Digitale detox: zet je scherm uit, zet je leven aan

Hoeveel tijd ben jij kwijt aan je telefoon, je computer en je televisie? Heb jij je telefoon altijd binnen handbereik? Reageer je meteen op een notificatie die binnenkomt en check je gedachteloos je sociale media als je even moet wachten? Zonder dat je het beseft, besteed je waarschijnlijk veel tijd aan al die digitale apparaten. Misschien merk je zelfs dat je chagrijnig wordt als je batterij leeg is of als je geen wifi hebt. Hoogste tijd voor een digitale detox!

Wat is een digitale detox precies?

Een digitale detox betekent dat je een bepaalde periode geen digitale apparaten met een beeldscherm, zoals je computer, laptop, tv, smartphone of tablet gebruikt. Dat klinkt misschien niet moeilijk, maar voor velen is dat het wel. Digitale apparaten zijn bijna niet weg te denken uit het dagelijkse leven en velen hebben last van een technologieverslaving.

Een volledige digitale detox houdt in dat je de digitale apparaten een periodelang volledig uit je leven bant. Je gaat volledig offline. Tijdens een gewone werkweek is dit voor de meesten lastig, maar je kunt bijvoorbeeld een volledige digitale detox tijdens je vakantie houden.

In het dagelijkse leven kun je kiezen voor digitaal minimalisme of digiminderen [1]. Dit betekent dat je digitale apparaten zo min mogelijk gebruikt. Je gebruikt ze alleen heel bewust wanneer jij ervoor kiest online te gaan of wanneer het noodzakelijk is.

De noodzaak van een digitale detox in relatie tot stress en burn-out

Gemiddeld kijken we 5,5 uur per dag naar een scherm. Een digitale detox kan dus heel nuttig zijn om van die technologie- of telefoonverslaving af te komen. Kijk jij meer tijd dan gepland naar een scherm? Voel je je achteraf vaak schuldig en onvoldaan? Dan heb je een digitale detox nodig om stressklachten te voorkomen.

Het smartphonegebruik kan je het gevoel geven dat je altijd ‘aan’ moet staan. Je moet altijd bereikbaar zijn, je krijgt agendameldingen binnen en je ontvangt berichten van sociale media. Hierdoor krijg je veel prikkels binnen en kan het lastig zijn om rust te vinden.

Bovendien zorgt de sociale media ervoor dat je je leven met die van anderen gaat vergelijken. Je wilt net zo succesvol of net zo creatief zijn, net zo’n sociaal leven hebben of net zulke luxe vakanties hebben. Dit geeft je niet alleen veel stress, maar maakt je ook ongelukkig.

Wanneer je continu aan je smartphone gekluisterd zit om maar niets van de sociale media te missen, kun je last hebben van FOMO. FOMO staat voor Fear of Missing Out. Deze obsessieve bezorgdheid om maar niets te willen missen, bezorgt je niet alleen heel veel stress, maar kan uiteindelijk ook de aanleiding vormen van een burn-out.

Wat zijn de voordelen van een digitale detox?

Een digitale detox is niet alleen heel nuttig om stressklachten te verminderen. Afkicken van je technologieverslaving heeft een heleboel voordelen voor je fysieke gezondheid, je emotionele en mentale welzijn en je relaties met anderen.

Je houdt meer tijd over

Bedenk eens wat je kunt doen in 5,5 uur per dag. Je kunt deze vrije tijd besteden aan lichaamsbeweging, een hobby of iets wat je altijd al had willen doen. Je hebt tijd om mooie herinneringen te maken. Dat is toch veel waardevoller dan urenlang op je telefoon swipen of naar een beeldscherm staren?

Je slaapt beter

Om goed te kunnen slapen, maakt je lichaam het slaaphormoon melatonine aan. Melatonine geeft je een slaperig gevoel. Je lichaam kan dit hormoon aanmaken wanneer het donker is. Maar het licht van een beeldscherm kan de aanmaak van melatonine verstoren, waardoor je niet goed in slaap kunt komen. Een digitale detox zorgt voor rust in je hoofd en brengt je slaapritme in balans. Je zult beter slapen en daardoor heb je de volgende dag meer energie en een goed humeur.

Meer rust in je hoofd

Door altijd online te zijn of aan een beeld gekluisterd te zitten, krijg je enorm veel prikkels binnen. Voel jij je vaak overprikkeld? Een digitale detox helpt je om afstand te nemen van overbodige informatie en dit creëert veel rust in je hoofd.

Hogere productiviteit en meer creativiteit

Je telefoon zorgt voor veel afleiding en haalt je uit je concentratie. Je zult zien dat je zonder je telefoon in de buurt veel meer gedaan krijgt in een kortere tijd. Je bent meer gefocust en productiever. Bovendien kun je dieper nadenken en meer kwaliteit leveren en creëer je meer ruimte voor creativiteit.

Meer aandacht voor de wereld om je heen

Vaak pak je je telefoon uit gewoonte als je even moet wachten of als je in de bus of trein zit. Maar door dit te doen gaat er een hoop aan je voorbij. Tijdens een digitale detox krijg je meer oog voor de wereld om je heen. Je zult merken wat je wel en niet mist en je komt meer in verbinding met jezelf.

Diepere connecties

Ten slotte word je een stuk socialer tijdens een digitale detox. Met iemand afspreken zorgt voor een diepere verbinding dan even met elkaar appen. Je voelt elkaar beter aan, je ziet zijn of haar lichaamstaal en je kunt echt een goed gesprek voeren zonder interrupties van appjes of TikTokfilmpjes. Je hebt echt quality time met elkaar.

