Wat is DHEA? - De werking van DeHydroEpiAndrosteron

Wat is DHEA? DHEA is de afkorting van DeHydroEpiAndrosteron. Maar waarschijnlijk wordt het daarmee niet veel duidelijker. DHEA is het meest voorkomende hormoon in ons lichaam. Het wordt, net zoals zo'n 150 andere hormonen, in onze bijnieren aangemaakt.

Daarnaast wordt DHEA in mindere mate aangemaakt in onze voortplantingsorganen. Ook onze hersenen zijn voor een kleinere productie van dit stofje verantwoordelijk.

Wat doet DHEA?

Dit veel voorkomende hormoon DHEA wordt gevormd uit cholesterol en is de voorloper van vele andere hormonen. Anders gezegd: uit DHEA worden andere hormonen gemaakt die we nodig hebben om ons lichaam goed te kunnen laten functioneren.

Voorbeelden van dit soort hormonen zijn testosteron en oestrogeen. Omdat DHEA de fundering is van zoveel andere hormonen, worden er elke dag zo'n 200 miljard nieuwe DHEA moleculen in je lichaam gevormd.

> Lees meer over adrenaline

Een andere belangrijke rol die DHEA in ons lichaam heeft, is de bescherming die het biedt wanneer het lichaam stress ervaart. In geval van stress wordt er cortisol aangemaakt. Te veel cortisol kan op langere termijn zorgen voor onder andere spierafbraak, het krimpen van de hersenen, een minder werkend immuunsysteem en zelfs burn-out.

Zodra cortisol geproduceerd wordt, wordt er ook DHEA in het lichaam gevormd. DHEA controleert de hoeveelheid cortisol. Zodra de aanmaak van cortisol te hoog wordt, kan DHEA dit proces blokkeren. Dit heeft als gevolg dat de negatieve effecten van cortisol gecompenseerd kunnen worden.

Evenwicht tussen deze twee stoffen is dus van groot belang. Wanneer de bijnierschors niet goed functioneert of is aangetast, kan het zijn dat er te weinig DHEA wordt aangemaakt om de hoeveelheid cortisol te compenseren.

Wil je DHEA verhogen dan is het een must om je stress te verlagen. Wil je een steuntje in de rug hierbij? Bekijk ons aanbod: coaching bij stress

De werking van DHEA in je lichaam.

Buiten het feit dat DHEA dus een belangrijke rol speelt bij stressreductie en het aanpakken van burn-out problemen, heeft DHEA een veel grotere invloed op ons lichaam dan dat mensen beseffen. Een paar andere aspecten van de werking van dit hormoon zullen hierna worden uitgelegd.

DHEA verbetert je geheugen en denkactiviteit.

Je denkactiviteit wordt verbeterd doordat DHEA de elektrische activiteit verhoogt tussen cellen. Hersencellen werken hierdoor sneller en efficiënter. Deze activiteit geldt met name voor de cellen in hypothalamus en in de cortex (hersenschors)

DHEA zorgt er daarnaast ook voor dat er meer neurotransmitters vrijkomen. Neurotransmitters brengen zenuwprikkels over; het zijn stofjes die signalen en impulsen doorgeven tussen zenuwcellen of spiercellen. Ze beïnvloeden onder andere je geheugen en stemming.

> Lees meer over een goed geheugen in relatie tot stress

Het versterkt je immuunsysteem.

DHEA versterkt het immuunsysteem doordat DHEA het aantal natuurlijke afweercellen verhoogt. Naarmate je als mens ouder wordt, nemen deze afweercellen af. Dit is dus ook de reden dat oude(re) mensen vatbaarder zijn voor ziekte.

DHEA gaat overgewicht tegen.

Overgewicht heeft vele oorzaken. De meest voor de hand liggende oorzaken kunnen mensen over het algemeen wel bedenken. Minder bekend is dat het hormoon cortisol een belangrijke factor is bij overgewicht of zelfs obesitas. Zoals we hierboven reeds omschreven: wanneer je stress hebt, wordt er cortisol aangemaakt.

Cortisol zorgt er weer voor dat er meer insuline in je lichaam wordt aangemaakt. Insuline zorgt er weer voor dat de suikeropname in je spieren wordt vergroot. Deze suikers zijn nodig om inspanning te leveren. Om te vechten, of te vluchten. Het is dus een overleefsysteem in je lichaam. Deze suikers geven je extra energie, die het lichaam hard nodig heeft om langere tijd te kunnen blijven functioneren onder stress.

