Wat is DHEA? DHEA is de afkorting van DeHydroEpiAndrosteron [1]. Maar waarschijnlijk wordt het daarmee niet veel duidelijker. DHEA is het meest voorkomende hormoon in ons lichaam. Het wordt, net zoals zo’n 150 andere hormonen, in onze bijnieren aangemaakt. Daarnaast wordt DHEA in mindere mate aangemaakt in onze voortplantingsorganen. Ook onze hersenen zijn voor een kleinere productie van dit stofje verantwoordelijk.
Wat doet DHEA?
Dit veel voorkomende hormoon DHEA wordt gevormd uit cholesterol en is de voorloper van vele andere hormonen. Anders gezegd: uit DHEA worden andere hormonen gemaakt die we nodig hebben om ons lichaam goed te kunnen laten functioneren.
Voorbeelden van dit soort hormonen zijn testosteron en oestrogeen. Omdat DHEA de fundering is van zoveel andere hormonen, worden er elke dag zo’n 200 miljard nieuwe DHEA moleculen in je lichaam gevormd.
Hoe kunnen wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland en zeer ervaren in het oplossen van stress en burn-out klachten.
Een andere belangrijke rol die DHEA in ons lichaam heeft, is de bescherming die het biedt wanneer het lichaam stress ervaart. In geval van stress wordt er cortisol aangemaakt. Te veel cortisol kan op langere termijn zorgen voor onder andere spierafbraak, het krimpen van de hersenen, een minder werkend immuunsysteem en zelfs burn-out.
Zodra cortisol geproduceerd wordt, wordt er ook DHEA in het lichaam gevormd. DHEA controleert de hoeveelheid cortisol. Zodra de aanmaak van cortisol te hoog wordt, kan DHEA dit proces blokkeren. Dit heeft als gevolg dat de negatieve effecten van cortisol gecompenseerd kunnen worden.
Evenwicht tussen deze twee stoffen is dus van groot belang. Wanneer de bijnierschors niet goed functioneert of is aangetast, kan het zijn dat er te weinig DHEA wordt aangemaakt om de hoeveelheid cortisol te compenseren.
De werking van DHEA in je lichaam.
Buiten het feit dat DHEA dus een belangrijke rol speelt bij stressreductie en het aanpakken van burn-out problemen, heeft DHEA een veel grotere invloed op ons lichaam dan dat mensen beseffen. Een paar andere aspecten van de werking van dit hormoon zullen hierna worden uitgelegd.
DHEA verbetert je geheugen en denkactiviteit.
Je denkactiviteit wordt verbeterd doordat DHEA de elektrische activiteit verhoogt tussen cellen. Hersencellen werken hierdoor sneller en efficiënter. Deze activiteit geldt met name voor de cellen in hypothalamus en in de cortex (hersenschors)
DHEA zorgt er daarnaast ook voor dat er meer neurotransmitters vrijkomen. Neurotransmitters brengen zenuwprikkels over; het zijn stofjes die signalen en impulsen doorgeven tussen zenuwcellen of spiercellen. Ze beïnvloeden onder andere je geheugen en stemming.
Het versterkt je immuunsysteem.
DHEA versterkt het immuunsysteem doordat DHEA het aantal natuurlijke afweercellen verhoogt. Naarmate je als mens ouder wordt, nemen deze afweercellen af. Dit is dus ook de reden dat oude(re) mensen vatbaarder zijn voor ziekte.
DHEA gaat overgewicht tegen.
Overgewicht heeft vele oorzaken. De meest voor de hand liggende oorzaken kunnen mensen over het algemeen wel bedenken. Minder bekend is dat het hormoon cortisol een belangrijke factor is bij overgewicht of zelfs obesitas. Zoals we hierboven reeds omschreven: wanneer je stress hebt, wordt er cortisol aangemaakt.
Cortisol zorgt er weer voor dat er meer insuline in je lichaam wordt aangemaakt. Insuline zorgt er weer voor dat de suikeropname in je spieren wordt vergroot. Deze suikers zijn nodig om inspanning te leveren. Om te vechten, of te vluchten. Het is dus een overleefsysteem in je lichaam. Deze suikers geven je extra energie, die het lichaam hard nodig heeft om langere tijd te kunnen blijven functioneren onder stress.
