Heb je het gevoel dat je altijd ‘aan’ staat en relatie met stress en burn-out

Snel reageren op een e-mail, na werktijd nog telefoontjes plegen en urenlang scrollen op Facebook of Instagram: steeds vaker staan we altijd ‘aan.’ Uit onderzoek blijkt dat jongvolwassenen die te maken kregen met een burn-out dit het vaakst aanwijzen als oorzaak daarvan. We geven tips die je helpen niet altijd ‘aan’ te staan.

Hoe herken je het gevoel dat je ‘aan’ staat?

Door de sociale druk die mensen zichzelf opleggen, kan er een grote druk ontstaan om op alles te reageren. Je wil er voor iedereen zijn en je wil niks missen. Dit geeft je het gevoel dat je continu aanstaat. Voorbeeld: Je hebt vanmiddag een borrel, maar je vrienden hebben een ook superleuk huisfeestje georganiseerd waar je naartoe wil. Komt bij dat je met twee dagen een tentamen hebt en je moeder volgende week jarig is. Je wilt alles goed doen en geen mensen teleurstellen. Het gevolg: je gaat over je grenzen heen en dit geeft veel stress. 

In welke situatie herken je het gevoel van aan staan?

Wanneer je je overbelast voelt is het goed om hierbij stil te staan. Je herkent dit vaak op het werk en in je privéleven. Iedereen die maar iets van je wil en overal ben je nodig. Je ouders bellen of je in het weekend langs komt voor het eten en je vriendinnen willen weten of je meegaat naar die ene nieuwe film. Je zegt tegen iedereen ‘ja’, maar je hebt er eigenlijk helemaal geen zin in. Het wordt je te veel, maar je wil iedereen tevreden houden dus ben je aanwezig. 

Hoofdoorzaak van een burn-out

Uit onderzoek blijkt dat één van de belangrijkste oorzaken van een burn-out is dat mensen continu ‘aan staan’. Voor bijna de helft van de mensen die aangaf een burn-out te hebben, was altijd ‘aan’ staan de oorzaak. Het is dus noodzakelijk om hier goed bij stil te staan en het serieus te nemen.

Wat als je altijd maar ‘aan’ staat?

Je hart slaat over, het zweet breekt je uit, je spieren spannen zich aan en je bloeddruk stijgt. Stress ervaar je met heel het lichaam. Een kortdurende stressreactie van het lichaam is heel normaal en gezond, maar wanneer je langdurig stress ervaart kan het overgaan in chronische stress wat uiteindelijk kan leiden tot een burn-out. 

Continu online zijn, alle berichten beantwoorden, alle e-mails lezen. Je wil altijd bereikbaar zijn, maar dit houd je niet lang vol. Het is belangrijk om momenten in te plannen voor alles. We geven hier straks meer tips voor. Het is namelijk ongezond om altijd ‘aan’ te staan. Je raakt overbelast en als het zo doorgaat kun je een burn-out oplopen. Veel mensen die een burn-out hebben geven aan dat ze het gevoel hadden dat ze continu aan stonden. 

Koppel jezelf los van je stress

Om een burn-out te voorkomen is het belangrijk dat je jezelf loskoppelt van stress. Je kunt dit doen door een aantal stappen te nemen.

• Probeer bij stressvolle situaties op je ademhaling te letten. Haal een paar keer diep adem, en voel hoe de stress bij iedere uitademing minder wordt.
• Jij bent één met je gedachten en durf hier voor uit te komen. 
• Jij verricht je werk, je bent niet je werk. Blijf niet te lang in bepaalde zaken hangen. Je hebt je best gedaan en meer dat dat kan je niet doen.

Durf je problemen even los te laten. Zie ze als iets dat buiten jouw kracht en macht staat. Je problemen zijn niet van jou, ze zijn niet wie jij bent. Het is goed om goed in en uit te ademen, zodat je tot rust kunt komen. 

Altijd maar aan staan – meer praktische tips

Gelukkig kun je zelf veel doen om niet het gevoel te hebben dat je altijd ‘aan’ moet staan. Met een aantal tips zorg je voor een goede balans:

• Het is nodig om je grenzen aan te geven. Dit kun je doen door heel duidelijk af te spreken wat je wil en wat niet. Dit geldt zowel op je werk, bij de sportvereniging als thuis. 
• Ga lekker offline. Plan momenten in om te ontspannen met een warm bad of een filmpje.
• Ga meer bewegen! Het is bewezen dat in beweging zijn een positieve invloed heeft op je gemoedstoestand als je een opgejaagd gevoel hebt. Door te bewegen maakt je lichaam endorfine aan en hierdoor krijg je minder het gevoel dat je ‘aan staat’. 
• Plan vaste tijden in om e-mails en berichten te beantwoorden. Door deze momenten aan te houden, voorkom je dat je nog tot laat in de avond bezig bent om op alles te reageren. Sluit daarna alles af en relax.
• Weg met die telefoon uit je kamer. Het is steeds vaker een gewoonte voor iedereen om ’s avonds in bed nog urenlang op de telefoon te scrollen, maar het kan negatieve effecten hebben op je slaapritme en gezondheid.