Autisme en burn-out, hebben die iets met elkaar te maken?  Ja zeker wel. Om dit uit te leggen wordt eerst ingegaan op een aantal aspecten van autisme, zodat er een verklaring gegeven kan worden waarom mensen met autisme een kwetsbaarheid hebben voor een burn-out.

Het doel is om werkgevers meer inzicht te geven in de problematiek waar autisten of mensen met veel autistische kenmerken, tegen aan lopen. Door kennis ontstaat begrip en door begrip ontstaan oplossingen.

autisme en burnout

De relatie tussen autisme en burn-out

Wat is de relatie tussen autisme en burn-out?

Autisme herkennen

Autisme wordt op dit moment (volgens de richtlijnen in de DSM V) omschreven als een stoornis waarbij er problemen zijn op het gebied van:

  • Sociale communicatie en interactie. Daaronder vallen zaken wederkerigheid (wordt er belangstelling voor jou getoond, worden er vragen gesteld), initiatief nemen tot contact, contact maken en onderhouden, begrijpen van gebaren en grapjes, oogcontact maken, gedrag aanpassen aan de situatie en samen werken.
  • Repetitieve gedragspatronen, interesses of activiteiten. Denk aan steeds dezelfde bewegingen maken (wiegen, iets ronddraaien), inflexibel zijn, graag werken met routines en vaste rituelen, vastbijten in eigen interesses en te veel of te weinig reageren op zintuigelijke prikkels (gevoelig zijn voor labels in kleding, moeite hebben met harde geluiden of fel licht of omgekeerd juist geen pijn voelen).

Ernst van de autisme

Daarbij wordt gekeken naar de mate waarin iemand zelfstandig kan leven en hoeveel hulp er nodig is op de diverse terreinen. Dus de mate van ernst van de stoornis. Er is sprake van een spectrum en dit betekent dat niet iedereen dezelfde symptomen/klachten heeft en dat het bij één ‘erger’ is dan bij de ander.

En wordt het ene kenmerk wel gevonden en het andere kenmerk niet of in veel mindere mate. Zo kan iemand wel last hebben van harde geluiden, maar redelijk goed functioneren op de voetbalclub. Degene die last heeft van harde geluiden, beleeft in het dagelijks leven vele stressmomenten. Geluiden op straat, in de trein, tram, metro of auto, harde stemmen, hard lachen, het gebeurt allemaal om ons heen en de meesten van ons kunnen het negeren.

Taalontwikkeling

Op jonge leeftijd blijft de taalontwikkeling vaak achter. Het zijn vaak verlegen, stille kinderen die weinig (durven/kunnen) zeggen. Dat betekent weer dat ze weinig oefenen met sociale contacten en minder leren hoe ‘het’ moet. Bovendien voelen ze niet aan wat past in een situatie en wat niet past.

Sociale contacten

Door de problemen met sociale contacten ontstaan er gemakkelijk problemen binnen een team. De ‘autist’ communiceert niet, maakt rare opmerkingen, gaat serieus in op grapjes, interpreteert het non verbale gedrag anders en zegt de verkeerde dingen op het verkeerde moment. Zeker als er (nog) geen diagnose is gesteld kan er veel onbegrip op de werkvloer ontstaan.

Soms worden er grappen over degene met autisme gemaakt waar hij bij is en soms wordt de autist gevraagd om ‘gekke’ dingen te doen die een hele negatieve uitwerking kunnen hebben. Omdat ze vaak moeite hebben om over koetjes en kalfjes te praten, zijn ze onhandig tijdens koffiemomenten of op recepties.

Vaak speelt ook angst een rol om contacten te maken. En angst betekent de productie van cortisol, het stresshormoon. Autisten die de dagelijkse sociale contacten als spannend beleven, hebben dus voortdurend last van stress.

