Wat is adrenaline? Adrenaline is een stresshormoon, net als cortisol en noradrenaline. Dit hormoon wordt aangemaakt in de bijnieren. In dit artikel zullen we ingaan op wat adrenaline is en wat het met je lichaam doet. Ook kun je lezen wat de voordelen en nadelen zijn van dit stofje en hoe je de hoeveelheid adrenaline in je lichaam kunt verlagen.
Wil je meer weten over cortisol? Lees dan het artikel: ‘Het verschil tussen adrenaline en cortisol’.
Wanneer komt adrenaline vrij?
Adrenaline wordt in je lichaam aangemaakt als je lichaam in gevaar is. Dit gaat niet alleen over kwesties van leven en dood. Dit geldt ook voor situaties als je veel stress ervaart. Dit kan zijn bij situaties waarin je het enorm druk hebt, maar ook wanneer je erg boos bent, heel erg schrikt, als je bang bent, of als je heel hard aan het sporten bent. In al deze gevallen komt het stofje adrenaline vrij.
Bij te veel adrenaline en cortisol, loop je een verhoogde kans op burn out.
Bekijk hier de symptomen van een burn out
Hoe werkt adrenaline?
Adrenaline ziet er op toe dat we kunnen overleven. Het zorgt er onder andere voor dat we direct, in een fractie van een seconde kunnen reageren. Dit kan erg handig zijn als we moeten wegduiken omdat er anders een omvallende ladder op ons valt. Of, als we zelf op een ladder staan en uit evenwicht raken, dat we snel de trap of iets anders kunnen vastgrijpen omdat we anders van de ladder af vallen. Adrenaline stelt je hierbij in staat om razendsnel te reageren als dat noodzakelijk is en vervult dus een erg belangrijke functie.
Adrenaline wordt ook aangemaakt wanneer het lichaam denkt dat het in gevaar is. Als je een heel spannende film kijkt of boek leest, is je lichaam niet bepaald in gevaar. Toch kan het lichaam het als zodanig eng ervaren, dat er adrenaline aangemaakt wordt. Ook als je in een pretpark in allerlei ronddraaiende attracties zit, zit je in principe nog steeds veilig.
Op voorwaarde dat de toestellen aan de veiligheidsvoorschriften en keuringen voldoen natuurlijk. Deze snelheden en bewegingen worden door je hersenen niet als normaal ervaren waardoor je lichaam uit ‘instinct’ adrenaline gaat aanmaken. En denk tot slot ook eens aan de extremere sporten zoals bungeejumping, skydiven, parachutespringen. Het gevoel wat je dan krijgt, wordt grotendeels veroorzaakt door dit bijzondere stofje adrenaline.
Lees ook over ontspanningsoefeningen
Wat doet adrenaline in je lichaam?
Adrenaline zorgt er dus voor dat ons lichaam klaar is om actie te ondernemen. Maar hoe regelt de adrenaline dit? Wat gebeurt er in het lichaam waardoor we zo snel tot actie kunnen overgaan?
Adrenaline zorgt er als eerst voor dat ons hart sneller gaat kloppen. Bloed wordt daardoor sneller rondgepompt in ons lichaam met als gevolg dat de bloeddruk (tijdelijk) wordt verhoogd. Dit is erg nuttig, omdat er zodoende meer zuurstof en energie (glucose) naar de spieren wordt vervoerd waardoor we in staat zijn krachtiger en sneller te handelen.
Adrenaline regelt ook dat onze hersenen effectiever aan het werk gaan. Ons denkvermogen verbetert zodat we ons beter kunnen concentreren. Een ander voordeel van een beter functionerend brein is dat het ons meer alert maakt. De hersenen zijn zelfs in staat om meer indrukken te verwerken van wat je ogen op dat moment zien!
Lees ook: presteren zonder stress
Is adrenaline goed voor je?
Het is erg handig dat je razendsnel kunt reageren als er een bus aangestormd komt. Doordat je lijf helemaal klaar is om in actie te komen, zorg je ervoor dat je op tijd weg bent. Adrenaline zorgt dus voor lijfsbehoud!
Is adrenaline slecht voor je?
Adrenaline is slecht als het continu aanwezig is. Het lichaam bevindt zich dan in een constante staat van paraatheid (ook wel vechten of vluchten genoemd). Dit is gevaarlijk omdat dit het hormonale systeem kan ontwrichten en veel lichaamsklachten tot gevolg kan hebben. Het zorgt voor stress en kan uiteindelijk leiden tot een burn-out.
