Vastlopen in het leven, gezin, werk en in je hoofd

Vastlopen: “Ik heb geen tot weinig zelfvertrouwen meer en ik lijk niet verder te komen in het leven; het lijkt wel alsof ik de controle een beetje aan het verliezen ben.” Herken je jezelf in deze zin?

Ja?

Misschien ben je dan vastgelopen. En dan mag je je nu misschien afvragen; Vastgelopen? Wat is dat eigenlijk? En hoe uit dat zich eigenlijk in het dagelijkse leven? En wat zijn de gevolgen als je voor een lange tijd dit gevoel hebt?

Wat betekent het om vast te lopen?

Met vastlopen bedoelen we dat je in een situatie komt en je kunt gewoon niet verder. Je kunt het gevoel hebben dat je geen controle meer hebt over bepaalde dingen. Misschien wil je het wel, maar het lukt gewoon niet. Dit kan op verschillende plekken en in verschillende situaties voorkomen, maar vaak is het zo dat het ene op het andere inspeelt en je zo vast bent gelopen in verschillende situaties of op verschillende plekken.

De oorzaken van vastlopen

Er zijn verschillende oorzaken te noemen op de vraag wat nu precies de oorzaken zijn van vastlopen. Bij iedereen verschilt het wel wat, maar vaak lijken sommige oorzaken op elkaar.

De thuissituatie

Als thuis de situatie niet optimaal is, werkt dit meestal ook uit naar bijvoorbeeld je werk of je studie. Je voelt je niet meer 100% op je gemak waardoor je je een beetje ingetogen gaat gedragen. Ook kan een thuissituatie ervoor zorgen dat je er met je hoofd niet helemaal bij bent op het werk en je bijvoorbeeld niet snapt wat je nog op je werk aan het doen bent.

Je niet gewaardeerd voelen

Misschien voel je je niet gezien of lijkt het alsof niemand naar je luistert. Je voelt je misschien alleen wat kan leiden tot het feit dat je je niet gewaardeerd gaat voelen. Dit kan bijvoorbeeld door een werksituatie komen.

Bijvoorbeeld: je hebt verschillende ideëen naar buiten gehaald, maar niemand luistert naar je. Ze worden niet bekeken en niemand vraagt je ernaar. Dit kan leiden tot de gedachte dat niemand je waardeert. Op de lange duur kan dat je een gevoel geven van isolatie, omdat het lijkt dat je er helemaal alleen voor staat.

Jezelf anders voelen

Anders en normaal. Als iemand daar de perfecte definitie op kan geven, dan verdient degene een award. Iedereen heeft namelijk een andere definitie op de woorden anders en normaal. Daardoor is het snel het geval dat iemand zich anders voelt, puur omdat hij of zij niet weet wat anderen als normaal zien. Als iemand zich langer zo voelt, kan het leiden tot gedachten die er weer voor zorgen dat je je niet meer kunt concentreren op je werk.

Niet durven jezelf te zijn

Je baas verwacht dat jij die papieren morgen hebt weggewerkt of je leraar verwacht dat jij morgen een essay hebt geschreven van veertig A4-tjes. Als iemand veel van je verwacht, durf je soms jezelf niet meer te zijn.

Je kunt er bang voor zijn om bijvoorbeeld voor jezelf op te staan en te zeggen dat het niet gaat lukken, of je kunt gewoon bang zijn voor de reactie als je het daadwerkelijk gaat vertellen waardoor je je anders opstelt dan je daadwerkelijk bent. Al deze dingen kunnen leiden tot het feit dat je je anders gaat gedragen dan je eigenlijk zou willen doen.

Vastlopen: de situaties

Je kunt dus bijvoorbeeld vastlopen op je werk, maar ook kan je dit thuis gebeuren. Of je relatie is niet meer zoals hij eerst was en dat kan weer leiden tot negatieve effecten op bijvoorbeeld je thuissituatie. Vaak heeft het ene een domino-effect op het ander, daarom is het belangrijk om te kijken of je je vastgelopen voelt en te bekijken hoe je dit kunt laten verdwijnen voordat het domino-effect zich gaat uitbreiden.

Vastlopen in je werk

Natuurlijk heeft iedereen soms wel eens totaal geen zin om naar het werk te gaan. Maar als je nu niet meer uit die sleur komt, kan het zijn dat je bent vastgelopen in je werk of in je carrière. Het kan voelen alsof je op een dood spoor zit. Maar hoe merk je dat nu eigenlijk op?

• Je hebt totaal geen zin om naar je werk te gaan; op maandagochtend heb je er misschien zelfs buikpijn van.
• Je voelt je continu moe.
• Concentreren op je werkzaamheden lukt niet en je voert ze niet of nauwelijks fatsoenlijk uit
• Je hebt conflicten of discussies met je collega’s of, nog erger, met je baas.

Herken je jezelf in meerdere situaties? Vraag jezelf dan eens af of deze baan echt wel voor jou bestemd is. Neem jezelf eens onder de loep en vraag jezelf eens wat jij nu echt belangrijk vindt op je werk. Als jij nu dingen opnoemt die niet voorkomen op je huidige werk, ga dan eens nadenken over een carrière switch.

Het lijkt misschien onmogelijk, maar met een beetje zoeken op het internet en met wat oriëntatie kan dat onmogelijke misschien wel eens een stuk mogelijker lijken. En onthoudt; je bent nooit te oud om te leren!

Vastlopen in het gezin

Je kunt ook vastgelopen zijn in je gezin. Misschien merk je het zelf niet, maar situaties als veel ruzies, discussies en zelfs (verbaal) geweld kunnen een verschijnsel zijn dat je bent vastgelopen in je gezin. Vaak komt dit niet zomaar aanzetten en zijn dingen zoals traumatische ervaringen of een vastgelopen relatie de aanleiding tot een vastgelopen gezin.

Vastlopen in je relatie

Misschien kwam het opzetten als een ware crisis, zoals een affaire, een verhuizing of een nieuwe baan. Maar het kan ook komen opzetten als iets geleidelijks: het schip lijkt te zinken, maar je hebt geen idee hoe je dat kunt tegenhouden. Mocht je denken dat je relatie is vastgelopen, moet je jezelf bepaalde vragen stellen. Denk bijvoorbeeld aan:

• Wil ik alles doen om deze relatie te redden?
• Gaat het om kleine dingetjes of is het echt iets groots?
• Hoe zit het met mijn vriend(in)? Wat wil hij/zij?
• Waar ligt de oplossing?

Bedenk goed wat je precies wilt of wat jullie precies willen. Mocht het niet alleen of met zijn tweetjes lukken, dan kan hulp van buitenaf zoals een relatietherapeut misschien nog een oplossing bieden.

Vastgelopen gevoel

Als je jezelf vaker de vraag stelt “Wie ben ik eigenlijk?” dan kan het zijn dat je last hebt van een vastgelopen gevoel. Je weet niet meer precies wie je bent, wat je doet en waarom je je gedraagt zoals je doet. Als dit lang duurt, kan het leiden tot een identiteitscrisis wat ertoe leidt dat je heel onzeker bent over wie je zelf bent.

Dit heeft vaak niet alleen impact op jou als persoon, maar ook op je directe omgeving. Een vastgelopen gevoel leidt vaak tot andere dingen die vastlopen, zoals je relatie of je werk, wat tot alleen maar meer problemen leidt. Mocht je zelf niet van dit gevoel afkomen, zoek dan hulp bij een naaste die je in vertrouwen kunt nemen, of schakel professionele hulp in van een geschikte coach.

Vastlopen in je hoofd

Je weet het gewoon allemaal niet meer of je hebt het gevoel dat je verdwaalt in negatieve gedachten en je het einde van het doolhof niet kunt vinden. Hoe kom je daar vanaf?

