Help je werknemer omgaan met verlies en rouw: Een dierbare verliezen heeft een grote impact op het leven van je werknemer. Iedereen verwerkt het verlies op een andere manier. Door je werknemer goede begeleiding te bieden help je hem of haar bij het verwerken van het verlies en beperk je mogelijk verzuim.
Als er iemand overlijdt zullen de nabestaanden hierom rouwen. We werken steeds langer door, waardoor de kans groter wordt dat we tijdens onze loopbaan met verlies door overlijden te maken krijgen. Hoe ga je als leidinggevende en collega’s om met een rouwende collega?
Weer komen werken kan een fijne afleiding zijn, maar iedereen ervaart het anders. Hoe wil de werknemer behandeld worden, waarbij voelt hij of zij zich op het gemak? Het is te verwachten dat de rouwende werknemer tijdelijk minder productief is. Met de juiste begeleiding help je de werknemer omgaan met rouw en verlies.
Rouw en verlies op de werkvloer
Het overlijden van een dierbare overkomt naar schatting zo’n 200.000 mensen per jaar. Veel van deze mensen hebben op dat moment een baan. Als iemand in de naaste omgeving overlijdt kan dit ervoor zorgen dat mensen na gaan denken over ‘de zin van het leven’. Zitten ze wel goed in hun huidige baan? Is dit wat ze de komende jaren willen blijven doen?
Rouw en verlies kan ervoor zorgen dat mensen op zoek gaan naar een andere baan. Een deel van de werknemers keert na het overlijden van een partner bijvoorbeeld niet meer terug naar hun oude werkgever.
Toch kan de steun van collega’s en leidinggevende een rouwende werknemer helpen in het rouwproces. Bij de juiste begeleiding wordt er kracht geput uit de troost van collega’s en leidinggevenden. Het vertrouwde gevoel van de dagelijkse werkzaamheden brengt rust in het hectische leven van de werknemer.
Oorzaken van rouw en verlies
Werknemers krijgen op verschillende manieren te maken met rouw en verlies. Niet alleen het overlijden van een ouder, partner, kind of familielid zorgt voor rouw. Ze kunnen ook rouwen om een partner die ze verliezen door een scheiding. Of om de kinderen die ze door de scheiding veel minder of niet meer zien.
Hoewel je als leidinggevende niet verantwoordelijk bent voor het privéleven van je werknemers kun je wel je medeleven tonen. Een werknemer die gebukt gaat over verlies en rouw zal veel meer spanning met zich meedragen. Depressie en negatieve emoties horen daarbij. Langdurige spanning kan zelfs leiden tot een burn-out.
Door van de werkplek een fijne, begripvolle omgeving te maken zorg je ervoor dat je werknemer zich beter voelt op het werk. Daardoor zullen de dagen van uitval veel minder zijn dan wanneer je hier geen begeleiding in geeft.
Hoe help je een werknemer met verlies en rouw omgaan?
Omgaan met rouw en verlies doet iedereen op zijn of haar eigen manier. De beste manier om je werknemer te helpen is een open gesprek. Vraag hoe hij of zij het liefste behandeld wil worden op de werkvloer. Hebben ze behoefte aan rust, willen ze erover praten of liever een zo ‘normaal’ mogelijke omgeving?
Bij rouw en verlies komen verschillende gevoelens en emoties kijken. Geef daarvoor de ruimte. Vaak is het niet alleen verdriet wat bij rouw hoort. Ook gevoelens als boosheid of opluchting kunnen opkomen. Sta ervoor open als je werknemer erover wil praten, of zorg dat er iemand is waar hij zijn hart kan luchten.
Ga er niet vanuit dat het met het verstrijken van de tijd vanzelf beter zal gaan. Vaak wordt het gemis juist erger. Blijf daarom ook na een jaar, of langer, nog geïnteresseerd in je werknemer. Vraag je werknemer hoe het gaat, want na langere tijd wordt het besef groter dat ze echt alleen verder moeten.
Laat je werknemer niet los
Het lijkt logisch om je werknemer na zoiets heftigs als een overlijden een periode vrij te geven. Maar nabestaanden zijn niet ziek. Ze herstellen niet door thuis te blijven zitten. Natuurlijk hebben ze in het begin de tijd nodig om allerlei zaken te regelen. Maar daarna gaat, hoe hard ook, het leven verder.
De dagelijkse routine kan je werknemer juist helpen om sneller weer op de been te komen. Ook helpt het tegen depressiviteit. Werken kan voor velen een fijne manier van afleiding zijn en het contact met collega’s laat het normale leven terugkeren.
Geef je werknemer gerust wat vrijaf, maar stel hier wel grenzen aan. Houdt regelmatig contact en houdt je werknemer betrokken bij het bedrijfsleven. Vind je het zelf moeilijk om contact te houden? Geef dit dan eerlijk toe en stel iemand anders aan als contactpersoon.
Contact opnemen
In een orientatie gesprek denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.
PS: je bent niks verplicht, de eerste kennismaking is altijd vrijblijvend.
Hoe ga je als bedrijf om met verlies en rouw van werknemers?
