Als je onderdanig bent vind je het lastig om ruimte in te nemen voor jezelf. Het gevolg is dat je je niet voldoende opkomt voor jezelf. Door je onderdanigheid spreek je je te weinig uit. Oftewel, je leeft nog niet altijd trouw aan jezelf.
Grenzen aangeven en ‘nee’ zeggen is dan een flinke uitdaging. Kan je je daarin herkennen? In plaats van dat je jouw eigen prioriteiten belangrijk maakt, laat je dan de belangen van anderen uit je omgeving te vaak of zelfs altijd voorgaan. Gelukkig kan je wat tegen onderdanigheid doen, zodat je meer gaat leven op je eigen voorwaarden.
Ondanks dat je als onderdanig persoon uiterst beleefd bent en voor iedereen klaar staat wanneer het nodig is, is onderdanigheid een valkuil. Vaak is het één van de vele oorzaken van stress en burn-outs. En dat niet alleen: als je onderdanig bent, gaat je zelfvertrouwen er ook onder lijden. Daarom is het tijd voor verandering. Ben jij er klaar voor? Doe in dit artikel inspiratie op over hoe je kan omgaan met onderdanigheid.
- Betekenis van onderdanigheid: wanneer ben je onderdanig?
- Onderdanigheid door weinig wilskracht
- Wat is de oorzaak van jouw onderdanigheid?
- Onderdanig zijn op de werkvloer
- Onderdanig in je relatie
- Wat kan je doen tegen onderdanigheid?
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Betekenis van onderdanigheid: wanneer ben je onderdanig?
Ik kan me voorstellen dat je denkt: “Wat is onderdanigheid en waar herken je onderdanig gedrag aan?” In feite staat onderdanigheid haaks op je vrij voelen. Je doet wat er van je gevraagd wordt zonder tegengas te bieden. Er is sprake van niet-bewuste zelfopoffering. Overal ga je mee akkoord met alle gevolgen van dien, want je:
- Ervaart meer stress
- Hebt geen zin in werk
- Bent volledig uitgeput
- Zit niet lekker in je vel
- Bent sneller prikkelbaar
- Werk-privé balans is niet op orde
- Voelt je schuldig als je ‘nee’ zegt
Onderdanigheid door weinig wilskracht
Bij onderdanigheid uit je bijna geen wilskracht. Je geeft niet aan waar je naar verlangt. Misschien denk je zelfs wel eens: “Ik heb niets te willen en moet gewoon doen wat er gevraagd wordt.”
Als je niet veel wilt, maakt het ook niet veel uit wat je ontvangt in het leven. Denk je dat het leven je overkomt en dat je overal inrolt? Of heb je geen je je eigen toekomst kan creëren? Dan laat je de meeste keuzes over aan een ander, omdat je ook sporadisch bij jezelf nagaat wat je nu écht wilt als je voor een nieuwe keuze staat.
“Je krijgt wat je tolereert in je leven.”
Door je lage wilskracht uit je jezelf weinig, waardoor andere mensen ook niet veel van je vinden. Je bent dan vrij onzichtbaar en makkelijk beïnvloedbaar. Door je verlangens niet te uiten lijk je misschien liefdevol, omdat je je graag flexibel wilt opstellen naar anderen. Maar dat is het in dit geval niet.
Als je meer initiatieven neemt, dus meer zegt en doet wat je wilt, dan krijg je meer kleur als mens, je wordt aantrekkelijker, en prettiger in gezelschap, mensen gaan rekening met je houden en vragen ook steeds vaker wat je wilt.
“Het is makkelijk om het verlangen van een ander op te volgen, omdat je dan niet afgewezen kan worden. Maar hiermee leef je niet altijd op je eigen voorwaarden, dus toon moedig leiderschap en doe dus wat goed voor jezelf is in plaats van wat makkelijk is om te doen.”
Wat is de oorzaak van jouw onderdanigheid?
Om beter te begrijpen wat je tegen onderdanig gedrag kan doen, is het verstandig om eerst bewuster te worden van waarom je onderdanig bent. Zodra je dit niet beseft, kun je moeilijk je vinger leggen op de ware oorzaak. Het gevolg is dat je ook moeilijk kan inschatten in welke situaties je je voortaan anders kan gaan gedragen.
