Je gekwetst voelen: waar komt dit gevoel vandaan?

Je gekwetst voelen: Een naar gevoel dat we allemaal wel herkennen. Iemand heeft iets gezegd of gedaan waardoor jij je niet fijn voelt. En dat kan veel impact hebben op de rest van je dag. Hoe ga je om met gekwetste gevoelens? Om die vraag te beantwoorden gaan we eerst dieper in op een aantal vragen; wat is kwetsen? En waar komen deze gevoelens vandaan?

Wat is kwetsen?

Je kunt je gekwetst voelen door beledigende woorden, door iemand die je pijn heeft gedaan, door iemand die je pest, of door iemand die je treft op één van je zwakkere punten. Bekende voorbeelden van situaties waarin je je gekwetst voelt zijn:

• Je wordt genegeerd op de werkvloer
• Iemand zegt iets vervelends over je uiterlijk
• Iedereen wordt uitgenodigd voor een feestje, maar jij niet
• Iemand maakt een vervelende grap over iets wat voor jou wél heel belangrijk is

Je gekwetst voelen en je eigen behoeften

Of degene die jou kwetst dit nu bewust doet of niet: het heeft jou pijn gedaan. De pijn komt ergens vandaan. De negatieve gevoelens die gepaard gaan met het kwetsen komen vaak voort uit een bedreiging van jouw behoeften.

Dit kan uit een behoefte aan respect zijn: iemand beledigt jou over je uiterlijk, dit komt respectloos op jou over, je bent gekwetst.

Een andere behoefte is de behoefte aan aandacht: je wordt genegeerd op je werk, je voelt je alleen.

En een behoefte om erbij te horen. Als jij de enige van je vriendengroep bent die niet voor een feestje wordt uitgenodigd, voel je je eenzaam en buitengesloten. Dit kwetst je.

Lees meer over eenzaamheid en je gestresst voelen 

Wanneer je jezelf vaak gekwetst voelt, dan zou het kunnen zijn dat je last hebt van een laag zelfbeeld.

Wil je steviger in je schoenen komen te staan?

Bekijk dan: Persoonlijke coaching bij stress

Je gekwetst voelen en je verleden

De gevoelens die je overvallen op het moment dat je gekwetst wordt, hebben ook vaak iets te maken met je verleden. Het kan zijn dat de nieuwe situatie je pijn doet, maar dat de relatie tot het verleden de pijn die je ervaart extra heftig maakt.

Bekijk het zo: stel, je bent in het verleden vaak gepest. Je klasgenootjes noemden jou dom. En nu, in het heden, maakt een vriend een grap. Deze grap gaat opnieuw over dat je dom bent. De vriend bedoelt het misschien niet zo, maar jij wordt getriggerd door jouw verleden. Het gevoel van ‘dom’ zijn wordt opnieuw aangewakkerd en jij voelt je slecht.

Het gevoel van kwetsen komt dus niet altijd vanuit het heden. Het is goed om elke keer dat jij je gekwetst voelt, jezelf deze vraag te stellen. ‘Is dit oude pijn die wordt aangewakkerd, of een nieuwe situatie die mij kwetst?’ Als je eenmaal doorhebt dat de pijn die je ervaart vanuit het verleden komt, wordt de situatie al anders. Het wordt zo makkelijker om deze persoon te vergeven.

Ook is het goed om deze gevoelens goed voor jezelf op een rijtje te hebben. Zo ben je gewapend tegen deze gevoelens van kwetsing, en word je er minder snel door overvallen.

Lees ook over: vroeger gepest en de gevolgen

Je gekwetst voelen en het heden

Het verleden hoeft niet altijd invloed te hebben op de gevoelens die je ervaart op het moment dat je door iemand gekwetst wordt.

Het lukt in zo’n geval vast niet om de situatie zomaar te vergeten. Wat wél kan helpen is even wat dieper naar de situatie te kijken.

We gebruiken hiervoor het scheermes van Hanlon. Zijn idee luidt: ‘Schrijf nooit kwade opzet toe wat afdoende verklaard kan worden door domheid’. Als iemand je kwetst, is dat echt niet altijd bewust. Het kan ook komen vanuit incompetentie, onwetendheid en luiheid. Het kwetsen is dus vaak niet te intentie, maar slechts het gevolg.

Hanlon kijkt naar de volgende vier attributen. Is een kwetsing actief of passief? En kwetst de ander jou onbewust of bewust? Hieruit volgen vier situaties.

	Onbewust	Bewust
Actief	Incompetent	Bewust kwaadaardig
Passief	Onwetend	Lui

• Luiheid: iemand heeft je gekwetst. Deze persoon bedoelt het vast niet zo, en had iets langer na kunnen denken voor het maken van de opmerking.
• Onwetendheid: iemand had het niet door, maar heeft je gekwetst.
• Incompetentie: iemand komt niet goed uit zijn woorden en heeft je hierdoor gekwetst.
• Bewust kwaadaardig: iemand heeft je bewust gekwetst.

Het perspectief van de situatie is dus van groot belang. In situaties waarin de persoon die jou kwetst dit niet bewust heeft gedaan, kan dit perspectief een ruzie voorkomen.

Wat je kunt doen, is – met deze kennis – toch even het gesprek aangaan. Door, zonder beschuldigingen, aan te kaarten dat je iets niet fijn vindt, kan dit het vervelende gevoel bij jou wegnemen. Zeg bijvoorbeeld, ‘Ik weet dat je het waarschijnlijk niet bewust hebt gedaan, maar met je opmerking heb je mij gekwetst. Zou je iets langer na willen denken voordat je iets over dit onderwerp zegt? Dat zou mij heel erg helpen.’

Lees ook over: voor jezelf opkomen

Bewust kwaadaardig kwetsen

Helaas zijn er ook situaties waarin iemand je bewust kwaadaardig wil kwetsen. Je weet dat je er niet mee moet zitten, maar het gevoel blijft toch hangen.

Onthoud in ieder geval dat de persoon die jou bewust kwetst dit waarschijnlijk doet vanuit een dieperliggend gevoel. Bijvoorbeeld:

• Iemand wil zich boven je verheffen
• De ander wil wraak nemen
• Vanuit jaloerse gevoelens
• Etc.

Het is voor deze persoon makkelijker om jou te kwetsen, dan te werken aan het werkelijke probleem. In het voorbeeld van jaloezie, zou deze persoon moeten werken aan het blijer zijn met wat hij of zij heeft. In plaats van aan daar aan te werken, geeft het sneller voldoening om jou te kwetsen.

De kwetsende opmerking draait dus eigenlijk niet om jou, maar om de ander. Projecteer de opmerking niet op jezelf, maar kijk naar de ander en probeer te zien waar het vandaan komt.

Lees ook over: Wat is vergeving?

Conclusie

Gekwetst worden is vervelend. Maar het zal je gaan overkomen. Mensen kunnen dit bewust of onbewust doen. Mensen die je goed kent, of mensen die je voor het eerst ziet.

Leer om ermee om te gaan. Dit betekent niet dat het geen pijn meer zal doen, maar wel dat je jouw reactie en de rede van de opmerking kan begrijpen. Stel jezelf altijd de volgende vragen.

• Ben ik gekwetst door deze opmerking op zichzelf? Of heeft het iets te maken met iets wat ik in het verleden heb meegemaakt?
• Wat is de reden voor de persoon die mij kwetst om dit te doen? Komt het vanuit luiheid, onwetendheid, incompetentie of bewust kwaadaardigheid?

Geeft iemand die je niet goed kent je een kwetsende opmerking? Probeer het zo snel mogelijk los te laten. Is het iemand die dicht bij je staat? Probeer het gesprek aan te gaan.