Eilandjescultuur, hebben jullie er last van binnen de organisatie? Werken afdelingen compleet langs elkaar heen en doet iedereen alleen de dingen die in het belang zijn van zijn eigen eiland? Er is geen sprake meer van samenwerking tussen de verschillende afdelingen binnen de organisatie. Dit komt de productiviteit niet ten goede en het succesvol behalen van doelen wordt erdoor gedwarsboomd.

Maar is het hebben van een eilandjescultuur binnen de organisatie altijd een probleem? Of kan het ook een positieve uitwerking hebben op de verschillende afdelingen? Wat houdt zo’n eilandjescultuur nu eigenlijk in en hoe kan het ontstaan van eilandjes helpen bij een betere samenwerking op de werkvloer?

Wanneer hebben we te maken met een eilandjescultuur?

Binnen elk bedrijf heerst een bedrijfscultuur. Deze cultuur bestaat uit verschillende percepties en overtuigingen en het bijbehorende gedrag. Als je al een tijdje in het bedrijf werkt, ben je eraan gewend en weet je wel gedrag van je verwacht wordt.

Vooral in grotere bedrijven zijn er binnen de bedrijfscultuur subculturen, ofwel een eilandjescultuur. We zien dit vooral bij grote bedrijven die meerdere vestigingen hebben of die flink gegroeid zijn, bijvoorbeeld als gevolg van fusies of overnames.

Een eilandjescultuur kan ontstaan door:

Grote of snel groeiende organisaties

Een grote organisatie is vaak onderverdeeld in verschillende afdelingen. Elke afdeling heeft zijn eigen taken en verantwoordelijkheden. Waar op de ene afdeling precisie of onderzoek belangrijk is zal de andere afdeling meer waarde hechten aan actie en doelgericht te werk gaan.

Deze verschillen tussen de afdelingen zorgt ervoor dat de mensen die hier werken hun eigen eilandjes vormen.

Bedrijf met verschillende vestigingen

Alhoewel je voor dezelfde organisatie werkt, zal er bij elke vestiging een andere bedrijfscultuur ontstaan. De manier van werken in een grote stad vraagt nu eenmaal een andere aanpak dan het werken in een klein en gemoedelijk dorpje. Hierdoor kan het lijken alsof er twee compleet verschillende bedrijven aan het werk zijn, terwijl het dezelfde organisatie betreft.

Eilandjescultuur binnen bedrijven

De klanten die je helpt

De klanten bepalen voor een groot deel hoe een afdeling te werk gaat. Een afdeling die vooral producten ontwikkelt voor andere bedrijven zal op een hele andere manier werken dan het team dat productontwikkeling doet voor particulieren. Ze hebben beide een hele andere focus op wat belangrijk is voor hun klanten. Hierdoor ontstaan subculturen op de verschillende afdelingen.

Hoe ontstaat een eilandjescultuur?

Het ontstaan van een eilandjescultuur is eigenlijk niet meer dan logisch. De aparte afdelingen of teams binnen het bedrijf werken samen aan één doel en moeten daarvoor nauw samenwerken. Zo kunnen werknemers binnen een organisatie dezelfde klanten bedienen, dezelfde regio bedienen of dezelfde werkzaamheden hebben, zoals administratie of juridische zaken.

Het ontstaan van eilandjes bevordert de samenwerking op deze afdeling en verkleint de afstand tussen de mensen die veel met elkaar te maken hebben. Op zich is dit een positieve ontwikkeling, zolang de eilandjes onderling wel verbinding houden met elkaar. Worden eilandjes onbereikbaar dan kan dit flinke nadelen hebben voor de organisatie en vooruitgang in de weg staan.

Nadelen van een eilandjescultuur

Het ontstaan van een eilandjescultuur kan een negatief effect hebben op de organisatie. Hieronder een aantal voorbeelden van de nadelige gevolgen die een eilandjescultuur met zich mee kan brengen:

  • Alleen problemen oplossen op de eigen afdeling, terwijl andere afdelingen hier ook mee te maken krijgen
  • Alleen interesse hebben in het eigen vakgebied
  • Geen samenwerking tussen verschillende afdelingen
  • Miscommunicatie tussen afdelingen
  • Niet met andere afdelingen samen kunnen of willen werken
  • Eigenbelang voorop laten gaan in plaats van samenwerken

Het gebrek aan samenwerking en miscommunicatie tussen de afdelingen kan op den duur een flinke kostenpost worden. Er worden onnodig veel fouten gemaakt wat vertraging oplevert in het productieproces. Maar dat niet alleen. Het levert ook de nodige irritatie op tussen collega’s onderling wat voor conflicten kan zorgen. 

De voordelen van een betere samenwerking

Een eilandjescultuur hoeft niet altijd te betekenen dat de afdelingen niet of nauwelijks met elkaar samenwerken. Een goede onderlinge samenwerking kan gestimuleerd worden en zorgen voor nog betere resultaten.

Wanneer de afdelingen op het juiste moment samenwerken versterkt dit het collectieve gevoel binnen de organisatie. Elk team en elke afdeling heeft zijn eigen experts. Door elkaar met een behulpzame houding te benaderen, kennis te delen en elkaar op de hoogte te houden stimuleer je elkaar om het nog beter te doen. Zo kom je samen verder.

Samen oplossingen bedenken scheelt de afdelingen onderling veel werk. Door te overleggen wanneer je beide tegen hetzelfde probleem aanloopt, zal er sneller een oplossing gevonden worden. Het is daarom zaak om de gezamenlijke belangen voorop te stellen. Maak gebruik van elkaars kwaliteiten en de beschikbare expertise.

Eilandjescultuur binnen bedrijven

Van eilandjes terug naar samenwerking

Helaas gaat bij veel bedrijven de samenwerking tussen de verschillende afdelingen niet zo soepel. Vooral bij bedrijven die gefuseerd zijn zien we vaak dat de afdelingen onderling het moeilijk vinden om verbinding te vinden. Elke afdeling heeft zijn eigen doelstellingen en zien zichzelf niet meer als onderdeel van het grote geheel.

De samenwerking met de andere afdelingen ontbreekt, waardoor belangrijke informatie over nieuwe ontwikkelingen en veranderingen binnen de organisatie aan dit eilandje voorbij gaan. Heb je te maken met een dominant team dan kan dit flink wat weerstand oproepen bij andere teams. Vaak worden eenzijdig de voorwaarden bepaalt om met een ander team contact te hebben. En gaat er iets fout dan is het altijd de schuld van een andere afdeling.

De werknemers op dit eilandje voelen zich vaak comfortabel en veilig, want bij een groep horen voelt goed. Maar binnen het bedrijf wordt dit gedrag vooral als frustrerend ervaren en staat het de samenwerking met anderen in de weg, om over de stagnatie in vooruitgang nog niet te spreken.

Wil je dat wij je helpen?

Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland. In de afgelopen jaren hebben we duizenden mensen geholpen.

Hoe krijg je weer contact met dit eiland?

Een afdeling die zo vast zit op zijn eigen eiland is niet goed voor de organisatie. Er is geen land mee te bezeilen. Pogingen tot samenwerken worden keer op keer afgekapt of komen nergens op uit. Hoe krijg je zo’n afdeling van zijn geïsoleerde eilandje af?

Het belang van samenwerken

In een bedrijf is samenwerken de enige manier om succesvol te groeien. Is deze samenwerking er niet dan zul je de dwarsliggende afdelingen moeten wijzen op het belang van een goede samenwerking. Maak ze bewust van het grotere geheel en wijs ze op de organisatiedoelstellingen en waarom de verschillende afdelingen afhankelijk zijn van elkaar. Met dit inzicht zullen ze inzien dat de afdelingen elkaar nodig hebben, dit bevordert de onderlinge samenwerking.

Eilandjescultuur binnen bedrijven

Meer contact tussen collega’s

Als je niet weet wat de ander doet, kun je ook zijn of haar hulp niet vragen. Het kan zijn dat werknemers van de ene afdeling niet met hun vragen of problemen naar een andere afdeling stappen, omdat ze simpelweg niet precies weten wat ze daar doen.

Zorg er daarom voor dat collega’s elkaar leren kennen. Zo ontdekken ze wat de ander voor werkzaamheden doet en wat ze voor elkaar kunnen betekenen.

De andere afdeling is niet langer een eiland in de verte, maar heeft een naam, een gezicht en een functieomschrijving. Er ontstaat meer begrip en vertrouwen in de afdelingen onderling, zodat collega’s makkelijker op elkaar af durven te stappen.

Dit onderlinge contact kan worden bevordert tijdens teambuilding uitjes, werklunches, vrijdagmiddagborrels of een projectgroep waarin collega’s van verschillende afdelingen samenwerken.

Zoek de onderlinge overeenkomsten

Een goede teambuilding opdracht is het zoeken van onderlinge overeenkomsten tussen de verschillende afdelingen. Want zodra je ontdekt dat je eilandje niet uniek is en dat je ergens anders ook begrip en overeenkomsten kunt vinden wordt het een stuk makkelijker om samen te werken.

Als leidinggevende kun je werknemers aanmoedigen om elkaar op te zoeken. Waarin kunnen ze elkaar helpen om efficiënter te werken? In welke werkzaamheden zijn ze van elkaar afhankelijk? Samenwerken vergroot het werkplezier en succes.

Als leidinggevende kun je dit gedrag bevorderen door zelf ook gebruik te maken van de kwaliteiten, kennis en ervaring van de verschillende afdelingen. Toon interesse in werknemers uit verschillende teams en laat zien dat je voor iedereen toegankelijk bent. Vertel bij een werkoverleg of vergadering de succesverhalen van collega’s die elkaar opgezocht hebben en wat dit ze gebracht heeft.

Stimuleer samenwerking

Een afdeling waar de eilandjescultuur hardnekkig vasthouden wordt is moeilijk bereikbaar voor andere collega’s. Ze zien zichzelf als concurrenten en houden vast aan de cultuur die ze binnen hun afdeling hebben gecreëerd.

Leer je werknemers open te staan voor de ideeën en belangen van anderen. Naar elkaar luisteren en effectief communiceren vanuit een gemeenschappelijk belang helpt iedereen vooruit. Een cursus waarin ze leren assertiever te zijn helpt hierbij.

Hoe beter de onderlinge verbinding wordt, hoe beter de samenwerking zal gaan. Zo ga je van een organisatie vol eilandjes naar een succesvol bedrijf waarin collega’s fijn met elkaar samenwerken.

Samenwerken verhoogt het werkplezier en laat het professionele zelfvertrouwen stijgen.

Zorgt een eilandjescultuur altijd voor problemen?

Zoals eerder gezegd is het vormen van eilandjes binnen de organisatie niet altijd slecht. Het is eigenlijk een normaal verschijnsel wat ook positieve effecten heeft op de werkzaamheden die gedaan moeten worden. Werknemers die op een afdeling goed met elkaar samenwerken krijgen het werk sneller en effectiever gedaan.

Als ze daarbuiten ook nog openstaan voor feedback, vragen en problemen van andere afdelingen dan werkt de organisatie nog steeds als een geoliede machine, ondanks de eilandjes.

Want zolang het eilandjesgedrag zich beperkt tot de werkvloer is er niets aan de hand. Zie je dat de werknemers van verschillende afdelingen tijdens borrels en de lunch door elkaar heen zitten dan is er geen onderlinge rivaliteit en dus ook geen reden om elkaar te beconcurreren.

Eilandjescultuur binnen bedrijven

Voordelen van een eilandjescultuur

Zo kan een eilandjescultuur ook zorgen voor effectiever werkende teams. Want zitten de werknemers tijdens hun werk alleen bij de mensen van hun eigen afdeling dan zullen problemen daar eerst besproken worden.

Zeker afdelingen die elk een heel eigen vakgebied hebben zullen weinig aan elkaar toe te voegen hebben. Wil je deze afdelingen geforceerd samen laten werken dan zal hier weinig uitkomen. De nieuwe ideeën van het ene team zegt het andere team weinig en kunnen daardoor geen goede feedback geven.

Eilandjes binnen de organisatie zijn daarom niet altijd slecht. Het is een voordeel om zelfstandig werkende teams te hebben, die een andere afdeling pas belasten met een vraagstuk als ze er eerst zelf goed over hebben nagedacht. En als ze om hulp vragen weten ze precies waar en bij wie ze moeten zijn.

Als jij, als leidinggevende, de verbindende factor kunt zijn tussen alle eilandjes dan is er niets aan de hand. Je hebt effectief samenwerkende teams die, als het nodig is, de juiste mensen op een ander eiland weten te vinden.

Houd de eilandjescultuur functioneel

Bedenk dat de eilandjescultuur een gevolg is van menselijk gedrag en dus nooit helemaal te voorkomen is. Waar mensen samenwerken zullen eilandjes ontstaan. Of de organisatie nu groot of klein is. Zelfs in een bedrijf met maar enkele medewerkers kan het voorkomen.

Een eilandjescultuur zorgt pas voor problemen wanneer er een verdeling binnen de organisatie ontstaat, waardoor werknemers niet meer met elkaar kunnen of willen samenwerken. Het is aan jou als leidinggevende om ervoor te zorgen dat de organisatie niet uit elkaar valt.

De eerste symptomen zijn het verlies van vertrouwen in de collega, misverstanden en miscommunicatie tussen de verschillende afdelingen en het wij-zij denken.

Zodra je dit opmerkt, is het belangrijk collega’s van verschillende afdelingen weer met elkaar in contact te brengen. Organiseer een evenement, of andere sociale gelegenheid, waar de mensen die je met elkaar wilt laten samenwerken elkaar kunnen ontmoeten. Zo laat je de communicatie en het vertrouwen groeien, er ontstaat er weer verbinding tussen de verschillende afdelingen.

Van eilandjes naar samenwerking

Tevreden werknemers, die op de juiste plek binnen de organisatie zitten, zullen een hoger werkplezier ervaren. Deze werknemers zijn minder gevoelig voor stress en een te hoge werkdruk. Ze zullen flexibeler zijn en effectiever te werk gaan.

Stagneert het werk door de vorming van eilandjes binnen de organisatie? Dan is het belangrijk om als leidinggevende in te grijpen. Wij bieden verschillende trainingen aan die je helpen je team beter te optimaliseren en je werknemers assertiever te maken. Ook helpen we je bij het verbeteren van de communicatie en feedback, voor meer werkplezier op de werkvloer.

Burnoutbegeleiding werkgevers en werknemers

Wie zijn wij?

Meulenberg Training en Coaching ondersteunt, met een team van ervaren trainers, organisaties bij de preventie van stress en het (her)vinden van werkgeluk op de werkvloer. Onze trainingen zijn gericht op leidinggevenden binnen bedrijven. Een burn-out kost de organisatie al snel € 70.000.

Naast het financiële leed is het menselijk leed groot. Niet alleen voor de werknemer maar ook voor naaste collega’s die de klappen op moeten vangen. Voor je het weet zit je in een negatieve vicieuze cirkel.

Wil je een effectieve aanpak voor langdurig verzuim en het vergroten van werkplezier? (in plaats van continue brandjes te blussen). Wil je  je dat we met je meedenken? In een meedenksessie denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.

Gerelateerde informatie

In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:

Vergelijkbare berichten

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *