Leven met een dwangstoornis, het is niet alleen heftig voor de persoon zelf, maar ook voor de omgeving. Het lijkt wel of alles in het teken van die verplichte handelingen staat en de angst die ermee gepaard gaat kan ernstige belemmeringen vormen voor een normaal functioneren. Een dwangstoornis is een soort angststoornis.
Wat bedoelen we met de term dwangstoornis?
We kunnen spreken van een dwangstoornis, ook wel obsessieve compulsieve stoornis (OCD), als iemand gedurende minstens een uur per dag af te rekenen heeft met dwangmatige gedachten of gedurende minstens een uur per dag dwangmatige handelingen uitvoert. Die dwanggedachten of dwanghandelingen beheersen zodanig het leven dat het normale functioneren verhinderd wordt. Sociale relaties onderhouden wordt moeilijk en een baan uitoefenen wordt haast onmogelijk. Felle angsten en onrusten beheersen volledig het denken (zie ook onze podcast over angst, burn-out en stress).
Hoe ontstaat een dwangstoornis?
Verschillende zaken kunnen aan de basis van een dwangstoornis liggen.
- Familieleden met OCD zorgen voor een verhoogde kans op het zelf ontwikkelen ervan.
- Negatieve ervaringen kunnen leiden tot het ontwikkelen van OCD, denk maar aan een gebeurtenis uit de kindertijd bijvoorbeeld zoals pesten, mishandeling of seksueel misbruik.
- De persoonlijkheid van iemand speelt ook een rol in het ontwikkelen van een dwangstoornis. Iemand die van nature een angstig karakter heeft of die erg veel nood heeft aan controle, zal eerder dan anderen riscio lopen om OCD te ontwikkelen.
Hoe weet ik of ik een dwangstoornis heb?
Mensen met een dwangstoornis kunnen verschillende symptomen vertonen die echter niet allemaal aanwezig hoeven te zijn. De meest voorkomende symptomen die we kunnen opmerken zijn:
- een overdreven controledrang
- het constant in angst en stress leven
- het moeten toegeven aan dwanggedachten en dwanghandelingen om de rust in het hoofd voor een beperkte tijd te doen terugkeren en de angst tijdelijk opzij te kunnen zetten
- het niet meer kunnen volgen van een dagdagelijkse routine
Welke gevolgen heeft een dwangstoornis?
Een dwangstoornis heeft een immense impact op het leven van iemand. Ieder moment van de dag en nacht staat in het teken van de dwanghandelingen en dwanggedachten die maar niet lijken stop gezet te kunnen worden. Hierdoor staan relaties onder grote druk en is het moeilijk om een reguliere baan te houden. Bovendien blijken veel patiënten een gevoel van schaamte te ondervinden en hebben ze een gebrek aan zelfvertrouwen.
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Wat kan er gedaan worden aan een dwangstoornis?
Wat kan ik zelf doen?
Een eerste belangrijk aspect is dat een patiënt zelf weet wat de stoornis inhoudt om er zo ook met de omgeving over te kunnen praten voor een beter begrip en een open communicatie. Als jij zelf en je omgeving weten wat er aan de hand is, kunnen bepaalde gebeurtenissen beter geplaatst worden en zorgen ze niet voor onnodige misverstanden. Praten met lotgenoten kan ook helpen om voor jezelf de stoornis een plaats te kunnen geven en een manier te vinden om ermee om te gaan.
Structuur brengen in het dagelijkse leven is heel belangrijk voor iemand met OCD.
Welke behandelmogelijkheden zijn er?
Als we kijken naar de behandeling van dwangstoornissen zullen we zien dat die vaak bestaan uit een combinatie van psychotherapeutische begeleiding en medicatie. Tijdens de begeleiding zal een persoon leren om zichzelf bloot te stellen aan net die zaken die angst en dwang oproepen en er vervolgens bewust niet aan toe te geven. Het hoeft niet gezegd te worden dat deze begeleiding veel vraagt van iemand, maar het is de manier om het bestaande denken en handelen te doorbreken. De medicatie kan gezien worden als een ondersteuning om de angsten te onderdrukken.
Een dwangstoornis brengt veel stress met zich mee
Voor iemand die ermee moet leven, brengt een dwangstoornis veel stress met zich mee elke dag opnieuw. De gedachten bezorgen angst en spanningen en de handelingen moeten uitgevoerd worden anders voelt men zich onrustig. Ook voor de omgeving van iemand met OCD brengt het stress met zich mee. Omdat zij zich niet in dezelfde situatie bevinden kan het moeilijk zijn begrip op te brengen.
Wil je dat wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland. In de afgelopen jaren hebben we duizenden mensen geholpen.
Nuttige tips om te leven met een dwangneurose
Voor de omgeving is het van groot belang voldoende kennis te verzamelen, dit kan door met de persoon zelf te praten over wat er in hem omgaat, door naar hulpgroepen te gaan of door wetenschappelijke kennis te vergaren. Meegaan in het verhaal en hulp bieden is goed tot op zekere hoogte, maar het aangeven van de eigen grenzen is zeker ook noodzakelijk.
Voor iemand met een dwangneurose helpt het als hij hier open en eerlijk over is naar zijn omgeving toe, het zal het voor hemzelf ook makkelijker maken om relaties met die mensen te onderhouden.
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Enkele veelgestelde vragen
Kan je genezen van OCD?
Nee, je kan er wel mee leren omgaan, maar helemaal weg zal het nooit gaan. Door de combinatie van therapie en medicatie zal het wel mogelijk zijn een zo goed als normaal leven te leiden, al blijft attent zijn voor de symptomen altijd geboden.
Komt een dwangstoornis ook voor bij kinderen?
Kinderen kunnen hier inderdaad ook aan leiden helaas. Bij hen zijn de symptomen sterk afhankelijk van de leeftijd en evolueren ze als het ware mee met het kind. Woede-uitbarstingen, problemen met concentratie op school, een laag zelfbeeld zijn zaken die we vaak zien bij kinderen met OCD. Ook voor hen kan therapie opgestart worden om ermee te leren omgaan en de patronen te doorbreken.
Wat zijn voorbeelden van dwangmatige handelingen en wanneer vormen ze een probleem?
We kunnen van dwangmatige handelingen spreken als je van jezelf een handeling moet en zal uitvoeren. Je kan hierbij denken aan bijvoorbeeld vijf keer na elkaar je handen wassen of verschillende keren het licht aan en uit doen. Doe je dit niet, dan zal onrust en angst overheersen tot je het wel gedaan hebt. Als dit soort zaken meer dan een uur per dag van je vragen, spreken we van problematisch handelen en is het zoeken van professionele hulp aangewezen.
Bronnen
- Hersenstichting – Dwangstoornissen – gevonden op 11-02-2022
https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/dwangstoornis/ - WijZijnMind – Dwangstoornis – gevonden op 11-02-2022
https://wijzijnmind.nl/psychische-klachten/psychipedia/dwangstoornis - Mentaalvitaal – Dwangstoornis: wat je moet weten – gevonden op 11-02-2022
https://www.mentaalvitaal.nl/psychische-aandoening/dwangstoornis - PsyQ – Dwangstoornis – gevonden op 11-02-2022
https://www.psyq.nl/angststoornis/dwangstoornis - Lentis – Dwangstoornis – OCD – gevonden op 11-02-2022
https://www.lentis.nl/probleem/dwangstoornis-ocd/
