Waarom duurt een burn-out zo lang? Hoe lang duurt een burn-out eigenlijk?

Waarom duurt een burn-out zo lang? Wat is de gemiddelde duur van een burn-out? Deze vragen hoor ik van bijna al mijn cliënten. Het is een hele logische vraag, want als je een burn-out hebt wil je maar een ding: het moet zo gauw mogelijk voorbij zijn.

Waarom hebben de meeste mensen met een burn-out deze vanzelfsprekende vraag en wat zit erachter?

Een burn-out zorgt ervoor dat je vermoeid raakt, vaak extreem vermoeid. Sommige mensen raken zo uitgeput dat ze niet meer naar buiten komen, op de bank blijven zitten en hun zelfvertrouwen langzaam zien weglekken. Als je in een burn-out bent beland, wordt jouw zelfbeeld ernstig aangetast en je kunt angstig worden en zelfs paniekaanvallen krijgen. Niemand wil zoiets meemaken, laat staan voor langere tijd.

Vooral de angst dat het nooit meer goedkomt overvalt veel mensen met een burn-out.

Vooral de angst dat het nooit meer goedkomt overvalt veel mensen met een burn-out. Die angst zorgt ervoor dat het gevoel van radeloosheid en machteloosheid wordt gestimuleerd en dat is juist het tegendeel van wat je wilt bereiken.

Weer de oude worden na burn-out

Een van mijn cliënten geloofde er heilig in dat ze nooit meer “de oude” zou worden. Mijn vraag daarop was: “Zou je ooit weer de oude ik willen zijn? ” De vragende ogen van haar spraken voor zich. Ze zei even later dat ze inderdaad niet meer de oude gewoontes en patronen wilde oppakken. Die hadden er immers voor gezorgd dat ze nu in een burn-out terecht was gekomen. Tijdens de coaching, uiteraard in de buitenlucht en met momenten van rustig hardlopen, vertelde ze hoe de stress haar ongemerkt in zijn greep had gekregen en haar vervolgens langzaam maar zeker had leeg gezogen.

Het werk in het onderwijs vroeg steeds meer van haar en ze was er ongemerkt in mee gegaan. Naast het lesgeven kwamen er ongevraagde taken op haar bordje die haar energie kostten. Een hoge werkdruk en stress leken onderdeel te worden van haar werk en zelfs van haar leven. Dat proces van het opschalen van de werkdruk kon ze heel lang volhouden, totdat er in haar privé leven iets vervelends plaatsvond.

Binnen haar familie was er een conflict ontstaan met haar broers en schoonzussen. Dat was de druppel die in de volle emmer terecht kwam. Haar hoofd was langzamerhand vol geraakt, maar nu was het teveel geworden.

Het moment dat het lijf het opgeeft

Huilbuien, slecht slapen, pijn in nek en schouders, druk op de borst, een soort van duizeligheid en het gevoel van “watten in het hoofd” waren niet meer te stuiten. Vervolgens kreeg ze te kampen met extreme vermoeidheid en was ze bang dat ze een ziekte had waarvan ze de naam niet wilde uitspreken.

Tijdens het coachtraject stelde ze regelmatig de vraag aan mij: “Denk je dat het goedkomt?” Een heel begrijpelijke vraag waarop ik kan antwoorden met: “Ja, het komt goed, maar daarvoor heb je in ieder geval geduld nodig”. Een burn-out komt nooit van de ene op de andere dag. Om het heel direct te stellen: het is een sluipmoordenaar. Je ziet hem niet maar hij overmeestert jou wel.

De periode voor een burn-out

Het duurt langere tijd voordat je in een burn-out terecht komt. Je hebt stress ervaren op je werk en/of in je privéleven, maar jij denkt: “Acht, dat hoort erbij.” Stress hoort inderdaad bij het moderne leven en heeft veel goede kanten. Een gezonde dosis stress zorgt ervoor dat je goed presteert, dat je alert en oplettend bent. Van nature is stress een hormoon dat ons als mensen in staat stelt om supersnel te reageren in een bedreigende situatie.

Stress helpt ons om te overleven maar een teveel aan stress kan ons langzaam in de vernieling helpen. Symptomen die bij teveel stress horen kun je herkennen: onrustig zijn, meer dan normaal geprikkeld zijn, van alles en nog wat vergeten, het gevoel van “watten” in je hoofd, slecht slapen, meer snoepen en/of alcohol gebruiken dan goed voor je is.

Ook druk op de borst, tintelingen in armen en benen, duizeligheid, misselijkheid, etc. Als die symptomen toenemen en langere tijd aanhouden kun je in de fase van extreme vermoeidheid en emotionele labiliteit terecht komen.

De eerste stap bij burn-out

Veel van mijn cliënten hebben – naar aanleiding van hun klachten – een bezoek gebracht bij de huisarts en een eerste check laten doen. Een verhoogde bloeddruk rolt dan soms uit de bus, maar over het algemeen zijn er geen klachten die een lichamelijke oorzaak hebben en ernstig zijn. Velen laten ook nog een onderzoek in het ziekenhuis doen, omdat ze willen weten wat er speelt. Als alle lichamelijke oorzaken zijn uitgesloten blijft de diagnose “burn-out” over.

Burn-out is geen officieel erkende ziekte. Er bestaat geen eensluidende diagnose op basis waarvan de indicatie “burn-out” wordt gegeven. Het is een opeenstapeling van symptomen.

Vergelijk de burn-out met een geparkeerde auto waarvan de koplampen een paar uur blijven branden zonder dat de bestuurder dit doorheeft. Als hij bij zijn auto terugkomt en deze wil starten lukt dat niet want de accu is leeg. Om die accu  weer op te laden is er tijd en energie nodig. Dat kost geduld en vaak levert het bij de bestuurder irritatie en onbegrip op. Menig autobezitter zal zich machteloos voelen op het moment dat de auto niet meer start. Het moment van radeloosheid voelt zeer onprettig.

Twijfel je er aan of je een burn-out hebt? Doe de test: Test burn-out

Iemand die langere tijd alle energie geeft voor zijn/haar gezin en voor het werk raakt opgebrand. De lampen gaan uit. Het opladen kost tijd en gaat gepaard met onbegrip en heel vaak met een gevoel van machteloosheid, radeloosheid en reddeloosheid. “Hoe heeft het zo kunnen gebeuren?” is een vraag, maar vooral: “Wanneer is het voorbij? Ik wil dat het gauw over is.”

Waarom duurt een burn-out zo lang?

Tijdens mijn coachsessies teken ik de letter G van GEDULD in het zand voor cliënten die het herstelproces te langzaam vinden gaan en dat is bij de meesten het geval. Geduld is voor de meeste mensen vaak moeilijk te hanteren terwijl dat bij het herstel juist van groot belang is.

Een burn-out die maanden nodig heeft om binnen te sluipen om de baas te worden over iemand heeft ook maanden nodig om weer te verdwijnen. Veel mensen met een burn-out denken dat een paar weken rust voldoende is om hersteld te zijn. Wat leuke dingen doen en wandelen en dan kan de draad weer worden opgepakt, zo denken velen. De praktijk zit ingewikkelder in elkaar.

Waarom duurt een burn-out zo lang? Geduld is het antwoord!

Een herstelproces begint met accepteren van de burn-out. Jij moet zelf je situatie onder ogen durven zien. Jij zult je partner, familie, collega’s en misschien ook de buren gaan vertellen over jouw vervelende situatie. Zodra de burn-out is geaccepteerd kan het gevoel van machteloosheid en onrust worden gedeeld. Het delen van een probleem maakt het probleem minder zwaar.

Een passend traject om van burn-out af te komen

Het coachtraject bij Meulenberg duurt een aantal maanden. Vooral in het begin is de coaching gericht op het herstel maar vooral ook op de acceptatie van je burn-out. Tweemaal per week krijg je een gerichte coaching en die is intensief. Een stevige start van het coachtraject is een manier die effectief helpt om jou te laten herstellen en te laten accepteren.

Pas in de laatste fase van het traject worden de sessies uitgevoerd met langere tussenpozen, soms van enkele weken. Veel cliënten vragen in de laatste fase van het coachtraject zelf om langere tussenmomenten: ze willen de verandering van hun gedrag uitproberen in de praktijk, in hun gezin en op het werk en zien hoe ze daar zelf op reageren. Tijdens de coachsessies kunnen ze hun ervaringen en veranderingen van gedrag dan met mij reflecteren.

Het betekent dat het geduld van de cliënt weer op de proef wordt gesteld want hij/zij wil vaak weer beginnen met werken, de sociale contacten oppakken en normaal meedoen. Meestal valt dat tegen en blijkt dat een teveel aan prikkels voor een terugval kan zorgen.

Het zetten van te grote stappen kan ervoor zorgen dat er stappen terug gezet moeten worden: een stap vooruit een twee achteruit horen soms bij het proces van herstel en vervolgens bij het aanpassen van gedrag en patronen.

De momenten van terugval doen gelijk weer een beroep op het geduld van de cliënt in kwestie. Hoe lastig dat ook is, de G van GEDULD is bij het herstel van een burn-out GOUD waard.

Gerelateerde artikelen

• Stress en burn-out terwijl je parttime werkt – Waarom?
• Er niet mogen zijn – De relatie met burn-out
• Wallen onder de ogen – De meest voorkomende oorzaken