Sociale steun op de werkplek vermindert stress

Wanneer heb je voor het laatst een collega geholpen of een goed gesprek gevoerd met een medewerker? Je kunt soms zo opgaan in je eigen werk dat je nauwelijks oog hebt voor anderen om je heen. En dat is eigenlijk zonde. Sociale steun geven en ontvangen op het werk heeft namelijk veel voordelen.

Sociale steun op de werkvloer

Sociale steun is belangrijk zowel in je privéleven als op de werkvloer. Op het werk vind je sociale steun als je goed kunt samenwerken met je leidinggevende en medewerkers en ook als je je verbonden voelt met je collega’s. Iedereen heeft de ruimte nodig om zich te kunnen uiten, over lastige kwesties in gesprek te gaan en om hulp te vragen.

Wanneer je bijvoorbeeld een goed gesprek voert, een compliment ontvangt of andere praktische hulp krijgt, word je aangemoedigd. Je voelt je gewaardeerd op het werk. Bovendien maakt sociale steun medewerkers mentaal en fysiek weerbaarder en gezonder.

Verschillende soorten sociale ondersteuning

Op het werk is het prettig als je op je collega’s kunt rekenen als je hulp nodig hebt. Maar sociale ondersteuning omvat meer dan er voor de ander zijn als die een probleem heeft. 

Emotionele ondersteuning

Je kunt emotionele ondersteuning bieden door het gevoel te geven dat je om de ander geeft en de ander waardeert. Je doet dit door empathie te tonen en betrokken te zijn, maar ook door affectie en liefde te tonen en de ander te vertrouwen en te accepteren. Emotionele ondersteuning is belangrijk voor het zelfvertrouwen.

Tastbare ondersteuning

Tastbare ondersteuning betekent dat je de ander op een concrete en directe manier helpt. Denk bijvoorbeeld aan het bieden van financiële steun, materiële goederen geven of een bepaalde dienst verlenen. Op het werk gaat het wellicht om het helpen bij een taak of invallen voor een collega.

Informatieve ondersteuning

Iedereen heeft af en toe advies of raad nodig. Op het werk zijn suggesties vaak meer dan welkom en kun je nuttige informatie delen. Je kunt collega’s helpen hun vragen te beantwoorden of te hulp schieten als ze tegen een probleem aanlopen.

Gezelschapsondersteuning

Ten slotte is het goed als iedereen op het werk voelt dat ze erbij horen en samen een team zijn. Afhankelijk van het soort werk dat je doet, kun je af en toe met collega’s samenwerken of in teamverband werken. Je kunt ook samen pauze nemen of andere sociale activiteiten ondernemen.

Voordelen van sociale steun

Waarom is sociale steun zo belangrijk op het werk? Sociale steun draagt onder andere bij aan een goede gezondheid, geeft je meer zelfvertrouwen en heeft een positief effect op de kwaliteit van je werk.

Betere gezondheid

Als medewerkers op elkaar kunnen rekenen, ontstaat er een open en zorgzame werkomgeving. In zo’n werkomgeving zijn medewerkers mentaal en fysiek gezonder. Dat komt doordat sociale steun helpt om stress te verminderen en ook depressieve klachten en angstklachten kunnen afnemen wanneer je je veilig en begrepen voelt. Sociale steun heeft namelijk een grote invloed op de aanmaak van het hormoon ‘oxytocine’ [1]. Dit hormoon wordt ook wel ‘beschermhormoon’ genoemd, omdat het je beschermt tegen negatieve emoties.

Meer zelfvertrouwen en veerkracht

Wanneer je je angsten en zorgen op het werk kunt delen, word je veerkrachtiger. Je voelt je gehoord en begrepen en daardoor lijken problemen ineens veel kleiner. Vriendschappen geven je ook meer zelfvertrouwen, waardoor je lekkerder in je vel komt te zitten.

Meer rendement

Sociale steun op het werk heeft een positief effect op hoe je je werk beleeft. Wanneer je je verbonden voelt met je collega’s, zul je niet zo snel het gevoel hebben dat je er alleen voor staat. Je voelt je meer betrokken en dat geeft je meer motivatie en doorzettingsvermogen.

Sociale steun zorgt voor minder stress

Het feit dat sociale steun helpt tegen werkstress is erg belangrijk voor leidinggevenden om in aanmerking te nemen. Stress en burn-out zorgen voor veel uitval van medewerkers. Maar door voldoende sociale steun aan medewerkers te geven, zal het uitval door stress en burn-out afnemen.

Probeer daarom meer op de hoogte te zijn van wat er op de werkvloer speelt, tegen welke problemen medewerkers aanlopen en hoe het met hun gezondheid gaat. Door vaker in gesprek te gaan met collega’s, kun je problemen eerder signaleren en vroegtijdig aanpakken. En medewerkers kunnen op die manier makkelijker elkaar praktisch of sociaal ondersteunen.

Sociale steun bij burn-out

Uit onderzoek blijkt dat burn-outklachten vooral voorkomen kunnen worden als er een goed sociaal klimaat is. Je loopt natuurlijk een groter risico op een burn-out wanneer je te maken hebt met een hoge werkdruk. Maar sociale factoren spelen duidelijk een grote rol. Sociale steun en waardering van collega’s en leidinggevenden zorgt ervoor dat je meer werk aankunt.

Ook bij het herstel van een burn-out is sociale steun heel belangrijk. Je moet zelf uit de burn-out komen, maar je kunt het niet alleen. Sla de hulp van collega’s, familie en vrienden daarom niet af. En wees open over je burn-out en je klachten.

Geen sociale steun bij thuiswerken

Thuiswerken of hybride werken heeft voordelen. Deze manier van werken zorgt bijvoorbeeld voor meer bevlogenheid en een hogere productie. Veel mensen vinden rust door enkele dagen van huis uit te werken. Sommigen kunnen zich thuis beter concentreren en je bespaart de reistijd.

Maar aan de andere kant valt de sociale factor van je werk weg. Je kunt  de dingen die je stress geven niet meer met je collega’s delen. Je kunt niet meer je frustratie over een moeilijke opdracht uiten tijdens de koffiepauze of samen klagen tijdens een lunchwandeling over een lastige klant. Zo’n gebrek aan sociale steun kan een uitdaging zijn voor degenen die thuiswerken.

Ontbreken van sociale steun

Is een gebrek aan sociale steun echt zo erg? Zou je niet zonder kunnen as je het verder naar je zin hebt op je werk? Mensen zijn sociale wezens en iedereen heeft sociale contacten nodig. Wanneer dit volledig ontbreekt, zou je in een sociaal isolement terecht kunnen komen. Je kunt depressief raken en een angststoornis ontwikkelen.

Een gebrek aan sociale steun heeft ook impact op je werk. Je ervaart minder werkplezier en je voelt je minder betrokken. Hierdoor zul je meer stress op je werk krijgen en loop je meer risico op een burn-out.

Een sociaal veilige werkomgeving

Medewerkers zullen meer sociale steun op het werk ervaren als er een sociaal veilige werkomgeving is. Een sociaal veilige werkomgeving is een werkomgeving waarin medewerkers elkaar met respect behandelen, waarin ze zichzelf kunnen zijn en fouten mogen maken.

Grensoverschrijdend gedrag zoals discriminatie, seksuele intimidatie, pesten of agressie veroorzaakt een onveilige werkomgeving voor medewerkers. Het is aan leidinggevenden om zulk gedrag op tijd te herkennen, te voorkomen en tegen te gaan. Medewerkers moeten voelen dat ze altijd iemand hebben bij wie ze terecht kunnen in geval van problemen.

Tips om sociale steun te vergroten

Hoe kun jij een steentje bijdragen aan sociale steun op de werkplek? Zou je meer sociale steun kunnen geven aan collega’s? En lukt het je om zelf ook hulp te accepteren?

Sociale steun zoeken

Je hoeft niet altijd te wachten totdat anderen je aanmoedigen of hun waardering uiten. Voel je je ergens onzeker over of ligt een bepaalde opdracht je niet? Vraag dan om feedback. Of gaat het niet lekker op je werk vanwege bepaalde privézaken? Durf daar dan over te praten en deel je zorgen.

Accepteer hulp

Hoe reageer je als anderen je hulp aanbieden? Lukt het je om die te accepteren of doe je het liefst alles zelf? Bedenk dat hulp accepteren geen teken van zwakte is. Iedereen heeft af en toe hulp nodig en je bent juist sterk als je kunt erkennen dat je niet perfect bent.

Zelf sociale steun geven

Sta daarnaast zelf ook klaar om anderen te helpen en wees betrokken. Vraag medewerkers hoe het gaat en bied een luisterend oor. En wees niet terughoudend om complimenten te geven en je waardering te uiten. Op deze manier draag je bij aan een prettige samenwerkingssfeer en zullen collega’s zich ook vrij voelen om over stressklachten te praten.

Conclusie: vermindert sociale steun op het werk stress?

Zeggen we niet: ‘gedeelde smart is halve smart’? Hetzelfde geldt voor de stress in je leven. Gedeelde stress is halve stress. Stress op het werk neemt aanzienlijk af als je op je collega’s kunt rekenen. Wanneer je goed kunt samenwerken, je kunt uiten en om hulp kunt vragen, word je mentaal en fysiek weerbaarder en gezonder. Je hebt meer zelfvertrouwen en veerkracht, waardoor je beter met stress om kunt gaan.

Veelgestelde vragen

Referenties

1. Wikipedia.org – Oxytocine – gevonden op 06/05/2024
   Link naar een pagina op wikipedia.org