Wat was er eerst: het pessimisme of de stress?

Er wordt weleens gezegd dat optimisten minder stress hebben dan pessimisten. En we willen allemaal zo min mogelijk stress in ons leven hebben. Hoor je anderen weleens klagen over het feit dat je erg pessimistisch bent? Dan kan het maar zo dat je daardoor meer stress hebt. Maar het kan ook dat je erg veel stress hebt en je daardoor een negatieve houding hebt ontwikkeld. Kan dat echt? Kun je je daadwerkelijk down gaan voelen en een negatieve houding ontwikkelen door stress? Of ervaar je juist stress, omdat je een echte pessimist bent?

Pessimistisch door stress

Heb je de laatste tijd een negatieve houding? Ben je ineens veel pessimistischer, terwijl je normaal gesproken optimistisch bent? Dan vraag je je waarschijnlijk af waarom je ineens zo’n negatieve houding hebt. Er zijn veel factoren die van invloed zijn op onze gemoedstoestand. Het kan zijn dat je een paar dagen achtereen slecht geslapen hebt of dat je iets onder de leden hebt en je daardoor niet lekker in je vel zit. Maar een van de grootste factoren is stress. Stress heeft een grote invloed op hoe je je voelt en hoe je dingen ervaart. Een tegenslag waarbij je normaal gesproken je schouders zou ophalen, kan – wanneer je gestrest bent – ineens heel erg lijken.

Ontwikkelen van pessimistische kijk

Wanneer je een lange periode teveel stress ervaart of als je een burn-out hebt, kun je een pessimistische kijk ontwikkelen. Voorheen was je heel optimistisch over je werk, maar nu lijkt het door de stress gewoon allemaal teveel. Je ziet het nut niet meer in van bepaalde werkzaamheden. Alles lijkt zinloos. Je denkt dat het nooit meer goed komt. Hoe komt het dat je emoties en je houding zo kunnen veranderen tijdens een burn-out of een stressvolle periode?

Dit komt doordat je lichaam bij langdurige stress teveel van het stresshormoon cortisol aanmaakt. Een te grote hoeveelheid cortisol in je bloed kan de hippocampus beschadigen. En daar gaat het mis. Een overwerkte hippocampus kan zich uiten in geheugenproblemen, depressie en angststoornissen. Bovendien beschadigt teveel stress een ander gedeelte in de hersenen: de frontale lob, die de amygdala moet remmen. Als de amygdala niet voldoende wordt geremd, ervaar je negatieve emoties. Door deze negatieve emoties kun je een negatievere kijk op alles ontwikkelen en kun je ook meer stress gaan ervaren.

Uit de negatieve spiraal stappen

Als je bij jezelf merkt dat je meer negatieve emoties ervaart en een negatieve instelling hebt, is het belangrijk dat je deze verandering serieus neemt. Je komt in een negatieve spiraal terecht waarin stress pessimisme veroorzaakt en je vervolgens meer stress ervaart door je negatieve houding. Je kunt deze negatieve spiraal doorbreken door de oorzaak aan te pakken. Probeer te achterhalen waarom je veel stress hebt en kijk wat je kunt doen om deze hoeveelheid te verminderen. Je zult zien dat je dan beetje bij beetje weer lekkerder in je vel komt te zitten en je optimistische houding terugkrijgt.

Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)

Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.

Meer stress door pessimisme

Vind je van jezelf dat je een echte pessimist bent? Of hoor je anderen zeggen dat je wel wat optimistischer door het leven mag gaan? Dan kan het natuurlijk ook dat de stress die jij momenteel ervaart, door jouw pessimistische houding wordt veroorzaakt. Allereerst is het natuurlijk stressvol om in elke situatie het ergste te verwachten. Je kunt constant bang zijn dat je doemscenario’s daadwerkelijk uitkomen.

Daarnaast is het ook stressvol op je werk om een negatieve kijk op alles te hebben. Je hebt minder plezier in je werk, je hebt minder vertrouwen in je eigen kunnen en je bent nooit tevreden over je eigen prestaties. Herken je een pessimistische houding bij jezelf op het werk? Dan zou het goed zijn om voor jezelf uit te zoeken waar die negatieve houding vandaan komt. Als je te lang met zulke negatieve gevoelens en gedachten rond blijft lopen, kun je zoveel stress gaan ervaren dat je uiteindelijk burn-out raakt.

Ten slotte blijkt uit onderzoek dat pessimisten minder goed met stress kunnen omgaan. In stressvolle omstandigheden maken pessimisten meer cortisol aan dan optimisten. En vervolgens krijgen ze deze hoeveelheid moeilijker weer omlaag. Blijkbaar kunnen positief ingestelde mensen beter met hun emoties omgaan en hebben ze daardoor minder last van stress.

De nadelen van pessimistisch zijn

Het heeft ook andere nadelen om pessimistisch te zijn. Het is ten eerste niet prettig voor jezelf. Als je altijd en overal het negatieve in ziet, voel je je over het algemeen minder blij en opgewekt. Je staat altijd klaar om slecht nieuws te ontvangen. Misschien voel je je daarom zelfs wel somber. Een negatieve houding betekent dus dat je ook meer negatieve emoties ervaart. Daarnaast ben je een obstakel voor jezelf in het halen van je doelen. Je haalt je doelen niet, omdat jij denkt dat je ze nooit kunt halen. Wellicht kun je ook minder presteren in vergelijking met optimisten, omdat je meer beren op de weg ziet.

