Wat is sjoggen? En hoe sjoggen helpt bij burn-out en stress

In een wereld waar de druk constant opgevoerd wordt, zijn stress en burn-out termen die we helaas maar al te goed kennen. Gelukkig zijn er met de komst van meer stress ook steeds meer manieren om deze effectief de baas te blijven zoals sjoggen. Geïntroduceerd door Ruud Meulenberg, biedt deze rustige vorm van joggen mensen die kampen met burn-out en stressklachten een pad naar herstel. In een rustig tempo, zonder de prestatiedruk, biedt sjoggen de mogelijkheid om zowel het lichaam als de geest te helen en te versterken.

Wat is sjoggen?

Sjoggen is een ontspannen vorm van joggen, gekarakteriseerd door een laag tempo waarbij het nog steeds mogelijk is om een gesprek te voeren. Het is een bewegingsvorm die het midden houdt tussen wandelen en hardlopen, gericht op het verbeteren van zowel fysieke als mentale gezondheid zonder de nadruk te leggen op snelheid of afstand. Deze methode maakt beweging toegankelijk voor mensen die normaal gesproken weerstand voelen tegen sporten, of die door stress of burn-out beperkt worden in hun mogelijkheden. Sjoggen is bedacht als een zachtaardige, maar effectieve manier om het lichaam in beweging te brengen, waarbij de focus ligt op het welzijn en niet op de prestatie.

In tegenstelling tot traditioneel joggen, dat vaak geassocieerd wordt met intensiteit en prestatie, moedigt sjoggen een meer mindful benadering van lichaamsbeweging aan. Het nodigt uit tot het ervaren van het moment en het bewust worden van de omgeving, terwijl ook de verbinding tussen lichaam en geest wordt versterkt. De lage impact en het rustige ritme maken het een ideale activiteit voor diegenen die herstellende zijn van fysieke of mentale uitputting. Sjoggen biedt zo een veilige haven voor herstel, waar men kan werken aan conditieopbouw zonder de angst voor overbelasting of terugval.

De oorsprong en filosofie van sjoggen

Sjoggen vindt zijn oorsprong in Nederland, waar het concept is bedacht door Ruud Meulenberg en geïntegreerd in de BERG methode, een benadering die mensen helpt om te herstellen van stress en burn-out. De BERG methode die wij handteren bestaat uit de volgende peilers: beweging, eten, rust en gedrag. Sjoggen is niet slechts een fysieke activiteit, maar een beweging die verankerd is in een bredere filosofie van leven en welzijn. Het idee achter sjoggen is simpel: door op een lagere intensiteit te bewegen, opent men de deur naar een meer gebalanceerde levensstijl waarin ruimte is voor herstel en bezinning. Het nodigt uit tot een manier van leven waarin de ratrace even wordt verlaten en men bewust kiest voor gezondheid en rust.

De filosofie van sjoggen is geworteld in het principe dat ware fitheid zowel het lichaam als de geest omvat. Het is een reactie op de hoge eisen die het moderne leven aan ons stelt, waarbij de nadruk vaak ligt op ‘meer en sneller’. Sjoggen daagt dit uit door de nadruk te leggen op ‘minder en langzamer’, en stelt hiermee een tegencultuur voor tegen de constante prestatiedruk. Het gaat er bij sjoggen niet om de snelste tijd neer te zetten, maar om te genieten van de activiteit zelf en de therapeutische effecten die het heeft op het gestel. Hiermee is sjoggen meer dan beweging; het is een meditatieve praktijk die de geest zuivert en het lichaam revitaliseert.

Wetenschappelijke onderbouwing

De voordelen van sjoggen zijn niet alleen gebaseerd op persoonlijke getuigenissen, maar vinden ook steun in wetenschappelijk onderzoek. Studies tonen aan dat matige lichaamsbeweging, zoals sjoggen, een significant positief effect kan hebben op onze geestelijke gezondheid. Bij het sjoggen komt een stroom van endorfines vrij — bekend als ‘gelukshormonen‘ — die bijdragen aan een verbetering van de gemoedstoestand en een vermindering van stress en angstgevoelens.

Sjoggen speelt in op het ‘dose-response relationship’ tussen lichaamsbeweging en mentale gezondheid, wat inhoudt dat zelfs een kleine hoeveelheid lichamelijke activiteit al kan leiden tot merkbare verbeteringen in het welbevinden. Het helpt om het cortisolniveau, vaak verhoogd door stress, te reguleren en bevordert een gezondere slaap, wat cruciaal is voor herstel en onderhoud van mentale gezondheid.

Bovendien stimuleert sjoggen het parasympathische zenuwstelsel [1], dat helpt om het lichaam te kalmeren en te herstellen na stress. Dit staat in schril contrast met intensievere vormen van lichaamsbeweging die het sympathische zenuwstelsel activeren en het lichaam in een staat van ‘vechten of vluchten’ kunnen brengen. Sjoggen zorgt dus voor een balans, waarbij het lichaam actief is, maar toch in een staat van rust en herstel blijft.

Wetenschappers benadrukken ook het belang van regelmatige lichaamsbeweging voor het behouden van neuroplasticiteit, het vermogen van de hersenen om zich te herstructureren en aan te passen, wat essentieel is voor herstel van stressgerelateerde aandoeningen. Sjoggen kan helpen om nieuwe hersenverbindingen te stimuleren en de cognitieve functie te verbeteren, waardoor het een krachtig hulpmiddel is in de strijd tegen burn-out en langdurige stress.

Hoe begin je met sjoggen?

Om te starten met sjoggen, is het belangrijk om te beginnen waar je je comfortabel voelt, zonder de druk van prestatie of afstand. Trek comfortabele kleding en schoenen aan en stel jezelf als doel om te bewegen op een manier die goed voelt. Begin met een rustige wandeling en verhoog geleidelijk je tempo tot een lichte jog, terwijl je nog steeds in staat bent om een gesprek te voeren. Luister goed naar je lichaam en pas je snelheid aan op wat haalbaar is voor jou op dat moment. Het is niet de bedoeling dat je buiten adem raakt of overweldigd wordt; het gaat erom te genieten van de beweging en de omgeving. Sjoggen is een persoonlijke ervaring die gaat over het vinden van jouw eigen ritme en het opbouwen van een routine die stress vermindert en welzijn bevordert.

De voordelen van sjoggen

Sjoggen omvat meer dan alleen een rustige vorm van joggen; het is een veelomvattende activiteit die bijdraagt aan zowel fysieke als mentale gezondheid. De voordelen ervan kunnen we onderverdelen in verschillende aspecten.

Fysieke gezondheid

• Betere cardiovasculaire gezondheid: Zelfs op een laag tempo helpt sjoggen bij het verbeteren van het hart- en vaatstelsel. Het verlaagt de bloeddruk en bevordert de bloedcirculatie zonder het lichaam te overbelasten.
• Gewichtsbeheersing: Sjoggen helpt bij het verbranden van calorieën en ondersteunt het metabolisme, wat kan bijdragen aan gewichtsbeheersing en het voorkomen van overgewicht.
• Versterkte spieren en botten: Het regelmatig sjoggen kan helpen bij het versterken van spieren en het verbeteren van de botdichtheid, waardoor het risico op aandoeningen zoals osteoporose verlaagd wordt.
• Hormonen in balans: Sjoggen kan helpen om weer een gezonde balans te krijgen wanneer deze verstoord is geraakt door hevige stress of burn-out.

Mentale helderheid

• Stressvermindering: De bewuste, langzame aard van sjoggen helpt bij het verlagen van stresshormonen zoals cortisol, waardoor een staat van ontspanning wordt gecreëerd.
• Verbeterde neuroplasticiteit: Lichamelijke beweging bevordert het vormen van nieuwe neurale verbindingen in de hersenen, wat kan leiden tot verbeterde cognitieve functies.
• Boost in stemming: De aanmaak van endorfines tijdens het sjoggen zorgt voor een natuurlijk gevoel van welzijn en kan de gemoedstoestand verbeteren.
• Verhoogd zelfvertrouwen: Door een sjogroutine op te bouwen, kan iemand zijn zelfvertrouwen versterken door het stellen en bereiken van persoonlijke doelen.
• Mindfulness en aanwezigheid: Sjoggen biedt een moment van reflectie en mindfulness, wat kan helpen bij persoonlijke groei en zelfontdekking.

Sjoggen blijkt zo een integrale methode om lichamelijke gezondheid en geestelijk welzijn te bevorderen, wat het een ideale activiteit maakt voor mensen die herstellen van stress of een burn-out. Het zorgt voor een zachte maar effectieve benadering om zowel het lichaam als de geest te revitaliseren.

Sjoggen: een stap vooruit in de strijd tegen burn-out

Burn-out is een staat van emotionele, fysieke en mentale uitputting veroorzaakt door langdurige en overmatige stress. Het treft velen van ons in een wereld die steeds meer van ons eist, zowel professioneel als privé. Sjoggen biedt een rustige maar doeltreffende manier om met deze uitdagingen om te gaan, en kan een belangrijke rol spelen in het herstelproces.

