Er is bijna sprake van een burn-out epidemie in Nederland. Het lijkt alsof deze emotionele uitputting besmettelijk is. Werknemers lijken elkaar aan te steken en vallen met bosjes tegelijk uit. Doordat steeds meer werknemers last krijgen van een burn-out en iedere werknemer andere klachten en symptomen kan voelen, is het moeilijk om als leidinggevende of manager de aard van het probleem te zien. Is de een na een aantal weken alweer terug op de werkvloer en blijft een andere werknemer maandenlang thuis? Hoe weet je dan of deze werknemer zich niet gewoon aanstelt of aan het zeuren is?
Er blijft, helaas, nog altijd veel onbegrip door onwetendheid over burn-outs door managers en werkgevers. In dit artikel lees je meer over de werking van een burn-out en hoe je over het vooroordeel kunt stappen dat jouw werknemer zich aanstelt.
De oorzaken en symptomen van een burn-out
Door onwetendheid kan acceptatie, begrip of herkenning moeilijk zijn voor zowel collega’s als werkgevers. Iedereen is weleens ziek toch? En iedereen is wel eens moe en gestrest door werk? Dat hoort er nu eenmaal bij! Het gevoel dat een collega zeurt, zich aanstelt of simpelweg te zwak is, komt vaak voor. Toch moeten deze gedachten bijgesteld worden. Een burn-out is namelijk heel wat anders dan een beetje moe zijn en moeite hebben met stress. Veelal is de burn-out niet 100% werkgericht.
Stress op het werk speelt een grote rol in het ontstaan van een burn-out, maar er zijn meerdere oorzaken die een grote invloed hebben op het ontstaan van een burn-out. Een burn-out kan omschreven worden als een totale emotionele en lichamelijke uitputting. Dit wordt vaak veroorzaakt door stress op het werk in combinatie met persoonlijke problemen. Een scheiding of het overlijden van een dierbaar persoon in combinatie met een hoge werkdruk, kan de trigger zijn. Ook niet verwerkte psychische problemen kunnen een factor zijn. Op het werk moet men dus niet alleen kijken naar de werkdruk en op basis daarvan oordelen. Er speelt vaak veel meer in het hoofd van een werknemer met een burn-out.
Symptomen burn-out werknemers
Ook is het van groot belang om een helder beeld te krijgen van de daadwerkelijke symptomen van een burn-out. Vaak wordt er te min gedacht over de vermoeidheidsklachten en stressgerelateerde symptomen. Natuurlijk kan het overkomen als aanstellen wanneer iemand een lange tijd ziek is omdat hij of zij moe is. Maar bij een burn-out verstaan we onder moeheid een totaal opgebrand gevoel. Het is geen moeheid dat je met wat langer slapen kunt oplossen. Het is een moeheid dat al jouw lichamelijke functies overneemt.
Stressgerelateerde klachten mogen ook zeker niet gezien worden als zeuren of aanstellen. Stress heeft een enorme impact op het menselijk lichaam. Stress kan bijvoorbeeld een invloed hebben op jouw zenuwstelsel. Trillen en duizeligheid zijn hiervan het gevolg. Ook kan stress hartritmeproblemen en een verhoogde bloeddruk met zich meebrengen.
Iemand met een burn-out is dus niet alleen maar ‘een beetje moe’. Naast de mentale uitputting kunnen er ook veel lichamelijke klachten grip krijgen op hun dagelijks leven. Niet iedereen kampt met dezelfde oorzaken en symptomen, hierdoor kan er veel verschil tussen de duur van het uitval en de terugkeer op het werk zitten.
Het terugkeren op het werk (re-integratie)
Wanneer de werknemer dan na een lange ziekteperiode weer terugkeert op het werk, kan er veel op het spel staan voor de werknemer. Dit re-integratie traject op de werkvloer is cruciaal voor het herstel van de werknemer. Jij als werkgever, leidinggevende of manager wilt natuurlijk jouw werknemer weer fit aan de slag hebben. Wanneer de werknemer langzaamaan weer aan de slag wil, kunnen veel collega’s en leidinggevenden dit zien als aanstellen. Je bent weer beter toch?
Voor een succesvolle terugkeer op de werkvloer is een goed re-integratie traject van groot belang.
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Perspectief vanuit de werknemer
Het is belangrijk om dit vanuit het perspectief te bekijken van de werknemer. Hij of zij is lang afwezig geweest door de burn-out en is waarschijnlijk met een negatief gevoel weggegaan. De oorzaak van de burn-out komt deels door de werkdruk en terugkeren naar deze situatie brengt veel angst met zich mee. Ook de angst voor afwijzing door de collega’s is een grote drempel waar de werknemer overheen moet stappen. De werknemer heeft een grote angst voor een terugval en een langzaam opstartproces is daarom cruciaal.
Daarnaast kunnen de stressgerelateerde klachten weer gaan opspelen wanneer de werknemer in een stressvolle situatie belandt. Het terugkeren op de werkvloer is behoorlijk stressvol. Klachten zoals duizeligheid en hartritmestoornissen kunnen zeer ernstig zijn en mogelijk gevaarlijk zijn. De werknemer wil zijn of haar gezondheid natuurlijk niet riskeren. Door de burn-out zal de werknemer voorstaan een stuk beter op zichzelf letten en eigen grenzen kunnen aangeven.
Dit moet daarom niet gezien worden als zeuren of aanstellen. Het is belangrijk dat de werknemer nu voor zichzelf opkomt om een mogelijke terugval te voorkomen.