Bij verlies en rouw komen veel emoties kijken. Hoe ga je daar als bedrijf mee om. Het is fijn als je als leidinggevende in zo’n moeilijke situatie terug kunt grijpen naar een protocol waarover goed is nagedacht. Heeft jullie bedrijf een protocol liggen voor werknemers die te maken krijgen met verlies en rouw?
In de hectische periode vlak na het overlijden kun je niet van een werknemers verwachten dat hij of zij op de werkvloer verschijnt. Leg vast in het protocol hoeveel dagen je een werknemer vrij geeft om alle zaken rondom het afscheid te regelen.
Leg ook vast op welke manier collega’s op de hoogte worden gesteld. Gaan er leidinggevenden of collega’s naar de uitvaart? En houdt rekening met de geloofsovertuiging en de daarbij gehorende gewoonten
Rouwen om een overleden collega
Je kunt als leidinggevende ook te maken krijgen met een werknemer die komt te overlijden. Hoe wordt daarmee omgegaan? Wanneer er een werknemers overlijdt kan dit een grote impact hebben op de collega’s. Houdt het gesprek open en overleg samen hoe er wordt omgegaan met het rouwen om en herdenken van de overleden collega.
Stel bijvoorbeeld een condoleanceregister op. Richt een herdenkingshoek in waar collega’s die daar behoefte aan hebben terecht kunnen. Hang een foto op en zorg dat er een vertrouwenspersoon aanwezig is waar je werknemers hun verhaal bij kwijt kunnen.
Hoe lang duurt rouw bij een werknemer?
Voor rouw geldt geen vaste periode. Vaak kan het jaren duren voordat het leven van een nabestaande niet meer volledig wordt beheerst door het verlies. Het is moeilijk om je als buitenstaander goed in te leven in de rouwende werknemer of collega. Het leven gaat door en na een aantal maanden wordt er verwacht dat de werknemer over het verlies heen is.
Maar juist dan is het gemis vaak groter dan in het begin. Blijf de werknemer daarom de ruimte geven zijn of haar verdriet te uiten. Een terugval is altijd mogelijk. Dat is niet erg en hoort erbij. Hou daarom een vinger aan de pols en steun je werknemer waar nodig. Doen alsof het allemaal over is, zorgt er juist voor dat je werknemer zich nog rotter en eenzamer voelt.
Omgaan met rouw en verlies binnen het team
Wanneer er binnen een hecht team een werknemer overlijdt, heeft dit grote impact op de collega’s. Zoals gezegd gaat iedereen op zijn of haar eigen manier om met rouw en verlies. Waar de ene genoeg heeft aan een enkel gesprek zal de ander er vaker over willen praten. Biedt deze ruimte.
Verwaarloos de aandacht niet, ook na langere tijd. Maak het onderwerp informeel bespreekbaar. Teveel aandacht is nooit verkeerd.
De signalen van rouw op de werkvloer
Rouwen is een intensief proces waarbij allerlei lichamelijke en geestelijke signalen voorkomen. Enkele veel voorkomende signalen van rouw zijn:
- Slecht eten
- Vermoeidheid door slecht slapen
- Concentratieproblemen
- Angst
- Agressief gedrag
- Depressie
- Stemmingswisselingen
- Hoofdpijn
- Hyperventilatie
Wanneer je een of meerdere signalen opmerkt, ga dan in gesprek met je werknemer. Maak het bespreekbaar en zorg dat je actief een bijdrage levert aan het verwerkingsproces.
Blijf begripvol bij verlies en rouw
Het eerste jaar na het overlijden van een dierbare zit vol gevoelige momenten. Feestdagen en verjaardagen, het zijn allemaal dagen die voor het eerst zonder de geliefde gevierd worden. Ook de sterfdag is een belangrijke dag voor je werknemer. Sta hier dan ook bij stil door een kaartje of bloemetje te sturen.
Wellicht heb je met je werknemer aangepaste werkzaamheden en/of werktijden afgesproken. Of hadden jullie het afgelopen jaar vaker overlegmomenten om te zien hoe het ging. Vraag je werknemer in de periode na de sterfdatum of er nog steeds behoefte is aan deze regelingen of dat er een en ander bijgesteld moet worden.
Hou privé en werk gescheiden
Privé en werk gescheiden houden is iets wat je als leidinggevende graag wilt. Maar een werknemer die iemand verloren heeft kan zijn of haar gevoelens niet uitzetten op het werk. Een werknemer die erg gebukt gaat onder het verlies van een dierbare kan moeite hebben om de kwaliteit werk te leveren die je van hem of haar gewend was.
Daarnaast zal een rouwende werknemer zich vaker ziek melden. Dit kan wel oplopen tot 170 dagen. Een werknemer die goede begeleiding ontvangt op het werk meldt zich aanzienlijk minder vaak ziek. Een goede reden dus om extra aandacht te schenken aan een werknemer in rouw.
Een luisterend oor bieden is het minste dat je kunt doen. Het hoeft je professionaliteit niet in de weg te staan. Biedt daarnaast passend werk voor de nodige structuur en afleiding. Goede steun en begeleiding kan het rouwproces verkorten, al is er altijd kans op terugval. Het is voor een werknemer makkelijker om terug te keren op de werkvloer als er begrip is van collega’s en leidinggevenden.
