Werknemer met stress? Stress op de werkvloer is een veelvoorkomend probleem. Gelukkig hebben de meeste mensen een behoorlijk aanpassingsvermogen. Zij laten zich niet zomaar uit het veld slaan wanneer de werkdruk een keer wat hoger is, of als ze af en toe wat stress ervaren. Wanneer zij echter dusdanig veel op hun schouders krijgen, dat ze hier niet meer mee om kunnen gaan, dan noemen we dat ‘stress’.
De laatste jaren is het aantal mensen dat lijdt aan werkstress alsmaar gestegen. Deze stress kan hele vervelende gevolgen hebben. Zo kan men last krijgen van ernstige vermoeidheid of slapeloosheid.
Uiteindelijk kan stress zelfs leiden tot een burn-out, waardoor mensen een flinke tijd uit de running zijn. Desondanks is het voor veel mensen nog altijd een taboe om erover te praten wanneer ze werkstress ervaren. Zij denken dat het een teken van zwakte is om toe te geven dat je het zwaar hebt.
Niets is natuurlijk minder waar, maar hierdoor is het niet altijd even gemakkelijk om werknemers met stress te herkennen. In dit artikel lees je meer over werkstress, de oorzaken ervan en vooral: hoe je ervan af kunt komen! Ook vertellen we je meer over werkstresspreventie.
Werkstress herkennen bij werknemers
Een beetje stressen op z’n tijd is eigenlijk heel natuurlijk en gezond. Het helpt soms zelfs om extra goed te werken. Bij stress maakt het lichaam namelijk adrenaline aan, waardoor je een flinke boost krijgt en je prestaties erop vooruitgaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan topsporters. Wanneer zij onder druk staan, maken ze extra veel van dit stresshormoon aan. Hierdoor denkt het lichaam dat er gevaar dreigt en zorgt voor actie.
Zo rent zo’n hardloper nog sneller en zet hij misschien wel een recordtijd neer. Wanneer iemand echter lange tijd last heeft van stress, kan dit veel vervelende klachten veroorzaken. Het is dus van belang dat je ervoor zorgt dat het niet zo ver komt. Je eigen grenzen kun je in de gaten leren houden. Maar hoe kom je er dan achter of je werknemers hebt die onder te veel stress gebukt gaan?
Het is lastig om aan te geven wanneer een werknemer precies te veel stress ervaart. Veel mensen hebben niet eens door dat ze over hun eigen grenzen heengaan. Ze voelen wel dat ze onder druk staan, maar denken dat het ‘normaal’ is om gewoon door te gaan. Vaak zijn deze mensen bang om door hun collega’s te worden gezien als zwakkeling.
Ze werken daarom door tot het echt te laat is, en ze een burn-out krijgen. Op dat moment zijn de stressklachten al compleet uit de hand gelopen en kost het een werknemer veel moeite om weer te herstellen. Het is dus beter om te voorkomen dat het zo ver komt.
Omgaan met stress: copingmechanisme
Er zijn verschillende manieren waarop mensen met stress omgaan. Dit noemen we ‘coping‘ of ‘copingmechanismen’. Wie goed heeft geleerd met stress om te gaan, zal in eerste instantie probleemoplossend proberen te denken. Mensen die hiertoe in staat zijn, brengen voor zichzelf in kaart wat er precies speelt. Vervolgens bedenken ze hoe ze het probleem het beste aan kunnen pakken en wat ze daarvoor nodig hebben. Soms lukt het echter niet om zo’n groot probleem als stress alleen op te lossen en heb je daarbij de hulp van iemand anders nodig.
Het is voor werknemers dan ook erg prettig wanneer ze een leidinggevende hebben die bereid is hen daarbij te ondersteunen.Om stress te kunnen herkennen bij je werknemers, is het allereerst van belang dat je als leidinggevende je werknemers kent. Op die manier kom je erachter hoe ze zich gedragen en merk je kleine veranderingen in hun gedrag sneller op. Ook zullen werknemers eerder geneigd zijn om je te vertellen wanneer ze stress ervaren.
Hulp vanuit collega’s/ teamgevoel
In sommige gevallen is het duidelijk te zien dat een werknemer last heeft van werkstress. Hij of zij kan extra veel steun gaan zoeken bij zijn of haar collega’s. Soms vraagt zo iemand aan collega’s om te helpen de stress aan te pakken, maar vaker blijft het bij klagen. Wanneer iemand een luisterend oor heeft gevonden, helpt dat vaak al een heleboel. In sommige gevallen zal de stress bij de werknemer hierdoor alleen maar groter worden.
Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer zijn of haar collega’s het beklag niet serieus nemen of er de draak mee steken. Ook kan het gebeuren dat er dusdanig veel werknemers zijn die werkstress ervaren, dat ze elkaars stress verstreken.Zeker wanneer deze werknemers niet aan de bel durven trekken bij een leidinggevende, kan de werksfeer hierdoor behoorlijk verpest worden. Als iemand met stress te lang doorloopt met zijn klachten, kan het uiteindelijk flink escaleren.
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Ander gedrag werknemer
Zo kunnen werknemers in escalaties terechtkomen of emotioneel worden. Wij raden iedere leidinggevende aan om te leren hoe ze hiermee om moeten gaan, zodat de veiligheid op het werk gewaarborgd blijft.Er zijn ook mensen die juist zo weinig mogelijk laten merken aan hun omgeving wanneer zij stress ervaren. Deze mensen zonderen zich wanneer zij onder druk staan af van hun teamgenoten. De een zal zich hierbij volledig op zijn werk stortten, terwijl bij een ander de productiviteit flink omlaag zal gaan. Een medewerker die minder productief is, hoeft dus niet lui te zijn, maar kan evengoed last hebben van stressklachten.
Ook kan het voorkomen dat mensen ander gedrag gaan vertonen dan je normaliter van ze gewend bent. Ze schieten dan bijvoorbeeld sneller uit hun slof, of huilen eerder. Mensen die gebukt gaan onder veel stress, kunnen ook last krijgen van hoofdpijn of andere lichamelijke klachten. Ook melden mensen met veel werk gerelateerde stress zich eerder ziek. In al deze gevallen is het een goed idee om het gesprek aan te gaan met je medewerker om te kijken hoe jullie de stress samen aan kunnen pakken.
Een veilig gevoel kan stress voorkomen
Werkstress is iets anders dan werkdruk. Wanneer er sprake is van werkdruk, worden er flinke prestaties verwacht van de werknemer. Deze werkdruk kan leiden tot extra productiviteit, maar wanneer de werkdruk te groot wordt, kan werkstress de kop op komen steken. In een ideale wereld zou een werknemer meteen aan de bel kunnen trekken wanneer de werkdruk hem of haar teveel wordt en overgaat in werkstress. Dit kan alleen wanneer de werknemer zich veilig voelt op zijn of haar werkplek.
Er zijn veel redenen dat een werknemer zich niet prettig of zelfs onveilig kan voelen op het werk. Zo kan er bijvoorbeeld sprake zijn van een vervelende werksfeer. Zorg er daarom voor dat de sfeer op het werk goed blijft. Dit doe je als leidinggevende samen met je medewerkers.
Pesten
Zorg er samen voor dat iedereen met respect met elkaar omgaat. Hoewel er niet veel over wordt gesproken, wordt er nog vaak gepest op de werkvloer. Hierdoor kunnen werknemers het gevoel krijgen dat ze niet bij het team horen. Signaleer je als leidinggevende pestgedrag op de werkvloer? Ga daar dan direct het gesprek over aan. Doe nooit mee met de pesterijen en kies geen kant voordat je precies weet wat er speelt. Signaleer je daadwerkelijk pestgedrag? Dan is het belangrijk om de pester of pesters hierop aan te spreken. Wanneer ze hun gedrag niet verbeteren, moet daar een consequentie aan vast zitten.
Een plagerijtje over en weer moet kunnen, maar wanneer er grenzen worden overschreden moet er worden ingegrepen.Naast pestgedrag kunnen werknemers ook op andere manieren grensoverschrijdend gedrag vertonen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan (seksuele) intimidatie of agressie. Zorg ervoor dat alle werknemers weten bij wie ze terecht kunnen wanneer er iets vervelends voorvalt. Stel bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon aan binnen de organisatie en zorg ervoor dat hij of zij bekend is bij je werknemers.
Persoonlijk contact met werknemers
Verder loont het absoluut om iedereen waarmee je op je werk te maken krijgt als leidinggevende te leren kennen. Op die manier is het gemakkelijker om samen te werken. Daarnaast wordt de drempel om het gesprek aan te gaan wanneer het even wat minder gaat een stuk lager. Je veilig voelen op je werkplek is een stuk gemakkelijker wanneer je weet met wie je werkt. Als je een band opbouwt met je collega’s, bouw je daarmee ook vertrouwen in elkaar op.
Het idee dat een leidinggevende ‘boven’ andere werknemers staat en zich alleen bezigheid met zijn of haar eigen zaken, is hopeloos verouderd. Werknemers willen juist weten wie hun leidinggevende is. Leidinggevenden die goed contact hebben met hun team kunnen rekenen op vele voordelen. Teamleden zullen problemen sneller aankaarten, maar durven bijvoorbeeld ook sneller met goede ideeën te komen waar het hele team iets aan heeft. Win-win dus!
Het gesprek aangaan over werkstress met werknemers
Stel je voor dat je inderdaad stress denkt te signaleren bij één van je werknemers, wat doe je dan? Vermoed je dat je werknemer last heeft van stressklachten? Dan doe je er goed aan om dit bij hem of haar aan te kaarten. Natuurlijk lijkt het veel gemakkelijker om je kop in het zand te steken. Die stress is toch immers alleen de zaak van die werknemer zelf? Helaas, als leidinggevende heb je ook de verantwoordelijkheid om je team te steunen. Zie je dat het minder goed gaat, of vang je signalen op die erop wijzen dat iemand flinke stress ervaart? Spreek diegene er dan op aan!
Ga je het gesprek aan? Zorg er dan voor dat je dit op een rustige plek doet. Jullie collega’s hebben er namelijk niets mee te maken. Bovendien voelt je werknemer zich eerder geneigd om te delen wat er speelt, wanneer er geen pottenkijkers en luistervinken in de buurt zijn. Zoek een ruimte uit waar niemand jullie gesprek kan horen of zien en neem er de tijd voor. Voorkom ook dat je beschuldigend overkomt en doe vooral geen aannames. Bied je werknemer een stoel en een kop koffie of thee aan en begin dan rustig aan het gesprek. Neem hier ook de tijd voor en prop zo’n gesprek niet in de vijf minuten die overblijven tussen twee andere afspraken.
Een gesprek voeren met personeelsleden
Vraag de werknemer hoe het met hem of haar gaat en luister goed naar het antwoord dat je krijgt. Misschien vertelt hij of zij zelf al wat er speelt. Indien dit niet het geval is, kun je doorvragen. Probeer hierbij voornamelijk feiten te noemen en niet vanuit je eigen mening te spreken. Vraag bijvoorbeeld niet: “Goh Jan, waarom maak je de laatste tijd zo’n puinhoop van je werk?” Zeg bijvoorbeeld: “Jan, ik zie dat je de laatste tijd wat minder productief bent. Weet je hoe dat komt? En is er iets dat ik voor je kan doen?”
Geef je werknemers zoveel mogelijk het gevoel dat je naar ze luistert en dat ze bij jou als leidinggevende terecht kunnen. Probeer mee te denken en zoek actief mee naar oplossingen. Op die manier voelt een werknemer zich niet alleen gehoord, maar pakken jullie tegelijkertijd ook het probleem samen aan. Leidinggevenden die betrokken en meedenken kunnen hiermee voorkomen dat hun teamleden met hun stressklachten blijven lopen. Op deze manier kunnen ze zelfs voorkomen dat werknemers een burn-out krijgen. En dat is een flinke winst, want wie een burn-out krijgt, moet daar meestal meer dan een half jaar van herstellen.
Wees proactief bij het voeren van gesprekken met werknemers
Om het gesprek aan te gaan over stress, hoef je niet per definitie signalen opgespoord te hebben. Je kunt bijvoorbeeld ook bijeenkomst over werkstress organiseren. Tijdens zo’n bijeenkomst kun je werkstress een podium geven en het op die manier bespreekbaar maken. Vaak zie je dat als er één collega is die uit durft te komen voor zijn of haar stress, er andere collega’s volgen.
Je kunt al je collega’s aan het woord laten over hun eigen ervaringen met werkstress en vervolgens met z’n allen op zoek gaan naar manieren om de stress op de werkvloer te reduceren. Samen sta je sterker, vooral wanneer je als team weet wat er bij iedereen speelt. Zo’n bijeenkomst is ook een goed moment om tips te geven om stress te voorkomen. Vraag vooral ook feedback en tips van je werknemers. Zo voelen zij zich gehoord en kun jij profiteren van directe feedback. Dit is veel persoonlijker dan eens per jaar een enquête rondsturen per e-mail en zal dan ook zeker gewaardeerd worden door je werknemers.
Versterken van het teamgevoel
Hoewel sommige mensen het liefst in hun eentje werken, vindt bijna iedereen het fijn om goed contact met zijn of haar team te hebben. Als de teamleden elkaar niet goed kennen of elkaar niet goed liggen, kan dit al snel voor problemen zorgen. Samenwerken wordt een stuk minder aangenaam en mensen durven minder snel om hulp te vragen bij hun werkzaamheden.Gelukkig is het heel eenvoudig om de teamspirit op je werk te vergroten. Dit kan al door hele simpele maatregelen te treffen.
Las bijvoorbeeld eens een moment in waarop het hele team samenkomt. Dit kan in de vorm van een borrel aan het einde van de week, maar het is nog leuker om een dagje weg te organiseren met het hele team.Een andere tip is om regelmatig samen te komen met je team voor iets leuks. Dit kan een gezellig praatje tijdens de stand-up zijn, maar ook een potje tafelvoetbal of tafeltennis. Zo zorg je voor veel meer plezier op de werkplek! En dat plezier brengt veel extra voordelen met zich mee. Zo zijn werknemers die niet de hele dag lang werken, maar ook plezier maken een stuk productiever en creatiever.
Werknemer met stress? Trainingen volgen biedt uitkomst!
Je kunt dus het beste voorkomen dat stress op de werkplek van kwaad tot erger gaat. Dit kun je doen door de hierboven genoemde technieken toe te passen:
- leer je werknemers kennen,
- zorg voor een veilige omgeving en
- versterk de banden binnen het team.
Wil je je echt goed wapenen tegen stress op je werk? Dan kun je bij ons de training ‘stress- en burn-outpreventie’ volgen. Tijdens deze training leer je hoe je ervoor zorgt dat stress in de kraag kan worden gegrepen voordat het van kwaad tot erger gaat. Wanneer je een training gaat volgen, raden we aan om eerst een gerichte bedrijfscheck uit te laten voeren door ons preventieteam. Onze experts speuren tijdens deze check naar zaken die extra stress opleveren bij de mensen op de werkvloer. Hier hebben leidinggevenden namelijk niet altijd inzicht in. Leidinggevenden die wel weten wat er speelt, weten niet altijd direct hoe ze moeten handelen.
Bij ons kun je dit leren. Stap voor stap leggen wij je uit hoe je het stressmonster bij de wortel aanpakt, zodat je niet steeds brandjes hoeft te blussen. We leren je alles over stresspreventie, maar geven je ook handvatten voor situaties waarin de stress al hoogtij viert.
Wil je dat wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland. In de afgelopen jaren hebben we duizenden mensen geholpen.
Wie zijn wij?
Meulenberg Training en Coaching ondersteunt, met een team van ervaren trainers, organisaties bij de preventie van stress en het (her)vinden van werkgeluk op de werkvloer. Onze trainingen zijn gericht op leidinggevenden binnen bedrijven. Een burn-out kost de organisatie al snel € 70.000.
Naast het financiële leed is het menselijk leed groot. Niet alleen voor de werknemer maar ook voor naaste collega’s die de klappen op moeten vangen. Voor je het weet zit je in een negatieve vicieuze cirkel.
Wil je een effectieve aanpak voor langdurig verzuim en het vergroten van werkplezier? (in plaats van continue brandjes te blussen). Wil je je dat we met je meedenken? In een meedenksessie denken we een uur met je mee. Onze ervaring is dat we de kern op tafel krijgen. De meedenksessie is geheel kosteloos, wij begrijpen ook dat je wilt weten met wie je te maken hebt.
Gerelateerde informatie
In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
