Een burn-out aan zien komen bij een ander: hoe ga je hiermee om?

Iemand die dreigt burn-out te raken, heeft hij dat meestal zelf niet door. De signalen worden niet herkend waardoor de persoon steeds maar doorgaat. Jij als partner, vriend of collega kan een burn-out aan zien komen en je maakt je zorgen. Wat kun je doen? Hoe kun je hier het beste mee omgaan?

Welke burn-out signalen herken je?

Er zijn heel veel signalen die erop kunnen wijzen dat je partner of collega burn-out dreigt te raken. Niet iedereen heeft dezelfde symptomen. Daarom is de rol van een buitenstaander belangrijk die vaak sneller doorheeft wanneer iemand niet meer zichzelf is.

Lichamelijke symptomen bij burn-out

Als het om je partner gaat, merk je wellicht dat je partner slechter slaapt, vermoeid is en in eerste instantie ‘oppervlakkige’ pijnklachten heeft, zoals meer spierpijn of vaker hoofdpijn. Ook zijn of haar weerstand neemt af waardoor je partner sneller een verkoudheid of een griepje oploopt. Andere symptomen kunnen zijn: verandering van eetlust, verhoogde bloeddruk of buikpijn.

Als collega merk je dat je medewerker zich vaker ziek meldt of vaker aangeeft moe te zijn. Een collega die vroeger vaak aan het woord was, houdt zich nu bijvoorbeeld meer op de achtergrond. En als vriend of vriendin zul je vergelijkbare klachten horen en worden afspraken waarschijnlijk vaker afgezegd.

Psychische symptomen bij burn-out

Je ziet bij de ander ook psychische symptomen zoals, mentale vermoeidheid, huilbuien, onzekerheid, vergeetachtigheid en een kort lontje. Een deadline op het werk wordt vergeten, er is thuis vaker ruzie of sociale activiteiten worden constant afgezegd.

Gedragsveranderingen

Merk je dat je collega de laatste tijd meer fouten maakt en zich slecht kan concentreren? Of heeft een vriend of vriendin minder behoefte aan sociaal contact? Rookt hij of zij meer? Neem deze veranderingen in gedrag serieus en hou ze in de gaten, want ze kunnen een burn-out aankondigen.

Hoe ga je er mee om?

Wat doe je als je bovenstaande signalen bij een ander herkent? Is het aan jou om in te grijpen of kun je je beter op afstand houden? Wat kun je beter wel of niet zeggen? De eerste stap om daadwerkelijk een hulp te zijn, is je in burn-out verdiepen. Verzamel informatie over het onderwerp en laat die je partner of vriendin lezen.

Oordeel niet

We zijn geneigd om snel met onze mening klaar te staan. Je weet precies de oorzaak van de stressklachten of de burn-out signalen te benoemen en je hebt ook alvast een paar tips. Ook al is je mening en je raad goedbedoeld, het is waarschijnlijk niet wat de ander nodig heeft.

Als hij zich veroordeeld voelt, zal hij alleen maar dieper in de put komen. Hij of zij kan het gevoel krijgen niet goed genoeg te zijn of gefaald te hebben. Oordeel daarom niet, maar zorg er gewoon voor dat je er voor de ander bent.

Luister

In plaats van zelf te praten en dingen te zeggen die een averechtse werking hebben, kun je veel beter gewoon luisteren. Iemand met een burn-out of iemand die op het punt staat in burn-out te raken, maakt veel mee. Het kan daarom heel fijn zijn als hij zijn verhaal bij je kwijt kan. Stel open vragen en geef de ander de kans zijn gevoelens te uiten.

Biedt hulp aan bij burn-out

Iemand die burn-out dreigt te raken of al een burn-out heeft, heeft erg weinig energie. Wellicht kun je praktische hulp aanbieden waarmee je de ander kunt ontlasten. Als het om je collega gaat, kun je tijdelijk bepaalde opdrachten overnemen of het contact met de klanten onderhouden. Maar als je een vriend of partner bent, kun je nog meer betekenen door bijvoorbeeld in het huishouden te helpen en de boodschappen te doen.

Ook kun je een hulp zijn door in overleg het thema bij een leidinggevende of bedrijfsarts aan te kaarten. Als de stressklachten bespreekbaar worden gemaakt, kan het herstel korter zijn. Soms is er zelfs een budget beschikbaar voor coaching. Je hoeft niet eerst burn-out te raken om hulp te krijgen. Een werkgever is er bij gebaat als een burn-out voorkomen kan worden.

Onderneem ontspannende activiteiten

Moedig je collega, vriend of partner aan om iets ontspannends te doen. Denk aan een activiteit die hij of zijn echt leuk vindt, zoals koken, tuinieren of wandelen. Je kunt ook afspreken om dagelijks samen te wandelen of te fietsen. Bewegen in de buitenlucht geeft een goed gevoel.

Zoek tijdig professionele hulp

Als je ziet dat de ander helemaal uitgeput is, is het belangrijk dat er professionele hulp wordt ingeschakeld. Je hoeft niet te wachten totdat iemand een burn-out heeft om hulp van een coacht te krijgen. Heeft je collega of je partner al een burn-out? Dan is professionele hulp helemaal belangrijk, omdat hij of zij niet alleen uit een burn-out kan komen.

Wanneer het om je partner gaat, kun je eerst zelf informeren over mogelijke behandelmethodes en de overeenkomsten en verschillen op een rijtje zetten. Zo help je je partner een goede keuze te maken.

Vat dingen niet persoonlijk op

Iemand met een burn-out of iemand die burn-out dreigt te raken, is prikkelbaar en kan soms misschien kortaf en onredelijk zijn. Probeer dit gedrag niet persoonlijk op te vatten en laat stressklachten of een burn-out niet jullie vriendschap of relatie verpesten.

Ook al lijkt de ander minder aandacht voor jou te hebben, jouw steun is hard nodig. Bedenk dat je partner of collega momenteel niet helemaal zichzelf is. Maar door een stabiele factor in zijn of haar leven te zijn, zul je een belangrijke bijdrage in het herstel leveren.

Zorg goed voor jezelf en kom niet zelf in burn-out

Het is heel mooi dat jij je voor een ander wilt inzetten en je dierbare wilt steunen. Maar vergeet daarbij niet ook op jezelf en je eigen welzijn te letten. Je kunt pas goed voor een ander zorgen als je ook goed voor jezelf zorgt.

Je voorkomt dan niet alleen dat jezelf ook stressklachten krijgt, maar je geeft ook een goed voorbeeld aan de ander. Door goed voor jezelf te zorgen en af en toe ontspanning te zoeken, stimuleer je de ander hetzelfde te doen. Bewaak dus goed je eigen grenzen en ga niet te ver in het zorgen voor anderen. Jij bent niet de therapeut of de coach en die rol hoef je ook niet op je te nemen.

Wees geduldig

Het kan de ander veel moeite kosten om burn-out signalen te erkennen en een stap terug te doen. Wees daarom begripvol en geef de ander de tijd om na te denken over dingen die jij observeert. Als er al een burn-out geconstateerd is, gaat hij of zij een langdurig traject in en is er nog meer geduld van jou kant nodig.

In de eerste weken is het misschien niet moeilijk om begripvol te zijn, maar na een tijdje denk je wellicht dat de ander de draad weer op moet pakken. Maar pas hiervoor op. Door druk uit te oefenen, kan de ander nog meer in de put komen. Accepteer het herstel tempo van de ander en probeer geduldig te zijn.