De eerste keer terug op de werkvloer na een verlies
De eerste keer terugkeren op het werk kan voor de werknemer een flinke drempel zijn. De emoties lopen hoog op. Al die vragen, of juist alleen maar starende blikken. Het kan een reden zijn om deze dag nog even uit te stellen.
Vraag daarom niet direct aan je werknemer wanneer hij of zij weer aan het werk gaat. Plan liever een afspraak in waarin jullie de werkzaamheden bespreken. Zo wordt de stap een stuk kleiner. Is de werknemer eenmaal terug op de werkvloer dan kan er ter plekke beslist worden of er behoefte is de collega’s even te zien.
Bespreek de mogelijkheden met je werknemer
Wil je werknemer graag weer terug aan het werk, maar lukt het niet zo goed? Bekijk samen of de werkdruk niet te hoog is. Vraag of er voldoende steun is vanuit huis, zowel emotioneel als praktisch. Misschien heeft je werknemer er veel baat bij iets later te beginnen, zodat de kinderen eerst naar school gebracht kunnen worden.
Er zijn voldoende praktische dingen waarmee je veel stress bij je werknemer kunt wegnemen. Door een open gesprek aan te gaan, waarin je de mogelijkheden bespreekt, biedt je de werknemer de ruimte die hij of zij op dit moment nodig heeft. Hiermee zorg je ervoor dat werken niet als ‘nieuw probleem’ wordt gezien, maar als fijne regelmaat in de dag.
Professionele rouwbegeleiding op de werkvloer
Goede rouwbegeleiding vermindert negatieve emoties op de werkvloer en zorgt voor een productievere werknemer. Daarnaast zal je werknemer zich met goede begeleiding minder vaak ziek melden. Een professional zal door middel van gesprekken in kaart brengen waar de mogelijkheden en beperkingen van deze werknemer liggen.
Ook zal professionele rouwbegeleiding leidinggevenden en collega’s helpen om te gaan met hun rouwende collega. Iedereen zal vlak na het overlijden begripvol zijn en meeleven met hun collega. Maar na een paar weken wordt dit minder.
De kans op terugval is na een paar maanden het grootst. Collega’s zijn alweer overgegaan tot de orde van de dag. Maar juist in deze periode komt het verlies extra hard binnen. Het wegvallen van steun maakt het verlies nog zwaarder.
Contact opnemen
In een orientatie gesprek denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.
PS: je bent niks verplicht, de eerste kennismaking is altijd vrijblijvend.
Leer omgaan met rouw en verlies op de werkvloer
Veel leidinggevenden gaan niet goed om met rouwende werknemers. Daardoor is het ziekteverzuim hoger dan noodzakelijk. Dat is niet alleen nadelig voor jou, als werkgever. Ook voor je werknemer is dit niet goed. Want thuiszitten lost vaak niets op. Juist de afleiding en de structuur van het aan het werk zijn zorgt voor een snellere en betere verwerking.
Ga daarom vooral niet invullen voor een ander, maar vraag welke behoeften er zijn. Er is niets zo erg als een werknemer aan zijn of haar lot overlaten door te zeggen “blijf maar thuis tot je denkt dat het weer gaat”. Hoe goed bedoelt deze opmerking ook is, de drempel om weer aan het werk te gaan wordt met de dag hoger.
Want wanneer gaat het goed genoeg? De ene dag gaat het aardig, de volgende dag gaat het niet. Bespreek daarom met je werknemer wat hij of zij aankan. En zorg dat je daarin flexibel genoeg bent op de dagen dat het echt niet wil lukken. Want een terugval is altijd mogelijk. Een rouwproces verschilt van persoon tot persoon. Er is geen vast protocol waar je aan vast kunt houden.
Door begripvol te zijn en flexibel in de mogelijkheden qua werkzaamheden en werktijden help je de werknemer door deze moeilijke periode heen. Je voorkomt dat hij of zij onnodig lang thuis zit. Wat over het algemeen niet bijdraagt aan de verwerking. Goede en blijvende steun van jou en de collega’s helpt je werknemer bij het verwerken van het verlies.
Kun je wel wat hulp gebruiken bij de moeilijke gesprekken met een werknemer die net iemand verloren heeft?
Wie zijn wij?
Meulenberg Training en Coaching ondersteunt, met een team van ervaren trainers, organisaties bij de preventie van stress en het (her)vinden van werkgeluk op de werkvloer. Onze trainingen zijn gericht op leidinggevenden binnen bedrijven. Een burn-out kost de organisatie al snel € 70.000.
Naast het financiële leed is het menselijk leed groot. Niet alleen voor de werknemer maar ook voor naaste collega’s die de klappen op moeten vangen. Voor je het weet zit je in een negatieve vicieuze cirkel.
Wil je een effectieve aanpak voor langdurig verzuim en het vergroten van werkplezier? (in plaats van continue brandjes te blussen). Wil je je dat we met je meedenken? In een meedenksessie denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.
Gerelateerde informatie
In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen: