Overbetrokken werknemer: Heb je medewerkers die erg betrokken zijn bij het werk? Die zich graag met hart en ziel willen inzetten voor de organisatie? Als iemand betrokken is, is hij erg loyaal aan de organisatie. Hij leeft mee, denkt mee, voelt mee, komt met voorstellen en neemt initiatieven ter verbetering. Een betrokken medewerker is bereid meer te doen dan gevraagd en is bereid om anderen te helpen. Hij steekt graag energie in zijn werk. Je zou willen dat alle medewerkers betrokken personen zouden zijn. Maar wat nu als een medewerker te betrokken is? Het lijkt misschien handig als een medewerker zich zo uitslooft, want dat scheelt jou een hoop werk. Maar je loopt ook risico deze hardwerkende medewerker kwijt te raken als de hoeveelheid werk hem te veel wordt.
Van betrokken naar overbetrokken
Er is niets mis met een medewerker die betrokken en ambitieus is. Integendeel, zulke medewerkers zijn een grote meerwaarde voor een organisatie. Maar het is erg belangrijk deze betrokken medewerkers in de gaten te houden dat ze niet overbetrokken raken. Zodra er het woordje ‘te’ voor komt te staan, kan de medewerker meer en meer stress gaan ervaren. Bovendien komt een burn-out vooral voor bij medewerkers die overbetrokken zijn.
Alle leidinggevenden willen natuurlijk het beste uit hun medewerkers halen. Wie wil geen medewerker die op eigen initiatief zijn uiterste best doet, zelf ziet waar er problemen zijn en op een constructieve manier het bedrijf vooruit wilt helpen? Dat zijn betrokken medewerkers.
Het kan echter zo zijn dat dit doorslaat. Sommige werknemers kunnen lastig hun werk loslaten of relativeren. Ze voelen zich persoonlijk aansprakelijk en verantwoordelijk voor tegenvallende resultaten waar een heel team verantwoordelijk voor is. Als je dat herkent in een werknemer, dan heb je te maken met een overbetrokken werknemer. Hoe heerlijk ambitieus zij eerst lijken, zo destructief is het later voor hun persoonlijke leven en daardoor voor het functioneren van het bedrijf.
Een overbetrokken werknemer herkennen
Als leidinggevende herken je dat een medewerker overbetrokken is als hij bijvoorbeeld snel geïrriteerd is als werk waar hij bij betrokken is andere resultaten oplevert dan gedacht. Hij vindt het namelijk moeilijk om te relativeren en maakt werkgerelateerde dingen zwaarder of belangrijker dan ze zijn. Omdat hij emotioneel verbonden is geraakt met zijn werk, reageert hij vaak emotioneel wat overdrevener in situaties die met het werk te maken hebben. Hij kan van slag raken als er iets misgaat op de werkvloer of wordt boos als iemand zijn werk niet goed uitvoert.
Het gebeurt maar al te vaak dat je een overbetrokken medewerker te laat hebt opgemerkt. Mensen die niet meer in staat zijn om soms hun werk even los te laten, maken de grootste groep uit van langdurig zieken vanwege een burn-out.
Zes belangrijke kenmerken wijzen op een overbetrokken medewerker.
Een overbetrokken werknemer:
- Is ook buiten werktijd bezig met zijn werk
- Bemoeit zich met zaken die de medewerker niks aangaan
- Loopt vaak op z’n tenen
- Kan slecht tegen kritiek
- Kan slecht doseren en uit handen geven
- Bemoeit zich met het werk van de leidinggevende
Altijd met werk bezig
Een erg duidelijk teken dat je werknemer misschien overwerkt (zal) geraken is dat hij of zij steeds buiten de werkuren bezig is met werk. Het kan uiteraard geen kwaad als een werknemer al eens uit eigen initiatief wat langer werkt maar als dat een constante wordt, kan dat erg schadelijk zijn. Iedereen heeft tijd nodig om de batterijen terug op te laden. Als je steeds maar met je werk bezig bent, is dat niet altijd mogelijk.
Bemoeit zich met zaken waar het niets mee te maken heeft
Medewerkers gedijen het beste wanneer ze een duidelijk omkaderd takenpakket hebben. Het kan geen kwaad als een medewerker al eens op een constructieve manier mee nadenkt over een oplossing van een collega. Het is echter wel problematisch als de medewerker zich ongevraagd en storend stort op taken die hem niets aangaan. Dat duidt op een te grote (emotionele) betrokkenheid bij aspecten van het bedrijf die de medewerker toch niet zou kunnen beïnvloeden als het zijn of haar takenpakket naar behoren uitvoert.
Loopt vaak op zijn tenen
Je kan op je eentje niet alles zo maar oplossen. Een overbetrokken medewerker zal soms overtuigd zijn van het tegenovergestelde. De medewerker neemt te veel hooi op zijn vork en wilt alles tot de puntjes perfect uitvoeren. Zo creëert de werknemer voor zichzelf een onrealistisch verwachtingspatroon. Dat ze die verwachtingen dan niet kunnen invullen, leidt vaak tot een gevoel van mislukking.
Kan niet goed met kritiek om gaan
Omdat overbetrokken werknemers zich te veel investeren in hun werk en de uitkomsten en processen persoonlijk en vaak emotioneel aantrekken, valt kritiek des te zwaarder voor hen. Zo kan zelfs de constructiefste kritiek aanvoelen als een persoonlijke aanval die zij niet kunnen relativeren.
