Nieuwsgierigheid: Is deze eigenschap jouw valkuil?

Nieuwsgierigheid is een mooie eigenschap. Je staat open voor nieuwe dingen, je leert graag en je bent goed in problemen oplossen. Het heeft zeker voordelen om nieuwsgierig te zijn. Maar deze eigenschap heeft ook zijn keerzijde. Net zoals voor veel eigenschappen geldt, moet ook deze eigenschap in evenwicht zijn. De vraag is daarom: Hoe voorkom je dat nieuwsgierigheid jouw valkuil wordt?

Om het antwoord op deze vraag te vinden, wordt er in dit artikel verder ingezoomd op wat nieuwsgierigheid precies is en wat de voor- en nadelen van deze eigenschap zijn.

Wat is nieuwsgierigheid?

In het woord ‘nieuwsgierig’ vind je het woord ‘gierig’. Vroeger werd ‘gierig’ gebruikt als betekenis voor ‘begerig naar’ of ‘verlangend naar’. Letterlijk betekent het dus dat iemand begerig naar nieuws is of erg naar nieuws verlangd [1].

Nieuwsgierig zijn kan betekenen dat je veel belangstelling voor nieuwe dingen hebt. Je bent leergierig en benieuwd naar veel dingen. Je wilt graag ontdekken en leren.

Nieuwsgierigheid als kernkwaliteit

Tijdens een sollicitatiegesprek mag je nieuwsgierigheid zeker als een kernkwaliteit neerzetten. Als je nieuwsgierig bent, ben je meestal ook leergierig en creatief. Dat zijn eigenschappen die leidinggevenden graag zien.

Probleemoplossend vermogen

Bovendien helpt nieuwsgierigheid je om oplossingsgericht te denken. Je bent namelijk van nature op zoek naar nieuwe mogelijkheden en meer kennis en je staat open voor nieuwe perspectieven. Daardoor lukt het je in oplossingen te denken in plaats van overal problemen in te zien.

Openstaan voor nieuwe ervaringen

Ook sta je open voor nieuw dingen. Je veegt niet iets van de baan slechts omdat jij het niet kent. Iets nieuws trekt jouw aandacht en daar leer je van. Deze eigenschap help je niet alleen bij het leren van nieuwe dingen, maar daarbij ook bij het leveren van betere prestaties en meer betrokkenheid bij het bedrijf.

Meer zelfkennis

Ten slotte heeft nieuwsgierigheid ook zijn voordelen voor jouw persoonlijke ontwikkeling. In plaats van extreem kritisch over jezelf te zijn, zie je bij jezelf waar je nog kunt leren. Je hebt als het ware interesse in jezelf. Waarom zei ik dat? Hoe voel ik me eigenlijk? Waar word ik blij van? Zo krijg je meer zelfkennis dankzij een open blik naar jezelf toe.

Weetje over nieuwsgierigheid:

Wist je dat nieuwsgierige mensen over het algemeen blije en gelukkige mensen zijn? Wanneer je nieuwe dingen doet, geven je hersenen namelijk het stofje dopamine vrij. Dopamine wordt ook wel het ‘geluksstofje’ of het ‘gelukshormoon’ genoemd.

Nieuwsgierigheid als valkuil

Wil je al deze voordelen van nieuwsgierigheid blijven ervaren, moet je natuurlijk oppassen dat deze eigenschap niet je valkuil wordt. Je wilt niet de negatieve bijklank van een ‘nieuwsgierig Aagje’ krijgen en je wilt ook voorkomen dat deze eigenschap je meer stress geeft.

Gevaar

In het Engels wordt wel gezegd: ‘curiosity killed the cat’ (nieuwsgierigheid was de kat z’n dood). Dit gezegde laat zien dat nieuwsgierigheid zijn negatieve kant heeft. Zo wil je aan de ene kant natuurlijk niet zo nieuwsgierig zijn dat je te veel en te persoonlijke vragen stelt.

Aan de andere kant kan nieuwsgierigheid je letterlijk in gevaar brengen als deze eigenschap je ertoe aanzet te gaan roken, drugs te gebruiken of een gevaarlijke sport uit te gaan proberen. Op reis kan nieuwsgierigheid je ertoe aan zetten dingen te doen of naar plaatsen te gaan die echt gevaarlijk zijn.

Waar trek je dus de grens? In hoeverre laat je toe dat nieuwsgierigheid het van je wint en je in gevaar brengt? Is de ervaring en kennis die je opdoet het waard als je daarmee je gezondheid of zelf je leven riskeert?

Geen bemoeial

In relaties kan nieuwsgierigheid je helpen om een gesprek op gang te houden en om mensen beter te leren kennen. Maar ook hier moet je oppassen dat je niet te nieuwsgierig wordt. Je moet niet je neus in zaken gaan steken waar jij niets mee te maken hebt. Je wilt geen bemoeial zijn en we moeten natuurlijk altijd de privacy van anderen respecteren.

Trek daarom ook hier een grens tussen oprechte interesse in iemand tonen en de privacy van de ander.

Overdaad

Het feit dat we van nature nieuwsgierig zijn wordt helaas ook misbruikt. We worden constant bestookt met prikkels die ons opzettelijk nieuwsgierig maken om onze aandacht te trekken. Onze aandacht wordt automatisch getrokken door dingen die afwijkend, onbekend of onverwacht zijn. Denk aan nieuwstitels, advertenties en reclame. Maar ook series met een cliffhanger die ons zo nieuwsgierig maakt dat we de volgende willen kijken en we langer online blijven dan gepland.

Meer stress door nieuwsgierigheid

Deze overdaad aan nieuwsgierig makende prikkels heeft gevolgen. Je hebt minder concentratie, je verliest kostbare tijd en krijgt zo misschien niet gedaan wat je hebt gepland. Je werk niet afkrijgen vanwege afleiding kan je veel stress geven.

Ook kan nieuwsgierigheid ertoe leiden dat je altijd bezig bent met nieuwe dingen ontdekken en ook dat kan weer tot stress leiden. Je aandacht kan zelfs zo door alles getrokken worden dat je in je hoofd altijd maar overuren draait en je nooit tot rust komt. Dat geeft je niet alleen maar een beetje stress, maar het maakt je zelfs vatbaar voor een burn-out als je niet oppast.

Voorkom dat het een valkuil wordt

Om te voorkomen dat je door nieuwsgierigheid teveel prikkels binnenkrijgt, is het belangrijk niet altijd aan je nieuwsgierigheid toe te geven. In plaats van automatisch toe te geven aan nieuwsgierigheid kun je leren zelf de keuze te houden.

Vraag je af: Waarom wordt mijn aandacht getrokken? Is dat in mijn belang? Heb ik er echt iets aan om het te weten? Heb ik de tijd om me hierdoor af te laten leiden? Op die manier hou je zelf meer controle over de hoeveelheid informatie en prikkels die je binnenkrijgt. 

Zorg daarnaast ook voor voldoende rust. Rust niet alleen uit om lichamelijk tot rust te komen en te ontspannen, maar doe ook iets waarmee je in je hoofd tot rust komt. Denk bijvoorbeeld aan in de natuur wandelen, rustgevende muziek luisteren of een avondje zonder televisie, internet en telefoon.

Nieuwsgierig zijn heeft voordelen. Blijf daarom jezelf, anderen en het leven altijd met een geïnteresseerde houding tegemoet treden. Blijf openstaan voor nieuwe perspectieven en blijf nieuwe kennis en ervaringen opdoen. Op die manier zul je namelijk altijd leren en groeien. Maar zorg er tegelijkertijd voor dat jij je eigen nieuwsgierigheid de baas blijft.

Bronnen

1. Definitie