Collega met burn-out. Burn-out is een verschijnsel van deze tijd. Veel werknemers branden op en managers zitten wat dat betreft met handen in het haar, zo meldt ook business insider.
Vragen als.. hadden we een burnout kunnen voorkomen? Hoe kunnen we eem werknemer behoeden voor een burn-out? Wat kunnen we doen aan stresspreventie? Welke maatregelen ten behoeve van duurzame inzetbaarheid? Ligt een burnout aan de werkgever?.. reizen bij menig manager
Hoewel we eerder al ruimschoots hebben geschreven over burnoutpreventie, stresspreventie en duurzame inzetbaarheid, beschrijven we in dit artikel hoe je om kunt gaan met een collega die de eerste signalen van een burnout vertoont, maar ook wat je kunt doen als een collega al een burn-out heeft.
Een collega die tegen een burnout aan zit
Hoe heb je ‘t als collega (of als manager natuurlijk) in de gaten als iemand tegen een burn-out aan zit, op welke signalen moet je letten en hoe kan je voorkomen dat het erger wordt? Hoe ga je om met een collega die een burn-out heeft of na een herstelperiode weer aan het werk gaat? We geven je een aantal handvaten en tips. Jouw collega en je manager zullen je dankbaar zijn, ook als ze dat niet naar jou uitspreken.
De eerste burn-out signalen van een collega
Een goeie graadmeter voor het mogelijk overwerktheid zijn van een collega is afwijkend gedrag. Iemand die normaalgesproken heel rustig is reageert geprikkeld en maakt zich opeens veel eerder druk, bijvoorbeeld over het vastlopen van zijn pc of het gedrag van een collega. De collega die altijd zijn deadlines haalt krijgt opeens zijn werk niet meer op tijd af. Het gaat om gedrag dat je wel verwacht van andere collega’s maar juist niet van deze. Als iemand dus heel hard werkt maar zijn werk niet afkrijgt of onverwacht fel reageert op een uitspraak of situatie is dat een teken aan de wand. Hetzelfde geldt voor die collega die altijd aanwezig en nooit ziek is maar zich in korte tijd al een paar keer heeft ziekgemeld.
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Er zijn andere signalen die er op kunnen wijzen dat iemand op weg is naar een burn-out. Heb je het idee dat jouw collega sneller is afgeleid, zich minder makkelijk concentreert? Klaagt hij of zij over sportprestaties die achteruit gaan of regelmatig over een hongerig gevoel? Komen er steeds allerlei pijnklachten ter sprake, zoals hoofdpijn, schouder- en nekklachten en wat vage andere lichamelijke klachten? Zeker als eerder genoemde symptomen in samenhang met elkaar voorkomen lijkt het de hoogste tijd voor jouw collega om stappen te zetten, waarvan een afspraak maken met de huisarts de eerste kan zijn. Vertrouw er maar op dat een lichaam niet zomaar deze signalen afgeeft.
In gesprek gaan met een overwerkte collega
Ok, je vangt dus signalen op dat jouw collega overwerkt is. Wellicht zit hij of zij zelfs al tegen een burn-out aan. En nu? Moet je het bespreekbaar maken en zo ja hoe? Wat zou jij willen als je je kapot werkt, harder dan voorheen maar toch je deadlines niet meer haalt? Als je iedere avond doodmoe thuiskomt en nergens meer zin in hebt, er zelfs geen energie meer voor hebt? Zou je willen dat iedereen zijn mond zou houden alsof er niets aan de hand is? Vergeet ook niet dat het ook gevolgen voor jou kan hebben als jouw collega zich ziekmeldt en langere tijd niet kan werken.
Voor het geval dat je hebt besloten dat je jouw collega wil aanspreken volgen hier wat tips. De allerbelangrijkste is: ga het gesprek één op één aan, dan is de kans groter dat je een eerlijk antwoord krijgt op je vragen. Vertel hem of haar eerlijk wat je waarneemt, zoals dat afwijkende gedrag en dat je je zorgen maakt. Luister goed naar zijn of haar reactie. Gaat jouw collega in op wat je signaleert, dan kan je er over verder praten. Stel vragen, vat antwoorden samen en oordeel niet. Wellicht is dit de eerste stap voor hem of haar om er iets aan te doen, het bespreekbaar te maken, met een leidinggevende bijvoorbeeld, of hulp te zoeken.
Uit de werksituatie
Wat ook kan helpen: probeer de bewuste collega af en toe van zijn werkplek te halen. Ga even samen koffie halen en drink die buiten de werkplek op. Loop in de lunchpauze samen naar buiten. Plan een overleg een keer buiten kantoor. Deze onderbrekingen zorgen ervoor dat hij of zij even afleiding heeft en het werk voor een moment loslaat. Het is ook een bekend feit dat regelmatig bewegen stress vermindert en conditie verbetert. Daarnaast gaan de hersenen beter functioneren.
Uiteraard kan je aanbieden om taken over te nemen. De vraag is of dat helpt. Vaak zit het in iemands karakter om teveel op zich te nemen en geen nee te zeggen. Daarnaast is het minstens zo belangrijk dat je ook voor jezelf zorgt.
Ingrijpen voordat het te laat is
Als er aanwijzingen zijn dat bij jouw collega inderdaad een burn-out op de loer ligt is het zaak dat hij of zij aan de volgende aandachtspunten gaat werken. Mocht hij of zij niet op zoek gaan naar hulp of begeleiding dan kan jij onderstaand op een voorzichtige manier duidelijk maken:
- Voor wie tegen een burn-out aan zit is het belangrijk om meer regie in zijn of haar leven te nemen: het gaat erom dat je je leven niet teveel door anderen laat bepalen. Stimuleer je collega om op onderzoek uit te gaan, om antwoord te krijgen op vragen als: wie ben ik? Wat doe ik? Wat wil ik?
- Geef jouw collega mee dat hij of zij zelf verantwoordelijk is voor zijn/haar gezondheid. Dat eventuele gevolgen ingrijpend kunnen zijn voor zowel hemzelf, maar ook voor de directe omgeving. Zo kunnen gezinnen behoorlijk lijden onder een burn-out. Tevens zijn collega’s vaak de klos met het extra werk dat verzet moet worden. moet nemen. Goede tip is om diegene hierover in gesprek te laten gaan met de mensen om hem of haar heen (degenen die jouw collega goed kennen) en zeker met de leidinggevende over de signalen die je herkent.
- Stimuleer jouw collega om meer vrijheid in het leven te willen ervaren. Er zijn allerlei goeie trainingen waarin je leert daar stappen in te zetten. Teveel moeten (en dat leggen we ons voor een deel zelf op) kan onnodig veel druk en op termijn een burn-out in de hand werken.
- Vertrouwen krijgen: als je het vertrouwen hebt van jouw omgeving (en dat geldt dus ook voor je werkomgeving) functioneer je beter. Hier ligt dus zeker ook een taak voor het management maar ook bij jouw collega zelf. Een goed moment voor diegene om dit bespreekbaar te maken is uiteraard een functioneringsgesprek, maar het kan ook prima op een ander geschikt moment.
Extra hulp inschakelen
We lieten het al een keer vallen: hulp zoeken. Het is iets wat niet in de aard zit van iemand die overwerkt raakt, maar soms zien mensen in dat er echt iets moet gebeuren. Hopelijk geldt dat ook voor jouw collega. Geef gerust, op een niet-dwingende manier, het advies om eens met een coach te gaan praten. De huisarts of bedrijfsarts is ook al een stap in de goeie richting.
Natuurlijk kan je ’t ook met jouw leidinggevende bespreken, zeker als jij last hebt van de overload bij jouw collega en je werk niet meer naar behoren kan uitvoeren. Geef dit wel aan bij de betreffende collega, anders kan het zowel voor diegene als voor jouzelf voelen als klikken. De manager van de afdeling en/of personeelszaken erbij betrekken is sowieso een goeie stap: meestal gaat het niet om één persoon die met stress rondloopt. Iedereen weet hoe schadelijk het is als dit op grote schaal voorkomt, voor de personen in kwestie, voor de collega’s én voor het bedrijf.
Wat te doen bij geen respons?
Krijg je geen of nauwelijks reactie laat ‘t daar dan bij. Zeg dat diegene naar je toe komen als er wel iets speelt, rond het gesprek af en laat het los. Ga zeker niet zorgen voor je collega, hoe goed bedoeld ook. Kijk er trouwens niet vreemd van op als jouw collega niet meteen wil toegeven dat het werk hem boven z’n hoofd groeit. Sommige mensen hebben zelf nauwelijks in de gaten wat er speelt. Pas als ze soms letterlijk omvallen gaan ze inzien dat de werkdruk al veel langer heel erg hoog was.
Wil je dat wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland. In de afgelopen jaren hebben we duizenden mensen geholpen.
Terugkeer van een collega na een burn-out
Als iemand zich eenmaal ziekmeldt en er een burn-out wordt geconstateerd kan het een hele tijd duren voordat diegene weer aan het werk kan. Het is aan de leidinggevende om in de tussentijd voor goeie vervanging of herverdeling van taken te zorgen. Als jouw collega weer terug is, verwacht dan niet dat hij of zij meteen weer alles kan.
Iemand die reïntegreert zal in het begin minder uren werken dan voorheen en van daaruit het aantal uren opbouwen. Houd er ook rekening mee dat de belastbaarheid minder is dan voorheen. Geeft jouw collega tijd en ruimte om weer zoveel als mogelijk terug te keren in de functie. Natuurlijk kan je een vinger aan de pols houden en regelmatig vragen hoe het gaat. Je collega zal dat zeker waarderen want hij weet waar hij vandaan komt.
Wie zijn wij?
Meulenberg Training en Coaching ondersteunt, met een team van ervaren trainers, organisaties bij de preventie van stress en het (her)vinden van werkgeluk op de werkvloer. Onze trainingen zijn gericht op leidinggevenden binnen bedrijven. Een burn-out kost de organisatie al snel € 70.000.
Naast het financiële leed is het menselijk leed groot. Niet alleen voor de werknemer maar ook voor naaste collega’s die de klappen op moeten vangen. Voor je het weet zit je in een negatieve vicieuze cirkel.
Wil je een effectieve aanpak voor langdurig verzuim en het vergroten van werkplezier? (in plaats van continue brandjes te blussen). Wil je je dat we met je meedenken? In een meedenksessie denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.
Gerelateerde informatie
In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
