Netelroos en galbulten door stress en burn-out

Vervelende rode, jeukende bultjes op je huid? Grote kans dat je kampt met netelroos. Één op vier mensen krijgt in de loop van zijn of haar leven wel eens te maken met deze ellendige jeuk. Maar wat is netelroos precies en welke rol speelt stress bij het ontstaan hiervan?

Wat is netelroos?

Netelroos of urticaria is een huidaandoening waarbij je last hebt van jeukende huiduitslag met vochtophopingen en erg jeukende rode bultjes. Deze bultjes worden ook wel galbulten genoemd. Deze huidreactie is vaak heel snel te zien op je huid, maar is gelukkig meestal na een paar uur of hoogstens een paar dagen weer weg.

De galbulten kunnen over het hele lichaam verschijnen. De oorzaak van netelroos ligt soms bij een voedingsallergie, bijvoorbeeld als je allergisch bent voor eieren, schelpdieren of noten. Maar er kunnen ook heel wat andere oorzaken zijn zoals insectenbeten, dieren, een infectie, medicatie (antibiotica, aspirine) enzovoort. En stress zal deze huidreactie alleen maar versterken.

Hoeveel mensen hebben er last van?

Hoe vaak netelroos precies voorkomt in Nederland, is niet bekend. Maar volgens onderzoek krijgt één op de vier mensen van de bevolking minstens één keer in zijn leven te maken met netelroos. Het grote probleem is dat bij de overgrote meerderheid die kampt met chronische netelroos, er geen duidelijke oorzaak is. Dit gaat om wel 66 tot 93 procent van de mensen.

Netelroos komt zowel bij mannen als vrouwen voor, ongeacht de leeftijd.

Hoe herken je galbulten/ netelroos?

Het moeilijke aan netelroos herkennen is dat de huidreacties er heel verschillend kunnen uitzien. Zo kan je last hebben van kleine rode of bleke bultjes en vlekjes die acuut opkomen. Dit kan binnen een paar seconden tot een aantal minuten. De bultjes kunnen enkele millimeters groot zijn, maar het kan ook dat je last hebt van rode zwellingen van de huid, ook wel kwaddels genoemd, die samenvloeien. Ook kan het zijn dat je gewoon grote bleke plekken krijgt, al dan niet met een rode rand eromheen.

Verder kan je heel wat vervelende klachten door netelroos hebben. De galbulten jeuken heel erg. Tevens kunnen je oogleden opzwellen, wat ook wel Quincke’s oedeem genoemd wordt. Het kan zelfs zo zijn dat je tong en strottenhoofd opzwellen. Hierdoor kan je last hebben om te slikken en kortademig zijn. In ernstige gevallen kan er een bloeddrukval of een shock optreden.

Acute netelroos

Acute netelroos verdwijnt gelukkig tussen de 2 en 24 uur. Er blijven geen littekens achter. Wel kan het zo zijn dat er ondertussen elders op het lichaam nieuwe huiduitslag verschijnt. Zo zou de huidreactie tot een zestal weken kunnen duren. We spreken van recidiverende netelroos als de huiduitslag steeds opnieuw terugkomt na een klachtenvrije tijd.

Chronische netelroos

Als je kampt met chronische netelroos, duren de symptomen langer dan zes weken. Bij 33 procent van de mensen verdwijnen de klachten spontaan binnen het jaar, maar 25 procent kampt langer dan twee jaar met dit probleem.

Hoe wordt netelroos vastgesteld?

Meestal wordt de huidreactie op het zicht herkend. De bultjes zijn namelijk heel herkenbaar. Maar de juiste oorzaak vinden is vaak lastig. Bereid je voor op een hele ondervraging als je naar de arts gaat. Hij zal een idee proberen te krijgen van de factoren die de netelroos veroorzaken. Hij zal vragen naar je mogelijke allergieën, de geneesmiddelen die je gebruikt, of je familieleden hebt met netelroos, maar ook jouw stress is een onderdeel van dit gesprek.