• Zit je in de juiste omgeving? Is je omgeving een bron van inspiratie of een bron van negatieve gedachten? Bekijk of je je wel goed voelt in de omgeving waarin je je bevindt en bekijk of het mogelijk is om bijvoorbeeld ergens anders te gaan studeren, werken of wonen.
• Uit je! Zeg het! Krop dit gevoel niet op, dan wordt het in de meeste gevallen alleen maar erger. Als je het voor jezelf laat, gaat het vaak alleen maar meer draaien in je hoofd en worden de gedachten alleen maar erger. Praat met iemand die je vertrouwd en zoek samen een oplossing.
• Beweging = top! Als je echt zo’n piekermoment hebt, ga dan een stuk wandelen met de hond, fiets een rondje of ga naar de sportschool. Je kunt je namelijk niet op twee dingen tegelijk focussen. Dus als je nu op moet letten op het verkeer of op de hond of dat je niet van de loopband valt, dan vallen de negatieve gedachten zo weg. Je hebt simpelweg even afleiding
• Oordeel niet. Stop met het jezelf veroordelen of stop met jezelf bestempelen als een minderwaardig persoon. Je mag dan wel een mening hebben over jezelf, maar zorg ervoor dat dit geen oordeel wordt als centrum van je leven. Zorg ervoor dat een verandering van dat oordeel je nieuwe centrum gaat worden en dat je je hier op gaat focussen. Best wel liefdevol!

Vastlopen in het leven

Je hebt officieel nergens zin meer in. Bij voorkeur lig je de hele dag in bed en wil je niemand spreken. Het liefste zou je je bed niet eens uit komen om naar de wc te gaan of om te gaan eten.

Je wilt gewoon niet meer en je weet niet meer wat je niet of wel wilt. Als je hier last van hebt, zorg dan dat het gaat veranderen. Dit gevoel van vastlopen kan namelijk gevolgen hebben die heel erg lastig zijn om uit te komen. Denk bijvoorbeeld aan een burn-out of een depressie. Praat met mensen ook al wil je dat helemaal niet, maar zorg ervoor dat je er niet alleen voor staat.

De gevolgen van vastlopen

Niet iedereen en niet elk hoofd heeft dezelfde uitwerkingen op een bepaalde gebeurtenis. Maar er zijn natuurlijk wel dingen die vaak overeenkomen met elkaar of op elkaar lijken als iemand zich vastgelopen voelt. Welke zijn dit dan eigenlijk?

Identiteitscrisis

Zoals ik al eerder zei, een identiteitscrisis heeft vaak een werking op niet alleen jij als persoon, maar ook op je directe omgeving. Dit hoeft natuurlijk niet zo te zijn, maar vaak merken je naasten het ook. Je weet niet wie je bent en je voelt je onzeker over jezelf.

Je wilt jezelf niet terugvinden, en als je het wilt, is het heel erg lastig en lijkt het niet te lukken. Zoek contact met mensen die van je houden en mensen die je goed kennen en praat met hen. Zij kunnen je weer helpen zoeken naar de echte jij.

Geen plezier

Je ziet nergens het leuke nog van in. Het negatieve heerst en de positieve gedachten en herinneringen zijn weg. ALs je op veel vlakken merkt dat je geen plezier meer beleeft in bepaalde dingen, kan dat leiden tot een groter iets wat me tot het volgende gevolg brengt.

Een depressie

Eigenlijk is dit de uitwerking van wat er gebeurd als je nergens meer plezier in beleeft. Je geniet nergens meer van, kunt je niet meer concentreren, slaapt slecht en voelt je continu moe op zowel fysiek dan mentaal vlak.

Als je deze dingen al langer dan een maand hebt, is de kans groot dat je aan een depressie leidt. Als je het in ziet dat het niet langer zo kan, praat met je naasten. Wil het dan nog lukken, schakel dan de hulp van je huisarts in.

Dit is meteen het belangrijkste om te onthouden als je aan een depressie leidt; je voelt je misschien alleen, maar je bent het niet. Mensen willen je helpen, zolang je het maar vraagt en zolang je er maar dankbaar voor bent.

Stress

Stress is eigenlijk een chemische reactie. Je lichaam maakt zich klaar om te vechten of te vluchten. Een beetje stress is helemaal niet slecht, maar te veel stress is echt niet goed, voor zowel je fysieke dan wel je mentale gezondheid.

Probeer mindfulness of ontspanningsactiviteiten als je merkt dat je teveel last hebt van stress. En ook hierbij geldt; praten, praten en nog eens praten. Ook kan het helpen om dingen op te schrijven die je stress bezorgen en dingen op te schrijven die je een ontspannen gevoel geven. Zo kun je de dingen waarover je stresst proberen te laten verwijderen uit je leven en de dingen die je laten ontspannen juist toe te voegen.

Isolatie/eenzaamheid

Je hebt de neiging om je af te sluiten van alles en iedereen. Dit gebeurt vaak als je last hebt van een vastgelopen leven, een depressie of te veel stress. Je wilt het liefste met niemand wat te maken hebben waardoor je bijvoorbeeld spijbelt op school en je ziek meldt voor je werk. De wekker is je grootste vijand, want dat geluid betekent dat je dag begint en je je haast verplicht voelt tot socialisatie.

Je wilt gewoon alleen zijn, maar niemand lijkt dat te begrijpen. Als iemand je vraagt of je mee wilt om een terrasje te pikken, ga je niet mee. Misschien wil je wel, maar de gedachte dat je jezelf dan blij en vrolijk voor moet doen, nee, dat wil je niet. Je wilt gewoon geen last hebben van verplichtingen en sluit je daarom voor alles en iedereen af.

Je wilt uit je isolement komen, maar je weet niet hoe. Heb je een leuke hobby, zoals dansen? Kijk dan eens naar een dansclub of danslessen bij jou in de buurt. Vind je koken leuk? Kijk dan eens voor een kookclub. Zo moet je sociale contacten maken en met met mensen praten, maar omdat je het doet voor iets wat je leuk vindt, heb je het er vaak voor over.

Wil je graag een bijdrage leveren aan de maatschappij? Ga aan vrijwilligerswerk doen. Je maakt zo contact met mensen aan wie jij hulp verleent en betekent ook nog eens wat voor ze. Mooier kan het niet, toch?

Vastgelopen? De oplossing

Als je je vastgelopen voelt in je leven, je relatie, je hoofd of je voelt dat het gewoon allemaal teveel aan het worden is, dan is eigenlijk één ding heel erg belangrijk. Je moet onthouden dat je er niet alleen voor staat. Als je iemand in vertrouwen uitlegt hoe je je voelt, bijvoorbeeld aan je vriend(in), moeder, vader, broer, zus of een goede collega, dan wil diegene je echt helpen. Zij willen ook dat jij je gelukkig voelt en dat je je niet alleen voelt. Zo hoort namelijk niemand zich te voelen.

Mocht het met de hulp die zij je aanbieden niet lukken, neem dan contact op met een professionele hulpverlener, zoals je huisarts of een coach. Doe er alles aan om te zorgen dat je je niet alleen gaat voelen, want dat maakt meestal het negatieve gevoel alleen maar erger. Vind dingen die je graag doet, zoek een nieuwe hobby of pak een oude hobby weer op.

Neem contact op met oude vrienden en ga een keer met elkaar lunchen en klets gezellig bij. Als je met anderen bent, kun je vaak je gevoelens niet opkroppen en ben je verplicht om te praten. Zorg ervoor dat jij jezelf op nummer één zet, en het zal hoe dan ook goed gaan komen.