Dit draagt bij aan je onderdanigheid:
- Door dominante ouders, vrienden of leraren ben je van jongs af aan niet gewend om je mening aan te geven
- Door onzekerheid en een negatief zelfbeeld kijk je liever de kat uit de boom
- Je bent bang voor afwijzing als je iets verkeerds zegt of doet, waardoor je maar alle instructies opvolgt op bijvoorbeeld je werk
- Tegen directe en dominante personen voel je je machtelozer, weet je niet zo goed wat je moet zeggen en weet je niet zo goed om met de situatie om te gaan
- Je verlangt naar verbinding met de mensen om je heen en je gedraagt je daarom naar hun wens en stribbelt niet tegen
Onderdanig zijn op de werkvloer
Wat mij opvalt is dat onderdanigheid bij werknemers onnodig vaak leidt tot structureel overwerken. De prestatiedruk ligt hoog, vooral ook in de corporate zakenwereld. Misschien herken je het wel: je loopt op je tenen om alle doelstellingen van je werkgever te behalen.
Steeds met de laatste krachtsinspanning doe je je best om energiek te blijven tijdens een werkdag. Maar het tegendeel is waar: doordat je alsmaar ‘ja’ zegt tegen datgene wat ervan je gevraagd, voel je je gesloopt. Je bent futloos, krijgt minder gedaan door allerlei ‘rotklusjes’ tussendoor en je hebt steeds minder energie.
Diep van binnen voel je dat je je stinkende best wilt doen om te laten zien aan je werkgever dat je ertoe doet. Maar langzaamaan krijg je minder zin om aan het werk te gaan. Het wordt je wellicht teveel en je ervaart misschien al wel stress.
Dus wanneer ga je aan de bel trekken dat het niet meer zo langer kan? Nu! Geef aan waar je geen energie meer van krijgt en communiceer helder wat jij nodig hebt om goed te kunnen presteren. Volg hierin je eigen gevoel en stem zorgvuldig af welk tempo voor jou goed werkt om je vrij te voelen zonder dat je je onderdanig opstelt.
Onderdanig zijn in je relatie
Heeft jouw partner de broek aan in jullie relatie? Bepaalt hij of zij waar jullie uit eten gaan, hoeveel gangen jullie nemen en wanneer het tijd is om naar huis te gaan? Of wilt je partner graag dat je eerst altijd van alles met hem of haar overlegt?
Weet dat als je partner de touwtjes in handen heeft, hier niet per se iets mis mee is. Voorkom alleen dat er een scheve relatie ontstaat door je onderdanige gedrag. De tegenhanger van onderdanigheid is namelijk ‘dominantie’. Een dominante man of vrouw als partner is niet altijd even makkelijk.
Op zo’n moment verandert “liefde” in een destructieve toestand voor je algehele welzijn. Zo’n relatie is ongezond, onprettig en destructief voor de lange termijn. Dus als je nu voor je gevoel niets te zeggen hebt, realiseer je dan: dit is onzin!
Uit juist je emoties. Stel je kwetsbaar, open en eerlijk op om meer verbinding te creëren zonder je schuldig te voelen als je iets niet wilt. Als je je niet langer meer onderdanig opstelt in je relatie, zul je ook gaan merken dat je elkaar beter gaat begrijpen. Je voorkomt miscommunicatie en verwarring. Want als je nooit echt je verlangens uitspreekt, hoe weet je partner anders wat je graag écht wilt?
Wat kan je doen tegen onderdanigheid?
Hoe kan je het beste omgaan met onderdanigheid? Wat kan je doen om jezelf meer op één te gaan zetten? En welke stappen kan je zetten om niet zomaar alles meer van anderen te accepteren?
Het is genoeg geweest, of niet? Tijd voor een transformatie!
Laat we beginnen met het allerbelangrijkste: versterk je verlangen en visualiseer het verschil wat je wilt bereiken. Want wat wil je veranderen als je wél je ruimte in gaat nemen? En waarom wil je dit zo graag?
Om je onderdanigheid en eventuele onzekerheid de baas te worden, is het in ieder geval cruciaal jouw assertiviteit te vergroten. Dit helpt je om je minder afwachtend en passief op te stellen, want het is juist nú de tijd om meer van je te laten horen.
Wil je assertiever worden? Lees hier hoe méér assertiviteit de kans op stress of een burn-out verkleint >>>
“Meer assertiviteit betekent minder stress en minder burn-out gevallen”
Op het moment dat er bijvoorbeeld iets aan je gevraagd wordt, tel dan voortaan eerst tot 10 of doe in een rustig tempo ademshalingsoefeningen. Vertrouw eerst op je gevoel en geef daarna pas antwoord in plaats van dat je al klakkeloos ergens ‘ja’ op zegt. Want wees eens eerlijk naar jezelf: hoe vaak is het je al wel niet voorgekomen dat je spijt had van je beslissing? Door simpelweg meer rust en tijd te nemen voordat je een keuze maakt, zorg je ervoor dat je even kan voelen en afvragen bij jezelf waar je behoefte aan hebt. Puur om te checken of iets nog wel aansluit bij wat je écht wilt en wie je wilt zijn als persoon. Want voor je het weet vergeet je voor jezelf te kiezen.
Het draait ook vooral om het vergroten van je zelfliefde. Want jij hebt vandaag de keuze om direct al meer voor jezelf te kiezen. Maak van jouw geluk en gezondheid jouw prioriteit, want je hebt er niets aan als onderdanig gedrag leidt tot stress in je leven. Het ontwikkelen van meer zelfliefde als onderdeel van je levensstijl is uiteindelijk geen eindstation. Het is het pad wat je mag gaan bewandelen om beter voor jezelf te zorgen en op te komen. Hiermee vorm je als het ware de rode draad door je leven, zodat je van daaruit verstandige keuzes maakt die ook bij jou passen.
Wil je weten hoe je op een gezonde manier ruimte kan innemen en geven? Lees hier hoe je met pleasegedrag omgaat en voorkomt dat je telkens anderen naar hun zin maakt >>>
Gerelateerde artikelen
- Positief denken en negatieve denkpatronen doorbreken?
- Schuldig voelen – Hoe ga ik hier mee om en hoe laat ik het los?
- Gevoelig voor de mening van een ander? Omgaan met kritiek kan je leren!
Hulp bij burn out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Als iedereen onderdanig of nederig naar elkaar was, zou de wereld een stuk mooier zijn. Onderdanig en nederig is heel wat anders dan slaafs
Ik heb geleerd grenzen aan te geven en nee te zeggen. En het blijft moeilijk. Zeker als je baas blijft dwingen en blijft roepen dat het opgedragen werk tot je functie behoort en je geen ruimte krijgt om iets te weigeren. En dan moet de doelstelling binnen no time geregeld zijn. Eisen en druk zetten, eisen en druk zetten. Zeg maar vaak genoeg nee dan kan je vertrekken.
Jarenlang heb ik ook last gehad van onderdanig en ook meegaand gedrag.
Ik deed alsof ik alles ‘goed’ vond en liet me ook voortdurend voor het karretje spannen.
Grenzen aangeven en ‘nee’ zeggen, was er niet bij.
Voor mezelf kunnen opkomen is altijd moeilijk geweest en ik heb veelal me laten inpalmen en over me heen laten lopen.
Langzaam begint dit wel wat te veranderen bij mij.
Toch voel ik me vaak nog wel kwetsbaar hierin.
Het lijkt alsof ik een soort van natuurlijke afweer en ‘beschermingslaag’ mis en het voelt soms net alsof ik ‘naakt’ ben.
Ik voel vaak dat ik mezelf hierin niet kan zijn en heb de neiging om bepaalde gedragingen etc te veinzen en anderen teveel te pleasen.
Daardoor ontstaat er vaak een verkeerd en vertekend beeld.
Hoi Jeroen,
Dank voor je open en eerlijke reactie.
Het gedrag wat je omschrijft zie ik zeer veel voorkomen.
Bedenk dat je als mens hetzelfde waard bent als iedereen. Dat hoeft je niet te (over)compenseren. Je mag van jezelf houden en je mag er simpelweg zijn.