> Lees ook: Erbij willen horen en sociale acceptatie

Stress bij autisme

Ondanks de problemen op het sociale vlak, wil ook de autist graag onderdeel zijn van het team en vaak voelen ze wel dat ze anders zijn en er niet helemaal bij horen. En soms gaan ze extra hun best doen om er toch maar bij te gaan horen, meestal met het omgekeerde effect. Dit kan bij de autist ook een hoop stress opleveren.

Aan de andere kant zijn er ook autisten die juist helemaal niet bij het team willen horen en alleen maar hun ‘ding’ willen komen doen en daarna weer naar huis willen (waar het rustig en veilig is). Die mensen ervaren juist stress als er steeds gevraagd wordt om gezamenlijke acties te ondernemen.

> Lees ook: Stress bij vrouwen met autisme – wat kun je daaraan doen?

Overgevoeligheid

Een ander aspect dat een rol kan spelen op de werkvloer is overgevoeligheid voor bijvoorbeeld geluiden of geuren. Dat levert irritatie op bij de autist en ook een enorme vermoeidheid. De eisen die door de autist gesteld worden, zijn soms niet realistisch en niet haalbaar.

Ze komen niet voort uit verwend gedrag of hun zin willen hebben, maar ze kunnen er echt niet mee om gaan. En als er geen rekening met je wordt gehouden, dan levert ook dat weer spanning en stress op.

> Lees ook: HSP – Ben jij hoogsensitief? Wees dan extra alert op symptomen van burn-out

autist met burnout

Verwerken van informatie

Daarnaast heeft de autist moeite om informatie te verwerken (theorie van de zwakke coherentie) De wereld en alle informatie die op ze afkomt, lijkt uit losse stukken te bestaan. Een autist is daardoor als het ware steeds bezig om de losse stukken die gehoord en/of gezien worden, in elkaar te puzzelen.

Dat dit een vermoeiende bezigheid is, lijkt heel duidelijk. Omdat dit proces de hele dag speelt, zijn autisten aan het eind van een werkdag vaak heel moe. Maar er is weinig keus als er brood op de plank moet komen dus veel autisten ‘slepen’ zich toch elke dag weer naar het werk. Tot op een gegeven moment de energie echt op is. Het is voor de omgeving uiteraard lastig te begrijpen dat iemand alleen al doodmoe kan worden door alle prikkels die er gedurende een dag binnen komen.

Autisten hebben tijd nodig

Een ander punt dat een rol speelt bij de informatieverwerking is dat autisten ook vaak meer tijd nodig hebben dan collega’s om overzicht te krijgen van een gebeurtenis. Daardoor krijgen ze vaak te horen dat ze te traag zijn, niet hard genoeg werken, beter hun best moeten doen en verwijten van collega’s dat ze de kantjes er van af lopen.

Het tegendeel is vaak waar. Ze werken juist heel hard om alles op een rijtje te krijgen en te houden, vaak totdat ze helemaal uitgeput zijn.

De LEEF! Podcast van Ruud Meulenberg

In deze podcast is Ruud Meulenberg in gesprek met Marja Boxhoorn over de relatie tussen stress, burn out en autisme.

Luister podcast

Veranderingen

Een autist heeft ook moeite met veranderingen en nieuwe ontwikkelingen. Ze zijn heel goed in werk dat volgens een vaste procedure gedaan moet worden en waarin er gelet moet worden op details. Maar als het anders moet of wordt, dan is het heel lastig. Vaak speelt ook hier angst een rol, de angst om iets niet te kunnen, de grip en controle kwijt te zijn en het is geen onwil.

Sommige autisten kunnen compleet in paniek raken als er een wegversperring is op de vaste route die ze naar het werk nemen. Ze missen het vermogen om te schakelen en een andere route te nemen en moeten leren hoe ze zoiets op moeten lossen. Hun reacties kunnen dan ook ongepast zijn zoals enorm boos worden, gaan schreeuwen of weglopen en onbereikbaar zijn.

Vaste patronen

Autisten voelen situaties niet automatisch aan. Ze kunnen (redelijk) goed functioneren als ze leren welk gedrag ze moeten vertonen. Zo sprak ik eens iemand die vertelde dat hij, als er iemand gevallen is, weet wat hij moet gaan doen, namelijk kijken of hij kan helpen en eventueel troosten. Maar hij voelt het niet.

Hij is dus constant aan het nadenken in welke situatie hij staat en wat hij zou moeten doen. Heel vermoeiend. Dat is een van de redenen waarom autisten zo strak vasthouden aan hun patronen. Het kost zo veel moeite om steeds te bedenken wat ze moeten doen en hoe dat ze het liefst strak vasthouden aan het bekende of dat wat ze net uitgedacht hebben.

> Lees ook: Positief denken en negatieve denkpatronen doorbreken.

stress bij een autistische medewerker

Arbeidsidentiteit

Ieder mens die aan het werk gaat, heeft een beeld van zichzelf nodig in wat hij op werkgebied te bieden heeft, zijn arbeidsidentiteit. Om de arbeidsidentiteit te bepalen spelen persoonlijke motivatie, interesses en capaciteiten een rol. Autisten hebben vaak geen idee van wat ze leuk vinden (zeker niet als de vraag direct gesteld wordt), wat ze kunnen, waar ze goed in zijn en wat ze willen.

Ze gaan dus maar gewoon aan het werk en doen wat ze moeten doen, maar gelukkig worden ze er niet van. Ze leren niet zoals andere kinderen op jonge leeftijd al wat werk inhoudt en hoe dat allemaal gaat. Bovendien pakken ze de informatie niet op uit gesprekken tussen volwassenen en hebben dus ook echt geen beeld van wat er van ze verwacht wordt.

Voorbeeld van autisme op de werkvloer

Ik was laatst in gesprek met een vrouw van 35. Haar klachten waren enorme moeheid, nergens zin in hebben, niet weten wat ze leuk vindt, niet durven bellen om een afspraak te maken, moeite om de deur uit te gaan en boodschappen te doen en om haar vrije tijd te plannen en te weten wat ze wil gaan doen. Ze was haar hele leven al moe, had de middelbare school niet afgemaakt omdat ze niet tegen de stress kon en werkte een aantal uren per dag voor een schoonmaakbedrijf. Contact met collega’s was lastig.

Haar moeder deed nog steeds haar was en loste zaken voor haar op zoals telefonisch een afspraak maken of als ze ergens voor de eerste keer naar toe moest, mee gaan. Ze had zich vorig jaar ziek gemeld met vermoeidheidsverschijnselen maar de bedrijfsarts vond dat er niets aan de hand was.

Als ze niet aan het werk zou gaan, dan zou haar salaris ingehouden worden. Omdat ze zelfstandig woonde, moest ze wel weer aan het werk gaan, maar ze liep werkelijk op haar achterste benen. Ze was heel ongelukkig met het werk wat ze deed en het lag duidelijk beneden haar capaciteiten. Een jaar nadat ze zich voor het eerst ziek gemeld heeft, moest ze zich weer ziek melden, dit keer met een forse burn-out.

Voordelen van een autistische medewerker

Zijn er dan alleen nadelen? Een paar voordelen moeten zeker genoemd worden. Autisten zijn heel eerlijk en heel trouw en loyaal. Ze hebben een heel goed oog voor details en zoeken zaken vaak tot in de puntjes uit (zeker de autisten met een hoger IQ). Er zijn bedrijven in de ICT en beveiliging die om die redenen, graag autisten in dienst hebben.

Ze kunnen heel goed werken met vaste procedures en zullen daar niet snel van afwijken. In die zin zijn ze heel betrouwbaar. Daarnaast zijn autisten ook meestal heel stipt. Ze komen op tijd, werken door als ze moeten werken en stoppen pas als het weer tijd is om naar huis te gaan.

Autistische medewerker

Autisme en burn-out voorkomen

Maar autisten hebben op de werkvloer een aantal zaken nodig om zich te kunnen blijven handhaven, zonder dat ze te veel stress oplopen of een burn-out krijgen. Zonder volledig te zijn en zonder rekening te houden met individuele verschillen, hierbij een vijftal tips:

Een mentor

Stel een mentor aan binnen het bedrijf. Omdat de arbeidsidentiteit niet goed ontwikkeld is, is het voor een autist onmogelijk om aan te geven wat hij goed kan en minder goed. Een mentor binnen het bedrijf kan helpen om deze punten beter in kaart te brengen. Daarbij kan de mentor ook bemiddelen tussen de autistische medewerker en zijn leidinggevende en/of collega’s.

In veel gevallen zijn er onduidelijkheden omdat het voor een autist veel moeilijker is om in de communicatie te doen wat er verwacht wordt. Soms zijn ze bang om te bellen en als een mentor dat soort zaken in beeld heeft, dan kunnen er oplossingen gezocht worden.

Juiste afstemming

Stem af met het thuisfront. Vaak hebben de huisgenoten heel goed in beeld hoe de autist functioneert en wat wel of niet werkt. Afstemmen heeft twee voordelen. Het ene voordeel is dat het voor de autist veel duidelijker is als op beide plekken dezelfde aanpak wordt gehanteerd.

Het andere voordeel is dat er minder tijd gestopt hoeft te worden in het uitzoeken van wat wel of niet werkt.

De juiste werkplek

Zorg voor een fijne werkplek in de brede zin. Niet alleen het bureau en de bureaustoel, maar ook de sfeer en het geluid zijn belangrijk. Bepaalde kleuren of veel accessoires kunnen voor veel prikkels zorgen. Ook een omgeving zoals een kantoortuin kan veel energie kosten doordat er veel interactie is tussen collega’s. Een duidelijke taakomschrijving, een afgebakende taak en structuur zijn belangrijk.

Een andere optie is beperking van de taken, die wel gevarieerd zijn. Daarnaast is het van belang om er rekening mee te houden dat het werktempo, door de tijd die nodig is om informatie te verwerken, aangepast moet worden. Ad hoc opdrachten zijn vaak lastig omdat het meer moeite kost om de aandacht te verplaatsen.

autistische medewerker begeleiden

Toetsing werkdruk bij autisme

Toets regelmatig of de (werk)druk niet te hoog is. Omdat autisten minder gemakkelijk hun gevoel kunnen ‘voelen’ en verwoorden is het belangrijk om van de buitenkant goed te volgen of het nog goed gaat. Sommige autisten eisen van zichzelf dat ze net zo veel doen als collega’s en overvragen zichzelf daarmee.

Door te ‘dwingen’ om pauzes te nemen, de werktijd te onderbreken (met bijvoorbeeld sporten) of te verkorten, wat meer vrije dagen in te plannen, is het makkelijker om de energie te verdelen en een burn-out te voorkomen.

Regelmatig evalueren

Plan regelmatig evaluatiegesprekken in. Ook al vinden autisten het lastig om hun gevoel te verwoorden, ieder mens wil gehoord en gezien worden. Daarnaast maakt regelmatig contact het makkelijker om ook meer gevoelige zaken te bespreken. Veranderingen die op stapel staan, kunnen via die route ook voorbereid worden.

Grote verschillen autisme en burn-out

Er is geen stoornis waarbij de individuele verschillen zo groot zijn als bij het autisme. Er wordt niet voor niets gesproken van het autistisch spectrum. Welke maatregelen er ook genomen gaan worden, het draait steeds om een goede afstemming met de desbetreffende werknemer. DE autist bestaat niet en DE oplossing dus ook niet.

Begeleiding bij burn-out en autisme

En mocht het toch te laat zijn. Begeleiding van autisten met een burn-out vraagt om veel kennis en begrip van de stoornis en de manier waarop man/vrouw in kwestie het best geholpen kan worden. Niet iedere coach weet hier goed mee om te gaan, dus kies een goed opgeleide coach.

Hulp bij burn-out en stress

Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is simpelweg ontzettend lastig. De coaches van Meulenberg Training & Coaching begrijpen precies wat je doormaakt en weten hoe zwaar het kan zijn. Ze hebben dit vaak zelf meegemaakt! Met hun jarenlange ervaring en expertise staan ze klaar om jou stap voor stap te helpen aan een volledig herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching en verzuimtraining heb jij je leven lang plezier!

burn-out coach
Wij staan voor je klaar!

Vergelijkbare berichten

30 reacties

    1. Annemieke schreef:

      Ik hoop dat je genoeg handvatten hebt om op een fijne manier op de been te blijven Wendy.

  1. Waardevolle tips Annemieke. Dank je wel. Ik wil het graag delen, maar heb toch wel moeite met het woord dat je gebruikt: ‘autisten’. Het zijn mensen met een ziekte die genaamd is autisme(spectrum stoornis). Ze zijn het niet. Anders verdwijnt de mens zo gemakkelijk achter een etiket. En lijken de kwaliteiten minder aanwezig. Dat is onnodig en zonde en niet de bedoeling.

    1. Annemieke schreef:

      Dank voor je compliment Jennifer. Ik begrijp je opmerking over het woord autisten en ben het met je eens. Ik heb er een hekel aan om uit te gaan van een diagnose en kijk altijd naar de mens, los van de stoornis. Het woord is gebruikt omdat het korter is dan steeds een omschrijving te maken. Ik zal er nog eens naar kijken en zien of ik het anders kan verwoorden.

      1. Bedankt voor het artikel, erg helder. Ik vond het gebruik van het woord ‘autisten’ in het stuk juist erg prettig. Ik ben vrouw, ik ben autist. Ik heb geen ziekte, ik ben geboren met een andere informatieverwerking. En ik vind het een vreemde aanname dat de mens zou verdwijnen achter een etiket, ik ben toch vrouw en niet mens met vrouwelijkheid? Beetje flauw misschien, maar ik bedoel er mee: pas op met praten voor anderen en over ‘etiketten’. Met het praten over ‘etiketten’, ‘ziekte’ en ‘je bent meer dan je autisme’ voel ik me onbegrepen en genegeerd. Autisme is niet alleen maar negatief, het is wat het is, een deel van mijn kwaliteiten hangen direct samen met autisme. Dit is mijn mening, ik weet niet hoe anderen er in staan, maar wilde een ander geluid laten horen. Groet

        1. Kaatje schreef:

          Ineke, ik geef je 100% gelijk. Ik ben ook autist. Het valt samen met wie je bent. Je kan het niet los zien.

        2. Tukker55 schreef:

          Ineke , Je slaat de spijker op zijn kop.

          eem “autist”zijnde is niet een opsomming van kenmerken, als je daar aan voldoet ben je een autist.

          Er zijn geen voordelen en nadelen, maar kenmerken in mijn gedrag die er voor zorgdragen dat ik anders of misschien wel niet ( soms ) wordt begrepen om mij heen, maar dit is WEL wie ik ben – waardoor ik toch een relatie heb met een partner die weet wat er in mijn hoofd speelt en ik doe mijn werk zo goed mogelijk .
          Maar een stempel drukken op de groep “autisten” vindt ik ook niet fijn overkomen . We zijn anders zoals veel mensen anders zijn – alleen is het moeilijk je vinger te leggen waar dat anders is . Het is goed om een eigen mening te hebben , zelfs en juist als deze anders is, anders werd het ook maar eentonig als iedereen gelijk was . ( info – ik heb PDD-NOS )

  2. Astrid van de Ven schreef:

    Geweldig beschreven! Ook makkelijk te snappen. Mijn zoon, klassiek autist staat aan het begin van zijn werk in een supermarkt. Met een IQ van 56 zeer knap van hem. Maar ook zéér vermoeiend idd. Dankjewel voor de handvatten die je hebt aangereikt. Heb al veel over autisme gelezen maar dit was enorm bruikbaar in het dagelijks leven! Nogmaals bedankt!

    1. Annemieke schreef:

      Wat fijn Astrid dat het zo bruikbaar is. Wens je zoon maar veel succes met zijn werk.

    2. Hoe gaat het nu met je zoon ? Mijn zoon stond vorig jaar (nov 17) ook aan het begin bij een AH (!!) supermarkt… door onbegrip en waardeloze begeleiding (ook van school) totaal overspannen geraakt. Al een jaar thuis… sta op maandenlange wachtlijsten…:-(

  3. Judith schreef:

    Is er ook info over autisme en een kinderwens?

    1. Annemieke schreef:

      Beste Judith, ik ben ook docent voor de NCOI op het gebied van autismespectrumstoornissen en deze vraag ben ik nog nooit tegen gekomen. Ik ken geen literatuur over dit onderwerp. Het lijkt me handig als je je vragen op een rijtje zet en een hulpverlener of iemand met ASS en kinderen zoekt om er over te praten. Als je verder nog vragen hebt dan hoor ik het wel. Succes

    2. autimoeder schreef:

      Ik ben moeder van drie kinderen, waarvan twee met diagnose ASS en sterk vermoeden bij mezelf, bevestigd door psycholoog en in onderzoek voor diagnose. Er staan stukjes van ASS moeders in het boek ” niet ongevoelig” van H.Struijk en ook in “Aspergirls” van Rudy Simone en nog wat engelstalige boeken, o.a van Liane Wiley Holiday en Debbie Denenburg. Ervaringen zijn sterk wisselend, maar ASS moeders kunnen heel gepassioneerde oermoeders zijn die zich echt vervuld voelen door het moederschap. Zo ook ik. Maar sensorisch is het wel een ding, vooral als je moeite hebt met herrie, rotzooi en stank. En ja..kinderen gooien al je routines overhoop. Je moet goed op jezelf passen en voldoende bijtanken. Bedenk ook dat ASS erfelijk is en je grote kans hebt dat je kindje ook ASS heeft. Als je van kinderen houdt en een duidelijke kinderwens hebt, dan zou ik me desondanks niet laten tegenhouden. Geloof dan in jezelf en ga ervoor! Bereid je erop voor in praktische zin en kijk of iemand je af en toe kan helpen. Ik heb er geen spijt van, hoe zwaar het vaak ook is. Moeder worden is de meest bijzondere ervaring die er bestaat en ik krijg er veel liefde voor terug.

      1. annemieke schreef:

        Beste automoeder, dank voor je reactie. Ik ken ook een automoeder die het heel goed doet/gedaan heeft. Zij was juist in staat om haar kinderen te helpen de wereld om hen heen te begrijpen en goed in het leven te komen te staan. Het is wel belangrijk dat je het gevoel van controle over je eigen leven kunt houden en voldoende tijd kunt maken om zelf weer op te laden. Ik ga de literatuur zoeken.

  4. Yvonne Pullens schreef:

    Ook heel herkenbaar voor mij. Kreeg pas laat diagnose (47) en heb op werkvloer achteraf burnout opgelopen maar steeds zelf ontslag genomen. Als ik nu probeer te gaan werken schiet ik zo in de stress dat ik niet meer slaap en schakel mezelf zo uit. De frustratie die ik op t werk heb opgelopen was blijkbaar zo hoog dat ik er een soort ptss aan heb overgehouden.
    Kan dat nog hersteld worden?

    1. Annemieke schreef:

      Beste Yvonne, ja dat kan wel hersteld worden. Ik heb hele goede ervaringen met NLP technieken. Het is wel belangrijk dat je de emoties weer op kan roepen dus degene moet eventueel bereid zijn om met jou naar het werk te gaan en daar aan de slag te gaan. Daarnaast kan je op je ademhaling letten en er voor zorgen dat je daar meer controle over krijgt. Als je er op let zal je merken dat je ademhalen op het werk sneller is dan normaal en als je dat meer onder controle krijgt, dan krijg je ook meer rust.

    2. Heel herkenbaar, mijn diagnose is pas vorig jaar uit de bus gekomen na 19 jaar misdiagoses sinds een eerste burnout (neurotisch, depressie, dhysthemie, ocps). Ging het na 2 a 3 jaar niet meer goed in de ene baan dan vertrok ik zelf wel naar een andere. Nu ligt dat anders.

  5. Claire schreef:

    Heel erg herkenbaar, ik weet hoe soc contacten horen te gaan. Maar t lukt me niet. Dit artikel laat mij weer zien dat t meer voorkomt bij mensen met autisme en je t niet kunt helpen.

  6. Annemieke schreef:

    Beste Claire, nee je kan het niet helpen, maar dat betekent niet dat je niet kunt leren. Invoelen zal altijd lastig blijven, maar goed kijken en opslaan wat anderen doen, kan wel helpen om het jezelf gemakkelijker te maken. En dat kost veel energie!

    1. Kaatje schreef:

      Dat kost inderdaad veel energie. Teveel. Ik heb zelf een “autisme-burnout”. Ik weet momenteel niet of ik het nog kan opbrengen. De combinatie van werken en kinderen groot brengen (waarvan ééntje ook met ASS) als alleenstaande mama, het is te zwaar. Ik heb het steeds zo gedaan, dus iedereen verwacht dat ik het weer ga doen, maar dat gaat niet meer. Het is op. Ik hoop dat dat nog verandert in de toekomst, want met autisme ben je precies gedoemd tot armoede….

      1. Annemieke schreef:

        Beste Kaatje, ik begrijp je probleem en kom het ook vaker tegen. Ik hoop dat je mensen in je omgeving hebt die je helpen waardoor je er toch goed doorheen komt. Sterkte en succes.

  7. Martijn Emsbroek schreef:

    Mooi artikel en o zo herkenbaar. Ik ben een autist van 39 en werkzaam als leidinggevend elektromonteur, een functie die eigenlijk “onmogelijk” uit te houden is. Een tweetal jaren terug een burn out gehad. Na enkele weken vond de bedrijfsarts dat ik prima weer werken kon . De periode hierna is een hel. Continue stressvolle situaties, veel te grote projecten en dagelijks andere mensen die ik moet begeleiden welke ik vaak niet ken. Dit vraagt enorm veel van een autist. Soms ben ik radeloos wat ik er mee moet, heb dit vaak besproken op het werk met leidinggevenden. Echter wordt het een beetje aan de kant geschoven van iedereen is wel een beetje autistisch. Vaak heb ik bij te veel stress te kampen met lichamelijke klachten en als het echt te erg wordt, verlies ik totale overzicht en rak in paniek. Tijdens vakanties vrees ik vaak al de eerste werkdag. Best cru aangezien het vak ook mijn hobby is…

    1. Heel herkenbaar voor veel mensen met autisme Martijn,
      Veelal helpt het om strak je eigen scheme te blijven volgen. Heb je mogelijkheden in jouw werk om dit (meer) te blijven doen?

  8. Bij mij werd ASS pas vastgesteld op mijn 52 jaar ,na ruim 35 jaar werken met pieken en dalen. Uiteindelijk uitgevallen ,burnout, was heel ver heen…. Heb 2 jaar daarna opnieuw een part time baan gevonden voor 20 uur en uiteindelijk na ruim 2 jaar opnieuw uitgevallen met dezelfde klachten. Voornaamste reden was het onbegrip, stress, niet nakomen van afspraken door de bedrijfsleiding, steeds je grenzen opzoeken en er overheen gaan omdat men niets aan me zag… Ben nu weer bijna 2 jaar thuis, zit in de WIA, 80/100 procent arbeidsongeschikt en nu probeert het UWV mij opnieuw weer aan een baan te helpen, nu zonder jobcoach..Mij werd geadviseerd me in te schrijven via een uitzendburo.Het schijnt de enige weg te zijn naar betaald werk maar het steeds wisselen van werkplek, daar ik slecht tegen… Maar ja, ook het UWV snapt kennelijk niet wat er in een autist omgaat en dat ik bij de minste verstoring/verandering in een werkcyclus in de stress schiet…Maar ik moet me opnieuw aanpassen lijkt het.. Ben nu 57 jaar en ik wil graag werken, maar nu wel met plezier en zonder chronische stress.. Een werkgever zit niet te wachten op autisten. Het risico op uitval is voor hem te groot.. Ik ben op mijn beurt teleurgesteld in werkgevers in het algemeen. Als je al aan de slag komt,dan voor een appel en een ei, oftewel het allerlaagste salaris wat is toegestaan. En als uitzendkracht ben je natuurlijk heel kwetsbaar, je ligt er weer uit voor je het weet. eigenlijk compleet zinloos….

    1. Annemieke schreef:

      Beste Peter, wij komen ook regelmatig het onbegrip van de ‘buitenwereld’ tegen als het gaat om mensen met autisme. Mensen kunnen zich slecht voorstellen hoe het is om te leven met autisme. Ik hoop dat je toch ergens weer een fijne plek kunt vinden. Ken je de film Temple Grandin? Die is inmiddels al weer jaren oud, maar geeft goed weer hoe het is om te leven met autisme (anders dan Rainman). Daarnaast zou je een werkgever kunnen wijzen op het boek van Judith Visser, zondagskinderen. Dat gaat over een vrouw die ook op latere leeftijd de diagnose krijgt en die terug kijkt op haar jeugd en precies beschrijft hoe zij de wereld heeft ervaren. Misschien dat dit soort dingen helpt om mensen op het werk meer begrip te laten krijgen. Ik wens je succes in je zoektocht en hoop dat je een goede plek gaat vinden.

  9. Tukker55 schreef:

    Het is een erg nuttig artikel met heel veel herkenbare vlakken. Het woord :”autisme ” is het ingewikkeldste, hoe soms als het nodig is , collega’s proberen uit te leggen waarom je anders reageert , sommigen hebben er begrip voor, weer anderen zeggen dat ze het begrijpen, maar denken dat ik een tik heb volgens mij . Ik heb pas na de diagnose PDD NOS een collega gehad, die deelde mij mede : Je had nooit iets, maar door de GGZ heb je ineens autisme – dat soort uitspraken doen wel pijn in mij .

    Ik heb er door de jaren heen mee leren leven , ik doe veel dingen automatisch – als een algoritme ( ik zeg 1+1=2 ) , daarmee bedoel ik, als iemand huilt – zal deze verdrietig zijn – zelfs al is het mijn partner, mijn gevoel erbij = 0 , maar dan vraag ik maar of er iets is.

    1. Hoi Tukker,

      Hartelijk dank voor je reactie. Laat je niets wijsmaken: met autisme ben je niet gek. Je functioneert voor een groot gedeelte net als iedereen (met gevoel, met emoties, met liefde, angst, etc) echter heeft het autisme daar wel een invloed op. Ik denk dat autisme ook een hele mooie kant heeft (eerlijkheid, oprechtheid, getrouw, etc) Je doet er goed aan de mooie kant van je zelf te (blijven) zien. Uiteindelijk is niemand echt normaal 😉

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *