Ik leg de lat te hoog voor mezelf

Hoe hoog leg jij de lat? Je wilt misschien hogerop komen, of wilt je collega’s niet teleurstellen. En je wilt de beste ouder zijn die er is. En daarnaast wil je ook nog de beste zoon of dochter en broer of zus zijn. Als je zulke hogen eisen aan jezelf stelt dat je er bijna aan onderdoor gaat, ligt je lat duidelijk te hoog. Hoe leg je de lat lager voor jezelf? En op welk vlak wil je dat doen?

Wanneer leg ik de lat te hoog?

De lat te hoog leggen betekent, te hoge eisen aan jezelf stellen. En hoe merk je of je dat doet? Als je de lat te hoog voor jezelf legt, zal je je herkennen in onderstaande kenmerken:

• Vaak over je eigen grenzen heen gaan
• Je maakt het jezelf moeilijk
• Dingen van jezelf vragen die eigenlijk (te) moeilijk zijn
• Streng zijn voor jezelf
• Altijd de beste willen zijn
• Je rekent jezelf af op slechte prestaties

Deze kenmerken worden vaak ook gekoppeld aan ambitie. Je werkt hard en gaat maar door. Je wilt altijd beter. Toch is het tegendeel hier waar: je hebt slechts last van een bewijs- of prestatiedrang. En deze drang kost je energie. Je stelt te hoge doelen voor jezelf, en uiteindelijk zal dit leiden tot oververmoeidheid of constante teleurstelling. Enkele andere gevolgen zijn:

• Je bent (te) kritisch op jezelf
• Weinig energie hebben
• Ontevredenheid over je prestaties
• Je bent teleurgesteld in jezelf
• Moeilijk kunnen genieten
• Je bent gefrustreerd

De lat te hoog voor jezelf leggen is een veelvoorkomende oorzaak van een burn out. Want uiteindelijk ben je door al je verwachtingen van jezelf opgebrand. Het is goed om van tevoren al te herkennen dat je de lat te hoog voor jezelf legt. Zo kun je er snel iets aan doen, en een lonkende burn out voorkomen. 

Hoe leg ik de lat lager voor mezelf?

Ga je jezelf iets meer ruimte geven door de lat iets lager te leggen? Denk eerst even na over welk aspect van je leven wat meer ruimte verdient. De kans is groot dat je in je carrière de lat vaak hoog legt, maar dit kan ook als ouder, klassenouder, vrijwilliger of mantelzorger het geval zijn. 

Door de lat iets lager te leggen, gaan we van het perfectionisme af. Dit lijkt een goede eigenschap, maar gaat vaak net een stap te ver. Perfectionisme is namelijk streven naar iets dat ver boven de norm uitsteekt. Uiteindelijk zorgt dit voor frustratie. Door je perfectionisme los te laten geef je jezelf veel meer ruimte en tijd. 

Dit brengt ons tot de eerste tip: goed is genoeg. Soms is het prima om je voor 75% in te zetten in plaats van 100%. Bekijk het maar eens zo: als je op je werk 100% je best doet, gaat je batterij 100% leeg. Zodra je thuiskomt, is er niets meer over. Terwijl je waarschijnlijk nog een hele avond te gaan hebt. Als je je voor 75% inzet, heb je na je werk nog 25% over! Je houdt zo meer tijd en energie over voor andere dingen. Onthoud dus; is je presentatie of taak voor 75% goed? Stop dan met eraan werken. Goed is goed genoeg. 

Een andere belangrijke tip is: let niet op anderen. Stop met vergelijken. En zeker als je de lat hoog legt zodat je net zo rijk, net zo dun, net zo gespierd, net zo gelukkig als persoon X kan zijn. Niemand heeft alles perfect voor elkaar. Zeker met social media kan het lijken of iemand een perfect leven, terwijl dit helemaal niet zo is. Als je al moet vergelijken, doe dit dan met jezelf. Vergelijk jezelf bijvoorbeeld met de ‘oude jij’ van een jaar geleden, en zie hoe je vooruit bent gegaan. 

Wees blij met je succes

Daarnaast is het belangrijk om je successen te vieren. Pas als je stilstaat bij wat je wel hebt behaald, kun je voldoening ervaren. Het is goed om (realistische) doelen te hebben, maar zeg vooral ook tegen jezelf dat je het goed hebt gedaan als je dit doel hebt behaald. 

Bij perfectionisme is een grote valkuil dat je uiteindelijk niets bereikt. Zo lang je jezelf niet toestaat om fouten te maken, durf je nooit met iets te beginnen. Een belangrijke tip is daarom ook: doe gewoon! Durf te proberen en fouten te maken. Je leert namelijk pas door te doen. 

En de laatste tip: durf nee te zeggen. De lat te hoog leggen heeft vaak iets te maken met je eigen grenzen niet kunnen bewaken. Durf iets vaker ‘nee’ te zeggen en beheer zo je eigen agenda. Je hoeft namelijk niet altijd iedereen tevreden te houden. Het is veel belangrijker jezelf tevreden te houden. 

Conclusie

De lat hoog leggen lijkt vaak een goeie eigenschap. Maar als we er dieper in duiken, zien we dat door de lat te hoog te leggen, je vaak minder waarmaakt dan je zou willen. Dit gaat je niet in de koude kleren zitten; je wordt gefrustreerd en teleurgesteld. 

Stel daarom nieuwe, realistische doelen voor jezelf, neem alles niet te serieus en bewaak je grenzen. Je zal snel merken dat je je perfectionisme los kan laten.