Je goed opstellen als leidinggevende
Hoe jij je opstelt als werkgever of leidinggevende is erg belangrijk voor het herstel van de werknemer. Wanneer jij overduidelijk laat merken dat je vindt dat de werknemer zeurt of zich aanstelt, kan dit voor extra druk zorgen. Iets wat een herstellende van een burn-out niet nodig heeft, is extra druk of stress.
Natuurlijk heeft het uitval van de werknemer enorm veel invloed op jouw onderneming, of functioneren en kan hierdoor frustratie ontstaan. Een negatieve houding heeft helaas ook een negatieve werking. Probeer juist stimulerend te werken. Begin van kleins af aan en bouw de werkzaamheden langzaamaan op. Je hebt er meer aan als jouw werknemer langzaam maar zeker weer aan het werk gaat, dan wanneer hij of zij telkens blijft uitvallen.
Veel werkgevers hebben als argument dat er veel meer werknemers zijn in dezelfde functie die geen last hebben van deze klachten. De werknemer moet zich dus gewoon niet zo aanstellen. Dit is geen goede basis voor een succesvolle re-integratie. Bekijk het eens vanuit de schoenen van de werknemer voordat je jouw vooroordelen op tafel gooit.
Contact houden en in contact blijven
Het is cruciaal om contact te houden. Plan bijvoorbeeld wekelijks een gesprek in om de werkzaamheden te overleggen en te praten over hoe nu verder. Valt de werknemer uit? Zorg dan dat je op andere manieren contact houdt, blijf e-mailen of bellen. Vooroordelen ontstaan door onwetendheid. Door te blijven communiceren weten jullie beiden waar jullie aan toe zijn.
Voor werkgevers is het ook belangrijk om in mogelijkheden te blijven denken. Is de werkvloer echt nog te stressvol voor de werknemer, maar zou het wel weer aan de slag kunnen? Wat zijn dan de mogelijkheden voor thuiswerken en hoe kunnen jullie dit realiseren? Ook de mogelijkheid voor een andere functie met minder stressvolle taken mogen besproken worden.
Waarom is de een langer ziek dan de ander?
Een reden waarom het makkelijk is om te denken dat een werknemer zich aanstelt, is omdat een andere werknemer veel minder lang ziek was tijdens zijn of haar burn-out. Als de een maar een paar weken nodig heeft, dan kan de ander toch ook wel aan de slag?
Deze redenatie zou zeker kunnen opgaan wanneer het gaat om een gebroken arm. Hier staat over het algemeen een vaste herstelperiode voor. Een burn-out is moeilijker om vast te pinnen. De hevigheid van de klachten is enorm verschillend. Daarnaast heeft niet iedereen dezelfde klachten. Een burn-out is een parapluterm waar erg veel mentale en fysieke klachten onder vallen.
Er is ook zeker een verschil tussen leeftijd en een burn-out. Jongeren die kampen met een burn-out zijn doorgaans sneller ‘beter’ of weer fit om te werken dan oudere medewerkers. Vaak spelen er dan namelijk andere factoren mee die bijdragen aan de burn-out.
Ook moet de angst voor de terugkeer om het werk niet worden onderschat. Voor de een duurt het veel langer om hier mentaal voor klaar te zijn.
Onderschatten van de situatie van een werknemer
Onderschat nooit in hoeverre iemand écht ziek is en in hoeverre iemand zich aanstelt. Je vraagt ook niet aan iemand in hoeverre die arm echt wel gebroken is en of diegene met een arm in het gips zich toch niet gewoon aanstelt. Omdat een burn-out niet direct zichtbaar is van de buitenkant, kan hier sneller over geoordeeld worden.
Toch is het zo dat niemand met een burn-out geniet van het ziek zijn en niet hoeven werken. Een burn-out is geen pretje en de werknemers met een burn-out willen ook niets liever dan weer normaal aan de slag kunnen. Iedereen is vatbaar voor een burn-out. Oordeel dus nooit te snel over de ernst van de klachten of ziekte.
Is er iemand in jouw team die kampt met een burn-out? Zorg ervoor dat je jezelf blijft informeren over deze mentale uitputting. Hierdoor voorkom je vooroordelen. Iemand met een burn-out stelt zich zeker niet aan en wilt het liefst zelf ook weer aan het werk. Blijf in gesprek en blijf communiceren over hoe jullie dit beiden kunnen aanpakken. Een goed re-integratie traject komt namelijk van twee kanten. Zowel van de werknemer, als van de werkgever of leidinggevende.
Wil je dat wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland. In de afgelopen jaren hebben we duizenden mensen geholpen.
Wie zijn wij?
Meulenberg Training en Coaching ondersteunt, met een team van ervaren trainers, organisaties bij de preventie van stress en het (her)vinden van werkgeluk op de werkvloer. Onze trainingen zijn gericht op leidinggevenden binnen bedrijven. Een burn-out kost de organisatie al snel € 70.000.
Naast het financiële leed is het menselijk leed groot. Niet alleen voor de werknemer maar ook voor naaste collega’s die de klappen op moeten vangen. Voor je het weet zit je in een negatieve vicieuze cirkel.
Wil je een effectieve aanpak voor langdurig verzuim en het vergroten van werkplezier? (in plaats van continue brandjes te blussen). Wil je je dat we met je meedenken? In een meedenksessie denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.
Gerelateerde informatie
In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
