Inlevingsvermogen heeft vele positieve kanten. Zo draagt het bij aan een goede werksfeer en samenwerking en zijn mensen met een hoog inlevingsvermogen vaak erg betrokken in projecten en opdrachten. Echter ervaren mensen met veel inlevingsvermogen ook vaak meer stress.
Kom meer te weten over wat inlevingsvermogen inhoudt en hoe dit voor stress kan zorgen. Leer daarnaast de uitdagingen en allergie herkennen die in verhouding staan tot het hebben van een hoog inlevingsvermogen. Door te werken aan jouw valkuilen en allergieën doormiddel van de juiste uitdaging, leer je om goed om te gaan met jouw kernkwaliteit en zorg je ervoor dat je het beste in jezelf naar boven kunt halen.
Trek voortijdig aan de bel en voorkom vervelende klachten zoals stress of burn out klachten.
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Wat is inlevingsvermogen?
Inlevingsvermogen (ook wel empathie) is een prachtige persoonlijke eigenschap. Met inlevingsvermogen heb je namelijk respect voor de medemens en heb je altijd een luisterend oor voor een ander. Inlevingsvermogen houdt dan ook in dat je een vaardigheid beschikt om je in te kunnen leven in een bepaalde situatie of in gevoelens van een ander. Empathie komt oorspronkelijk van het Griekse woord empatheia, wat voelen of invoelen betekend.
Inlevingsvermogen komt op elk moment van de dag voor. Bijvoorbeeld wanneer je een zielige film kijkt, je buurvrouw een spannend verhaal verteld of wanneer je het nieuws kijkt. In je hoofd heb je een idee van de situatie en je beeld je in hoe het er daadwerkelijk aan toe gaat. Ook komen deze gevoelens voor op de werkvloer. Zoals tijdens een vergadering, tijdens het streven naar een deadline of tijdens een presentatie.
Inlevingsvermogen heeft vele mooie kanten. Zo kun je goed begrijpen wat een ander vertelt en heb je altijd aandacht voor een ander. Met een hoog inlevingsvermogen kun je aanvoelen wat je wel of niet hoort te zeggen op bepaalde momenten en geef je een ander de ruimte om uit te kunnen praten en zijn of haar verhaal kwijt te kunnen. Met een hoog inlevingsvermogen heb je ook oog voor non-verbaal gedrag en weet je signalen te herkennen en snel op te pikken, ook voel je conflicten sneller aankomen en heb je altijd door wat er zich zoal afspeelt. Je bent betrokken en kunt goed omgaan met je medemens.
Vervelende schaduwkant van het inlevingsvermogen
Inlevingsvermogen heeft daarnaast ook een vervelende schaduwkant. Wanneer je bijvoorbeeld te veel betrokken bent, je jezelf vaak laat gaan in de wereld van een ander, en je overmatig betrokken bent in je omgeving, kan het zo maar zo zijn dat je jouw eigen belangen vergeet. Wellicht zorgt het er zelfs voor dat je emotioneel te dicht bij het werk bent betrokken, waardoor het werk uiteindelijk te veel van je vraagt en dit voor persoonlijke problemen kan zorgen.
Wanneer je leert om goed met je hoge mate van inlevingvermogen om te kunnen gaan, leer je om uitdagingen voor jezelf te stellen en problemen zoals stress en burn out voorkomen. Ook leer je om valkuilen en problemen te voorkomen door in te zien waar je zwakke kanten liggen. Dit kun je doen met behulp van het handige kernkwadraten model.
Inlevingsvermogen in het kwadraat
Inlevingsvermogen is een kernkwaliteit, wat inhoudt dat je met deze eigenschap geboren wordt. Je kunt er dus een persoonlijke aanleg voor hebben om meer inlevingsvermogen en betrokkenheid te hebben dan een ander. Dit kan worden toegepast in het kernkwadraten model. In dit model wordt de kernkwaliteit in kaart gebracht door eventuele valkuilen, uitdagingen of kracht en allergieën te analyseren en te bekijken hoe deze de kernkwaliteit beïnvloeden.
Het model is zo ontworpen dat je meer inzicht krijgt in jouw capaciteiten en jouw zwakke kanten. Daarmee kun je vele problemen voorkomen en zorgen voor een prettigere werksfeer. Ook kun je met het model jouw collega’s beter leren kennen en kun je elkaar helpen bij het realiseren van elkaars uitdaging. Het model bestaat uit vier kenmerken, namelijk de kracht van de kernkwaliteit en de bijbehorende valkuil, uitdaging en allergie.
De kracht
De kracht is het voordeel wat de kernkwaliteit met zich mee brengt. In veel gevallen is dit een specifieke kwaliteit dat jou onderscheid van jouw team genoten en bijdraagt aan jouw unieke toevoeging binnen het team. Inlevingsvermogen is een kracht dat voor veel beroepen uiterst goed van past komt.
Inlevingsvermogen brengt vele kansen met zich mee en zorgt vaak voor een goede werkprestatie en werksfeer. Mensen met een hoog inlevingsvermogen zien wanneer collega’s moeite hebben met bepaalde taken en kunnen tijdig inschieten voor hulp. Een hoog inlevingsvermogen betekend een hoge mate van betrokkenheid. Mensen met een hoge mate van betrokkenheid hebben vaak hart voor de zaak en zetten zich volledig in om bepaalde doelen te behalen of afspraken na te streven.
Ook kunnen werknemers met een hoog inlevingsvermogen projecten aangaan met nauwkeurigheid en overgave en streven ze daarbij naar een optimale werkprestatie en een prettige harmonie binnen een team. De kracht van inlevingsvermogen is dat je vaak nauwkeurig en precies te werk gaat. Je werkt je projecten tot in de puntjes af en streeft naar een volledig resultaat.
Werknemers met een hoge mate van inlevingsvermogen zien problemen of klachten bij een ander in en schieten te hulp wanneer dit nodig is. Een persoon die zich goed kan inleven is dus een echte teamplayer en zorgt voor een goede sfeer binnen elk team.
De valkuil
Een valkuil is een doorgeschoten vorm van de kernkwaliteit, waardoor een positieve eigenschap doorschiet in een negatieve eigenschap. Het is een zekere maten van over correctie en ‘te veel van het goede’. De valkuil van inlevingsvermogen of een hoge mate van betrokkenheid is dat krachten zoals perfectie en nauwkeurigheid, kunnen leiden tot perfectionisme. Perfectionisme is doorgaans niet altijd een negatieve eigenschap, maar kan tot vele problemen zorgen, zoals overwerk, stress, ontevredenheid en burn out klachten. Een perfectionist legt de lat zeer hoog en is daarnaast veeleisend.
Wanneer je je goed kunt verplaatsen in een ander kan dit ook tot klachten zorgen. Zo kan dit voor problemen zorgen tijdens groepswerk of projecten waarbij je de kans verhoogt dat je jezelf eerder weg stempelt. Je neemt meer werk op je dan je aan kan waardoor je eerder kans hebt om stress.
Ook kan het zijn dat je gevoelens van een ander, zoals van een collega overneemt en daardoor (vaak onbewust) minder goed in je vel zit. Zo kun je stress of irritaties van een ander (onbewust) overnemen. Op de lange termijn kunnen deze spiegelingen zorgen voor negatieve gevoelens die je werkprestatie en wellicht relatie tot je collega kunnen beïnvloeden.
De uitdaging
Een ander onderdeel van het kernkwadratenmodel is de uitdaging. De uitdaging is een vorm van zelfbescherming om uit je valkuil te komen of om te voorkomen dat je in een valkuil raakt. Wanneer je merkt dat je een hoge mate van inlevingsvermogen hebt, en je neigt tot de valkuil perfectionisme, is het van belang dat je leert loslaten en iemand pas helpt als diegene erom vraagt.
Zo leer je om regelmatig afstand te doen en niet te veel werk op je te nemen. De uitdating is dus om een afstand te houden, een afstand van negatieve emoties en situaties.
Het nemen van afstand is een lastige uitdaging voor iemand met een hoog inlevingsvermogen. Merk je dat je hier last van hebt, dan kun je dit ook aan andere aangeven. Wanneer jouw collega’s weten dat je een hoog inlevingsvermogen hebt en vaak erg betrokken bent, kunnen zij rekening houden met jouw valkuil en jou helpen bij de uitdaging tot meer afstand en het leren loslaten.
De allergie
Daarnaast is er nog de allergie, het laatste onderdeel van het kernkwadratenmodel. De allergie is net als de valkuil een over-correctie wat inhoudt dat je ‘te veel van het goede’ biedt en daarmee zorgt voor een negatieve vervorming van de kernkwaliteit. De allergie in relatie tot stress is vaak het omgaan met mensen met weinig inlevingsvermogen. Dit is een tegenreactie om uiteindelijk aan je uitdaging te voldoen en valkuilen te voorkomen. Het is een soort tegenreactie wat je van andere mensen zou afkeuren.
Wanneer je een hoog inlevingsvermogen hebt is het gevoelloos oordelen over een ander een echte allergie voor je. Ook is een hoge mate van onverschilligheid in dit geval een echte allergie voor je. Door zelfbescherming kun je in een allergie terecht komen waardoor je overprikkeld kunt raken. Je probeert namelijk te veel los te laten, te veel afstand te nemen, en komt hierdoor egoïstisch en onverschillig over.
Met de allergie is de visuele cirkel van het kernkwadratenmodel rond. Je hebt een zekere maten van over correctie waardoor je niet de kracht kunt halen uit jouw kernkwaliteit en waardoor je niet optimaal kunt presteren op het werk. Wanneer je in de allergie fase bent beland heb je als het ware een muurtje gebouwd om jouw kwetsbare kanten (de valkuil) te voorkomen.
Zorg er echter voor dat jouw uitdaging niet in de weg komt te staan en weet wanneer je moet stoppen. Vraag jouw collega’s of leidinggevende om hulp wanneer je bang bent dat je in deze fase bent en niet volledig kunt presteren. Door de juiste sturing en balans kun je jouw allergieën voorkomen en vroegtijdig herkennen.
Wil je dat wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland. In de afgelopen jaren hebben we duizenden mensen geholpen.
De relatie met stress en burn out
Wanneer je te maken hebt met een hoog inlevingsvermogen is de het dus de kunst om te zorgen voor een optimaal balans tussen kracht en uitdaging. Door jouw krachten te benutten en jouw valkuilen en allergieën te voorkomen, haal je het beste uit jezelf en voorkom je vervelende klachten zoals stress en burn out klachten.
Een optimale balans is van uiterst belang bij mensen met een hoog inlevingsvermogen of hoge betrokkenheid. Doordat je alsmaar bezig bent met een ander, of met je omgeving, vergeet je zomaar je eigen gevoelens en snijd je jezelf in de vingers. Je wilt problemen voorkomen maar vergeet aan jezelf te denken.
Het is daarom belangrijk om altijd op jouw kracht te blijven focussen en te letten op de uitdaging. Heb je moeite met het stellen van grenzen en het nemen van afstand? Laat het je werkgever en collega’s weten zodat zij hier rekening mee kunnen houden. Met een hoog inlevingsvermogen en een hoge betrokkenheid is dit wellicht een lastige taak en vind je het moeilijk om jouw grenzen aan te geven.
Zorg er echter voor dat dit wel gebeurt. Om de lange termijn zorg je voor een betere werksfeer en weten jouw collega’s wat ze aan jou kunnen hebben. Voorkom vervelende klachten en geef dus op tijd de grens aan.
Herken je een vuilkuil bij je collega’s? Probeer hierover in gesprek te gaan en help elkaar wanneer dit nodig is. Door bewust te worden van je kernkwadraten kun je hier beter op inspelen en kun je op een prettigere manier samenwerken en van elkaars kwaliteiten gebruik te maken. Iedereen heeft zo zijn of haar sterke kanten, de kunst is om deze optimaal te benutten en hier geen misbruik van te maken. Geloof in je eigen kwaliteiten en trek op tijd aan de bel wanneer je bang bent voor een over-correctie.
Hulp bij coaching
Het zorgen voor de juiste verhouding tussen kracht en uitdaging is niet altijd eenvoudig. Zorg ervoor dat je de juiste sturing krijgt. Geef op tijd aan jouw werknemers en collega’s aan waar jouw valkuilen en allergieën liggen zodat zij hier beter mee kunnen omgaan.
Wil je graag hulp bij het in kaart brengen van jouw kernkwadraten en ontvang je graag begeleiding voor het leren omgaan met een hoge mate van inlevingsvermogen? Schrijf je dan in voor onze coaching. Doormiddel van de juiste ondersteuning en professionele methoden, leer je om jouw grenzen beter aan te geven en de nodige afstand te nemen.
Ook leer je om jouw valkuilen en allergieën beter te herkennen en deze te voorkomen. Wanneer je leer om jouw krachten te benutten en jouw uitdagingen na te streven, zal je al snel merken dat je minder stress ervaart op de werkvloer en met meer plezier aan het werk gaat. Begin vandaag nog en zorg voor een optimale balans op het werk.
Bekijk ons aanbod voor:
Gerelateerde informatie
In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
- Recht door zee zijn in relatie met stress en burn-out
- Werk-privé balans: evenwicht in werk en privé cruciaal voor succesvol ondernemen
- Burn-out en scheiden – wat heeft het met elkaar te maken?