En wat is de invloed van jouw pessimistische houding op anderen? Ben je prettig in de omgang? Een negatieve houding komt meestal niet de samenwerking ten goede. Het kan bijvoorbeeld heel ontmoedigend zijn om samen aan een product te werken waar jij duidelijk geen toekomst in ziet. Ook voor je vrienden is het niet leuk om constant negatieve verhalen of opmerkingen te horen.

De positieve kant van pessimisme

Aan de andere kant heeft pessimisme ook zo zijn voordelen. Voordelen? Ja, je leest het goed. We zijn geneigd om pessimisme meteen als negatief te bestempelen, maar naast bovengenoemde nadelen zijn er zeker ook een aantal voordelen.

Je zult bijvoorbeeld minder snel teleurgesteld zijn als je uitgaat van het ergste. Je verwacht het ergste, dus het kan alleen maar meevallen. Ook ben je beter voorbereid op wat er mis kan gaan, omdat je je meer zorgen maakt over hoe alles ander kan verlopen. Je komt dus niet gauw voor verassingen te staan en zo bespaar je stressvolle situaties!

Het kan ook zijn dat je je meer inzet op je werk als je pessimistisch bent. Je gaat er sneller vanuit dat een opdracht moeilijk is en dat het je veel tijd gaat kosten. Dat betekent dat je extra je best doet en er op tijd mee begint. Bovendien helpt je kritische houding je wellicht om niet teveel opdrachten aan te nemen en zo voorkom je ook stress.

Een evenwichtige levenshouding

Het mooiste is natuurlijk als je van beide houdingen de positieve kanten eigen kunt maken. Misschien ben je geneigd tot het extreme te gaan: je ziet alles rooskleurig in of juist heel donker. Maar als je van beide kanten de voor- en nadelen analyseert, zou je je dan van beide levenshoudingen iets eigen kunnen maken? Op die manier ben je soms optimistisch en soms pessimistisch om zoveel mogelijk stress in je leven terug te dringen.

Je bent een optimist in de zin van dat je oplossingsgericht, creatief en flexibel bent in stressvolle situaties. Als het even tegenzit, maak je er het beste van. Je raakt niet snel van slag bij tegenslagen, want je bent een pessimist in de zin van dat je wel hebt nagedacht over mogelijke teleurstellingen. Je probeert zoveel mogelijk opgewekt te zijn, maar je weet dat het onmogelijk is om altijd vrolijk te zijn en dat iedereen zich weleens een dag wat minder voelt.

Als het je lukt om niet in het extreme te vervallen en je deze evenwichtige levenshouding eigen te maken, zul je jezelf een hoop stress kunnen besparen. Bedenk dat niemand geboren wordt als pessimist of optimist. Beiden zijn levenshoudingen die je met de tijd hebt ontwikkeld of eigen hebt gemaakt. Dat betekent dus dat je kunt veranderen. Ben je een echte pessimist en heb je moeite wat optimistischer te worden? Of ben je de laatste tijd erg pessimistisch, omdat je teveel stress hebt? Dan kunnen de volgende tips je helpen:

Tips tegen pessimisme

Leef in het moment: blijf niet in het verleden hangen.
Vermijd ‘wat als…’ gedachten. Het heeft geen zin je zorgen te maken over dingen die waarschijnlijk nooit zullen gebeuren.
Zorg ervoor dat je over alle feiten beschikt. Zo kun je een situatie zien zoals die is.
Sta elke dag stil bij iets waar je dankbaar voor bent. Dit zal je helpen je bewust te worden van de positieve dingen in je leven en je daarop te concentreren.
Leer van je fouten. In plaats van op te geven wanneer iets misgaat of het als falen te bestempelen, kun je het als een uitdaging bezien en als een leermoment. Niemand is volmaakt en iedereen vergist zich weleens. De kunst is van je fouten te leren en verder te gaan.
Verwacht niet teveel van jezelf en van anderen. Als je te hoge en onrealistische verwachtingen hebt, zul je snel teleurgesteld raken.
Schrijf positieve gebeurtenissen op. Om een of andere reden is het veel makkelijker om negatieve ervaringen te onthouden dan de positieve. Het kan daarom helpen om je successen of mooie momentjes op te schrijven. Zo ontwikkel je niet alleen zelfvertrouwen, maar je raakt beetje bij beetje ook positiever ingesteld,
Ga meer met optimisten om. Waar je mee omgaat, word je mee besmet. Hoe meer je dus met positief ingestelde mensen omgaat, hoe positiever je zelf wordt.

Hulp bij burn out en stress

Het omgaan met stress en burn-out is niet altijd eenvoudig. Natuurlijk wil je graag doen waar je goed in bent en bezig zijn met de dingen die je energie geven en jezelf opbouwen. Echter zijn er altijd factoren die dit weer in de weg staan. Een grote behoefte om een ander een plezier te doen bijvoorbeeld, of je wens een taak geweldig uit te voeren.

Om stress en burn-out de baas te zijn, doe je er goed aan om het wiel niet opnieuw uit te gaan vinden. Velen proberen dit namelijk wel. Ze gaan zelf op zoek naar antwoorden, terwijl deze antwoorden voor het oprapen liggen bij een goede coach. Een coach helpt je bovendien inzicht te krijgen in jezelf, waardoor je een gezond en evenwichtig zelfbeeld opbouwt en zelf de regie over je leven opbouwt.

Ben jij hier klaar voor?

Bekijk ons aanbod voor:

Adviesgesprek
aanvragen