Integriteit op de werkvloer: de basis voor een sterke en gezonde organisatie

Waneer je dagelijks te maken hebt met werknemers weet je hoe belangrijk integriteit op de werkvloer is binnen je organisatie. Het gaat niet alleen om eerlijk en transparant handelen, maar ook om het creëren van een werkomgeving waarin vertrouwen en respect centraal staan. Toch kom je in je rol ongetwijfeld situaties tegen waarin keuzes niet altijd zwart-wit zijn. Dilemma’s en stressvolle beslissingen kunnen druk zetten op jou én je team, zeker in functies waar integriteit een belangrijke rol speelt.

Integriteit op de werkvloer vraagt om aandacht en zorg. Het is een fundament waarop je een betrokken en veerkrachtig team bouwt. Maar hoe geef je hier concreet invulling aan? Hoe kun je integriteit bij je medewerkers stimuleren en tegelijkertijd zelf het goede voorbeeld geven?

Wij begrijpen dat dit geen gemakkelijke taak is, maar je hoeft het niet alleen te doen. Wil je je team en organisatie sterker maken? Begin met het versterken van integriteit. In dit artikel helpen we je daarbij.

Wat is integriteit?

Integriteit gaat over wie je bent en hoe je handelt, vooral op momenten die ertoe doen. Het betekent eerlijk en oprecht zijn, trouw blijven aan je waarden en verantwoordelijkheid nemen, ook wanneer dat niet de makkelijkste weg is. Voor jou als HR-professional of leidinggevende draait integriteit om meer dan alleen regels volgen—het gaat om het creëren van een cultuur waarin iedereen zich veilig voelt om het juiste te doen.

Integriteit vraagt om moed, vooral in uitdagende situaties. Het is de kracht om in lijn met je principes te blijven handelen, zelfs als de druk hoog is. Maar integriteit is ook iets wat je kunt ontwikkelen, zowel in jezelf als bij je team. Het begint bij kleine, bewuste keuzes die bijdragen aan een omgeving van vertrouwen, respect en openheid.

Als leidinggevende of HR-professional kun je zo het goede voorbeeld geven. Jouw integriteit zet de toon voor je organisatie en laat zien wat je belangrijk vindt. Want integriteit is niet alleen een woord, het is een houding die inspireert en verbindt.

Wat betekent integriteit op de werkvloer?

Integriteit op de werkvloer draait om het maken van eerlijke en verantwoorde keuzes, ook in moeilijke situaties. Het betekent dat je als medewerker of leidinggevende betrouwbaar bent, consistent handelt volgens de waarden van de organisatie, en respect toont voor anderen. Maar het gaat verder dan alleen persoonlijk gedrag—integriteit vormt de basis voor een gezonde en veilige werkomgeving waarin vertrouwen en samenwerking centraal staan.

Voor een HR-professional of leidinggevende betekent dit ook dat je een cultuur creëert waarin integriteit wordt gewaardeerd en gestimuleerd. Het gaat om open communicatie, duidelijke richtlijnen en het bieden van een veilige ruimte waarin medewerkers hun zorgen kunnen uiten. Als roddels, onjuistheden of ethische dilemma’s zich voordoen, is het de manier waarop deze situaties worden aangepakt die het verschil maakt. Door integriteit centraal te stellen, geef je niet alleen richting aan jouw eigen handelen, maar bouw je ook aan een werkomgeving waar mensen zich gewaardeerd en gesteund voelen.

Integriteit op de werkvloer is dus niet alleen een persoonlijke verantwoordelijkheid, maar ook een gezamenlijke inspanning. Het is de basis waarop vertrouwen groeit en jouw organisatie sterker wordt.

Wat zijn integere werknemers?

Integere werknemers zijn medewerkers die handelen vanuit eerlijkheid, verantwoordelijkheid en respect. Ze doen wat ze zeggen en zeggen wat ze doen, ook als niemand kijkt. Deze medewerkers blijven trouw aan hun persoonlijke waarden en de normen van de organisatie, zelfs wanneer ze voor lastige keuzes of uitdagende situaties staan.

Integere werknemers nemen verantwoordelijkheid voor hun daden en laten zich leiden door wat juist is, in plaats van wat eenvoudig of voordelig is. Ze gaan respectvol om met collega’s, houden zich aan afspraken, en maken beslissingen die bijdragen aan het vertrouwen binnen het team en de organisatie. Dit maakt hen niet alleen betrouwbaar, maar ook een belangrijke pijler in het creëren van een gezonde en veilige werkomgeving.

Voor een HR-professional of leidinggevende zijn integere werknemers een enorme kracht. Ze dragen bij aan een cultuur van openheid en respect en fungeren vaak als rolmodellen voor hun collega’s. Door integriteit te stimuleren en waarderen binnen je organisatie, help je deze eigenschappen niet alleen te versterken, maar zorg je ook voor een werkklimaat waarin iedereen zich gehoord en gewaardeerd voelt. Want integere werknemers zijn de sleutel tot een integere organisatie.

Een integere werknemer is dus ten alle tijden professioneel en gaat eerlijk te werk.

De rol van de werkgever: Integriteit bevorderen op de werkvloer

Uit onderzoek van de Erasmus Universiteit en KPMG Ethics & Integrity Services [1], blijkt dat het gedrag van een leidinggevende vaak de integriteit van de werknemer bepaalt. Dit wil zeggen, wanneer de werkgever een duidelijke gedragscode schept en helder communiceert, de werkgever het makkelijker maakt voor de werknemer om regels keurig na te streven.

In een gedragscode stel je als werkgever wat je van je werknemers verwacht en hoe jij hieraan kunt bijdragen. In dit verdrag of document stel je dus in wezen vast wat er wel kan en niet kan op de werkvloer. Hiermee neem je een hoop onzekerheid weg onder werknemers.

Niet alleen goede gedrag wordt opgevolgd, ook negatief gedrag van een werkgever wordt vaak opgevolgd door een werknemer. Wanneer je dus als werkgever minder integer bent, afspraken niet nakomt, niet duidelijk communiceert en een dubbele agenda hebt, vergroot je dus de kans dat jouw werknemers dit ook doen. Zorg er daarom voor dat je duidelijk en eerlijk naar jouw werknemers en de buitenwereld communiceert. Wil je dat jouw werknemers discreet omgaan met informatie buiten de werkvloer op, doe dit dan zelf ook.

Heldere communicatie om de integriteit te bevorderen

De rol van de werkgever ligt hem dus in een heldere communicatie. Wanneer je als werkgever helder naar jouw werknemers bent, een open communicatie aanneemt en omgeving van vertrouwen creëert, zorg je ervoor dat werknemers dit van jou over zullen nemen en meer integer zullen zijn.

Wees helder en oprecht. Mogen werknemers bellen tijdens het werk? Mogen werknemers nevenwerkzaamheden verrichten? Weest hier duidelijk in en geef aan wat je verwacht en wat geaccepteerd wordt. Privé is privé, en geef hierin je grens aan. Wanneer je hier als werkgever niet duidelijk in bent, is er voor werknemers geen duidelijke grens kan dit tot verwarring zorgen.

De rol van een werknemer

Een werknemer dient integer te zijn op de werkvloer en discreet. Dit vergt een zekere mate van verantwoordelijkheid en vertrouwen. Een medewerker dient bijvoorbeeld verantwoordelijk om te gaan met bedrijfsinformatie en het imago van een bedrijf. Om integriteit te verhogen is het van belang dat een werknemer goed communiceert, zowel naar de werkgever toe als naar collega’s. Een zekere mate van zelfstandigheid is hierin ook van belang. Dit houdt in dat een werknemer de ruimte heeft om zelf beslissingen te maken en vertrouwen krijgt in de acties die hij of zij onderneemt.

Om de integriteit op de werkvloer te verhogen is het van belang dat een werknemer problemen aankaart, duidelijk aangeeft wanneer hem of haar iets dwars zit en conflicten voorkomt. Door problemen op tijd aan te geven, kan stress voorkomen worden en kan er samen gekeken worden naar een goede oplossing.

Integriteit op de werkvloer- ook buiten werk!

Daarnaast geldt er ook een integriteitsplicht voor buiten het werk. Werknemers én werkgevers dienen buiten de werkvloer om op een verstandige manier om te gaan met het werk. Dit wil zeggen, werk en privé gescheiden houden, een voorbeeldrol innemen en geen schade aan brengen aan het imago van de onderneming.

De werknemer dient zich dus buiten de werkomgeving integer te gedragen om op de werkvloer professioneel en betrouwbaar te handelen. Medewerkers horen ten alle tijden bereid te zijn om integriteit te zijn op de werkvloer en op een betrouwbare manier om te gaan met belangrijke data van het bedrijf, andere collega’s en geldende normen en waarden.

De relatie tussen integriteit op de werkvloer en stress

Integriteit op de werkvloer is essentieel voor een gezonde organisatiecultuur, maar het kan ook invloed hebben op het stressniveau van medewerkers en leidinggevenden. Het naleven van integriteit vraagt namelijk om het maken van eerlijke, verantwoorde keuzes, vaak in uitdagende en soms complexe situaties. Deze morele verantwoordelijkheid kan een bron van trots zijn, maar ook leiden tot spanningen als de druk om het juiste te doen hoog is.

Wanneer medewerkers zich in een omgeving bevinden waar integriteit onvoldoende wordt gewaardeerd of ondersteund, kan dit leiden tot stress.

Denk aan situaties waarin:

• Onethisch gedrag onbestraft blijft, waardoor integere werknemers zich machteloos of gefrustreerd voelen.
• Ethische dilemma’s ontstaan, waarbij medewerkers moeten kiezen tussen wat juist is en wat makkelijker of veiliger lijkt.
• Gebrek aan steun van leidinggevenden of HR, wat medewerkers het gevoel geeft er alleen voor te staan.

Aan de andere kant kan een sterke focus op integriteit ook stress verminderen. In een cultuur waar eerlijkheid en respect de norm zijn, voelen medewerkers zich veiliger en ondersteund. Ze weten dat hun integriteit wordt gewaardeerd en dat hun keuzes in lijn zijn met de waarden van de organisatie. Dit creëert een omgeving waarin vertrouwen en samenwerking floreren, en waarin spanningen sneller kunnen worden opgelost.

Voor een HR-professional of leidinggevende ligt hier een belangrijke taak. Door integriteit actief te bevorderen en medewerkers te ondersteunen bij ethische vraagstukken, kun je bijdragen aan een werkklimaat waarin integriteit geen bron van stress is, maar juist een fundament voor welzijn en succes. Zo maak je van integriteit niet alleen een kernwaarde, maar ook een kracht die stress helpt verminderen en de werksfeer verbetert.

De relatie tussen integriteit op de werkvloer en burn-out

Integriteit op de werkvloer kan bijdragen aan burn-out wanneer medewerkers herhaaldelijk moeten handelen in situaties die botsen met hun persoonlijke waarden, of als er een gebrek is aan ondersteuning en openheid rondom ethische kwesties. Dit veroorzaakt innerlijke spanning en stress, vooral in functies met hoge verantwoordelijkheid. Tegelijkertijd kan een integere werkcultuur juist stress verminderen en vertrouwen vergroten. Voor HR en leidinggevenden is het daarom essentieel om een cultuur van eerlijkheid en respect te bevorderen, zodat medewerkers zich gesteund voelen en morele spanningen worden voorkomen.

Zorgen voor meer integriteit op de werkvloer

Als HR-professional of leidinggevende heb je een belangrijke rol in het bevorderen van integriteit binnen je organisatie. Het creëren van een integere werkcultuur vraagt om een bewuste aanpak waarin vertrouwen, openheid en respect centraal staan. Maar hoe zorg je ervoor dat integriteit niet alleen een kernwaarde is op papier, maar ook echt wordt beleefd op de werkvloer?

Hier zijn enkele stappen om integriteit te stimuleren:

1. Geef het goede voorbeeld
   Als leidinggevende of HR-professional ben jij het rolmodel. Laat in je eigen gedrag zien wat integriteit betekent door transparant, eerlijk en consistent te handelen. Medewerkers kijken naar jou voor inspiratie en richting.
2. Creëer een veilige werkomgeving
   Integriteit bloeit in een klimaat van vertrouwen en openheid. Zorg ervoor dat medewerkers zich veilig voelen om ethische dilemma’s te bespreken, fouten toe te geven of zorgen te uiten, zonder angst voor negatieve gevolgen.
3. Communiceer duidelijke waarden en regels
   Zorg dat de normen en waarden van de organisatie helder en zichtbaar zijn. Geef voorbeelden van wat gewenst gedrag is en wat niet. Zo weten medewerkers precies wat er van hen wordt verwacht.
4. Bied ondersteuning en training
   Niet iedereen weet hoe ze in lastige situaties moeten handelen. Geef medewerkers de tools en inzichten om integere keuzes te maken, bijvoorbeeld door middel trainingen of workshops.
5. Erken en waardeer integere keuzes
   Laat zien dat integriteit gewaardeerd wordt. Geef complimenten of erkenning aan medewerkers die handelen in lijn met de kernwaarden van de organisatie, ook als dat in moeilijke situaties is.

Door actief te werken aan meer integriteit op de werkvloer, bouw je aan een organisatie waarin vertrouwen, samenwerking en respect de norm zijn. Dit versterkt niet alleen de cultuur, maar zorgt ook voor tevreden en gemotiveerde medewerkers die bijdragen aan het succes van jouw organisatie. Want integriteit begint bij jou én bij het team!

Het in kaart brengen van integriteitskwesties kan een lastige opgave zijn. Vaak komen er lastige dilemma’s bij te kijken die werknemers en werkgevers lastig te benoemen vinden.

Veelgestelde vragen

Referenties

1. SBO.nl – Gedrag leidinggevende bepaalt integriteit werknemer – Gevonden op 27/11/2024
   Link naar de pagina op sbo.nl