Ben jij een adrenalinejunkie?
Gaat jouw leven keihard, maar ben je ook oververmoeid?
Bekijk onze praktische hulp hierbij:
Gevolgen van te veel adrenaline
Wanneer het lichaam te lang in een stressvolle situatie verkeert, worden alleen de belangrijkste lichaamsfuncties in stand gehouden. Alle organen die niet betrokken zijn bij ‘overleven’, worden in de ‘wachtfunctie’ gezet. Dit kan erg nare gevolgen geven voor het lichaam.
Denk bijvoorbeeld eens aan het feit dat normaal gesproken elke dag, dag in dag uit, uur in uur uit, lichaamscellen worden vernieuwd. Alle bouwstenen van je huid, spieren, botten en organen worden hierdoor onderhouden. Adrenaline stopt dit proces, waardoor je huid niet meer zo goed wordt doorbloed, wondjes minder goed genezen, spiermassa wordt afgebroken en botten brozer worden.
Een typische ‘adrenaline situatie’ is het wegvluchten voor gevaar. Wanneer je dit doet is het verbranden van voedsel bijvoorbeeld niet belangrijk. Je moet overleven! Daarvoor gebruikt je lichaam de bestaande voorraden. Geen wonder dat je van stress buikpijn kunt krijgen!
Een ander nadeel waarvoor adrenaline verantwoordelijk is, is dat het lichaam tijdelijk geen of minder energie steekt in de spijsvertering. De energie die het lichaam binnenkomt via het eten en drinken wordt hierdoor minder goed verteerd en eerder opgeslagen in de vorm van vetreserves.
Andere veel gehoorde klachten zijn:
- Angststoornissen
- Depressie
- Maag en darmklachten
- Zeer onrustig gevoel
- Zwetende handen
- Hyperventilatie
- Slapeloosheid
- Hoofdpijn en oorsuizen
- Duizeligheid
- Vermoeidheid
- Wazig zien
- Kramp in je benen
- Vaker moeten plassen
Adrenaline en stress
De noodzaak om de hoeveelheid adrenaline in je lichaam te verminderen zal duidelijk zijn. Hoewel adrenaline een fijn gevoel kan geven, zal dit op lange termijn averechts werken met vervelende gevolgen. Schenk aandacht aan je herstel. Behandel jezelf wat meer als een topsporter die gezond en fit moet zijn. Dat betekent niet alleen dat je lichamelijk uitgerust moet zijn, maar ook mentale ontspanning moet opzoeken.
Je hoeft hiervoor niet in je bed te gaan liggen, sterker nog, in je bed is de kans groot dat je juist gaat malen en er adrenaline wordt aangemaakt. Zoek ontspanning door een eindje te wandelen in een natuurlijke omgeving, een leuk gezelschap op te zoeken (sociale contacten) of een eenvoudig boek te lezen waar je niet over hoeft na te denken.
Een eindje hardlopen werkt overigens ook uitstekend! Hierdoor wordt namelijk endorfine aangemaakt, die het adrenaline gehalte doet verlagen.
Wanneer de hoeveelheid adrenaline in je lichaam afneemt, kan het zijn dat je een bepaalde mate van lusteloosheid ervaart. Dit is normaal. Na een periode waarin je lichaam continue ‘aan heeft gestaan’, kent het lichaam ook een “down” fase.
Je lichaam moet namelijk weer wennen aan een nieuwe situatie, zonder dat het steeds geprikkeld wordt door een overmaat aan adrenaline. Dit gevoel van lusteloosheid zal na verloop van tijd weer weg gaan, waardoor je lichaam en geest weer in balans zullen komen.
Lees ook: symptomen van teveel stress
Aan ‘adrenaline’ gerelateerde artikelen:
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Ik heb al heel lang angst en paniekaanvallen en ben bij een psychiater. Het medicijn bromazepam is niet meer verkrijgbaar. Wat is het beste alternatief?
Hoi Sheila,
Mag ik je vragen dit met je Psy te bespreken?
Mijn moeder is 6 weken geleden overleden. 1,5 week thuis alles regelen, 2 weken zomervakantie waarvan 1 week weg en 2 weken geleden weer aan het werk. Dat ging niet goed na een week kwam de klap. Nu tijdelijk halve dagen. Heb vooral last van concentratieproblemen en bij vlagen extreme vermoeidheid. Dus dit verhaal klopt precies.
Hey Nicolet,
Bedankt voor het delen van je ervaring en veel sterkte gewenst met het verwerken van je verlies.