Twijfel is een gevoel wat iedereen wel eens heeft. Het is een gevoel van onzekerheid over iets wat je moet doen of welke keuze je moet maken. Een gevoel wat dieper gaat is vertwijfeld zijn. Dit gevoel zorgt voor radeloosheid en machteloosheid. Twijfelen aan jezelf is de ernstigste vorm van twijfel, want zelftwijfel kan een enorme impact hebben op het niveau van leven.
De gevolgen van zelftwijfel kunnen enorm groot zijn. Door te twijfelen aan jezelf ben je in feite je eigen leven aan het saboteren. Iedere keer als je iets onderneemt of start, stop je ermee en haal je jezelf onderuit. Anderen lopen constant op hun tenen omdat ze zo graag willen bewijzen dat ze wel iets kunnen. Het zou kunnen dat je slaagt, maar wel met grote gevolgen: oververmoeidheid en stress.
Vaak leidt deze twijfel aan jezelf tot een negatief zelfbeeld. Andersom is ook waar: Een negatief zelfbeeld kan er ook toe leiden dat je gaat twijfelen aan jezelf. Er zijn veel redenen waarom iemand een negatief beeld van zichzelf kan hebben.
Het heeft echter bijna altijd te maken met de angst om iets belangrijks niet te kunnen. Sommige mensen met een negatief zelfbeeld overtuigen zich constant dat ze iets niet kunnen en blijven daarom ook inactief. Anderen zeggen dat ze iets niet kunnen, maar doen hun uiterste best om het tegendeel te bewijzen.
In beide gevallen zorgt de onzekerheid over iets ‘belangrijks’ voor de zelftwijfel. Het kan zo belangrijk in iemands leven worden dat het gaat zorgen voor stress, depressiviteit en burn-out klachten. Deze mensen hebben vaak moeite om voldoening uit hun leven te krijgen.
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Hoe herken je twijfelen aan jezelf?
Iedereen is wel eens onzeker over zichzelf. Als je onzeker bent dan vraag je je af of je dingen wel goed doet, of dat je wel goed genoeg bent voor iemand, of je bent onzeker over beslissingen die je moet nemen.
Een gevolg is dat je gaat piekeren en gespannen raakt. Als deze onzekerheid over jezelf langdurig wordt dan kan dit gevolgen hebben voor je eigenwaarden. De volgende (ernstige) gevolgen van langdurige onzekerheid zijn tevens symptomen waardoor je het bij jezelf zou kunnen herkennen:
- Wat anderen van je vinden is leidend om te bepalen of je iets goed doet
- Je denkt vaak na over wat anderen van jou denken
- Je ziet geen middenweg tussen goed of fout
- Fouten maken is geen optie
- Je vergelijkt jezelf altijd met anderen. Anderen zijn altijd beter
- Je richt je vooral op je doelen, zelden op je daden
- Je kunt geen kritiek of teleurstelling verdragen. Het is te pijnlijk omdat het je negatieve zelfbeeld bevestigt. Om dit te voorkomen streef je naar perfectie.
Onzekerheid over jezelf kan grote gevolgen hebben. Je voelt je vaak niet meer vrij om jezelf te zijn. Hierdoor kan je een leven gaan leiden die niet van jou is. Herken je misschien de moeite om ‘nee’ te zeggen tegen iemand?
Voor jezelf opkomen
Vind je het lastig om voor jezelf op te komen? Jezelf wegcijferen of juist overcompenseren kan grote gevolgen hebben voor je sociale leven, je werk, je relatie en je gezondheid. Onzekerheid en zelftwijfel komt vaak tot uiting middels:
- Depressies, stress en burn-out
- Verlegenheid, schaamte-en schuldgevoelens
- Faalangst
- Eenzaamheid
- Problemen op het werk
- Relatieproblemen
- Angststoornissen, sociale fobieën, straatvrees
- Eetproblemen
Wat is de oorzaak van zelftwijfel?
Twijfelen over jezelf kan in iemands karakter zitten, de een is gewoon wat assertiever dan een ander. Zelftwijfel wordt echter vooral aangepraat door mensen in je directe omgeving. Vooral in je jonge jaren ben je hier kwetsbaar voor. Het gaat dan vooral om mensen die belangrijk voor je zijn, zoals je ouders of in latere leeftijd je partner.
Als bijvoorbeeld je ouders maar vaak genoeg tegen je zeggen dat je iets niet kunt dan kan je het gevoel ontwikkelen dat je niet goed genoeg bent. Je gaat iets als waarheid aannemen. Een negatief zelfbeeld ontwikkelt zich.
Ook constant aangemoedigd worden, terwijl je iets niet durft, kan ervoor zorgen dat je op latere leeftijd niets meer durft, of twijfelt aan jezelf. Het maakt dan niet uit of degene zegt dat je ‘het’ wel kan. Het feit dat je het niet durft en de vaak negatieve reactie van de ouder zorgt voor een gevoel dat je anderen alleen maar tevreden stelt als je dingen voor hun doet.
Zelfvertrouwen krijg je door zelf nieuwe dingen te proberen. Iemand die weinig zelfvertrouwen heeft durft vanzelf ook minder, dit wordt op den duur een vicieuse cirkel. Twijfel je regelmatig aan jezelf? Of voel je jezelf onzeker zodra iets over jou gaat?
Gevoelens van twijfels komen vaak voort uit onervaren zijn of onwetendheid. Bijvoorbeeld als je niet goed weet wat je kan, waar je kwaliteiten en talenten liggen. Maar ook als je niet weet wat bij je past of wat je wilt in het leven.
Lees ook: Jezelf vergelijken met anderen – Waarom jou dit echt heel ongelukkig maakt..
Waarom twijfel ik aan mijzelf?
Als je vaak aan jezelf twijfelt dan dit komen door:
- Je wilt iets wat niet bij je past
- Je wilt aan een verwachting voldoen die anderen van je hebben of juist jezelf
- Je wilt niemand teleurstellen omdat je denkt dat ze een hoge verwachting van je hebben. Dit leidt vaak tot teveel stress, uitputting en burn-out.
- Je hebt een ideaalbeeld in je hoofd waaraan je moet voldoen. Alleen zo krijg je waardering. Dit ideaalbeeld is ver verwijderd van de realiteit.
- Je kent jezelf niet goed, je overschat of onderschat je eigen kunnen of verwachtingen.
- Je denkt constant na, vaak zijn dit negatieve of depressieve gedachten. Je leeft niet meer op intuïtie.
Minder twijfelen aan jezelf
“To love oneself is the beginning of al life-long romance.”
Oscar Wilde
Ben jij heel onzeker en zou je wel wat minder willen twijfelen aan jezelf? Er zijn manieren om dit probleem, wat je leven bepaalt, aan te pakken. Het is geen probleem als je het gevoel hebt dat je niet sterk genoeg in je schoenen staat. Dit is juist hetgene wat je moet gaan leren.
Dat gaat het best in kleine stapjes. De enige manier om zekerder over jezelf te worden, is door dingen te gaan doen. Positieve ervaringen opdoen en fouten durven maken is de enige manier om minder te gaan twijfelen aan jezelf.
Je zal in ieder geval moeten leren om lief te zijn voor jezelf. Leer jezelf te accepteren, dat is heel belangrijk. Dat zal niet van de ene op de andere dag gebeuren, maar kijk eens op een andere manier naar jezelf. Hoe reageer je op bepaalde dingen, hoe pak je zaken aan? Zie in dat dit jouw manier is. Ieder mens is anders en zal dingen op zijn of haar manier doen, en dat is helemaal oké. Ook al maak je fouten.
Denk eens goed na wanneer de twijfel bij je jezelf of over jezelf toeslaat. In wat voor situaties gebeurt dat? Moet je iets nieuws doen op het werk? Heb je een persoonlijk gesprek met je baas? Moet je een speech houden? Moet je een groot feest organiseren voor familie? Heb je een date, of een hardloopwedstrijd?
Er zijn honderden voorbeelden te noemen. Als zoiets zich weer voordoet, doe dan je best maar durf ook fouten te maken. Ga er open in en wees eerlijk naar jezelf, meer kan een ander, maar ook jij niet van jezelf verwachten. Wat kan er werkelijk gebeuren?
Wil je dat wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland. In de afgelopen jaren hebben we duizenden mensen geholpen.
Eerlijkheid is belangrijk
Eerlijkheid is van essentieel belang om het vertrouwen in jezelf terug te krijgen. Schroom niet om jezelf eerlijk uit te spreken over dingen waar je onzeker over bent. De meeste mensen worden zenuwachtig van nieuwe dingen zoals bijvoorbeeld een nieuwe functie. Wees je hiervan bewust en durf het met anderen te delen. Daar is niets mis mee, ook niet wanneer je je onzeker voelt op een feestje, of in het zwembad in een nieuw badpak. Deel gerust je onzekerheid.
Wanneer je je eerlijk uitlaat over je onzekerheid en je negatieve zelfbeeld, dan zul je merken dat de twijfels over jezelf al enigszins minder worden. De ander zal je steunen en bevestigen dat alles goed komt. Val niet in de valkuil om de ander tegen te spreken met ‘maar…’. Dit is een methode om jezelf klein te houden, deze zal je af moeten leren.
Een andere valkuil waar veel mensen intrappen is door de negatieve aspecten te vergroten en de positieve kleiner te maken. Dit doen we vaak omdat we onszelf niet op de borst willen kloppen. Maar we zijn wie we zijn. Het diepe gevoel in jezelf is leidend in wat we kunnen of niet kunnen. Op dat gevoel moet je leren vertrouwen. Dus als jij van jezelf weet dat je iets goed kunt, dan mag je dat best benadrukken. Dat zorgt er zeker bij iemand met weinig zelfvertrouwen voor dat de balans weer wat hersteld wordt.
Op momenten dat je onzeker bent over jezelf, zal je ook moeten leren vertrouwen op jezelf en je gevoel. Je hoeft nooit iets te doen tegen je wil. Iets tegen je wil doen door op jezelf in te praten verhoogt de druk, de angst tot falen en je onzekerheid en zelftwijfel.
Succeservaringen opdoen
Door succeservaringen op te doen kun je je onzekerheid en twijfel overwinnen. Ervaringen op doen is een actief proces. Het is belangrijk om dit te doen in kleine stapjes. Dit om te voorkomen dat je gedemotiveerd raakt als iets mislukt of wanneer je een fout maakt. Je mag iets een succeservaring noemen wanneer je iets hebt gedaan wat je graag doet, ook al was je er onzeker over. Soms gaat het goed en soms valt iets tegen. Maar door de ervaring op te doen dat onzeker zijn niet altijd mislukking betekent, en door in te zien dat fouten maken geen wereldramp veroorzaakt, bouw je zelfvertrouwen.
In sommige gevallen heeft het nut om uit te zoeken waarom je zo onzeker bent geworden. Heb je vervelende ervaringen gehad in het verleden? Of komt het door de opvoeding van je ouders? Je kunt gerichter aan de slag gaan met de twijfel over jezelf als je weet wat het veroorzaakt. Zo kun je op momenten dat de onzekerheid toeslaat voor jezelf verklaren waar het vandaan komt.
Het is een ervaring van vroeger en zegt niets over het nu. Wat je hierbij kan helpen is een dagboek. Schrijf op wanneer je twijfelt over jezelf en probeer het te verklaren. Schrijf ook dagelijks 5 positieve dingen op in je dagboek. Dit helpt om je negatieve mindset te veranderen.
Hulp bij burn out en stress
Het omgaan met stress en burn-out is niet altijd eenvoudig. Natuurlijk wil je graag doen waar je goed in bent en bezig zijn met de dingen die je energie geven en jezelf opbouwen. Echter zijn er altijd factoren die dit weer in de weg staan. Een grote behoefte om een ander een plezier te doen bijvoorbeeld, of je wens een taak geweldig uit te voeren.
Om stress en burn-out de baas te zijn, doe je er goed aan om het wiel niet opnieuw uit te gaan vinden. Velen proberen dit namelijk wel. Ze gaan zelf op zoek naar antwoorden, terwijl deze antwoorden voor het oprapen liggen bij een goede coach. Een coach helpt je bovendien inzicht te krijgen in jezelf, waardoor je een gezond en evenwichtig zelfbeeld opbouwt en zelf de regie over je leven opbouwt.
Ben jij hier klaar voor?
Bekijk ons aanbod voor:
Gerelateerde informatie
In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:
