Woede is een emotie die ontstaat door boosheid, verontwaardiging of bijvoorbeeld irritatie. Het probleem bij een woedeaanval is dat wij hiermee vaak onszelf en onze omgeving belasten. Alhoewel woede een hele menselijke emotie is, richt een woede-uitbarsting vaak schade aan. Denk maar eens aan iemand die tijdens een woedeaanval een ander aanvliegt, met spullen gaat gooien of vreselijke woorden eruit gooit die een ander behoorlijk kunnen kwetsen.

In de meeste gevallen hebben wij onszelf tijdens een woedeaanval niet in de hand. Pas nadat wij door het lint zijn gegaan, beseffen we wat we hebben gedaan. Gevolg: schaamte, spijt of schuldgevoelens. Waarom heeft de een meer last van woedeaanvallen dan een ander? Hoe ontstaan ze en – vooral – hoe kan je ze voorkomen? We geven je graag tips.

Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)

Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.

e-book-symptomen-burnout

Wat is een woedeaanval?

Een woedeaanval is een uitbarsting van emoties zoals boosheid, angst, nare herinneringen of bijvoorbeeld verdriet. Deze emoties zijn menselijk, we kennen ze allemaal. Maar bij een woede-uitbarsting is er een grens overschreden waarbij je deze emoties niet meer onder controle hebt.

Zo’n aanval komt soms als een ontploffing; het overkomt je ineens. Het wordt zwart voor je ogen en je denkt op zo’n moment niet helder. De een wordt agressief of gewelddadig, de ander gooit zijn kopje door de kamer. Vaak vallen er woorden die anderen enorm kwetsen. Daarom zijn woedeaanvallen ook zo ongezond. Niet alleen voor je lijf, want je hart gaat sneller kloppen, je bloeddruk stijgt en je stresslevel loopt torenhoog op. Maar ook voor onze geest is zo’n aanval helemaal niet goed. We voelen ons achteraf schuldig, balen van ons gedrag en schamen ons. De gevolgen kunnen bovendien desastreus zijn: een kind dat overstuur is, een vriendschap die verloren gaat, een collega waarmee je niet meer goed samen kunt werken. Daarom is beheersing van je woede zo belangrijk.

Woede aanvallen door burnout en stress

Woedeaanvallen komen zowel bij introverte mensen als heethoofden voor

Een uitbarsting van woede ontstaat bij introverte, rustige mensen vaak anders dan bij de heethoofden onder ons. Bij de introvert komt de woede tot een uitbarsting nadat vaak vele irritaties zich opgestapeld hebben. Bijvoorbeeld wanneer ze langdurig zijn genegeerd. In eerste instantie geven ze zichzelf de schuld of gaan situaties uit de weg, maar uiteindelijk kan de woede toch de overhand krijgen.

Bij heethoofden heeft een uitbarsting van woede meer weg van een ontploffing. Vaak hebben deze mensen een kort lontje, kunnen ze slechter omgaan met boosheid en zijn ze uitstekend in staat om hun mondje te roeren.

Zie ook: Omgaan met woede: hoe je je boosheid kunt overwinnen!

De oorsprong van woede

Woede wordt veroorzaakt door heftige emoties, zoals we eerder al beschreven. Praktisch altijd wordt boosheid of bijvoorbeeld irritatie veroorzaakt door een ander persoon. De een kan beter omgaan met woede dan de ander. De oorsprong van woede, de reden waarom we niet altijd goed om kunnen gaan met dit gevoel, ligt meestal bij communicatieproblemen, gekwetste gevoelens of aangeleerd gedrag. Heb je geleerd om je emoties te verbergen, dan zal de woede zich opkroppen en komt dat er uiteindelijk een keer uit. Heb je geleerd juist recht voor zijn raap te zijn, dan komt een uitbarsting van woede er makkelijker en sneller uit.

Mensen met langdurige stress zijn gevoelig voor emoties. Spontaan in een huilbui uitbarsten of bijvoorbeeld een woedeaanval krijgen komt vaak voor bij mensen met een burn-out.

Oorzaken van woedeaanvallen bij stress en burnout

Woede veroorzaakt door communicatieproblemen

Slechte communicatie kan een echte trigger zijn bij woedeaanvallen. Als je niet of niet goed kan praten over de dingen die je dwars zitten en de bom barst, dan kan juist dat wat je in zo’n uitbarsting zegt, ook weer averechts werken.

Ben je wel een goede prater, dan ben je beter in staat met je boosheid om te gaan. Door aan te geven wat je dwars zit of wat je niet fijn vindt, kan je een woedeaanval voorkomen.