Heeft moeite met delegeren en afstaan van werk
Dat een medewerker moeite heeft om taken uit handen te geven en het eigen takenpakket te doseren, is een belangrijke oorzaak van burn-out bij overbetrokken werknemer. Juist omdat hij zelf niet meer weet in te schatten hoeveel hooi op zijn vork te nemen, geraakt hij niet (meer) op tijd klaar met zijn werk en neemt het daardoor mee naar huis. Als een medewerker geen werk meer uit handen wil geven, zorgt dat daarbovenop ook vaak voor een onevenwichtige werksfeer. De medewerker zal misschien neerkijken op collega’s die wél een gezonde privé-werkverhouding kunnen onderhouden.
Te betrokken bij het werk van een leidinggevende
Je kunt ook merken dat een medewerker overbetrokken is in hoe hij zich naar jou (leidinggevende) toe gedraagt. Meestal voelen overbetrokken personen zich ook verantwoordelijk voor het eindresultaat. Het kan zijn dat hij om die reden zich te veel met jouw werk gaat bemoeien. Dit zal jou vervolgens gaan irriteren of je ervaart het als beklemmend of ervaart weinig bewegingsruimte. Het kan ook zijn dat de medewerker je in je gehele doen en laten wil volgen. Om oplopende spanningen te voorkomen, is het goed om open met deze medewerker te communiceren. Je kunt vertellen wat het gedrag van de ander met jou doet zonder dat je hem kwetst. Help hem inzien dat hij niet de volledige controle over alles kan hebben en dat het belangrijk is dat hij leert loslaten.
Juiste balans tussen werk en privé werknemers
Een medewerker raakt overbetrokken, omdat hij zijn werk heel graag doet of zich verantwoordelijk voelt dat het werk goed verloopt. Het is daarom belangrijk dat medewerkers een balans weten te vinden tussen betrokken zijn bij en afstand houden van het werk. Is het nodig dat je medewerkers na werktijd nog bereikbaar zijn en moeten ze nog hun werkmails in de avonden beantwoorden? Verzeker je medewerkers er dan van dat ze hun telefoon na 18.00 uur uit kunnen zetten en dat ze als ze het kantoor verlaten ook echt de deur achter zich dichttrekken. Een medewerker kan alleen productief zijn als hij ook af en toe niet met werk bezig is. Als medewerker een juiste balans houden tussen werk en privé en niet overbetrokken zijn, kunnen ze genieten van hun werk en zijn het waardevolle medewerkers voor je organisatie.
Je kunt een overbetrokken werknemers dus helpen door:
- Goedkeuring te geven aan het werk
- Grenzen aan te geven waarbinnen hij/ zij mag bewegen
- Zelf het goede voorbeeld te geven
- Inzien dat minder vaak meer is
- Een veilige sfeer opbouwen waarbinnen de medewerker zijn zegje kan doen
Meedenksessie aanvragen
In een meedenksessie denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.
PS: je bent niks verplicht, de eerste kennismaking is altijd vrijblijvend.
Hoe leidinggeven aan betrokken werknemers?
Als je in bovenstaande kenmerken iemand hebt herkend, dan zou je best een goed omkadering moeten voorzien. De kans is immers groot dat de druk op de emotionele huishouding van uw werknemer zo groot wordt, dat die uitvalt met een burn-out.
Merk je dat de werknemer te veel van jouw persoonlijke werkruimte probeert in te nemen, dat hij of zij zich met andere woorden verantwoordelijk voelt over het eindresultaat op jouw niveau? Dan is het erg belangrijk dat je duidelijke grenzen stelt zonder afbreuk te doen aan de waarde van zijn of haar werk. Bovendien kan je na een tijd een zelf geïrriteerd geraken door die inbreuk in jouw bewegingsruimte.
Vaak heeft een overbetrokken werknemer ook een slechte balans tussen werk en privé. Een medewerker die bijna nooit niet met werk bezig is, heeft geen tijd om zijn batterijen op te laden om er weer volledig voor te kunnen gaan.
Je kan hier wel degelijk iets aan doen. Maak bijvoorbeeld duidelijk aan je werknemer dat ze ‘s avonds hun telefoon niet meer hoeven op te nemen of dat ze geen mail meer moeten verwachten. Stel duidelijke grenzen die de werknemer moet respecteren als je daarnaast ook een veilige omgeving creëert waarin alle werknemers zich kunnen uitdrukken. Je moet bovendien ook zelf het goede voorbeeld geven. Maak bijvoorbeeld op sommige dagen aan je werknemers duidelijk dat je die avond geen mail terug zal sturen.
Weet bovenal dat een overbetrokken medewerker iemand is die eigenlijk heel waardevol en geïnvesteerd is in het bedrijf. Overbetrokken werknemers zijn mensen die – mits de juiste omkadering – je beste medewerkers kunnen zijn.
Wie zijn wij?
Meulenberg Training en Coaching ondersteunt, met een team van ervaren trainers, organisaties bij de preventie van stress en het (her)vinden van werkgeluk op de werkvloer. Onze trainingen zijn gericht op leidinggevenden binnen bedrijven. Een burn-out kost de organisatie al snel € 70.000.
Naast het financiële leed is het menselijk leed groot. Niet alleen voor de werknemer maar ook voor naaste collega’s die de klappen op moeten vangen. Voor je het weet zit je in een negatieve vicieuze cirkel.
Wil je een effectieve aanpak voor langdurig verzuim en het vergroten van werkplezier? (in plaats van continue brandjes te blussen). Wil je je dat we met je meedenken? In een meedenksessie denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.
Gerelateerde informatie
In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
