Wist je dat een op de drie volwassenen een huisarts bezoekt met psychische en lichamelijke spanningsklachten? Niet alleen het aantal patiënten is dus groot, ook de variatie aan klachten is enorm. Voor huisartsen kan het een hele puzzel zijn om aan de hand van de klachten te bepalen of er sprake is van depressie, stress of angst.
De Vierdimensionale Klachtenlijst, afgekort 4DKL, is een hulpmiddel dat door vele zorgprofessionals gebruikt wordt om onder andere de diagnose depressie te bevestigen of uit te sluiten. Het bestaat uit een lijst van 50 vragen over symptomen van stress, depressie, angst en lichamelijke spanningsklachten. Aan de hand van een score wordt een indicatie gegeven over de aard van de psychische problemen.
Vermoed je dat je een depressie hebt, dan kan de 4DKL jou wat meer duidelijkheid geven.
De verwarring rondom depressieve klachten
Een depressie kent een scala aan klachten. Kenmerkend is vooral het sombere gevoel dat allesoverheersend is. Je vindt jezelf niets waard en alles eromheen zinloos. Andere klachten die kunnen voorkomen zijn bijvoorbeeld slaap- en concentratieproblemen, piekeren over de dood, paniek- of angstgevoelens, verlies of juist toename van gewicht en ernstige vermoeidheid.
Veel van deze klachten komen echter ook voor bij overmatige stress of een burn-out. Kijk maar eens op onze pagina ‘Wat zijn de symptomen van een burn-out?’. We hebben er hier zo’n 80 voor je verzameld en toegelicht.
Angst is niet alleen een klacht die voorkomt bij depressie en stress, maar kan ook op zichzelf staan. In dit geval spreken we van een angststoornis.
In ons artikel ‘Angst – Hoe reken je er mee af en hoe ga je om met angst?’ gaan we hier uitgebreid op in.
Blijft over de somatische klachten, de lichamelijke spanningsklachten die we letterlijk in ons lijf kunnen voelen. Deze klachten kunnen zowel voorkomen bij depressie, stress en angst.
Het is dus niet zo eenvoudig om vast te stellen dat jouw klachten wijzen op een depressie. Niet voor jou, maar ook niet voor jouw huisarts. De 4DKL helpt hierbij.
Waarom is het vaststellen van de diagnose depressie zo belangrijk?
Afhankelijk van de ernst van de klachten vraagt een depressie om een andere behandelmethode dan bijvoorbeeld angst of stress. Zo wordt vaak psychotherapie toegepast. Dit is een effectieve methode om op basis van gesprekken psychische stoornissen en problemen te behandelen. Deze gesprekken vinden plaats met een psychotherapeut, psychiater of klinisch psycholoog. Bij ernstige depressies kunnen er antidepressiva worden voorgeschreven.
Wanneer we praten over stress of een burn-out, dan wordt hulp ingeschakeld vanuit een hele andere hoek. Hier ligt de nadruk op het veranderen van gedrag in combinatie met bewustwording. Bij het herstellen van een burn-out of het definitief uitbannen van stress is professionele hulp nodig, omdat gedragsverandering heel lastig kan zijn. Ook angst is een vorm van stress. Bij Ruud Meulenberg Training & Coaching is de natuur ons kantoor. Onze coaches zijn gespecialiseerd in de stressproblematiek.
Hoe doe ik de test?
De 4DKL bestaat uit 50 vragen die onderverdeeld zijn in de categorieën:
- Distress (psychische spanningsklachten): 16 vragen
- Depressie: 6 vragen
- angst: 12 vragen en
- Somatisatie (lichamelijke spanningsklachten): 16 vragen.
Bij het beantwoorden van de vragen moet je alleen uitgaan van de klachten en verschijnselen die je de afgelopen week (dus de afgelopen 7 dagen met vandaag erbij) hebt ervaren. Klachten voor deze periode tellen dus niet mee.
Voor het doen van de test sturen we je door naar de website van DKP. Hier kan je de vragen van de test namelijk digitaal invullen, waarna de score automatisch wordt berekend. Je kunt hem ook uitprinten zodat je hem mee kunt nemen naar jouw huisarts.
De test online invullen? – Vul hier de test online in!
De test op papier invullen? – Download hier een invulbare PDF van de test
De 4DKL is ontwikkeld door Dr. Berend Terluin, MD bij het Amsterdam Public Health research institute. Hij biedt sinds 2008 zorgaanbieders de mogelijkheid om aan de hand van zijn vragenlijst psychische problemen op het spoor te komen, in kaart te brengen en bespreekbaar te maken.
Voorbeeld van een 4DKL score
Stel je hebt hoofdpijn en bent al een tijdje erg moe. Hoofdpijn en vermoeidheid zijn klachten die voor kunnen komen bij een depressie, maar ook bij stress. Je gaat naar de huisarts en vult op zijn verzoek een 4DKL formulier in.
De score is als volgt (als voorbeeld):
- Distress – 15
- Depressie – 0
- Angst – 4
- Somatisatie – 12.
Met andere woorden: je scoort op stress en lichamelijke spanningsklachten een ‘matig’. Nu je de score voor je ziet, realiseer je je dat je eigenlijk meer last van spanningen op het werk hebt dan je had verwacht.
Een Vierdimensionale Klachtenlijst kan een vermoeden bevestigen, maar geeft desondanks geen diagnose. Alleen een arts kan vaststellen of er in dit geval sprake is van een depressie of stress.
Wat nu?
We hopen natuurlijk dat de scores gunstig uitvallen. Bij ‘laag’ hoef je geen actie te ondernemen. Met ‘matig verhoogd’ moet je op je hoede zijn en eens een gesprek aangaan met je huisarts. Bij ‘sterk verhoogd’ is actie altijd nodig en een arts raadplegen een must.
Afhankelijk van de categorie, zal hij met je gaan bespreken welke behandelmethode nodig is.
Scoor je matig of sterk verhoogd bij distress, dan helpen we je graag. Onze strategie is jouw stress niet alleen voor nu aan te pakken, maar ervoor te zorgen dat je ook in de toekomst zonder stress een fijn leven kunt leiden.
Hulp bij burn out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