Als deze energie niet wordt verbruikt, zoals in de hedendaagse files, meetings, etc etc, dan worden deze overschotten opgeslagen in de vorm van vetreserves. Het helpt cortisol in balans te houden, maar houdt ook de bloedsuikerwaarden onder controle door de gevoeligheid voor insuline te verhogen.
Andere effecten van de stof DHEA
DHEA is een stof met veel effecten. Het speelt onder andere een rol bij:
- Versterken van het immuunsysteem
- Het vergroten en behouden van je libido (Uit DHEA wordt indirect testosteron gemaakt
- Het vergroot een goed gevoel (gevoel van psychisch welzijn)
- Het bouwt spieren op (invloed van testosteron)
- Vermindert cholesterol
- Helpt om meer groeihormonen aan te maken
- Het zet vet om in vetzuren
- Versterkt de werking van insuline, en daardoor beschermend tegen diabetes
- Vergroot het denkvermogen en beschermt het brein tegen aftakeling en Alzheimer
- Verbetert het geheugen
- Verbetert de huid
- Beschermt hart en bloedvaten
- Remt het stresshormoon cortisol
- Reduceert vet
- Verhoogt lichaamseigen productie van testosteron en groeihormoon
Wanneer wordt DHEA aangemaakt?
Het belang van een voldoende hoeveelheid DHEA in je lichaam zal vast duidelijk zijn. Maar hoe kan je de productie van dit stofje beïnvloeden?
Opbouw van DHEA (en daarmee opbouwen van bijvoorbeeld een goed gevoel) doe je door deze stappen:
- Slaap goed: DHEA wordt aangemaakt tijdens je slaap
- Eet voldoende eiwitten. Eiwitten is een noodzakelijk bestandsdeel van DHEA
- Doe krachttraining/ duurtraining: tijdens sporten motiveer je je hormoonproductie
- Beperk stress: Het stresshormoon cortisol vermindert de aanmaak van DHEA.
- Ontspanning en positief denken verhoogt DHEA productie
De effecten van een DHEA-tekort op lichaam en geest
Een tekort aan DHEA kan verstrekkende gevolgen hebben voor ons fysieke en mentale welzijn. Fysiek kan een laag DHEA-niveau bijdragen aan symptomen zoals vermoeidheid, verminderde spierkracht en een verhoogd risico op osteoporose. Bovendien kan een tekort aan DHEA leiden tot een verzwakt immuunsysteem, waardoor we vatbaarder worden voor infecties.
Mentaal gezien kan een DHEA-tekort een negatieve invloed hebben op onze stemming en cognitieve functies. Mensen met een laag DHEA-niveau rapporteren vaak gevoelens van depressie, angst en prikkelbaarheid. Ook kan het geheugen en de concentratie achteruitgaan, wat het dagelijks functioneren bemoeilijkt.
De rol van DHEA bij stressmanagement
Wat veel mensen niet weten, is dat DHEA ook een belangrijke speler is in het beheer van stress. DHEA helpt de effecten van cortisol, het ‘stresshormoon’, in balans te houden. Dit werkt als een buffer, waardoor de negatieve impact van langdurige stress wordt verminderd. Wetenschappelijke studies tonen aan dat een gezond DHEA-niveau bijdraagt aan een betere stressbestendigheid, verbeterde stemming en verhoogde energie. Door te begrijpen hoe DHEA werkt en ons kan helpen bij het beheren van stress, kunnen we gerichtere stappen zetten naar een evenwichtiger en gezonder leven.
Wat te doen bij een laag DHEA niveau?
Om het DHEA niveau in je lichaam te ‘boosten’ kun je twee dingen doen. Allereerst kun je ervoor zorgen dat het DHEA niveau stijgt, maar aan de andere kant kun je er ook voor zorgen dat het DHEA niveau niet daalt. Om het DHEA niveau niet te laten dalen, is het goed om te weten dat je niet altijd invloed hebt op het DHEA niveau. Je leeftijd speelt namelijk ook een rol. De maximale aanmaak van DHEA is rond het 20e levensjaar. Op je 65e is dit ongeveer nog maar 10 a 20 procent van wat het op het hoogtepunt was. Op je 80e blijkt hier nog maar een fractie van over te zijn.
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Normaal gesproken wordt de hoeveelheid DHEA alleen minder naarmate we ouder worden. Maar een hypofyse-hypothalamus-bijnier as die verstoord is kan dat ook veroorzaken.
Daarnaast zijn er ook factoren die de hoeveelheid doen verminderen. Op deze factoren kun je vrij eenvoudig invloed uitoefenen:
- Roken
- Alcohol
- Cafeïne
- Overgewicht
- Tekort aan voedingsstoffen
- Te weinig onverzadigde vetzuren eten
- Te veel snelle suikers eten
Overgaan tot actie
Hopelijk zie je na dit artikel het belang van een gezond DHEA gehalte in. We willen je er graag bij helpen. Neem eens vrijblijvend contact op en vraag naar de mogelijkheid voor jouw persoonlijke situatie
Conclusie
DHEA speelt een essentiële rol bij het beheren van stress en het behouden van een goede gezondheid. Een gezond DHEA-niveau draagt bij aan een betere stressbestendigheid, verbeterde stemming, en verhoogde energie. Daarentegen kan een tekort aan DHEA leiden tot zowel fysieke als mentale klachten, zoals vermoeidheid, een verzwakt immuunsysteem, depressie en angst.
Bij Meulenberg begrijpen we het belang van hormonale balans in het omgaan met stress. Door inzicht te bieden in de rol van DHEA en praktische tips te geven voor het behoud van gezonde niveaus, streven we ernaar om onze cliënten te helpen een evenwichtiger en gezonder leven te leiden.
Gerichte hulp bij burn-out, stress en verzuim
Of je nu middenin een burn-out zit, overspannen bent, last hebt van hevige stress, of als werkgever langdurig verzuim wilt verminderen als gevolg van stress, we snappen dat dit een behoorlijke struggle is. Het proces kan behoorlijk lastig, tijdrovend en frustrerend zijn.
Maar je hoeft het niet alleen te doen!
Wij van Meulenberg Training & Coaching begrijpen jouw situatie. We hebben het zelf ook meegemaakt op zowel persoonlijk als zakelijk vlak. Je vindt daarom begrip, warmte, medegevoel, maar ook een praktische, gedegen aanpak naar een toekomst met energie, plezier en voldoening.
Zoals onze klanten zeggen: Van het resultaat van onze aanpak heb je je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Burn-out coaching
Stress coaching
Online coaching
Verzuimtrainingen
Veelgestelde vragen
Referenties
- Wikipedia.org – Dehydro-epiandrosteron – gevonden op 24/07/2024
Link naar een pagina op Wikipedia.org
Ruud Meulenberg
Over de auteur:
Ik ben Ruud Meulenberg. Eigenaar en oprichter van Meulenberg Training & Coaching. Ik begeleid mensen met stress en burn-outklachten door ze ‘letterlijk’ in beweging te laten komen (wandelen/ hardlopen). Samen met een krachtig team van professionele coaches, help ik mensen door heel Nederland heen om van stress en burn-out af te komen. Ik probeer het goede voorbeeld te geven: Ik werk maximaal 24 uur per week, ik sport, geniet van mijn gezin en ik heb betekenisvol werk!
Ik herken wel veel in het artikel. Kun je de stof DHEA ook meten, bijvoorbeeld in je bloed?
Ja Mia. DHEA staat op een formulier om bloed te prikken. Als de huisarts er een kruisje achter zet,(overtuig hem eerst van eventuele vermoeidheid, uitputting of slaapproblemen) en je laat bloedprikken, weet je binnen 1 a 2 weken wat jouw D H E A gehalte is. Hoe ouder hoe minder, hoe meer stress hoe minder. In de VS noemen ze het gewoon het levenshormoon. Als het DHEA erg laag is , onder de 1.5 dan heb je gewoon ook al een tijd geen goed gevoel. Met een machtiging van huisarts of internist naar de zorgverzekering, krijg je DHEA vergoed. 25 mg of 50 mg.
Mensen die uitgeput zijn, een burnout hebben , of veel operaties achter de rug hebben, chronisch ziek zijn,of veel stress met werk, relatie of noem maar op, hebben grote kans dat het DHEA peil flink gezakt is. Dat kan de huisarts of endocrinoloog meten. Gewoon een bloedtest. CVS, fibromialgie, burnout, PTSS, en nog héél veel andere aandoeningen zijn het gevolg of de oorzaak(wisselwerking) van een veel te laag DHEA gehalte in het bloed. In de V.S. gebruikt het bijna iedereen, omdat je er heel veel kwalen mee kunt bestrijden, en je energiepeil gaat omhoog. Je slaapt beter, en het gaat depressies tegen. In Nederland kun je er met de huisarts over praten, en een machtiging aanvragen, voor een recept DHEA.
Dank voor je aanvulling Kim!
Nederland is het land met de meeste regels en wetten wat betreft medicatie. Vroeger kon je DHEA gewoon kopen in een reformhuis. In de V.S. kun je het ook gewoon kopen ,in apotheek, reformhuis enz. Ook mensen met immuunaandoeningen hebben er veel baat bij. Crohn colitis, enz enz enz. Het immuunsysteem werkt weer normaal bij DHEA gebruik. Maar je moet er wel even moeite voor doen in Nederland om DHEA van de arts te krijgen. In de V S kost t ook bijna niks, hier zijn de pillen zo duur, omdat die regels en wetten er zijn. Veel zieken zouden er flink baat bij hebben.
WAT DOE JE AAN EEN TE HOOG DHEA EN WAT BETEKEND DAT?
Natasia, hoi. Te hoog DHEA krijg je niet vanzelf, alleen door supplementen, maar bij een hoog DHEA gehalte wordt het overtollige uitgescheiden of opgeslagen. Te veel heeft gewoon geen nut. Het is ook helemaal niet goed voor de lever,te hoge doseringen , i.v.m. stapeling. Bij een goed gehalte DHEA heb je energie, slaap je goed, het geheugen werkt beter, levenslust. Het wordt ook het * levenshormoon*genoemd. Als mensen ouder worden, zakt het DHEA gehalte , soms dramatisch. Mijn mening is; geef iedereen DHEA, dan hebben ouderen en bejaarden ook iets aan hun leven. Wordt ook als anti aging ingezet, en tegen depressies ,energie tekort enz.
Dus in principe kun je stellen al ben je 40 jaar of ouder en minder energie ervaart je het beste dhea kunt nemen? Is 50mg per dag voor mannen te beschouwen als een veilige dosis?
Jasper , hoi. Minder energie kan door ontzettend veel dingen veroorzaakt worden. Schildklier, B12 tekort ,hypofyse, malabsorbtie ,lever,nieren, bloedarmoede/ijzertekort, mineralen/kalium natrium calcium tekort enz enz enz enz enz enz Maar idd na je 20 of 30 e zakt het DHEA level. Na hun 40 e nemen in de V.S. veel mensen dit bijnierschorshormoon, als supplement, daar kun je het gewoon kopen, apotheek drogist ,ik dacht zelfs in de supermarkt bij de vitaminen. Hier maken ze er zo’n ontzettend drama van. 50 mg voor mannen en 25 voor vrouwen, dat is de dosering die in de VS wordt aanbevolen.
Hoi allen,
Het is natuurlijk vrij om op deze website te reageren, echter onthouden wij ons van advies over bepaalde supplementen. Dank u 😉
Als je topsporter bent en je wordt op doping gecontroleerd, neem dan GEEN DHEA!! Het staat op de lijst van verboden middelen. Dit omdat het indirect je testosteronwaarde kan beïnvloeden. Een Nederlandse veldrijdster is er vorig jaar een half jaar voor geschorst.
DHEA het antistresshormoon , is nu te krijgen op verschillende betrouwbare sport- en kracht trainings web shops. Burn out , futloos , ouderdomskwalen , stress, slechte nachtrust enz enz enz verdwijnen al na 10 -14 dagen gebruik. Het normale gebruik is 2 x daags 25 mg. In de V.S. kun je het gewoon kopen zoals hier een vitamine pil gewoon te koop is. DHEA wordt daar ook het levenshormoon genoemd. Het zou geweldig zijn als men dit hormoon ( dat in de loop der jaren verminderd tot op 10 % van wat je had toen je 20 was) dat ouderen verlost van veel problemen met de gezondheid, gewoon als aanvulling zou geven .
Kimberly ik kwam je al tegen op andere sites. Je hebt veel verstand van dhea. Kun jij mij adviseren.ik mag geen vet verliezen. En toch werkt dhea goed tegen overmatige cortisolaanmaak door cptss. Je huid wordt ook vetter toch en na lange tijd misschien dikker. Ik heb dat nodig. Weet jij of dhea niet slecht voor mij is als t vet vermindert als bijwerking.
Hoi, ik ben op zoek naar een goed merk van dit supplementen. Kan iemand mij hierover advies gegeven?
Ik gebruik dhea voor extreme stress door ptss. Ik ben al mager en wil niet meer vet verliezen. Ik merk dat 100 mg dhea p dag mijn vet reduceert. Hoe houd ik dit tegen. Ik moet juist aankomen
wat is voor een man het beste tijdstip om dhea te nemen. slaapprobleem.
Beste Berrie,
Het optimale tijdstip om DHEA in te nemen kan verschillen van persoon tot persoon, maar over het algemeen wordt aanbevolen om het ’s ochtends in te nemen. Dit komt omdat DHEA van nature in het lichaam in de ochtenduren piekt. Door een supplement ’s ochtends in te nemen, kun je de natuurlijke niveaus van het hormoon nabootsen en de mogelijke effecten ervan gedurende de dag maximaliseren. Houd in gedachten dat dit voor jouw persoonlijk anders kan zijn en dat het altijd verstandig is om gezond verstand te blijven gebruiken wanneer het gaat om gebruik van zaken zoals DHEA.
Ik hoop dat je snel weer je nachtrust terug hebt.
Mijn DHEA is hoog. Hierboven schrijft u dat dat alleen door suppletie kan komen, maar ik slik er niks voor. Ik lees dat hoog DHEA met PCOS te maken kan hebben, dat zou met mijn symptomen goed kunnen. Maar zijn er ook andere oorzaken?
Hallo,
Ik heb maar één bijnier daardoor staat mijn dhea laag en ben ik vermoeid. Ik gebruik sinds 3 maanden 7 keto dhea 50mg maar mijn dhea stijgt niet veel. is het veilig om 100mg keto dhea te gebruiken voor een langere periode?
Beste Werner,
Bedankt voor het stellen van je vraag. Helaas kan ik je geen pas klaar antwoord geven op je vraag omdat niet alle info heb en ook hier onze expertise niet ligt. Ik zou je aanraden contact op te nemen met een arts die wel de nodige kennis heeft en je kan adviseren op basis van je persoonlijke situatie.
Hoi, ik heb dhea zalf. Heeft dat dezelfde werking als suppletie? En wanneer smeer je het het beste? ’s Ochtends of ’s avonds?
Hoi Bep, helaas kan ik niet direct een antwoord op je vraag geven over het gebruik van een specifieke zalf of medicijn omdat dit bijvoorbeeld af hangt van het soort zalf en jouw persoonlijke situatie. Voor vragen zoals deze is het goed om de bijsluiter te lezen en als dat nodig is advies in te winnen bij je huisarts.
Ik heb een Dhea test gedaan en schrok wel van de uitslag. Mijn Dhea is echt torenhoog. Bijna 1600, en normaal is tussen de 60 en 390.
Iemand hier ervaring mee?? Schrok er nogal van… ik gebruik geen medicijnen.
Hoi Mirjam,
In het geval van een hoge DHEA kan het zijn dat je veel last hebt van stress. Herken je dat? Uiteindelijk is het van belang de oorzaak te achterhalen (de reden van de stress) in plaats van de DHEA te verlagen (dit is een gevolg)
Hallo, ik ben 53 jaar en ben in de perimenopause , ik heb DHEA van 25mg voorgeschreven gekregen van mijn endocrinoloog.
Ik twijfel nog of ik het ga innemen omdat ik bang ben voor bijwerkingen. Iemand nuttig advies hiervoor?
Hoi Lizzy,
Kunnen we met je meedenken? Stuur me even een mail met jouw situatie, dan reageren we zsm!
Goedemorgen Ruud.
Hoelang mag je Dhea gebruiken ?
Ik ben zelf een man van 45 en 1,5 jaar in een burn-out. Het lichaam blijft maar aan staan en slaap daardoor slecht. Groet Jeroen
Beste,
Wat kun je het beste doen als je last krijgt van bijwerkingen zoals acne? Ik slik sinds een week 10 mg per dag. Dosering halveren, juist even doorzetten, of iets anders? Alvast bedankt.