Meer assertiviteit op de werkvloer voorkomt veel stress en onnodig verzuim. Je werknemers worden productiever, de werksfeer wordt beter en de samenwerking tussen collega’s verloopt soepeler.

Klinkt als een win-win situatie, toch? Maar hoe maak je werknemers assertiever? En wat houdt dat eigenlijk in? Krijg je dan een werkvloer vol bijdehand personeel, dat altijd hun woordje klaar heeft? En zit je daar wel op te wachten?

Waarom wil je assertieve werknemers?

Zoals gezegd heeft assertief personeel zo zijn voordelen. Want wat heb je aan een werknemer die nooit nee durft te zeggen, altijd aardig gevonden wil worden en teveel werk op zijn of haar bord neemt?

Misschien klinkt het in eerste instantie als een modelwerknemer, lekker makkelijk. Maar teveel werk betekent een te hoge werkdruk, veel stress. Het gevolg is dat het werk niet op tijd afkomt, wat nog meer stress veroorzaakt. En uiteindelijk zit je werknemer ziek thuis. Een burn-out, dat kon niet missen.

Door je werknemers te helpen een meer assertieve houding aan te nemen voorkom je veel stress op de werkvloer. Een beetje stress is niet erg en kan helpen een deadline te halen. Maar teveel en chronische stress zal op een gegeven moment voor problemen gaan zorgen.

Voordelen van assertieve werknemers

Assertieve werknemers werken effectiever. Ze besparen tijd en energie bij het nemen van beslissingen. Ze baseren hun beslissing op hun eigen normen en waarden, daar voelen zij zich goed bij. Daarnaast pakken ze meningsverschillen doeltreffend aan, omdat ze voor hun mening uit durven komen.

Assertieve werknemers piekeren minder. Ze maken zich geen zorgen over wat anderen denken van hun reacties. Omdat ze deze in goede harmonie kunnen uiten.

Door een assertieve houding aan te nemen zal het vertrouwen in de ander ook groeien. Je werknemers zullen gemakkelijker de mogelijkheden en beperkingen van de ander respecteren en daar op een positieve manier gebruik van maken. Ze creëren win-win situaties door goed gebruik te maken van ieders vaardigheden, meningen en ideeën.

Assertieve werknemers:

  • Nemen sneller beslissingen
  • Zijn minder tijd kwijt aan piekeren en zich zorgen maken
  • Ervaren minder stress
  • Hebben meer zelfvertrouwen
  • Voelen zich lekker in hun vel
  • Nemen hun verantwoordelijkheid
  • Hebben een goede zelfbeheersing
  • Maken goed gebruik van ieders vaardigheden, meningen en ideeën
  • Zijn prettig om mee te werken
Assertieve werknemers? Op deze manier help je medewerkers assertiever te worden

Wat betekent assertiviteit op de werkvloer?

Soms wordt er bij assertiviteit gedacht aan bijdehante opmerkingen en ‘altijd met je mening klaar staan’. Maar dat is niet het idee achter assertief gedrag.

Een assertieve medewerker zal zijn of haar gedachten, gevoelens en meningen uiten op een heldere, directe, eerlijke en gepaste wijze. Hierbij komt de werknemer op voor zijn of haar eigen belang. Maar wel op een manier die past bij de situatie. Met deze manier van reageren blijft het respect behouden, zowel naar zichzelf als naar de ander. Als iedereen op de werkvloer op deze manier op elkaar zou reageren, en samenwerken, ontstaat er een heldere en prettige werksfeer.

De dunne lijn tussen assertief en agressief

Echt assertief gedrag is nog best lastig. Je hebt te maken met verschillende werknemers, die elk hun eigen karakter hebben. Sommige zijn nu eenmaal meer meegaand. Terwijl de ander een geboren leider is, en dat ook heel goed van zichzelf weet.

De lijn tussen echt assertief en agressief gedrag is dun. En dan is er ook nog subassertief gedrag. In grote lijnen kan je zeggen dat assertief gedrag betekent dat er een balans is tussen het behartigen van de eigen belangen, terwijl er rekening gehouden wordt met de belangen van de ander. Zodra er teveel rekening wordt gehouden met het belang van de ander wordt al snel het eigen belang verwaarloost. Dit wordt subassertief gedrag genoemd. Worden vooral de eigen belangen voorop gesteld, en daarbij de ander genegeerd, dan zien we agressief gedrag.

Meedenksessie aanvragen

Meedenksessie werkgevers

In een meedenksessie denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.

Meedenksessie aanvragen

PS: je bent niks verplicht, de eerste kennismaking is altijd vrijblijvend.

Waarom is het moeilijk om assertief te zijn?

Veel mensen voelen instinctief aan wat assertief gedrag is, bij zichzelf en bij de ander. Wanneer er een voorbeeld gegeven wordt van een subassertief, assertief en agressief antwoord zullen de meeste mensen het assertieve antwoord er zo uitpikken.

Maar in de praktijk gaat het toch vaak anders. Ze komen niet voldoende voor zichzelf op, gedragen zich onderdanig. Of een collega drukt toch nog even zijn menig door, als het gesprek een onverwachte wending neemt. Assertiviteit is niet aangeboren. Het hoofd koel houden in een verhit gesprek is niet makkelijk.

De balans vinden tussen subassertief en agressief gedrag blijkt nog best lastig te zijn. Voldoende voor jezelf opkomen en daarbij de belangen van de ander blijven respecteren. Dat vergt de nodige oefening.

Waarom reageren werknemers subassertief?

Subassertieve werknemers zijn vaak wat teruggetrokken. Een subassertieve werknemer meer assertief maken is lastig. Vaak komen hier diepe gevoelens bij kijken.

Schaamte, angst en schuldgevoel zorgen ervoor dat hun grenzen steeds overschreden worden.

Vaak zijn deze werknemers bang om gekwetst te worden, of willen ze anderen niet kwetsen met hun opmerkingen of mening. Ze durven niet toe te geven dat ze iets niet snappen, omdat ze zich hiervoor schamen. Vaak hebben ze een overdreven groot verantwoordelijkheidsgevoel. Waardoor ze de schuld altijd bij zichzelf neerleggen.

Door hun eigen gevoelens en belangen niet naar de ander te communiceren kan hier geen rekening mee worden gehouden. Dit vergroot de kans dat de subassertieve werknemer gebukt gaat onder veel stress, en niet de kwaliteiten laat zien die hij of zij in huis heeft.

De gevolgen van subassertief gedrag:

  • Geen nee durven zeggen
  • Lang twijfelen, of helemaal geen beslissing nemen
  • Dingen doen die ze niet willen
  • Dingen niet voor elkaar krijgen
  • Conflicten worden niet opgelost
  • Komt in een ondergeschikte rol
  • Minder gelukkig zijn
Assertieve werknemers? Op deze manier help je medewerkers assertiever te worden

Waarom reageren werknemers agressief?

Ook bij agressieve reacties komen vaak diepe gevoelens kijken. Want ook de agressieve werknemer heeft angsten en onzekerheden. Vaak hebben ze verwachtingen over het gedrag van een ander, die daar niet aan kan of wil voldoen.

Agressief communicerende werknemers:

  • Overstemmen anderen
  • Verkondigen ongevraagd hun menig
  • Dringen voor
  • Claimen onterecht de credits van een team opdracht
  • Komen brutaal uit de hoek
  • Is altijd overduidelijk aanwezig
  • Onderbreekt anderen om eigen verhaal te vertellen
  • Dwingt zijn wil af
  • Manipuleert om zijn zin te krijgen
  • Haalt anderen naar beneden om er zelf goed uit te komen

Agressief reageren kan voortkomen uit onzekerheid. Bang zijn dat mensen over hen heen zullen lopen, als ze niet duidelijk laten horen wat ze ervan vinden.

Maar ook de angst dat hun belang niet gehoord wordt is een reden om agressief te reageren. Het eigen belang wordt extra sterk benadrukt en het belang van de ander wordt daarbij totaal genegeerd.

Waarom assertiviteit werkt

Assertiviteit wordt al sinds mensenheugenis toegepast. Bij rechters, advocaten en andere juridische beroepen zie je dit volop. Want door een win-win situatie te creëren, door het beste aan weerszijden naar boven te halen, kom je tot een betere oplossing.

Assertiviteit zorgt voor meer zelfvertrouwen. Je staat sterker in je schoenen. Kunt beter omgaan met kritiek en voelt je niet persoonlijk aangesproken of aangevallen. Daardoor kan je ook beter omgaan met situaties die anders lopen dan gepland. Want je weet hoe je het assertief op moet lossen.

Oplossingsgericht denken is een groot onderdeel van assertiviteit. Niet alleen je eigen belang komt aan bod, maar ook dat van anderen. Zo los je een probleem voor beide partijen goed op.

Door een breed blikveld en meer opties wordt het probleem op een creatieve manier structureel opgelost.

Assertiviteit werkt stressverlagend. Emoties opkroppen, gebrek aan zelfvertrouwen en een vollopend bureau ‘omdat je geen nee kunt zeggen’ slurpen energie. Met een assertieve instelling ervaar je minder stress omdat je de dingen in eigen hand houdt. Daardoor heb je meer energie over om de dag door te komen.

Assertiviteit aanleren

Assertiviteit is niet iets dat aangeboren is. Het is dus geen ramp als een werknemer niet assertief is. Het is een vaardigheid die aangeleerd kan worden. De voordelen reiken verder dan alleen de werkvloer. Ook in het privéleven van de werknemers gaat het voordelen opleveren. En dat is mooi! Want een werknemer die een goede balans heeft tussen werk en privé, is een blije werknemer.

Maar hoe help je werknemers assertief te worden? Want veel reacties komen spontaan op, er wordt niet over nagedacht. In een conflictsituatie is het soms lastig om niet overrompeld te worden door een verbaal sterke gesprekspartner. Sta je dan niet sterk in je schoenen, dan is de kans groot dat je door de ander aan de zijlijn gezet wordt.

Assertiviteit betekent:

  • Niet harder gaan praten, maar aandacht vragen voor je wat zegt
  • Je menig pas geven als daarom gevraagd wordt, of het in de situatie past
  • Iedereen de ruimte gunnen
  • De eer toe laten komen aan degene die het verdient heeft
  • Niet brutaal, maar beschaafd
  • Een aangename gesprekspartner
  • Anderen ook het woord gunnen
  • Samenwerken, niet dwingen
  • Anderen in hun waarde laten
  • Jezelf goed voelen, door eigenwaarde en zelfrespect

Wat staat een werknemer in de weg om assertief te worden?

Veel werknemers zullen zich herkennen in de volgende situatie. Een collega komt naar ze toe met een klacht, binnen no-time zijn ze beland in een conflictsituatie. De ene collega heeft de ander compleet overrompeld met zijn of haar doordachte strategie, de ander laat (een beetje) over zich heen lopen. Totaal niet voorbereid op dit conflict. Met een mond vol tanden en niet in staat zich te verdedigen loopt het gesprek af, in het voordeel van de ander.

Achteraf komen de perfecte woorden wel. “had ik maar dit of dat gezegd”. Heel frustrerend. Onzekerheid in sociale situaties en een gebrek aan zelfvertrouwen zijn vaak onderliggende problemen. Subassertief gedrag is in het verleden aangeleerd. Opmerkingen als “kinderen die vragen worden overgeslagen” en “Stil als er volwassenen praten!” laten merken dat jouw mening er niet toe doet. Veel mensen wordt onbewust aangeleerd dat assertief gedrag fout is.

Niet iedereen is even sociaal vaardig. De angst om iets niet goed te kunnen formuleren is vaak een reden om niets te zeggen. Ook onzekerheid speelt een grote rol. Wat voor weerwoord kan ik verwachten, en weet ik mij daar wel een houding bij te geven..?

Subassertieve personen verwachten vaak al van te voren dat mensen niet naar ze zullen luisteren, of niet vriendelijk zullen reageren. En daarom proberen ze het al niet eens meer.

Assertieve werknemers? Op deze manier help je medewerkers assertiever te worden

Stap voor stap assertief worden

Bovengenoemde ervaring is natuurlijk heel vervelend. Vooral voor de werknemer die zich niet uit heeft kunnen spreken. En de collega? Die heeft wellicht ook geen fijn gevoel bij de manier waarop hij of zij deze uitkomst afgedwongen heeft.

Beide kunnen leren van deze situatie, zodat ze in de toekomst wel op een assertieve manier het gesprek aan kunnen gaan. Oefenen in gelijkwaardige situaties is een optie. Maar daarvoor moeten er wel een aantal basiswaarden kloppen.

Vergroot het zelfvertrouwen

Zelfvertrouwen is van essentieel belang bij assertief handelen. Vertrouwen op je eigen kracht en waarde. Jezelf zien als gelijke in het gesprek. Want je bent niet meer of minder waard dan een ander, ook jij hebt evenveel recht om je te verdedigen in een gesprek.

Hoeveel onrechtvaardigheden er ook verteld worden, blijf in jezelf geloven.

Vertel wat je voelt

Gevoelens zijn nogal een ‘privéding’. Zeker op de werkvloer. Toch is het belangrijk duidelijk te maken hoe jij ergens over denkt en voelt. Het is een belangrijke schakel in het op één lijn komen met de ander. Als jij op een heldere, niet aanvallende manier kunt duidelijk maken hoe jij in de situatie staat helpt dit de ander hier respect voor te hebben.

Verwoord daarom zo duidelijk mogelijk waarom jij het zo ziet, zonder de ander te kwetsen.

Blijf kalm

Gaat het er echt hard aan toe in een gesprek, dan komen de emoties al snel om de hoek kijken. De verwijten vliegen in het rond en de beledigingen zijn niet van de lucht. Hier schiet niemand iets mee op. Er worden dingen gezegd waar je later spijt van krijgt.

Probeer daarom altijd kalm te blijven. Haal een paar keer adem en begin pas te praten als je denkt dit rustig te kunnen doen. Wees concreet en hou je aan de feiten.

Trek het je niet persoonlijk aan

Zeker zakelijk gezien zijn de woorden vaak niet zo persoonlijk bedoelt als ze overkomen. Leer jezelf dan ook aan om woorden niet persoonlijk te nemen. Met een assertieve houding bekijk je het gesprek rationeel en zakelijk, waarna je een helder antwoord kunt formuleren.

Laat je niet meenemen in de agressiviteit van de ander

Wanneer jij je assertief opstelt, en je daar goed bij voelt, bestaat het gevaar dat je doorslaat richting agressief gedrag. Je wordt te zelfverzekerd in een gesprek en denkt net even wat meer overtuigingskracht nodig te hebben.

Of als je gesprekspartner agressief reageert, laat je hier niet door beïnvloeden. Blijf kalm en focus op wat fout gaat. Verwoord dit op een heldere, rustige manier en biedt een oplossing aan. Zonder daarin agressief te worden.

Wordt verbaal sterker

Als je assertief wilt worden heb je bepaalde verbale kwaliteiten nodig. Je eigen gevoelens en gedachten goed kunnen verwoorden en overbrengen op een ander kan je oefenen. Kies een ‘makkelijke’ gesprekspartner en praat over je gevoelens in allerlei situaties. Hiermee oefen je het verbaal sterker worden, en je traint in communicatie.

Aan de slag gaan met assertieve medewerkers

Een assertieve medewerker levert het bedrijf veel op. Een ontspannen werksfeer en super efficiënte medewerkers. Teams die zonder problemen samenwerken. Deadlines die met gemak gehaald worden. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn.

Maar het kan echt. Door alle medewerkers met de neuzen dezelfde kant op te zetten. En op een gelijkwaardige manier samen te laten werken.

Bijkomend voordeel, het ziekteverzuim zal dalen. Minder werknemers komen thuis te zitten met een burn-out. Door preventief de stress op de werkvloer te verlagen krijg je grip op het ziekteverzuim.

Burnoutbegeleiding werkgevers en werknemers

Wie zijn wij?

Meulenberg Training en Coaching ondersteunt, met een team van ervaren trainers, organisaties bij de preventie van stress en het (her)vinden van werkgeluk op de werkvloer. Onze trainingen zijn gericht op leidinggevenden binnen bedrijven. Een burn-out kost de organisatie al snel € 70.000.

Naast het financiële leed is het menselijk leed groot. Niet alleen voor de werknemer maar ook voor naaste collega’s die de klappen op moeten vangen. Voor je het weet zit je in een negatieve vicieuze cirkel.

Wil je een effectieve aanpak voor langdurig verzuim en het vergroten van werkplezier? (in plaats van continue brandjes te blussen). Wil je  je dat we met je meedenken? In een meedenksessie denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.

Gerelateerde informatie

In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:

Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)

Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.

e-book-symptomen-burnout

Vergelijkbare berichten

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *