Dopamine en stress: In dit artikel laten we de invloed van stress op dopamine zien. Daarmee laten we ook zien wat de invloed is van stress op een algeheel gelukkig en tevreden gevoel.
We beginnen met een globale uiteenzetting.
Een tekort aan dopamine kan leiden, of duiden op een burn-out
Herken een burn-out op tijd!
Download hier het boek: symptomen burn-out
Wat is dopamine?
Dopamine in een stofje dat in je hersenen wordt aangemaakt. Het stofje is erg belangrijk. Het zorgt ervoor dat je je gelukkig kan voelen. Wanneer de dopamine in je hersenen vrijkomt, krijg je een gelukzalig, euforisch of over het algemeen prettig gevoel. Zo prettig zelfs, dat je de activiteit die je op dat moment uitoefent, graag overnieuw en vaker wilt doen. Maar dopamine zorgt ook voor een goed dagelijks functioneren. Dagen dat je lekker in je vel zit zijn fijnere dagen dan dagen waarbij dat niet het geval is. Het gevoel van opgewekt zijn, het ervaren van blijdschap, zijn te danken aan dopamine.
Ook als je je niet zo prettig voelt: je bent bijvoorbeeld moe of hebt nergens zin in, kun je het beste iets actiefs gaan doen. Waarom? Iets actiefs doen zorgt voor de aanmaak van dit zogenoemde ‘gelukshormoon’ dopamine. Net wat je op zo’n moment wel even kunt gebruiken. Het klinkt misschien heel gek als je dit voor het eerst leest. Maar probeer het zelf maar eens uit. Je zult zien dat als je even een stukje gaat wandelen, fietsen of hardlopen je je weer lekker in je vel zal voelen.
> Lees meer over sporten tegen stress
Dopamine tekort
Stress heeft een zeer nadelige invloed op dopamine aanmaak in je hersenen. Hierdoor is het steeds moeilijker op een gevoel van geluk of welzijn te ervaren. Je belandt in een negatieve spiraal. Ook je libido niveau wordt hierdoor flink verstoord met alle gevolgen van dien. Stress zorgt voor een drastische daling van dit gelukshormoon.
Het is daarom heel belangrijk om zo snel mogelijk te zorgen voor een toename van de dopamine productie in je lichaam. Om dopamine aan te kunnen maken heeft je lichaam bepaalde stoffen nodig. Deze stoffen zitten in bepaalde voedingsmiddelen die ik hieronder zal beschrijven.
Symptomen van dopamine tekort
De symptomen van een laag dopamine niveau laten zich raden:
- Uitgeblust gevoel
- Nergens zin in
- Depressieve gevoelens
- Negatief, somber
- Geen plezier meer hebben
- De donkere kant van alles zien
- Vermoeidheid
- Behoefte aan stimulerende middelen
De aanmaak van dopamine
Dopamine wordt met name aangemaakt bij activiteiten die goed zijn om ons leven in stand te houden. Het gaat dan natuurlijk om het fijne gevoel dat je krijgt nadat je heerlijk hebt gegeten en gedronken, of ontspannen hebt bewogen. Maar ook na de seks komt een flinke dosis dopamine vrij.
Ook bij het roken van een sigaret of na het drinken van alcohol komt er dopamine vrij in je hersenen. Hierdoor schieten de dopamine levels heel snel omhoog, maar zakken hierna ook vrij snel weer weg, waardoor de kans op een verslaving toeneemt. Roken en alcohol zijn natuurlijk geen gezonde activiteiten, eten en seks zijn daarintegen zeer goed voor de gezondheid.
Dit is over het algemeen gesproken een beknopte beschrijving wat dopamine precies is, waarbij het voorkomt en wat het voor je doet. We gaan nu bekijken wat de invloed van stress is op je dopamine levels.
Lees ook: symptomen van stress
Natuurlijke voedingsmiddelen
Er zijn diverse dingen die je kunt doen om je dopaminegehalte te doen stijgen op een natuurlijke manier. Zo kun je door bepaalde voedingswaren te eten ervoor zorgen dat de grondstoffen voor het aanmaken van dopamine altijd voldoende op voorraad zijn. Eet hiervoor dan voedingsmiddelen zoals amandelen, bananen, avocado’s maar ook eiwitrijke voeding helpt enorm bij het bestrijden van het gevoel van stress. De meeste soorten groenten en fruit zijn geschikt om stress te reduceren.
Zij bevatten namelijk antioxidanten. Deze antioxidanten zorgen ervoor dat de aanmaak van dopamine niet langer wordt verhinderd of geblokkeerd door vrije radicalen. Maar er zijn ook andere manieren van eten om de stress aanzienlijk de reduceren. Door het eten van eiwitrijke, maar gezonde voeding, kunnen de directe verschijnselen van stress een flink stuk gereduceerd worden.
Je merkt het al snel: Het effect hiervan is ook zeer snel merkbaar, vaak al na één dag. Probeer het maar eens uit, je zal het verschil merken. Met eiwitrijke voeding bedoel ik bijvoorbeeld ontbijten met een omelet of gekookte eieren en eventueel aangevuld met bacon. Het is beide eiwitrijk en vet. Deze combinatie is zeer geschikt voor de bestrijding van stress verschijnselen, je zal je al heel snel beter gaan voelen. Ook een ontbijt met pindakaas bijvoorbeeld heeft hetzelfde effect. Het is maar wat je zelf het lekkerste vind.
> Lees ook: de gevolgen van stress
Bewegen om dopamine aan te maken
De belangrijkste manier om dopamine aan te maken, is voldoende te bewegen. Bewegen zorgt ervoor dat je stress vermindert. Een actieve levensstijl, zorgt er in de basis al voor dat je lijf minder stress kent. Het lichaam is beter in balans, en zodoende de aanmaak van dopamine ook.
Naast beweging en voeding zijn er twee andere manieren om genoeg dopamine aan te maken. Dit zijn tevens de twee andere pijlers van onze coaching: Slapen en gedrag. Beide factoren zorgen voor een lager stresslevel en daarmee voor meer dopamine.
> Lees hier meer over de BERG-Methode
We hebben veel geschreven over de invloed van beweging op stress:
De gevolgen van een langdurig tekort aan dopamine
Wanneer je een langdurig tekort hebt aan het belangrijkste hormoon voor geluk, kan dit leiden tot een depressie. Je bent vaak of altijd moe, je hebt nergens zin in, je hebt geen doel in je leven, althans zo voel je je op dit moment. Deze vervelende klachten kunnen uiteindelijk resulteren in een verslaving aan bijvoorbeeld alcohol of sigaretten. Dit komt omdat alcohol en nicotine beide de dopamine levels direct oppompen en voor heel even je een gelukzalig gevoel geven.
Maar wanneer de sigaret op is of het glas leeg is, zakt het prettige gevoel vaak al snel weer weg. Waardoor je je weer rot voelt en de verleiding om een volgend glas of sigaret te pakken nog groter wordt. Behoed jezelf voor deze lapmiddelen. Roken en alcohol drinken maskeren slechts je stress gevoelens, ze lossen niks op. En je zal alleen maar meer nodig hebben om hetzelfde gelukzalige gevoel te krijgen.
> Lees ook over een telefoonverslaving
Een gelukkig gevoel vasthouden
De beste oplossing is het eten van gezond voedsel en voldoende dagelijkse beweging. Daarnaast beveel ik van harte aan om met vrienden of familie of iemand die je echt kunt vertrouwen te praten over de reden van je stress. Praten over je problemen helpt enorm en geeft vaak een gevoel van opluchting.
Ook kun je sneller komen tot een structurele oplossing voor je stress. Je gesprekspartner kan met een goed idee komen om je stressniveau naar beneden te brengen. Ook is het aan te raden om een gesprek met een geschikte coach te plannen. Dit zijn professionals die precies weten hoe ze moeten omgaan met jouw stress. Door er samen met een professional over te praten kom je uiteindelijk bij de kern van je probleem uit. Hierdoor kun je met de juiste aanpak, de oorzaak van je stress wegnemen en je dopamine-niveau’s gezond houden
Wil je een gezond dopamine niveau?
Stress je leven uitbannen of een burn-out voorkomen?
Bekijk hier onze coaching bij stress
Gerelateerd aan ‘dopamine’
- Overbelast zenuwstelsel bij burn-out
- Wat is DHEA?
- Het verschil tussen adrenaline en cortisol
- Wat is adrenaline?
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is simpelweg ontzettend lastig. De coaches van Meulenberg Training & Coaching begrijpen precies wat je doormaakt en weten hoe zwaar het kan zijn. Ze hebben dit vaak zelf meegemaakt! Met hun jarenlange ervaring en expertise staan ze klaar om jou stap voor stap te helpen aan een volledig herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching en verzuimtraining heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Burn-out coaching
Stress coaching
Online coaching
Verzuimtrainingen