Waarom ben ik zo moe? – 7 oorzaken van extreme vermoeidheid

Waarom ben ik zo moe? Het is een vraag die velen stellen. Vermoeidheid is een steeds groter wordend probleem. Vaak is stress een belangrijke boosdoener. Moeheid uit zich in een lamlendig gevoel na het opstaan, een middagdip, of juist een dip na het avondeten. Of gewoonweg de hele dag door proberen te komen met een vermoeid lijf. Het vervelende aan stress gerelateerde moeheid is dat de broodnodige nachtrust lastig is. Vroeg wakker worden, ’s nachts wakker schrikken of juist niet in kunnen slapen zijn veel gehoorde problemen.

Uit onderzoek blijkt (TNO) dat 12% van de mensen kampt met burn-out klachten. Dat betekent dat 868.000 mensen kampen met extreme vermoeidheid waarbij langdurig ziekteverzuim dreigt. Alarmerend!

De belangrijkste oorzaken zijn:

• Te weinig autonomie: je belemmerd voelen in je onafhankelijkheid (44%)
• Hoge taakeisen (38%)
• Ongewenst gedrag van buiten de organisatie (23%)

Werkstress is de oorzaak van 36% van het verzuim. De kosten hiervoor bedragen jaarlijks €1.8 miljard.

Herken burn-outklachten tijdig. Download gratis ons E-book:

Symptomen burn-out

Oorzaken van vermoeidheid

Er zijn vele oorzaken aan te wijzen die vermoeidheid tot gevolg hebben. Ook kan het zijn dat meerdere oorzaken leiden tot moeheid. Zoals bij Jeroen, een zzp’er die een goede boterham verdient als websitebouwer.

Tijdens onze coaching kwam Jeroen erachter dat er meer achter zijn stress gerelateerde klachten zat dan hij in eerste instantie dacht. Hij wist weliswaar dat de vermoeidheid was ontstaan door de nodige stress, maar kon de vinger niet echt op de zere plek leggen.

Met ontspanning en goede begeleiding dacht Jeroen dat het allemaal wel goed zou komen. Pas toen wij hem uitlegden dat zijn klachten pas echt aangepakt konden worden als we de oorzaak boven water konden krijgen, ging hij diep nadenken. Het kostte hem wat moeite om ervoor uit te komen, maar Jeroen ging uiteindelijk met de billen bloot.

Herken je veel klachten en lijkt het er op dat je op een burn-out afstevent?

Doe dan onze preventieve burn-out coaching 

Nooit meer moe wakker worden

Moe wakker worden is herkenbaar voor veel mensen. Maar zelden combineren wij deze klacht met andere lichamelijke of psychische problemen. We bedenken ons dat we de komende tijd misschien wat vroeger het bed op moeten gaan zoeken of we wijten de vermoeidheid aan een onrustige nachtrust. Nog zo’n typerend voorbeeld is hoofdpijn.

We realiseren ons vaak niet dat de meest bekende vorm van hoofdpijn spanningshoofdpijn is, dus pijn in je hoofd van de spanning. En zo gaat dat ook met moe wakker worden. Sta dus eens stil bij andere klachten die je ervaart  naast het vermoeid wakker worden en vraag je af of er verband is.
Als je nooit meer moe wakker wil worden, dan zal je echt te rade moeten gaan bij jezelf. Wat is er nou daadwerkelijk aan de hand?

Waarom heb ik zo weinig energie?

Stel dat je lekker en lang genoeg geslapen hebt en je wordt toch moe wakker. Je nachtrust heeft je dus weinig energie opgeleverd, te weinig om de dag weer lekker en enthousiast te beginnen. En dit gebeurt je regelmatig. Bij vermoeid wakker worden kan je beter niet je kop in het zand steken. Want dan is er echt wat aan de hand. Wij hebben onze slaap hard nodig om ons op te laden voor de komende dag.

Er gebeurt veel met ons lichaam én onze geest tijdens onze slaap. Zo ontspannen je spieren maximaal, je hersens verwerken de informatie en emoties van die dag en je bloeddruk daalt. Dit en nog meer zorgt ervoor dat je weer volop aan de slag kan de volgende dag. Heb je weinig energie? Dan is er wat aan de hand.

