing zijn wanneer de baby een nachtje kan logeren. Jij kan even bijtanken en bouwt weer wat draagkracht op.
• Breng elementen waar jij druk ervaart in jouw leven in kaart. Kijk met je partner, werkgever of anderen waar het mogelijk is om meer ruimte te creëren.
• Neem rust. Geef je geest rust. Piekeren neemt toe wanneer je fysiek niets doet. Probeer lichamelijke activiteiten te ondernemen die je geestelijk ontspannen.
• Focus je op dingen die wel goed gaan. Fouten kun je niet veranderen, wel kun je ervan leren!
• Stress en balans

Lees ook over stemmingswisselingen

Meer ontspanning bij ouders

Stress is niet te vermijden. Het verschilt per persoon hoe we daarmee om gaan. Stress is een normale natuurlijke reactie. Sommigen hebben een lichte vorm van spanning nodig om tot prestaties te kunnen komen. De stressreactie maakt je alert, er komen stresshormonen vrij die je een boost kunnen geven.

Wanneer het lichaam weer tot rust komt nemen deze hormonen af en is er eigenlijk niets aan de hand. Het is niet goed wanneer de stress langdurig aanwezig blijft, het lichaam gaat daar negatief op reageren en er ontstaan fysieke klachten.

Net als bij een klassieke burn-out is bij een parentale burn-out je draagkracht niet in balans is met je draaglast. Eigenschappen als perfectionisme, ambitie, gevoel voor verantwoordelijkheid en grote betrokkenheid bij gezin en werk maken je kwetsbaar. Moeilijk nee kunnen zeggen of grenzen aan kunnen geven zijn ook valkuilen waar velen mee te maken hebben.

Je karakter bepaalt deels je persoonlijke eigenschappen, maar ze worden ook versterkt door je ervaringen en vaardigheden. Dit betekent ook dat je zelf veel kan doen om je draagkracht te verbeteren.

In beweging komen als ouder

Als ouder is tijd voor jezelf maken dus belangrijk. Ouders die lekker in hun vel zitten zijn leukere ouders voor hun kinderen. Kom uit je hoofd en in je lijf. Ervaar ontspanning door inspanning. Je geest komt tot rust. Je burn-outklachten nemen af.

Bij Meulenberg Training en Coaching vind je ervaren coaches die jou individueel kunnen begeleiden om jouw burn-outklachten te kunnen verslaan.

Parentale burn-out oplossen

Wanneer je heel vaak het gevoel hebt dat de opvoeding je door je vingers glipt en je hier doodmoe en gefrustreerd door voelt, is het belangrijk dat je om jezelf gaat denken. Het is belangrijk dat jij als kartrekker van het leven van je (minderjarige) kinderen, overeind blijft. Niemand heeft er dus iets aan dat je als ouder gestresst bent, overspannen raakt, of zelfs een burn-out krijgt!

Als je dit wel merkt, doe je er goed aan meer tijd te nemen voor herstel. Een hele eenvoudige manier die je hierbij helpt is hulp vragen van mensen om je heen. Een middag voor jezelf waarbij een ander op je kinderen past, kan soms wonderen doen. Als je zelf goed in je vel zit, ben je ook een fantastische vader of moeder

Een lange termijn oplossing is dus wel gewenst. Wil je leren om beter op jezelf te passen? Vraag dan eens een adviesgesprek aan om te kijken hoe je dit het beste kunt doen.