Weten wat je nodig hebt: Hoe moeilijk vind jij het om echt te voelen wat je nodig hebt? Velen van ons weten het niet. Hoe dat komt?
Ga maar eens na bij jezelf:
- Vind je het eng om te horen wat je echt nodig hebt (en dan geen oplossing daar voor hebben)?
- Heb je de tijd om aandacht te besteden aan terugkerende gedachten of gevoelens?
- Vind je zelf of denk je dat je omgeving vindt dat je maar gewoon door moet gaan en niet zo moet zeuren?
- Weet je het wel maar lukt het je niet om uit gewoonten te stappen?
Best wel veel variabelen dus waar je tegenaan kan lopen als je deze vraag wilt beantwoorden: ‘Weet jij wat je nodig hebt?’
Weten wat je nodig hebt: De eerste stap
Laten we eens kijken wat een goed startpunt kan zijn. Beginnen bij jouw persoonlijke basis is het meest eenvoudige wat je kunt doen. Om deze basis te ontdekken, dien je te kijken naar wat je nodig hebt op drie vlakken:
- Fysiek
- Emotioneel
- Mentaal
Wat heb jij nodig op fysiek, emotioneel en mentaal gebied?
Let op! Het is ontzettend makkelijk om direct een beroep te doen op je verstand. Je gaat dan bedenken wat je nodig hebt in plaats van voelen waar jouw behoefte ligt. Het is zeker dat je hiermee niet gaat ontdekken wat je nodig hebt
En zo gaat dat vaak, niet waar? Dat je leeft vanuit je hoofd en verstand. Als je dit doet, dan parkeer je alles wat je voelt en denkt te voelen. Je houdt zodoende je eigen gevoelens tegen door je innerlijke criticus.
Je innerlijke criticus herken je aan:
- Doe niet zo flauw!
- Wees sterk!
- Het gaat toch zo ook wel?
- Je kunt dat toch niet
Te veel in je hoofd
Als je een denker bent is het lastig bepalen wat je echt nodig hebt. Het invoelen waar je behoefte aan hebt gebeurt namelijk niet in je hoofd, maar in je lijf. Dr. David Servan-Schreiber (professor in de klinische psychiatrie aan de Universiteit van Pittsburgh) schrijft hier ook over in zijn bestseller ‘uw brein als medicijn’.
De kern van het ontstaan van burn-out/depressie is het feit dat we eigenlijk 2 hersenen hebben, het emotionele brein en het cognitieve brein (neocortex). Het emotionele brein functioneert dikwijls onafhankelijk van het cognitieve brein. Als de 2 breinen goed met elkaar kunnen ‘samenwerken’ (elkaar aanvullen) ervaren we innerlijke harmonie: het emotioneel brein geeft energie en richting aan, het cognitieve brein organiseert de uitvoering. Het systeem kan uit balans raken door dwingende prikkels uit de interne en externe omgeving. Bijv. door overdreven controle over emoties door het cognitieve brein kan je het contact verliezen met de noodkreten van het emotionele brein. Gevoel en verstand zijn uit balans.
Leren voelen
Je kunt je behoeften niet vinden als je ze niet kunt voelen. Ook kun je je je grenzen niet aangeven als je ze niet kunt voelen. Op de 3 vlakken fysiek, emotioneel en mentaal kun je je behoeften leren ontdekken door in eerste instantie stil te staan bij wat er in je binnenste gebeurt.
Fysiek
Lichamelijke reacties helpen ons om te (over)leven. Ze zetten ons in beweging en zorgen ervoor dat we in actie komen. Heel simpel voorbeeld: je krijgt dorst en dat zet je aan om te gaan drinken. Of je komt net iets te dicht bij een vlam en je trekt je hand terug omdat het te heet is. Pijn, verkramping, tinteling, stramheid, honger, dorst, kou, hitte, noem maar op, we kunnen het allemaal voelen. Soms wat meer, soms wat minder. Maar ook plezierige gevoelens als warmte en ontspannenheid. Je lichaam geeft je voortdurend signalen.
En wat helemaal mooi is, is dat je lichaam alleen maar in het NU kan zijn. Breng je je aandacht naar je lichaam, dan breng je ook je denken naar het nu in plaats van de aandacht aan het denken te besteden (piekeren).
Een eerste stap in het weten wat je lichamelijk nodig hebt is eens op te letten op wat je voelt en je bewust te zijn van hoe jouw lichaam je wat duidelijk wil maken. Gebruik je zintuigen: luister, kijk, proef, ruik, voel. En merk op of de gewaarwording prettig is voor je of niet. Zo krijg je (weer) een beter contact met je lijf.
Let op je lijf als je praat met iemand, of als er iets gebeurt of als je ergens aan denkt. Krijg je wat spanning? Koud, warm? Word je onrustig of juist heel relaxt? Hoe verandert je ademhaling? Op deze manier kun je ook weer beter en sneller gaan herkennen wat jouw lijf al zegt voordat je er ook maar bewust een gedachte bij hebt kunnen hebben.
Lees meer over fysieke uitputting
Emotioneel
Ook hier weer is nadenken niet de juiste weg om emoties te leren kennen. Denken is logisch ordenen in wat is oorzaak en wat is gevolg. Zijn emoties logisch? Nee juist helemaal niet, ze zijn vaak tegenstrijdig ook nog eens. Wil je ontdekken hoe je je ergens over voelt, maak dan liever een tekening of verzamel plaatjes die een beeld weergeven van wat er bij je speelt.
Emoties zijn overigens ook vaak in je lijf te voelen. Boosheid voel je vaak in je handen/borst en hoofd. Het is goed om er op te letten waar je in je lijf diverse emoties kunt voelen.
Lees meer over emotionele uitputting
Mentaal
Tot slot mentaal. In onze gedachten gebeurt er heel veel. Per dag hebben we ontelbaar vele gedachten waar we al dan niet wat mee doen. Mentaal leren voelen zou je hier kunnen zien als voelen of je gedachten positief of negatief zijn, gespannen zijn maar ook of ze realistisch zijn. Waarnemen is stap 1. Oefen er eens mee en merk gedurende 5 minuten op waar je gedachten naar toe gaan, wat denk je eigenlijk?
Gebruik je hoofd eens om je bewust te worden van alles wat er gebeurt en de impact daarvan op jou. Daar is het voor bedoeld, een moment van bewustwording om een weg in te kunnen slaan als dat voor jou beter is. Ontspannen, blij, en energiek.
Lees ook: Mentale veerkracht opbouwen
Gerelateerde artikelen:
- Weten wat je wilt, hoe belangrijk is dat eigenlijk?
- Keuzestress
- Valkuilen die zorgen voor stress
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