Henk is een gemoedelijke vijftiger, maar ook een binnenvetter. Hij kreeg een jaar geleden een nieuwe collega, een vrouw met een dominante persoonlijkheid. Voordat Henk het doorhad, deelde zij in mum van tijd de lakens op de afdeling uit. Er ontstonden irritaties tussen de collega’s, maar Henk hield zich buiten de discussies. Hij ging conflicten altijd al uit de weg. Tot op een dag de bekende druppel de emmer deed overlopen. Hij kreeg een enorme woedeaanval, zei dat hij ontslag nam en verliet ziedend het gebouw.

Nadat hij wat was afgekoeld, kreeg hij enorme spijt. Hij wilde zijn baan helemaal niet kwijt, hij wilde gewoon niet continu de druk van zijn dominante collega. Omdat Henk geen prater was, werd het extra lastig om na de uitbarsting alles goed uit te praten. Hij deed water bij de wijn, behield zijn baan, maar is sindsdien nog meer op zijn hoede.

Zie ook: Voorkom stress en burn-out op de werkvloer met goede communicatie

Woede veroorzaakt door gekwetste gevoelens

Wanneer we ons tekort gedaan voelen, genegeerd worden, gepest of onbegrepen, dan veroorzaakt dit irritaties en boosheid. Het levert bovendien enorm veel frustratie op om je boosheid te verbloemen. Als je niet weet hoe je om moet gaan met deze gevoelens en ze blijft onderdrukken, dan zal de opeenstapeling van deze (negatieve) emoties leiden tot een woedeaanval.

Pesten komt niet alleen voor bij kinderen, vraag maar aan Sanne. Zij is een fanatieke volleybalster en ze is er goed in. Twee keer per week trainen en in het weekend een wedstrijd; Sanne geniet ervan. Of beter gezegd: ze genoot ervan. Sinds er een paar nieuwe dames in haar team zijn gekomen, voelt ze zich achtergesteld. Want sindsdien is Sanne ineens letterlijk en figuurlijk ‘een maatje te groot’. De nieuwe dames benijden Sanne een beetje te veel om haar belangrijke rol in het team en uiten hun jaloezie door opmerkingen te maken over haar corpulente figuur. Wanneer het woord ‘dikkertje’ te vaak valt, wordt het Sanne zwart voor de ogen en krijgt ze een uitbarsting van opgekropte woede. De teamcoach greep onmiddellijk in en na een afkoelmoment werden de frustraties tussen de dames uitgesproken. De woedeaanval heeft in dit geval goed uitgepakt; Sanne gaat weer met plezier naar volleybal.

Hoe ontstaan woedeaanvallen bij stress en burnout

Woede veroorzaakt door aangeleerd gedrag

Kwam er bij jou als kind vaak woede voor in je omgeving, dan kan je dat gedrag onbewust zijn gaan kopiëren. Een woedeaanval is dan meer een vorm om respect af te dwingen.

Als kind groeide Tom op in een gezin waar regelmatig agressie voorkwam. Tussen zijn vader en moeder, maar ook tussen hem en zijn broers. Geldingsdrang resulteerde vaak in vecht- en scheldpartijen. Als je mee wilde tellen in huis, dan moest je wel je mannetje staan. Dus leerde Tom dat een woedeaanval je aandacht en respect opleverde.

Tom was een fanatieke voetbalsupporter waar je liever geen ruzie mee kreeg. Ook op zijn werk of thuis nam hij geen blad voor zijn mond en zorgden woede-uitbarstingen ervoor dat hij altijd zijn zin kreeg. Maar was hij geliefd? Nee, door zijn gedrag dwong hij weliswaar bij sommige mensen respect af, maar anderen gingen hem juist uit de weg.

Je kon er haast op wachten: Tom raakt door een woedeaanval buiten zinnen en deed iets wat hij beter niet had kunnen doen. Hij komt in aanraking met justitie en krijgt een forse straf. Daarnaast moest hij gedwongen een training anger management volgen, een training waarbij hij leert om zijn woede te beheersen.

Hoe uit jij je woede?

We hebben dus allemaal onze eigen manier om woede te uiten.

Ben je passief, zoals Henk, dan negeer je de situatie, geef je het op, gaat het uit de weg of geef je jezelf de schuld.

Bij mensen als Tom wekt woede agressie op. Ze willen wraak nemen, schreeuwen, geven anderen de schuld of worden gewelddadig.In de meeste gevallen lost een woedeaanval de situatie niet op. Sterker nog, het kan volledig escaleren. Soms kan een woedeaanval wel iets opbrengen. Sanne had het geluk dat haar coach direct ingreep en uitermate goed omging met het conflict.

Maar hoe dan ook: woede is slecht voor je en kan veel verpesten.

Zie ook: Een burnout met kinderen; Het gezin draaiende houden

Snel boos worden of woede aanvallen

Tips om een woede-uitbarsting voor te zijn

Er zijn verschillende manieren om te zorgen dat jouw woede niet explodeert. En ze zijn ook helemaal niet moeilijk. Sta jij op het punt om je boosheid eruit te knallen, gebruik dan een van onderstaande tips.

1. Tel tot 10

Het is de oudste en meest bekende manier om af te koelen en het helpt echt. Woede is namelijk een emotie die niet lang aanhoudt. Door rustig tot 10 te tellen, heeft de woede de tijd om wat af te nemen en gaan de scherpste kantjes eraf.

2. Geef een schreeuw

Dat klinkt een beetje vreemd, maar je kan beter even je woede in een schreeuw leggen, dan in het kwetsen van een ander. Je ontlaadt hiermee je negatieve energie.

3. Haal diep adem

Denk aan je ademhaling, dat leidt je emoties af. Bovendien komt je lichaam tot rust. Als je tijdens deze ademhaling ook nog tot 10 kunt tellen, dan zal je voelen dat je woede afzwakt.

Zie ook: Ademhalingsoefeningen: tijd om op adem te komen!

4. Praat

Laat je je woede de overhand nemen, dan is de kans groot dat je degene op wie je boos bent zult kwetsen. Praat over je woede, blijf er niet mee zitten. Probeer dus gewoon te zeggen waarom je boos bent.

5. Neem iemand in vertrouwen

Woede kan ook afnemen door er met iemand over te praten. Vertel die goede vriend of een vertrouwde naaste over dat gevoel. Over je boosheid of frustratie praten, lucht op.

6. Ga sporten

Sporten is een uitstekende uitlaatklep. Je kan je negatieve energie ontladen door je lichaam eens flink aan het werk te zetten. Het maakt bovendien je hoofd lekker leeg.

Zie ook: Sporten tegen stress; Zo verlaag je stress door te sporten

woedeaanvallen bij stress en burnout

Woedeaanvallen door stress of een burn-out

Wanneer we gestrest zijn, worden we sneller boos, verdrietig e.d. Krijgen we een burn-out, dan staat de emotiekraan helemaal open. Huilbuien, paniek, woedeaanvallen: ze komen met grote regelmaat voor.

Het lijkt vanzelfsprekend dat wij weten wat de oorzaak van deze emoties is, maar dat is lang niet altijd het geval. Iets uit ons verleden kan ons nog steeds raken als we allang volwassen zijn. Soms kan het ook zijn dat je hulp nodig hebt om te achterhalen wat jou zo boos of verdrietig maakt.

Wat ook niet altijd even makkelijk is, is het verweken van de oorzaak. Soms vraagt een diepliggend probleem bijvoorbeeld om gedragsverandering. Of is er een negatief zelfbeeld ontstaan dat zo bij jou verankerd is, dat je er bijna geen afstand van kan nemen.

Woedeaanvallen komen dus vaak voor bij een burn-out en staat zelden op zichzelf. Een burn-out kent vele symptomen die in combinatie met woede jouw leven op zijn kop kunnen zetten.

Zit jij in zo’n situatie? Dan helpen onze professionele coaches jou graag.

Hulp bij burn out en stress

Het omgaan met stress en burn-out is niet altijd eenvoudig. Natuurlijk wil je graag doen waar je goed in bent en bezig zijn met de dingen die je energie geven en jezelf opbouwen. Echter zijn er altijd factoren die dit weer in de weg staan. Een grote behoefte om een ander een plezier te doen bijvoorbeeld, of je wens een taak geweldig uit te voeren.

Om stress en burn-out de baas te zijn, doe je er goed aan om het wiel niet opnieuw uit te gaan vinden. Velen proberen dit namelijk wel. Ze gaan zelf op zoek naar antwoorden, terwijl deze antwoorden voor het oprapen liggen bij een goede coach. Een coach helpt je bovendien inzicht te krijgen in jezelf, waardoor je een gezond en evenwichtig zelfbeeld opbouwt en zelf de regie over je leven opbouwt.

Ben jij hier klaar voor?

Bekijk ons aanbod voor:

Gerelateerde artikelen

In onze kennisbank vind je honderden artikelen die je verder helpen. Heb je deze artikelen al gelezen:

Vergelijkbare berichten

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *