We kunnen allemaal wel eens schuldgevoel ervaren. De één wat meer dan de ander. Dit is niet per se iets slechts. Je ergens schuldig over voelen betekent dat je een goed geweten hebt en dat je deze puur wilt houden. Door je schuldig te voelen hou je je eigen gedrag in toom.
Wanneer je iets verkeerds hebt gedaan wil je het graag oplossen en wanneer je slechte gedachten hebt wil je hier graag snel vanaf. Je zult opzoek gaan naar oplossingen hoe je hetgeen waar je je schuldig over voelt recht kunt zetten Dit is een positieve manier van omgaan met schuld.
Helaas is dit niet de manier waarop iedereen met schuld omgaat. Schuld kan een heel negatief effect hebben op de mindset van de mens. En als je eenmaal heel diep zit is het heel moeilijk om hier zelf weer uit te komen. Het is niet onmogelijk, maar het kan wel knap lastig worden.
Schuld kun je op verschillende manieren, in verschillende aspecten van je leven ervaren. We zullen er in dit artikel een aantal behandelen en toelichten en je uitleggen hoe je op een gezonde manier met een schuldgevoel kunt omgaan en hoe je dit uiteindelijk ook kunt loslaten.
Schuldig voelen in een relatie
Wanneer je je niet gelukkig voelt in je relatie kan er ook schuldgevoel ontstaan. Een relatie die niet lekker loopt brengt een hoop relatiestress met zich mee. Vaak weet je niet hoe je met deze stress moet omgaan en reageer je alles af op je partner. Hier voel je je uiteindelijk weer slecht door waardoor de relatie stress nog groter wordt en het schuldgevoel ook maar blijft groeien. Het is een vicieuze cirkel waar je maar niet uit kunt komen, hoe hard je ook je best doet.
Ook wanneer je wel gelukkig bent in je relatie maar niet gelukkig daarbuiten kan er heel veel relatiestress ontstaan. Wanneer je zelf steeds dieper in een dal raakt en het steeds moeilijker wordt om hier over te praten kun je jezelf op een gegeven moment isoleren. Je voelt je eenzaam in je relatie en neemt je partner heel veel zaken kwalijk.
Je kijkt niet naar wat je zelf anders kunt doen maar wijst vooral met je vinger naar je partner en ziet enkel zijn/haar gebreken. Je reageert je af. Initieel zal dit opluchten maar uiteindelijk zal je ook hierdoor stress ervaren omdat je schuldgevoel steeds meer begint te groeien. Je wilt je helemaal niet afreageren op je partner, je wilt je niet schuldig voelen.
Maar hoe doorbreek je dit patroon? We komen daar straks op terug.
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Burn out en schuldgevoel
Wanneer je er helemaal doorheen zit en in een burn-out bent beland heb je nergens meer zin in. Je hebt amper de energie om voor je zelf te zorgen, laat staan voor een ander. Helaas houdt de wereld niet op met draaien en gaat het leven gewoon door. Je voelt je steeds slechter over je zelf. Je voelt dat je anderen continu te kort doet.
Waar je vroeger die gezellige vriendin, die leuke collega, die fijne broer of die aandachtige moeder was, is er op dit moment niks meer van over. Je bent niet meer een gezellig en leuk mens.
Je voelt je ellendig, verdrietig en alleen. Je wilt het liefst in een holletje kruipen en er voorlopig niet uit komen. Ook dit is een vicieuze cirkel. Je hebt nergens de energie voor maar tegelijkertijd ontstaat er schuldgevoel. Schuldgevoel dat je niet goed genoeg bent, schuldgevoel dat je er niet voor anderen kunt zijn, schuldgevoel dat je niet de persoon bent waarvoor je partner is gevallen. Er kan dan een coping mechanisme ontstaan waardoor je in een overcompensatie modus gaat.
Of althans, wilt gaan. Je bent continu bezig met de behoefte van de ander, hoe je ondanks je burn-out er toch oor de ander kunt zijn. Je doet er alles aan om weer die ‘leuke en gezellige persoon’ te worden maar het gaat nu gewoon niet. En wanneer je dat beseft voel je je wederom ellendig en begint het schuldgevoel riedeltje weer van voor.
Schuldig voelen naar je werk toe bij burn out
Wanneer je een burn-out hebt zit je thuis en ga je niet meer werken. Althans, dat zal op den duur zo zijn. Waarschijnlijk heb je dit zelf zo lang mogelijk uit proberen te stellen. Je bent volledig over je eigen grenzen gegaan en je hebt niet gekeken naar wat belangrijk is voor jou. Wat heb jij nodig op het moment? Waar heb jij behoefte aan? Wat kan een ander voor jou doen? Hoe kun jij je zelf helpen?
Nee, dat zijn allemaal vraagstukken waar jij geen aandacht aan hebt besteed. Het enige waar je bezig mee was, was het afronden van dat ene grote project, al jouw taken zo goed mogelijk uit proberen te voeren ook al lag er al te veel op je bordje. Je wilt je team niet in de steek laten. Je wilde je collega’s niet laten vallen. Je wilde jouw collega’s niet met al jouw werk opzadelen, wetende dat zij ook al verdronken in het werk.
Je wilde hun werkdruk niet verhogen, dus ben je doorgegaan. Doorgegaan tot het bittere einde. Doorgegaan tot je echt niet meer kon en er een burnout is vastgesteld. En nu zit je thuis en voel je je enorm schuldig naar je collega’s toe. Je durft ze niet onder ogen te komen en isoleert jezelf volledig van je collega’s.
Je trekt je steeds meer terug. Sociale contacten worden steeds minder. Je voelt je hier ook slecht door. Je maakt de drempel voor je zelf zo ontzettend hoog. Op een gegeven moment weet je echt niet meer hoe je van dit schuldgevoel af kunt komen. Wanneer zet je de eerste stap en wat is de eerste stap? Je ziet door de bomen het bos niet meer.
Zie ook: Onterecht beschuldigd worden, wat kun je er aan doen?
Schuldig voelen naar gezin en vrienden tijdens burn out
Naast het schuldgevoel naar je werkgever en collega’s toe kan dit schuldgevoel zich ook doortrekken naar het familie en vrienden. Omdat je je steeds ellendiger over je zelf voelt zal je je ook hier steeds meer terugtrekken.
Je kunt nu niet die leuke gezellige vriendin zijn, je kunt het niet opbrengen om een luisterend oor te bieden voor die vriendin die door een scheiding gaat, je kunt het niet opbrengen om naar een kinderfeestje te gaan en tussen al die gillende kinderen te zitten. Je wilt er zo graag zijn voor je vrienden en familie maar het gaat nu niet.
Er zijn ook mensen in je eigen omgeving die door een moeilijke tijd gaan. Je bent hier heel goed van op de hoogte maar je kunt niks met het gevoel. Er is nu gewoonweg geen ruimte voor de gedachten en gevoelens van een ander. Er is niet eens ruimte voor de gedachten en gevoelens van je zelf.
Je voelt je hier heel slecht door. Je kijkt meer naar de behoeften van een ander in plaats van naar hetgeen wat je zelf nodig hebt. En omdat je niet aan deze behoefte kunt voldoen begin je je ook nog eens steeds slechter en slechter te voelen. Hoe kom je hieruit?
Omgaan met schuldgevoel
Om te leren omgaan met schuldgevoel zijn er twee belangrijke stappen die je moet kunnen ondernemen. Het erkennen van het schuldgevoel en het accepteren van het schuldgevoel. Als je je ergens schuldig over voelt is het omdat er iets niet goed aanvoelt. Misschien heb je een fout gemaakt en wil je deze herstellen.
Erken deze fout. Probeer dit bij jezelf te houden maar overdrijf niet in hoe streng je bent naar jezelf. Ook wanneer een ander je iets heeft aangedaan, kijk enkel naar jouw eigen invloed. Hoe had je kunnen reageren, hoe had jij met de situatie om kunnen gaan. Je hebt geen controle over het gedrag en de gedachtegangen van anderen enkel over die van je zelf. Durf ook te erkennen dat je het goed hebt gedaan en dat situaties soms eenmaal zo lopen zoals je het niet gepland had
Probeer je schuldgevoel een plaats te geven en probeer te relativeren. Voel je je schuldig naar een bepaald persoon toe, ga dan het gesprek aan. Begin je zin met: ‘Ik voel mij schuldig naar jou toe om…’ en vul de rest zelf in. Vul geen dingen voor anderen in, stop met je zelf terug te trekken en te verstoppen. Ga het gesprek aan. Ga de confrontatie aan. Het is eng, het is spannend, maar je kunt het! En je zult merken dat je je na het gesprek veel lichter zult voelen.
Loslaten van schuldgevoel
Je schuldgevoel loslaten, hoe doe je dat? Het is veel makkelijker gezegd dan gedaan. Er zijn wel een aantal dingen die je zelf kunt doen om je schuldgevoel los te laten. Zoals we hierboven al uitlegden is het belangrijk om een gesprek aan te gaan met de persoon naar wie jij je schuldig toe voelt.
Je zult vaak merken dat er veel meer begrip is voor je situatie dan je zelf zou denken. Voel je je schuldig naar je zelf toe, ga dan ook het gesprek met je zelf aan. Ga voor de spiegel zitten en kijk je zelf goed aan. Vertel dan aan je zelf waar je je schuldig om voelt. De kans is groot dat dit een heel emotionele oefening zal zijn.
Het zal in het begin heel onwennig voelen maar het zal je uiteindelijk enorm kunnen helpen. Is dit nog te confronterend, schrijf je zelf dan een brief. Leg je zelf alles uit, waarom je je schuldig voelt, waarom je je slecht voelt. Schakel dan de hulp in van je partner of een goede vriend en neem deze brief samen door. Door hier over te sparren zal je ook veel nieuwe inzichten krijgen en uiteindelijk je schuldgevoel los kunnen laten.
Het begin zal heel moeilijk zijn, maar je kunt het. Geloof in je zelf, wees lief voor je zelf en geef jezelf nooit op.
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor: