Pieken en dalen in je energie: kun je ze voorkomen?

Voel jij je ook weleens het ene moment bruisend van energie en heb je het gevoel dat je de wereld aankan en het andere moment voel je je zo futloos en slap dat je alleen maar op de bank kunt ploffen? We hebben allemaal te maken met energieschommelingen. Maar heftige pieken en dalen in je energie kun je in grote mate voorkomen door stil te staan bij de factoren die invloed hebben op je energieniveau.

Factoren die invloed op je energie hebben

Hoe ontstaan de pieken en dalen in je energie? En hoe kun je ze voorkomen? Er zijn verschillende factoren die voor pieken en dalen in je energie kunnen zorgen. Door deze factoren een voor een onder de loep te nemen en te kijken wat je in je levensstijl kunt aanpassen, hou je meer balans in je energie. 

Zorg voor genoeg nachtrust

Voldoende nachtrust is essentieel om je overdag energiek te voelen. Tijdens je slaap krijgt je lichaam de kans te herstellen van de dag. Wanneer je daarentegen ’s nachts niet genoeg uitrust, zul je ergens op de dag een energiedip hebben. Voldoende slaap heeft direct invloed op je energieniveau en voorkomt pieken en dalen in je energie.

Ook de kwaliteit van je nachtrust en wanneer je slaapt is belangrijk. Zorg daarom voor een goed geventileerde en koele slaapkamer. Eet geen zware maaltijd en kijk niet naar een scherm vlak voor het slapengaan.

Hoe voeding helpt om pieken en dalen te voorkomen

Gezonde voeding levert de bouwstoffen en de brandstoffen op die je lichaam nodig heeft om energie te maken. Om je energieniveau in balans te houden is het niet alleen belangrijk te letten op wat je eet en drinkt, maak ook de hoeveelheid en op welk moment je eet.

Ontbijt

Begin de dag bijvoorbeeld met een goed ontbijt. Een goed en gezond ontbijt is erg belangrijk voor je energieniveau. Wanneer je slaapt, daalt je bloedsuikerspiegel en daarom heeft je lichaam behoefte aan nieuwe energie. Als je het ontbijt daarentegen overslaat, blijft je bloedsuikerspiegel laag.

Koffie

Begin jij de dag ook zo graag met een kop koffie? Misschien lijkt het zelfs dat je cafeïne nodig hebt om ’s ochtends goed wakker te worden. Maar voor meer balans in je energie zou je je kopje koffie beter wat kunnen uitstellen.

In de ochtend produceert je lichaam namelijk het hormoon cortisol en zijn je cortisolwaarden het hoogst. Door s’ochtends koffie te drinken, verstoor je de aanmaak van cortisol en heb je vervolgens meer koffie nodig om je energiek te voelen. Je zou daarom het beste pas koffie na de lunch kunnen drinken.

Vermijd snelle koolhydraten

Snelle koolhydraten zoals wit brood, witte pasta en bewerkte voedingsmiddelen zitten vol suiker en verstoren de bloedsuikerspiegel. Ze veroorzaken pieken en dalen in je energie. Na het eten krijg je een flinke energieboost en daarna kom je in een energiedipje. 

Je kunt snelle koolhydraten daarom het beste vervangen door langzame koolhydraten om pieken en dalen te voorkomen en om de hele dag voldoende energie te hebben. Denk bijvoorbeeld aan volkoren producten, havermout, quinoa, zoete aardappel, peulvruchten en fruit.

Drink voldoende water

Als je te weinig drinkt, voel je je gauw sloom en moe. Drink daarom bij het opstaan gelijk twee glazen water om je de rest van de dag energieker te voelen. En zorg er ook gedurende de dag voor dat je voldoende water drinkt.

Beweging geeft meer energie

Voldoende lichaamsbeweging is ook essentieel om je gedurende de dag energiek te voelen. Tijdens het sporten gaat je hartslag omhoog, je bloed stroomt wat harder en je lichaam maakt endorfine aan. Bewegen geeft je dus energie.

Vooral als je een zittend beroep hebt, doe je er goed aan regelmatig even op te staan en wat te bewegen. Zo voorkom je energie dipjes. Je kunt het beste elke dag minstens een half uur bewegen.

Stress

Een factor dat kan bijdragen aan vermoeid is stress. Stress beïnvloedt namelijk een heleboel processen in je lichaam waardoor je vermoeid raakt. Bovendien maakt je lichaam stresshormonen aan, zoals adrenaline en cortisol. Deze hormonen zorgen er onder andere voor dat eiwitten en glycogeen in je spieren worden omgezet in glucose. En de grote hoeveelheid glucose in je bloed zorgt ook voor meer insuline.

Je hebt dus in eerste instantie plotseling extra energie om de stressvolle situatie aan te kunnen. Er ontstaat een piek in je energie. Maar na de piek komt ook een dal. Je lichaam krijgt behoefte aan snelle koolhydraten die direct energie geven. De snelle suikers zorgen weer voor een piek en je ervaart zo constant pieken en dalen in je energie.

Probeer deze pieken en dalen in je energie af te vlakken door stress in je leven zoveel mogelijk te verminderen. Zorg voor voldoende ontspanning, leer je grenzen beter kennen en durf je eigen grenzen ook te bewaken.

Het effect van je immuunsysteem op je energie niveau

Wanneer je immuunsysteem actief is, verbruikt je lichaam veel energie. Daarom voel je je altijd moe als je een griep onder de leden hebt. Maar ook een sluimerend actief immuunsysteem kost je lichaam veel energie en heeft gevolgen voor de energieverdeling in je lichaam.

Het is daarom altijd verstandig een dokter raad te plegen bij twijfels over de oorzaak van je vermoeidheid of de oorzaak van de pieken en dalen in je energie.

Moe door hormonen

Veranderingen in je hormoonhuishouding kunnen ook voor pieken en dalen in je energie zorgen. Hormonen en neurotransmitters zijn namelijk belangrijke boodschappers in je lichaam. Hormoonschommelingen kunnen ervoor zorgen dat je je je vaker vermoeid voelt.

Krijg jij te veel toxinen binnen?

Toxinen zijn giftige stoffen. We kunnen ze helaas niet volledig vermijden, omdat ze in de lucht zitten die we inademen en het voedsel dat we eten. Maar als je er veel van binnenkrijgt, zal dat wel invloed hebben op je energie. Je kunt je vermoeid en futloos gaan voelen.

De mitochondriën, de energiefabriekjes van de cel, zijn namelijk gevoelig voor toxinen. Om de hoeveelheid toxinen die je binnenkrijgt te verminderen kun je bijvoorbeeld meer biologisch eten, je groente en fruit beter wassen en schillen en voor natuurlijke schoonmaakproducten kiezen.

Psychosociale aspecten

Plotseling een naar berichtje of een vervelende discussie kan ook voor een flinke daling in je energie zorgen. Je lichaam en je geest zijn namelijk verbonden en beïnvloeden elkaar. Wanneer je goede vrienden hebt, je veilig en geborgen voelt en plezier hebt, zul je je energieker voelen.

Pieken en dalen in je energie bij burn-out

Als je momenteel aan het herstellen bent van een burn-out, heb je veel te maken met pieken en dalen in je energie. De ene dag voel je je goed en heb je genoeg energie en een andere dag kun je niets. Naarmate je herstelt, zullen de pieken en dalen minder hevig zijn.