De rol van een digitale detox in burn-outherstel

Wanneer je een burn-out hebt, heb je wellicht de neiging meer televisie of Netflix te kijken en meer online te zijn. Je bent namelijk opgebrand en je hebt nergens energie voor. Maar door meer achter een scherm te zitten, zul je juist meer last krijgen van vermoeidheid, lusteloosheid en schuldgevoelens.

Om goed van een burn-out te herstellen, moet je de oorzaak van spanning achterhalen. Merk je dat je stress krijgt van je telefoonverslaving of van sociale media? Dan zal een digitale detox je helpen om minder spanning te ervaren.

Je zult ook merken dat je meer tot rust komt tijdens een digitale detox. Je kunt je beter ontspannen en je hebt een betere nachtrust. Ontspanning en voldoende nachtrust is essentieel om van een burn-out te kunnen herstellen.

Daarnaast is het goed om met anderen over je burn-out te praten. Een digitale detox zal je helpen meer direct contact met anderen te hebben en geeft je de gelegenheid om met familie en vrienden over je burn-out te praten.

Bovendien zal het je verbazen hoeveel tijd je ineens hebt dankzij een digitale detox. Gebruik deze tijd om de natuur in te gaan en te sporten of te bewegen. Dit zal je heel erg goed doen en je herstel ten goede komen.

Hoe start je een digitale detox?

Ben je klaar voor een digitale detox? Je begint een digitale detox door gewoon te beginnen. Het is belangrijk dat je jezelf van tevoren overtuigt van het nut van een digitale detox, zodat je gemotiveerd bent.

Bedenk vervolgens van tevoren hoelang je digitale detox gaat duren. Wil je allereerst een uur uitproberen? Of wil je een weekend loskoppelen van alle technologie? Of ga je op vakantie en wil je de natuur in en een complete digitale detox doen?

Het kan nuttig zijn om anderen van tevoren in te lichten dat je een digitale detox gaat houden. Zeker als je digitale detox een paar uur, een hele dag of een langere periode gaat duren. Zo voorkom je dat anderen ongerust worden en kunnen ze er rekening mee houden.

Tips en strategieën voor een effectieve digitale detox

Je kunt een effectieve digitale detox houden door je slaapkamer schermvrij te maken, je dag zonder telefoon te beginnen, je telefoon opzettelijk weg te leggen en je notificaties uit te zetten.

Maak je slaapkamer schermvrij

Maak er een gewoonte van om voor het slapengaan niet meer naar een beeldscherm te kijken. Is de verleiding toch te groot om in bed nog even je sociale media te checken? Neem je telefoon dan niet mee naar je slaapkamer. Verwijder ook andere schermen uit je slaapkamer en maak van je slaapkamer en schermvrije ruimte.

Begin je dag zonder mobieltje

Een voordeel van dat je telefoon niet meer in je slaapkamer ligt, is dat je bij het wakker worden ook niet meer gelijk naar je telefoon grijpt. Begin je dag relaxt door even lekker te blijven liggen, wat te dagdromen of uitgebreid te ontbijten.

Leg je telefoon weg tijdens het eten

Door je telefoon weg te leggen tijdens het eten zul je niet alleen meer van de maaltijd genieten, maar het zal ook de sfeer aan tafel ten goede komen. Je kunt er in het gezin een competentie van maken. Wie het eerste naar zijn telefoon grijpt, moet de afwas doen.

Zet notificaties uit

Wanneer je een notificatie op je telefoon hoort, wil je gelijk kijken. Je kunt dit voorkomen door notificaties uit te zetten en je telefoon eventueel op stil te zetten. Je kunt ook groepsapps op mute zetten en apps die je aandacht opeisen tijdelijk verwijderen.

Plan vaste telefoonmomenten in

In plaats van automatisch naar je te telefoon te grijpen, kun je er een bewuste keuze van maken. Stel duidelijke grenzen in je technologiegebruik. Bepaal wanneer je niet naar een scherm wil kijken en niet door je telefoon afgeleid wil worden. En plan eventueel een vast moment waarop je wel je telefoon wilt gebruiken. Vraag jezelf af: ben ik echt benieuwd naar de laatste berichten en posts op sociale media? Grijp ik naar mijn telefoon uit verveling? Is dit een geschikt moment om berichten van mijn werk te checken?

Conclusie: Digitale detox, zet je scherm uit, zet je leven aan

Altijd aan een beeldscherm gekluisterd zitten kan je veel stress bezorgen. Je krijgt veel prikkels binnen, je kunt last krijgen van FOMO en door je technologieverslaving kom je niet goed tot rust. Daarnaast kun je rug- en nekklachten krijgen en meer moeite hebben om sociale contacten te leggen.

Door een digitale detox te houden heb je ineens meer tijd, je komt beter tot rust en je slaapt beter. Je zult je ook beter kunnen concentreren en beter contact met anderen krijgen. Bovendien helpt een digitale detox je om in te zien wat echt belangrijk voor je is. Je gaat meer dingen doen waar je voldoening uit haalt en je begint echt te leven.

Veelgestelde vragen

Referenties

1. rtlnieuws.nl – Digiminderen doe je zo – gevonden op 11/10/2023
   Link naar pagina op rtlnieuws.nl