Altijd moe en futloos

Voel je je altijd moe en futloos? Op elk moment van de dag? Dan moet je weten dat extreme vermoeidheid een van de drie pijlers is van een burn-out. Bij een burn-out is er altijd sprake van uitputting. Wanneer je je extreem lusteloos en moe voelt, dan is er sprake van emotionele uitputting. Misschien herken je het zelf: als je emotioneel uitgeput bent, neem je (bewust of onbewust) afstand van je omgeving.

Is er sprake van lichamelijke uitputting, dan is je lijf letterlijk doodop. Door stress moet het lichaam grote inspanningen leveren om jou overeind te houden en dat levert uiteindelijk deze uitputting op. Ben je altijd moe en futloos, neem dit alarmsignaal dan serieus!

Terug naar Jeroen.

Wat te doen bij vermoeidheid

Vermoeid wakker worden, weinig energie hebben, altijd moe en futloos zijn; het zijn allemaal seintjes van ons lichaam. Ook snel buiten adem en moe zijn valt daaronder. Futloos voelen in combinatie met weinig energie waren de hoofdklachten van Jeroen. Een futloos gevoel echter kan vele oorzaken hebben.

1 | Te veel op je bordje

De eerste conclusie die Jeroen trok, was dat hij al te lang te veel op zijn bordje had liggen. Zijn bedrijfje groeide, waardoor er steeds meer taken bij kwamen. De partner van Jeroen had sinds een jaar een leuke baan. Omdat hij kantoor aan huis had, verwachtte zij dat hij hun dochter opving als ze uit school kwam en het eten verzorgde.  Minder werk aannemen durfde Jeroen niet aan. Tot slot wist je nooit hoeveel werk je de komende maand zou hebben en de rekeningen moeten wel worden betaald.

Teveel op je bordje hebben gaat geleidelijk en het gebeurt niet zelden dat je pas merkt dat het teveel is wanneer je overspannen wordt of burn-outklachten krijgt. Het is zo sluipend, omdat er ongemerkt steeds iets meer op je bordje wordt geschoven. Je kunt allerlei dingen los van elkaar prima aan, maar het steeds groter wordende takenpakket zorgt voor een overload.

Een ander voorbeeld: de veranderingen op je werk vragen al tijden veel van je. De cursus die je graag deed vraagt nu echter veel meer discipline, omdat je moeder onlangs ziek is geworden en meer aandacht van je vraagt . Als je daarbij optelt dat je contract binnenkort afloopt en  je ook nog eens een baby verwacht, is de kans heel groot dat je te veel belast wordt en je roofbouw pleegt op je lichaam.

Te veel op je bordje hebben is de belangrijkste oorzaak van moeheid, maar tevens ook de meest onderschatte. Doordat je continu moet presteren kom je nooit tot rust. Dit leidt tot stress dat moeheid veroorzaakt maar ook leidt tot slaapproblemen. Je lijf heeft namelijk tijd nodig om tot rust te komen. Doe je dat niet, dan resulteert dat in niet kunnen inslapen, ’s nachts wakker worden en piekeren, of juist heel vroeg wakker worden. Maar ook de kwaliteit van slaap vermindert op het moment dat je te veel aan je hoofd hebt.

Je bordje leger maken is lastig omdat je het gevoel kan krijgen dat je dan je werk niet goed genoeg doet of dat je ergens in tekort schiet.

Lees hier voor ook: Kiezen voor jezelf

2 | De lat te hoog leggen

Hoge normen en waarden zijn intrinsieke drijfveren die ervoor zorgen dat je de dingen die je doet graag heel goed doet. Je legt voor jezelf op dat je je best moet doen, ook al gaat dit ten koste van jezelf. Bedenk dat je maar 100% kunt geven. Als je dat moet verdelen over 5 taken, kan je feitelijk maar 20% geven per taak.  Als je de lat hoog legt voor jezelf, vind je die 20% niet goed genoeg en wil je meer. Maar meer zorgt ervoor dat je meer verwacht van jezelf dan je lijf en geest aankunnen. Deze overbelasting zorgt voor moeheid, die alleen op te lossen valt door herstel en een keuze maken tussen de belangrijk en onbelangrijke zaken.

Jeroen wilde de perfecte partner zijn, de liefste vader en de beste ondernemer op zijn vakgebied.  Hij was kampioen lathooglegger! Hij bleef zich krampachtig vastklampen aan zijn taken, terwijl de wereld om hem heen veranderde. Door geen keuzes te maken, raakte hij gefrustreerd en vermoeid.

Lees ook: De lat te hoog leggen

3 | Geen grenzen aangeven

Doordat je telkens alles doet wat iemand van je vraagt word je ook moe. Je komt niet meer toe aan een gezond herstel, laat staan dat je energie gaat overhouden. Jeroen bijvoorbeeld kon geen ‘nee’ zeggen tegen een nieuwe opdracht.

Geen grenzen aangeven kan ook wel aangeduid worden als ‘overmatigheid’. Je trekt te veel taken naar je toe die je gewoon niet allemaal kunt uitvoeren. Dat ligt niet aan jou, het kan simpelweg gewoon niet.

4 | Fysieke, lichamelijke problemen

Lichamelijke problemen zorgen ook voor moeheid. Een aanhoudende rugpijn zorgt ervoor dat je mentaal en fysiek uitgeput raakt, evenals kiespijn, maag- en darm klachten, migraine, etc. Maar ook fibromialgie, chronische vermoeidheid, depressie en vele andere lichamelijke ongemakken zorgen voor vermoeidheid.

Soms is het niet anders: je zult moeten leren leven met wat je hebt. Dat wil nog niet zeggen dat je hoeft te accepteren dat je extreem moe bent. Je kunt vaak meer energie overhouden door voor een andere leefstijl te kiezen. Soms moet je je helaas aanpassen aan wat je hebt, maar door de acceptatie hiervan kun je wel vooruit en gaan kijken naar hoe je hier het beste mee om kunt gaan. Omgaan met ziekte begint bij acceptatie, hoe lastig dit vaak ook is.

Spanningshoofdpijn is ook een vaak gehoorde klacht bij stress. Jeroen kan je er alles over vertellen. Hij slikte 6 aspirientjes per dag. Na verloop van tijd hielp ook dat niet meer. Hij weet zijn hoofdpijn aan een verkeerde houding tijdens zijn lange werkuren achter het beeldscherm. Alhoewel dat heel goed mogelijk is, bleek dat na wat pas en meetwerk niet het geval. De hoofdpijn van Jeroen was te wijten aan zijn hoge stresslevel.

Meer fysieke klachten als gevolg van stress vind je hier: Lichamelijke klachten door stress

5 | Verkeerd ademhalen

Er komt gelukkig steeds meer inzicht in het belang van ademhaling. Een korte, oppervlakkige ademhaling zorgt er voor dat je moe wordt van elke inspanning die je doet. Het is te vergelijken met een ademhaling die je doet als je stevig aan het sporten bent: je ademt heel veel zuurstof in en ademt vervolgens veel koolzuurgas uit.

Tijdens een stevige inspanning is dit ook de bedoeling: je spieren eisen veel zuurstof. Door stress ontstaat er een korte, ongezonde ademhaling waardoor er een hoop lichamelijke reacties volgen die meer energie van je eisen. Opmerkelijk is dat ook je hersenen qua functioneren een stuk achteruit gaan door een slechte ademhaling.

Lees ook over chronische hyperventilatie

6 | Te weinig/ te veel lichamelijke beweging

Gezonde lichamelijke beweging zorgt voor balans in het lichaam. Alleen mentale belasting zorgt voor een onevenwichtige levenshouding. Tevens zorgt beweging voor een stabiele aanmaak van hormonen zoals cortisol en adrenaline. Na gezonde, lichamelijke inspanning voelen mensen zich vaak voldaan. Lichamelijke beweging zorgt ook voor een betere ademhaling en het ‘defragmenteert de geest’.  Beweging zorgt voor een goede slaap, zeker als je beweegt in de gezonde buitenlucht.

Te veel lichamelijke beweging is ook mogelijk. Een goed trainingsschema bestaat uit inspanning, rust en goede voeding (allen 33%). Wanneer één van deze dingen uit balans raakt, doe je jezelf tekort. Extreme en uitputtende trainingsactiviteiten zijn dus niet gezond, maar breken een gezond lichaam juist af.

Natuurlijk kwam ook dit onderwerp ter sprake bij Jeroen. Hij was ooit een fervente hardloper. Doordat zijn leven steeds drukker werd en hij meer verantwoordelijkheden kreeg, raakte het hardlopen in het slop. Jazeker, hij miste het wel, maar hij had er gewoon geen tijd meer voor.

Meer inzicht in herstel vind je hier: Hoe werkt herstel?

7 | Verkeerde voeding

Voeding is de brandstof voor het lichaam. Net als bij een kachel zorgt deze brandstof voor warmte en energie. Een gezonde balans zorgt voor een gezonde verbranding. Net als bij een vuur heb je eerst aanmaakhout nodig om het vuur aan te wakkeren en vervolgens grote blokken hout die het vuur in stand houden.  Je lichaam is continu bezig met aanwakkeren en blijven branden.

Zorg daarom altijd voor een gezonde balans in de voeding, zodat deze behoefte wordt ondersteund. Een dieet dat voeding schrapt is daarom nooit aan te raden. Meer weten over voeding en stress? Lees dan ‘Stress en de invloed op jouw spijsvertering’.

8 | Slaapproblemen

Slecht inslapen, slecht doorslapen of vroeg wakker worden is een bron van moeheid. De gevolgen merk je de hele dag door. Een ‘powernap’ kan heel gezond zijn, tenzij het je slaapritme verstoort. Met andere woorden:  je normale slaapritme ’s nachts mag niet lijden onder de powernap.
Jeroen had problemen met inslapen.

Hij maakte zich in bed alweer zorgen om het werk van de volgende dag. Dat hield hem uit zijn slaap.
Slaapproblemen zorgen inderdaad vaak voor een hoop gepieker. Je kunt ’s nachts namelijk zeer slecht en helder nadenken. Een  goed slaapritme bereik je door nauwgezet op vaste tijden naar bed te gaan en op vaste tijden weer uit je bed te stappen. Je lichaam raakt gewend aan deze tijden en kan zo de slaap beter gaan benutten.

Herken je de klachten die horen bij een burn-out?

Kies dan voor onze effectieve burn-out coaching

De ommekeer voor Jeroen

Jeroen kwam er al snel achter dat zijn moeheid en stress niet zomaar even op te lossen was met wat ontspanning. Daarvoor was zijn stresslevel te lang al veel te hoog. Tijdens de coaching kwamen de oorzaken van zijn klachten naar boven. Hierdoor konden wij samen werken aan het veranderen van zijn gedrag. Door zijn levensstijl aan te passen, de nodige maatregelen te treffen en keuzes te maken die goed voor hém waren, werd Jeroen weer zichzelf.
Hij heeft geleerd wat zijn valkuilen zijn en hoe hij kan voorkomen dat hij weer over zijn grens gaat. Volgens Jeroen was een van zijn wijste lessen het tijdig herkennen van stress.

Hij weet nu dat de klachten die hij had, zoals hoofdpijn en slecht slapen, symptomen zijn van overmatige stress. Omdat stress en een burn-out een waslijst aan mentale en fysieke klachten kan veroorzaken, is het ook lastig de symptomen te herkennen.  Gelukkig realiseerde Jeroen zich wel op tijd dat hij hulp nodig had en voorkwam daarmee een naderende burn-out.

Door onze sessies in de natuur heeft Jeroen het hardlopen weer opgepakt. De druk die hij zichzelf oplegde om de beste partner, vader én ondernemer te zijn is van zijn schouders af. Zijn bedrijf groeit nog steeds, maar hij hoeft niet meer alles alleen te doen en heeft bepaalde taken uitbesteed. En het belangrijkste: thuis loopt het op rolletjes en zowel zijn partner als dochter zijn gelukkig met hun ‘nieuwe’, relaxte Jeroen.

Lees ook: de Berg-methode. DE methode bij stress en burn-out!

Ook uitgerust en fit door het leven?

Merk je dat je steeds vermoeider raakt en je dit proces niet kunt omkeren? Wil je een burn-out voorkomen en de stress je leven uit werken? Dan doe je er goed aan om een zoektocht te starten naar de oorzaken van jouw vermoeidheid.

Inzicht krijgen in de oorzaak en erover praten, helpen je ongetwijfeld verder. Steun en begrip zijn ook erg belangrijk. Lukt het je desondanks niet je klachten onder controle te krijgen, dan helpen we je graag door middel van 1-op-1 coaching. Veel mensen met hetzelfde probleem als jij , mensen zoals Jeroen, hebben wij met onze beproefde methode kunnen helpen. Je bent niet de eerste en zeker niet de laatste!

Wil je aan de slag met de onderliggende factoren op een nuchtere, praktische manier?  Vul dan ons contactformulier in en we bellen je binnen één werkdag terug.

Hulp bij stress en een burn-out

Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!

Bekijk ons aanbod voor:

• Preventieve coaching
• Burnoutbegeleiding
• Ondernemerscoaching

Gerelateerde artikelen:

• Oorzaken van een burn out
• Millennials en burn-out