Eigenschappen die leiden tot een burn-out: Een burn-out komt voort uit een gebrek aan autonomie. Dat wil zeggen dat je niet aan het roer van je eigen leven staat. Ook dat je het daarom een ander teveel het naar de zin wilt maken. De oorzaken van een burn-out zijn divers. Maar veelal liggen ze dieper dan dat in eerste instantie gedacht wordt.
Synoniemen van autonomie zijn: zelfbestuur of (individueel) zelfstandigheid (wikipedia)
Het gevolg is dat je te lief bent voor anderen, teveel meegaat in de eisen, wensen en vragen van anderen. Je wilt aan alles voldoen en geeft geen grenzen. Je gaat zo op in al het werk, dat je vergeet wat voor jóu het beste is en wat jij als persoon nodig hebt voor voldoende rust in je leven. Uiteindelijk brand je op door al het harde werken. Een burn-out wordt dus veroorzaakt door een gebrek aan autonomie. De kans op een burn-out wordt groter als je naast een gebrek aan autonomie ook beschikt over een of meerdere van de volgende eigenschappen.
Meer over autonomie en burn-out voorkomen
Het is goed voor te stellen dat onderstaande kenmerken leiden tot regieverlies en daarmee tot burn-out.
Let op: Wanneer je veel van deze eigenschappen die leiden tot een burn-out herkent, raden we je aan om contact op te nemen omtrent coaching bij burn-out
Doorzettingsvermogen
Over het algemeen is doorzettingsvermogen een goede eigenschap. Het helpt je om door te gaan met een taak. Ook al ben je moe, heb je pijn of heb je geen zin meer; je gaat door met een taak, omdat je de wil hebt om te presteren en/of iets te behalen. Met deze krachtige eigenschap zorg je ervoor dat je het ver schopt in je leven. Je maakt dingen af en hebt de wil om, als je ergens aan begonnen bent, door te gaan. Zo behaal je al je diploma’s, solliciteer je net zo lang totdat je de perfecte baan hebt, hou je deze baan en laat je op je werk zien dat je een doorzetter bent.
Maar, wat doet dit doorzettingsvermogen met jou als persoon? Het kan zijn dat je er prima mee kunt leven. Dan neem je bijvoorbeeld rust op de momenten waarop je niet bezig bent met een taak, waardoor je weer energie hebt om bij een volgende taak er voor 100% voor te gaan. Of je bent een sterke, energieke persoon, die veel aankan. Het kan echter ook zijn dat al dat doorzetten en negeren van vermoeidheid, pijn en andere gevoelens, je opbreekt, waardoor je een burn-out krijgt.
Discipline
De eigenschap discipline hangt samen met doorzettingsvermogen. Vaak hebben doorzetters ook discipline. Je zet dan niet alleen door bij een taak, maar kunt je er ook toe zetten om er aan te beginnen. Als je gedisciplineerd bent, voel je een drang om aan een taak te beginnen. Je wilt dit perse doen.
Ook als je moe bent of geen zin hebt, raap je jezelf bij elkaar en gaat ervoor. Zo lig je bijvoorbeeld op een zaterdagmorgen in je bed en wil je perse 20 kilometer gaan hardlopen. Je bent bekaf, omdat je de afgelopen week lange dagen op je werk hebt gemaakt en snakt naar een ochtendje uitslapen, maar springt toch je bed uit als de wekker gaat, want je moet eruit voor je rondje hardlopen.
Dat ís gewoon een must. Je mag er van jezelf niet over twijfelen. Wat gedisciplineerde mensen doen is gevoelens negeren en gaan voor hun verstand. Hardlopen is immers goed voor je. Met discipline kun je het ver schoppen. Je bereikt veel, gaat voor alle taken die op je pad komen en die je van jezelf moeten.
Of je onder deze discipline leidt, hangt ervan af of er ook ruimte is voor je gevoelens. Als de hardloper op zondag de hele dag in zijn bed blijft liggen en toegeeft aan zijn vermoeidheid, is er minder risico op een burn-out dan als hij op zondag nogmaals de wekker zet en uit bed springt.
Perfectionisme
Iets perfect willen doen, kost veel energie. Je mag van jezelf geen steken laten vallen, moet een taak compleet goed uitvoeren, naar de zin van jezelf en van anderen. Bij sommige taken is dit noodzakelijk. Een postvoorbereider moet ervoor zorgen dat alle post op het juiste adres belandt. Hij mag geen enveloppen in een verkeerde bak gooien. Elke envelop moet exact in de juiste postcodebak belanden. Dat kan alleen als hij op dat moment perfectionistisch is.
De postvoorbereider hoeft geen burn-out te krijgen als hij slechts perfectionistisch is op zijn werk. Maar als hij naast zijn baan ook alle andere dingen in zijn leven perfect wil doen, is de kans groter dat hij in een burn-out belandt. Al dat perfecte werken, vreet immers energie. Perfectionisme is dus een goede eigenschap, maar dan beter alleen op de momenten dat het echt noodzakelijk is.
De lat hoogleggen/ willen winnen
Vaak hebben mensen met doorzettingsvermogen, discipline en perfectionisme ook een sterke wil om te winnen. Zij moeten perse de beste zijn. Zij willen winnen van alle anderen en leggen daarom de lat zo hoog mogelijk. Zo halen zij het uiterste uit zichzelf; alles wat maar mogelijk is.
Alles uit jezelf halen, kost veel energie, misschien wel álle energie die je in je hebt. Je kunt je voorstellen dat de lat hoog leggen en willen winnen iets is dat kan leiden tot een burn-out, de situatie waarin al je energie op is.
Meer over de lat te hoog leggen
Verantwoordelijkheidsgevoel
Tot nu toe gaat deze lijst over eigenschappen die vooral voor jezelf van belang zijn. Je hebt doorzettingsvermogen, discipline, bent perfectionistisch en wilt winnen om jezelf een goed gevoel te geven. Je wilt jezelf bewijzen dat je een topper bent. Een burn-out kan echter ook het gevolg zijn van eigenschappen waarin je teveel voor een ander of iets anders wilt doen. Je voelt je bijvoorbeeld zeer verantwoordelijk over iemand of iets. Dat kunnen mensen zijn als je in de zorg werkt of een compleet bedrijf als je ondernemer bent.
Verantwoordelijkheidsgevoel vraagt al je aandacht. Je wilt alles en iedereen precies in de gaten houden en ervoor zorgen dat het goed gaat met alles en iedereen. Hierdoor zet je jezelf voor even op de achtergrond; je bent voor even onbelangrijk. Al je energie gaat uit naar de ander(en)of het andere. Verantwoordelijkheidsgevoel kan geen kwaad als je het soms even los laat om tot jezelf te komen. Maar draag je dit verantwoordelijkheidsgevoel altijd en overal met je mee, dan ga je aan jezelf voorbij en blus je uit.
Lees verder: jezelf te verantwoordelijk voelen
Sociaal
Het is fijn om een sociaal vaardig persoon te zijn. Je maakt gemakkelijk contact met anderen en gaat op een prettige manier met ze om. Je sociale vermogen wordt een probleem als je erin doorslaat. Dat is het geval als je er teveel bij wilt horen, té graag wilt dat anderen je leuk vinden. Hierdoor ga je je uitsloven voor anderen. Zo wil jij altijd en overal je gezicht laten zien, bij elk gesprek aanwezig zijn en in dat gesprek altijd precies het juiste zeggen, zodat anderen je waarderen. Je wilt niks liever dan dat anderen jou aardig vinden.
Toch is het voor jou een dilemma als er op eenzelfde moment twee plekken zijn waar je bij moet zijn, zoals de vrijdagmiddagborrel en het avondeten met je gezin. Sociaal zijn is goed, maar tot in een bepaalde mate. Je kunt niet overal aanwezig zijn; je bent niet op te delen. Al je energie stoppen in je sociale gedrag zorgt er ook voor dat je minder tijd en energie over hebt voor al het andere, zoals je werk, hobby’s en andere dingen die je alleen moet doen. Je houdt dan geen energie over voor deze activiteiten en raakt uitgeput.
Lees ook: Het anderen naar de zin willen maken
Loyaal
Als je loyaal bent, dan ben je trouw, eerlijk en oprecht naar anderen. Dat wil zeggen dat je het zo goed mogelijk wilt doen voor anderen. Je wilt er compleet voor de ander zijn, bent trouw aan afspraken en geeft jezelf bloot. Dan kan veel van je vragen, omdat je geen ‘nee’ aan een ander wilt verkopen en er altijd voor de ander wilt zijn, ook als je daar te moe voor bent en er zelf aan onderuit gaat.
Download alle symptomen van burnout in ons gratis, zeer uitgebreide E-book: Symptomen burnout
Betrokken
Hart hebben voor iets of iemand, je sterk verbonden voelen, dat is betrokkenheid. Een hele goede eigenschap, als je jezelf maar niet teveel wegcijfert of vergeet. Ben je over betrokken, dan ga je met je volle hart voor een bedrijf of voor anderen, je bindt je vast aan het bedrijf of aan anderen. Van jezelf is niet veel meer over. Je hebt je hart verloren door je over betrokkenheid.
Leer meer over betrokkenheid
Inlevingsvermogen
Als psycholoog is het belangrijk dat je je volkomen inleeft in je cliënt. Je moet hem precies begrijpen om te weten wat je voor hem kunt betekenen. Inlevingsvermogen is een goede eigenschap. Je begrijpt er anderen mee. Slaat deze eigenschap door, dan ben je voortdurend bezig met je inleven in anderen en ga je daar volkomen in op. Hierdoor vergeet je jezelf. Je geeft jezelf geen rust en vrije tijd meer.
Lees meer over zorgzaamheid
Empathisch vermogen
Als je mee kunt voelen met andermans gevoelens, dan ben je empathisch sterk; je hebt een groot empathisch vermogen. Dat kan prettig zijn. De ander voelt zich begrepen door jou en jij wordt er blij van dat je dicht bij de ander kunt staan. Wil je voortdurend dicht bij anderen staan, in hun gevoelens kruipen, dan kan het zijn dat je je eigen gevoelens wegcijfert. Misschien ga je ze zelfs bewust of onbewust uit de weg, omdat ze te pijnlijk of lastig voor je zijn. Dit houdt geen mens lang vol, want ook tijd en aandacht voor je jezelf is belangrijk.
Heb jij moeite om om hulp te vragen?
Gevoelig
De ene mens is gevoeliger voor stress, dan een ander. Met name overgevoelige mensen zijn sneller gestrest. Dat worden ook wel hoog sensitieve personen genoemd. Hoe gevoeliger je bent, hoe sneller de stress je te veel wordt en je last krijgt van een burn-out.
Overgevoelig of hoogsensitief?
Herken je deze eigenschappen die leiden tot een burn-out? Wacht niet tot het te laat is, ga aan de slag.
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Zit middenin rouw angst en paniek aanvallen heb alleen geen geld om jullie in te schakelen jammer
Heel vervelend zeg,
Heb je al eens gekeken naar ons online programma?
Mooi artikel Ruud en heel herkenbaar. Wanneer je vanuit je burn-out leert de regie over je eigen leven terug te pakken en ervoor kiest echt jezelf te zijn, wordt je leven er zoveel mooier en leuker op. Dat is ten minste mijn ervaring. Je hoeft daarvoor echt niet van de genoemde, in mijn ogen mooie, eigenschappen af te komen zoals door sommigen wel wordt gezegd.
Ik ben het helemaal met je eens Coline!
Het overdrijven hoeft niet langer, maar deze prachtige eigenschappen overboord gooien is onzin!
Hoi Ruud het is allemaal heel herkenbaar. Mijn werkgever zou dit eens moeten lezen. Ik zit nu vanaf 6 december thuis maar nog steeds zonder resultaat. Ik heb helaas niet de middelen om de coaching te betalen
Dat heb ik ook meegemaakt en is zeer heftig. Ik wens je veel rust en kies voor jezelf.
Hoi Monique,
is de online training niks voor je?
Volg zelf nu een intensieve training bij Phimed en heb daar veel baat bij.
O zo herkenbaar.
Bij mij nog geen verbetering.
Allemaal herkenbare punten maar voel me nog steeds onbegrepen en wordt met de dag beroerder . Inmiddels 5 verschillende artsen gehad die allemaal zeggen dat de lichamelijke problemen door stress komen , ben me in allerlei artikelen gaan verdiepen en met mezelf aan de slag gegaan maar ben nog niet veel opgeschoten , voel me door niemand begrepen en kan de oorzaak van de stress ook niet zomaar aan de kant schuiven
Hoi Petra,
Is een coach een optie voor je? Als het in je eentje niet lukt, is vaak een menselijke spiegel wel raadzaam