In de kern is sjoggen een vorm van lichaamsbeweging die de balans tussen activiteit en ontspanning bevordert. Het combineert de fysieke voordelen van joggen met de mindfulness van wandelen, wat resulteert in een activiteit die de hartslag verhoogt zonder het lichaam te overbelasten. Dit maakt het bijzonder geschikt voor mensen die kampen met burn-out symptomen, omdat het helpt om stress te verminderen zonder de al aanwezige uitputting te verergeren. Door het tempo te verlagen, wordt het mogelijk om bewust te bewegen, waarbij aandacht voor de ademhaling en de omgeving centraal staat. Deze aandachtige benadering kan helpen om de vicieuze cirkel van stress en onrust te doorbreken.

Daarnaast biedt sjoggen ruimte voor persoonlijke reflectie, wat essentieel is voor herstel van burn-out. Tijdens het sjoggen kan men de gedachten laten afdwalen of juist focussen op het huidige moment, waardoor er een toestand van meditatieve beweging ontstaat. Dit helpt bij het verminderen van angstgevoelens en het verhogen van emotionele veerkracht.

Bovendien stimuleert sjoggen de productie van endorfines, die een natuurlijke ‘feel-good’ respons in het lichaam teweegbrengen, wat van cruciaal belang is bij het bestrijden van de symptomen van burn-out. Het integreren van sjoggen in een dagelijkse routine kan een stap vooruit betekenen voor diegenen die het gevoel hebben vast te zitten in een neerwaartse spiraal van stress en uitputting. Het is een eenvoudige, maar effectieve tool die, wanneer consequent toegepast, kan leiden tot langdurige positieve veranderingen in zowel lichamelijke als geestelijke gezondheid.

Integratie van sjoggen in de BERG methode

De BERG methode, ontwikkeld als een holistische benadering voor het omgaan met stress en burn-out, erkent de noodzaak van een evenwichtige leefstijl waarin beweging, ontspanning, en geestelijke veerkracht centraal staan. Sjoggen vormt een kernonderdeel van deze methode door de integratie van fysieke activiteit met mindfulness en zelfreflectie. Het past naadloos binnen de BERG filosofie van het vinden van een persoonlijk evenwicht, en biedt een toegankelijke manier voor patiënten om zelf actief bij te dragen aan hun herstelproces. Door sjoggen op te nemen in het dagelijkse schema, worden patiënten aangemoedigd om op een zachte manier hun fysieke conditie te verbeteren, terwijl ze ook mentale en emotionele herstelmechanismen activeren.

De BERG methode benadrukt de individuele aanpak waarbij sjoggen kan worden aangepast aan ieders persoonlijke tempo en behoefte. Dit betekent dat iemand die kampt met burn-out klachten kan beginnen met sjoggen als een vorm van therapie die nauwelijks belastend is, maar wel zeer effectief kan zijn. De lage intensiteit van sjoggen zorgt ervoor dat het lichaam niet overgestimuleerd raakt, wat cruciaal is voor mensen die al overweldigd zijn door stressoren. Terwijl sjoggers fysiek actief zijn, worden ze ook aangemoedigd om te luisteren naar hun lichaam en te sjoggen op een wijze die herstel bevordert, niet hindert. Deze benadering, in lijn met de BERG methode, helpt bij het heropbouwen van zowel fysieke als mentale kracht op een duurzame en zelf-empowerende manier.

Conclusie:

Sjoggen vertegenwoordigt meer dan een louter fysieke activiteit; het is een herstellende praktijk die, wanneer geïntegreerd in de dagelijkse routine, een krachtig middel kan zijn in de strijd tegen stress en burn-out. Het ondersteunt niet alleen het lichamelijk welzijn door het verbeteren van cardiovasculaire gezondheid en spierkracht, maar het biedt ook een unieke ruimte voor mentale rust en emotionele opluchting. De bewuste verbinding met het hier en nu tijdens het sjoggen kan helpen om een burn-out te voorkomen of te herstellen door een veilige, therapeutische omgeving te creëren waar men kan opladen en revitaliseren.

De integratie van sjoggen binnen de BERG methode versterkt het concept van een holistische aanpak om balans te vinden in alle facetten van het leven. Het is een toegankelijke vorm van zelfzorg die mensen in staat stelt om actieve deelnemers te zijn in hun eigen herstelproces. Of je nu een beginner bent op het pad naar herstel of op zoek naar manieren om een gezonde leefstijl te onderhouden, sjoggen kan een verrijkende aanvulling zijn op je dagelijkse routine, die zowel het lichaam als de geest ten goede komt.

Veelgestelde vragen

Referenties

1. Wikipedia.org – Parasympathisch zenuwstelsel – gevonden op 08/10/2023
   Link naar pagina op wikipedia.org