Vluchten voor stress: alcohol – Ontspannen met een borrel?

Werkt alcohol tegen stress? Je hebt de hele dag hard gewerkt, ’s avonds de kinderen in bed geholpen en om een uur of 9 plof je uitgeblust op de bank. Na zo’n dag heb je wel een borrel verdiend. Het helpt je ontspannen, het geeft je een time-out waardoor je de stress even van je af kunnen schudden. Bovendien kan je er lekker van slapen. Want er zit onrust in je lijf.

Herken jij jezelf ook in deze situatie? En heb je jezelf wel eens afgevraagd wat de werkelijke reden is om alcohol te drinken? Wees eens eerlijk: drink je een biertje of wijntje omdat je het lekker vindt of omdat je iets niet onder ogen wilt zien? Alcoholgebruik en -misbruik komt vaak voor bij mensen die te maken hebben met een overmaat aan stress. Rudi en Marian, twee mensen die wij coachen in verband met een burn-out, vertellen openhartig over hun ervaring met alcohol. Een eyeopener voor iedereen die zich wel eens afvraagt of alcohol helpt om stress te verminderen.

Stress herkennen – Hoe herken je de stress signalen van je lichaam?

Waarom drinken mensen alcohol?

We kunnen om twee redenen drinken: het kan een positieve reden hebben en een negatieve reden. Beide redenen hebben wel één belangrijke overeenkomst: we willen onze stemming veranderen.De positieve reden heeft te maken met gezelligheid en ontspanning. We drinken graag een borrel in goed gezelschap. Een drankje drinken met je vrienden zorgt ervoor dat je relaxter wordt en je remmingen afnemen. We worden opener en vrolijker.

Negatieve redenen om te drinken zijn bijvoorbeeld zorgen en stress. We willen onze problemen achter ons laten of verdriet verdoven. Hiervoor is meer alcohol nodig dan 2 glazen bier. Of 2 wijntjes. En omdat het probleem er de volgende ochtend nog steeds is, heb je meer verdoving nodig. Dit kan uiteindelijk leiden tot alcoholmisbruik. Zo’n 80% van de Nederlandse bevolking drinkt met mate. Bij 10% van onze bevolking is er sprake van overmatig alcoholgebruik. Een op de 10 mensen is dus een alcoholist en dat is een enorm percentage!

> Lees ook over eenzaamheid

Waarom ‘ontspannen’ we van een borrel?

Er gebeurt van alles in ons lichaam zodra de alcohol in ons bloed terecht komt. Het ontspannen gevoel heeft te maken met het effect dat alcohol heeft op ons zenuwstelsel. Wikipedia legt het haarfijn uit:

Er zijn heel wat effecten die alcohol kan hebben op het centraal zenuwstelsel vooral via het gevormde acetaldehyde. Het snelst beïnvloed zijn de frontale gebieden van de hersenschors Hier spelen zich de psychische processen af en vinden de verstandelijke overwegingen plaats, die de handelingen en de emoties van de mens beheersen. Remmingen, die bijgebracht zijn door opvoeding en beschaving, worden door alcohol min of meer tenietgedaan. De zelfbeheersing verdwijnt en zal plaatsmaken voor euforie, vrolijkheid, verhoogde spraakzaamheid en luidruchtigheid. In een verder stadium wordt de gehele cortex beïnvloed en verdwijnen controlefuncties. Dit kan evolueren tot een roestoestand en in een vergevorderd stadium tot een schemertoestand met een verminderd pijngevoel, bewusteloosheid en uiteindelijk coma.

We kunnen dus niet letterlijk spreken over ‘ontspannen’. Ontspanning zorgt er namelijk voor dat je tot rust komt en je je weer op kunt laden. Alcohol zorgt voor een tijdelijke roes en maakt je hoofd niet leeg, integendeel.

Als je drinkt omdat je je ontspannen wilt voelen, vraag je dan eens af of je ook kunt ontspannen zonder alcohol. Ben je meer gaan drinken het afgelopen jaar? Verheug jij je overdag al op je dagelijkse borrel vanavond? Zoals dat Rudi overkwam?

> Lees ook over ontspannen leven

Is stress de oorzaak van teveel drinken?

Pak de oorzaak bij de kern aan!

Bekijk hier: coaching bij stress

Een rondje van Rudi

Rudi is hovenier, een doener, een man van weinig woorden. Hij houdt van zijn werk, is graag buiten in de weer en heeft geen moeite met het soms zware werk dat hij doet. Maar hard werken betekent niet altijd veel geld verdienen. Soms neemt hij een klus aan voor een te laag tarief. Er moet toch brood op de plank komen, nietwaar? Naast zijn werk heeft Rudi het druk met zijn gezin. Zijn drie jonge kinderen hebben van alles nodig en vragen veel aandacht. Zijn vrouw staat af en toe in een winkel om wat bij te verdienen. Want een vetpot is het niet.

Maar op een dag krijgt Rudi zware tegenslag: zijn bus begeeft het. En zonder zijn bus kan hij zijn werk niet doen. Achteraf is het daar begonnen, zegt hij nu. Want er kwamen financiële problemen, de relatie kwam onder druk te staan en Rudi stond onder hoogspanning. Hij hield wel van een biertje. Na de wedstrijd even aan de bar hangen in de kantine met zijn maten was een van de hoogtepunten van zijn week. Elke week was er een rondje voor iedereen van Rudi. Maar nu kwam er ook thuis vaker een biertje op tafel. Vooral als zijn gezin al in bed lag en er rust was in huis, hing hij graag op de bank met een pilsje. Zo kwam hij op zijn manier tot rust.

Rudi dronk zijn zorgen weg, al had hij dat in het begin helemaal niet door. Hij genoot gewoon van de stilte en zijn drankje. Zo kwam hij tot rust. Én hij kon beter slapen na wat biertjes. Maar de drank loste zijn problemen niet op. Sterker nog; Rudi raakte uiteindelijk verslaafd aan alcohol en dat bracht hem op het randje van faillissement. Ook zijn gezin had enorm te lijden onder zijn drankmisbruik. Het duurde veel te lang voor Rudi zich begon te realiseren dat hij dronk om zijn stress te onderdrukken, want uiteindelijk kreeg hij een burn-out.

Rudi is een klassiek voorbeeld van iemand die zijn stress niet onder ogen wil zien. Door de noodsignalen langdurig te negeren, of in zijn geval te verdoven, werd hij letterlijk ziek.

> Lees ook: waardoor ontstaat stress

Kan je van alcohol beter slapen?

Veel mensen vallen eerder in slaap als ze alcohol hebben gedronken, maar dit geldt niet voor iedereen. Soms kan de vertroebelende werking van alcohol er juist voor zorgen dat je niet meer in staat bent om helder na te denken en zie je juist nog meer beren op de weg.
Val je wel sneller in slaap door drank, dan is de kwaliteit van je slaap aanzienlijk minder. Je slaapt namelijk minder diep, je slaapt onrustiger en de kans dat je eerder wakker wordt is groter.

Alcohol onderdrukt de REM-slaap. REM staat voor rapid eye movement, de snelle oogbewegingen die we tijdens deze slaapcyclus maken. In dit stadium van onze slaap zijn onze spieren volledig ontspannen, worden de emoties en de informatie van de dag verwerkt door onze hersenen en dromen we. Slechts 15% van de tijd dat we slapen bestaat uit de REM-slaap. Door het gebruik van alcohol wordt dit belangrijke stadium van onze slaap onderdrukt. Hierdoor voelen we ons de volgende dag minder of niet fit, zoals dat Marian overkwam.

> Lees ook: slecht slapen door stress

De wijntjes van Marian

Marian is een zelfstandige, knappe vrouw. Ze is gescheiden en heeft een tienerdochter. Het ontbreekt haar aan niets, want ze heeft een goede baan, woont in een leuk huis en heeft geen geldzorgen. Natuurlijk moet ze hard werken, maar dat vindt ze vanzelfsprekend.
Marian houdt wel van een wijntje. Als ze ’s avonds na een dag hard werken de tafel heeft afgeruimd en in de stoel ploft, is ze gezond moe. Na de koffie volgt er steevast een slaapmutsje, een of twee glazen wijn waarmee ze de dag afsluit.

Marian is niet gezond moe; ze is moe omdat ze slecht slaapt. Ze neemt steeds vaker een wijntje extra omdat ze dan eerder in slaap valt. Toch wordt ze niet uitgerust wakker. Maar je hoort haar niet klagen. Haar imago als feestneus en zelfstandige, vrije vrouw houdt ze graag in stand.
De waarheid is dat Marian helemaal niet benijdenswaardig is. De buitenkant ziet er weliswaar perfect uit, maar diep van binnen is Marian heel onzeker. Ze is ontevreden over zichzelf en niet zo’n klein beetje ook. Haar eigenwaarde is nihil en ze heeft een totaal verkeerd beeld van zichzelf. Niet zozeer op het vlak van haar werk, maar wel over haar identiteit als vrouw en mens.

Na een desastreus huwelijk is ze zo onzeker over zichzelf geworden, dat ze geen nieuwe relatie meer durft aan te gaan. Ze is dan wel onafhankelijk, maar het maakt haar niet per definitie gelukkig. De avonden met een wijntje op de bank voelen eenzaam, leeg en nutteloos. De stress uitte zich allereerst in een enorme vermoeidheid. Vervolgens slapeloosheid, hoofdpijn en te veel alcohol (tegen de hoofdpijn, voor sneller in slaap vallen en voor de verdoving). En toen ze de alcohol niet meer in de hand had, kwam de kater (letterlijk en figuurlijk!). Ze raakte bovendien in een isolatie.

> Lees ook over oververmoeid zijn

Wil je alles weten over goed slapen (ondanks stress en burn-out?)

Download gratis ons e-book:

E-book slapen

Wanneer spreek je van alcoholverslaving of alcoholist?

Zowel Rudi als Marian werden alcoholist. Ze dronken beiden om de verkeerde redenen. Rudi kon niet omgaan met zijn financiële problemen en Marian kon niet omgaan met haar onzekerheid. Angst, somberheid en spanningen worden vaak als oorzaken van alcoholverslaving genoemd.
Er is sprake van een verslaving als je als man 21 glazen alcohol of meer per week drinkt. Voor vrouwen ligt dit aantal op 14 glazen per week.
Een alcoholist drinkt op de meest ongepaste momenten, soms al vroeg in de ochtend voor het naar het werk gaan of voordat er een willekeurige gebeurtenis plaatsvindt. Hij of zij laat een borrel nooit schieten en vindt drank belangrijker dan andere zaken.

Alcoholisten hebben verschillende symptomen. Ze hebben problemen met hun gezondheid en functioneren onder de maat in het dagelijkse leven. Ze hebben vaak financiële problemen en komen hun afspraken niet na. Ook ontkennen ze hun drinkgedrag, verstoppen de flessen, verzinnen smoesjes en leugentjes om bestwil. Ze voelen zich vaak eenzaam en trekken zich terug uit hun omgeving.

> Lees ook over telefoonverslaving

Verslaving: een symptoom van stress en een burn-out

Meer en vaker drinken, roken of bijvoorbeeld drugs gebruiken is een bekend symptoom van stress en een burn-out. Verslavingsgevoeligheid kan genetisch bepaald zijn of ontstaan door voortdurend gebruik van een middel. Dit geldt ook voor gokken, gamen e.d.
De voordelen van stoppen met het gebruik van verslavende middelen zijn enorm, zowel lichamelijk als geestelijk. Je gezondheid gaat met stappen vooruit, je negatieve gevoelens nemen af en je slaappatroon verbetert. En dat allemaal in relatief korte tijd.

De mensen die wij coachen bij een burn-out hebben allemaal specifieke klachten. Elke burn-out is uniek, omdat deze een waslijst aan symptomen kent in talloze variaties. Alcoholverslaving is er één van. Bij stress en een burn-out gaat verslaving altijd samen met meerdere klachten. Het is belangrijk de reden achter een verslaving bloot te leggen, zodat je weet wat er nodig is om te herstellen.

Als voorbeeld nemen we even Marian. Bij haar was haar onzekerheid en haar negatieve zelfbeeld de reden om te gaan drinken. Ze dacht dat alle andere symptomen van haar burn-out te wijten waren aan haar drinkgedrag: de hoofdpijn, het slapen en de vermoeidheid. Dat was een misvatting. Ook zonder haar alcoholverslaving zouden deze klachten haar parten hebben gespeeld. Alleen stoppen met drinken zou haar negatieve zelfbeeld en zelfvertrouwen niet hebben teruggegeven.

Uiteraard heeft Marian een einde moeten maken aan haar verslaving, maar door haar eigenwaarde weer te laten groeien en haar beeld over zichzelf in het positieve te veranderen, werd haar gevecht tegen de drank makkelijker.

Een burn-out herken je aan de symptomen.

Download gratis ons boek over alle symptomen:

Ebook Symptomen burn-out

De strijd tegen stress en een burn-out

Afhankelijk van de klachten die je hebt, veroorzaakt door stress of een burn-out, kan het heel moeilijk zijn om in je eentje te herstellen. Gedragsveranderingen zijn vaak noodzakelijk. Samen werken aan jouw klachten, open kunnen praten met een expert op het gebied van jouw problematiek en successen delen, maakt de strijd een stuk lichter.

Alle coaches van Meulenberg Training & Coaching werken met mensen zoals jij. Zij hebben expertise en een berg aan ervaring op het vlak van stress en burn-out symptomen. Niets menselijks is hen vreemd.

De methode die wij hanteren om jouw stress te lijf te gaan is helder en nuchter: de BERG-methode. Deze door ons ontwikkelde methode staat voor Bewegen, Eten, Rust en Gedrag.

Daarnaast geloven wij in de helende werking van de natuur. Daarom spreken wij niet af in een steriel kamertje, maar in de frisse buitenlucht. Al wandelend of joggend komen wij tot de kern van jouw probleem en werken we samen aan herstel. Niet voor tijdelijk, maar met levenslange garantie!