Als deze energie niet wordt verbruikt, zoals in de hedendaagse files, meetings, etc etc, dan worden deze overschotten opgeslagen in de vorm van vetreserves. Het helpt cortisol in balans te houden, maar houdt ook de bloedsuikerwaarden onder controle door de gevoeligheid voor insuline te verhogen.

Lees ook: aankomen door stress

Andere effecten van de stof DHEA

DHEA is een stof met veel effecten. Het speelt onder andere een rol bij:

• Versterken van het immuunsysteem
• Het vergroten en behouden van je libido (Uit DHEA wordt indirect testosteron gemaakt
• Het vergroot een goed gevoel (gevoel van psychisch welzijn)
• Het bouwt spieren op (invloed van testosteron)
• Vermindert cholesterol
• Helpt om meer groeihormonen aan te maken
• Het zet vet om in vetzuren
• Versterkt de werking van insuline, en daardoor beschermend tegen diabetes
• Vergroot het denkvermogen en beschermt het brein tegen aftakeling en Alzheimer
• Verbetert het geheugen
• Verbetert de huid
• Beschermt hart en bloedvaten
• Remt het stresshormoon cortisol
• Reduceert vet
• Verhoogt lichaamseigen productie van testosteron en groeihormoon

Een burn-out herken je aan de symptomen. Herken je bepaalde symptomen?

Download een compleet overzicht: Symptomen van burn out

Wanneer wordt DHEA aangemaakt?

Het belang van een voldoende hoeveelheid DHEA in je lichaam zal vast duidelijk zijn. Maar hoe kan je de productie van dit stofje beïnvloeden?

Opbouw van DHEA (en daarmee opbouwen van bijvoorbeeld een goed gevoel) doe je door deze stappen:

• Slaap goed: DHEA wordt aangemaakt tijdens je slaap
• Eet voldoende eiwitten. Eiwitten is een noodzakelijk bestandsdeel van DHEA
• Doe krachttraining/ duurtraining: tijdens sporten motiveer je je hormoonproductie
• Beperk stress: Het stresshormoon cortisol vermindert de aanmaak van DHEA.
• Ontspanning en positief denken verhoogt DHEA productie

Wat is de oorzaak van een laag DHEA niveau?

Om het DHEA niveau in je lichaam te ‘boosten' kun je twee dingen doen. Allereerst kun je ervoor zorgen dat het DHEA niveau stijgt, maar aan de andere kant kun je er ook voor zorgen dat het DHEA niveau niet daalt.

Om het DHEA niveau niet te laten dalen, is het goed om te weten dat je niet altijd invloed hebt op het DHEA niveau. Je leeftijd speelt namelijk ook een rol. De maximale aanmaak van DHEA is rond het 20e levensjaar. Op je 65^e is dit ongeveer nog maar 10 a 20 procent van wat het op het hoogtepunt was. Op je 80^e blijkt hier nog maar een fractie van over te zijn.

Normaal gesproken wordt de hoeveelheid DHEA alleen minder naarmate we ouder worden. Maar een hypofyse-hypothalamus-bijnier as die verstoord is kan dat ook veroorzaken.

Daarnaast zijn er ook factoren die de hoeveelheid doen verminderen. Op deze factoren kun je vrij eenvoudig invloed uitoefenen:

• Roken
• Alcohol
• Cafeïne
• Overgewicht
• Tekort aan voedingsstoffen
• Te weinig onverzadigde vetzuren eten
• Te veel snelle suikers eten

 

Kijk voor effectieve coaching bij burnout op: individuele coaching burn out

Overgaan tot actie

Hopelijk zie je na dit artikel het belang van een gezond DHEA gehalte in. We willen je er graag bij helpen. Neem eens vrijblijvend contact op en vraag naar de mogelijkheid voor jouw persoonlijke situatie

Lees ook over een hormonale disbalans

 Gerelateerde artikelen:

• De invloed van stress op serotonine
• Dopamine en stress

Hulp bij burn-out en stress

Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!

Bekijk ons aanbod voor:

• Stress coaching
• Burn out coaching
• Ondernemerscoaching