Bij chronische netelroos is het zeker handig dat je een dagboek bijhoudt om de oorzaak van je netelroos te achterhalen. Je kan je arts een handje helpen als je hierin aangeeft wanneer de klachten optreden en hoe ze verlopen. Ook kan je er over nadenken of je de laatste tijd bepaalde gewoonten veranderd hebt, denk aan nieuwe voeding, cosmetica, wasproducten, maar dus ook jouw stress. Allemaal mogelijke oorzaken.

Maar wat als de oorzaak niet gevonden wordt?

Lastig als je niet weet waar die netelroos steeds vandaan komt. Maar dan kan je altijd opteren voor een uitsluitingsdieet. Je begint met een hele periode alleen maar verse voeding te eten. Zo vermijd je alle kleurstoffen, smaakversterkers en bewaarmiddelen.

Je arts kan een lijst samenstellen met wat je wel en niet mag eten. Als je hierdoor geen last meer hebt van netelroos, dan kun je stap na stap weer andere voedingsmiddelen beginnen eten. Wanneer je plots weer huiduitslag ziet verschijnen, dan weet je dat het laatst toegevoegde voedingsmiddel zorgt voor jouw allergische reactie.

Alleen bij ernstige klachten zal verder onderzoek nodig zijn naar mogelijke ziekten. Zo zal je een bloedonderzoek moeten doen en huidtests om mogelijke allergieën op te sporen.

De relatie van netelroos met stress

Stress kan netelroos of galbulten uitlokken en versterken. Cholinergische netelroos of inspanningsurticaria is een huidreactie waarbij de bultjes meestal in het bovenste gebied van je lichaam of je nek ontstaan door een verhoging van de lichaamstemperatuur. Wanneer je emotionele stress hebt, kan je lichaamstemperatuur verhogen. Daarom is het een goed idee om psychische factoren zoals spanning en drukte uit de weg te gaan als je weet dat je kampt met netelroos.

Bij deze vorm van netelroos kunnen patiënten ook kampen met andere klachten zoals hoofdpijn buikpijn, diarree en speekselvloed. Cholinerge klachten is de benaming hiervoor. Gelukkig zijn ze meestal na een uur al verdwenen.

De relatie van netelroos met een burn-out

Als je kampt met een burn-out, ben je zowel fysiek als mentaal helemaal uitgeput. Dit wordt veroorzaakt door chronische stress. Je lichaam kan op verschillende manieren overbelast worden. Zo kan je overmatig sporten, heb je een tijdrovende baan met veel deadlines, gaat het niet zo goed tussen jou en je partner of lijd je misschien wel aan een chronische ziekte.

Maar wat zeker is, is dat je lichaam kampt met stress. Te veel stress. En je voelt het al aankomen… Door deze aanhoudende stress heb je weer meer kans op netelroos. Stress is altijd slecht voor je lichaam. Maar jammer genoeg is het niet zo makkelijk aan te pakken.

Lees ook onze praktische tips om je stressbestendigheid te vergroten en stress te verlagen

Hoe ga je netelroos tegen?

Eerst en vooral moet je met aanhoudende netelroos zeker naar de arts gaan. Bij acute netelroos zal de arts zeker opteren voor een antihistaminicum. Deze antiallergische medicatie helpt heel goed tegen de jeuk en zal de netelroos uiteindelijk doen verdwijnen. Als je een ernstige vorm van netelroos hebt, zal de arts overwegen om je een eenmalige dosis cortisone (let op: dit kan extra stress veroorzaken) voor te schrijven. Bij een shock zal een adrenaline-injectie nodig zijn.

Bij chronische netelroos is het moeilijker te zeggen wat de arts zal voorschrijven, want dit hangt natuurlijk af van de gevonden oorzaak. Bacteriële infecties zullen bijvoorbeeld behandeld worden met antibiotica, schimmels met een schimmeldodend geneesmiddel enzovoort.