Emotie eten en de relatie met stress: waarom ga je eten?

Merk je dat je veel honger hebt als je je slecht voelt? Of als je gestrest bent? Je maag lijkt maar niet vol te raken, en je trekt zakken chips, chocoladerepen of thuisbezorgd.nl helemaal leeg. En met je onderliggende gevoelens gebeurt helemaal niets. Waar komt emotie-eten vandaan? En wat kunnen we eraan doen?

Wat is emotie eten?

Eten kan een groot genot zijn. Een goed stuk vlees, een lekker gebakje of een ouderwets patatje oorlog. Maar soms heb je van die dagen dat je er maar geen genoeg van krijgt. Je propt je vol met van alles. Weet jij wanneer je dat doet? Het kan zijn dat je je emoties probeert weg te eten. 

Bij een emotionele eetbui ben je aan het eten zonder dat je honger hebt. Je hebt dus geen fysieke, maar een emotionele behoefte om te eten. Stress is een belangrijke oorzaak van emotie-eten. Door de stress heb je ook geen controle over je eetdrang. Dit leidt tot (vr)eetbuien. Je eet ongezond, en meestal veel. De eetbui geeft je een tijdelijke verlichting van je stress.

Omdat je geen fysieke honger hebt, zal je ook niet snel vol zitten. Je fysieke hongergevoel wordt niet bevredigd. Je eet hierdoor veel meer dan je normaal misschien zou doen. 

Emotie eten en stress

Waarom gaan we dan precies bij stress emotie eten? Eten, en zeker lekker eten, geeft een tijdelijk fijn gevoel. Eten kan dan als manier gebruikt worden om stressgevoelens te kunnen vergeten. Emotie-eters gaan vaak op zoek naar vet of zoet eten. Dit voedsel zorgt voor gelukshormonen in de hersenen. Elke keer als je iets eet, voel je je tijdelijk een stukje beter. Je zal dit gevoel terug willen en blijft eetbuien hebben. 

Eten en het verleden

Vaak komt emotie-eten al vanuit het verleden. Denk er maar eens over na: als kind werd je misschien wel eens getroost met iets lekkers. Zelfs als baby werd je, naast de moedermelk, verwend met lichamelijk contact. Op deze manieren is er altijd een positief verband met voeding. Van jongs af aan leren wij dat eten ons een fijn gevoel geeft. Ook als volwassene houden we dit gevoel vast. We weten dat we ons fijner voelen als we iets eten, en dit komt door het gelukshormoon. 

Als we stress hebben, gebeurt er namelijk ook iets anders in de hormoonhuishouding. Bij stress speelt het hormoon cortisol op. Als er (veel) cortisol vrijkomt, reageren we instinctief. We denken dus niet goed na, maar handelen snel. Als het gaat om emotioneel eten, betekent dit dat we het moeilijk vinden om fysieke honger te voelen. We voelen emotionele honger, denken niet na, en stoppen ons vol met ongezond even. We luisteren volledig naar de overlevingsinstincten. 

Is emotie eten slecht?

Of dit alles dan slecht is? Tja, wij zijn natuurlijk geen diëtisten, maar er zitten wel wat negatieve gevolgen aan vast. Zo lang emotioneel eten eenmalig is, is het best een fijne afleiding in een dag vol met stress. Het wordt een probleem als emotie eten een gewoonte wordt. Als je, elke keer dat je je slecht voelt, de snoepkast volledig overhoop haalt. Op deze manier wordt het eten namelijk dwangmatig, je móet het doen. In een later stadium kan dwangmatig eten leiden tot overgewicht of een eetstoornis. 

De stress aanpakken

Hoe kan je de eetbuien stoppen? De meest duurzame manier is om de stress aan te pakken. Zo werk je aan de oorzaak van het probleem. De eetbui is het gevolg, niet de oorzaak. 

Denk eerst goed na over de oorzaak van je eetbuien. Ben je gestrest? Of eet je gewoon omdat je het lekker vindt? Als je veel stress hebt, kunnen onderstaande tips helpen. Eet je gewoon veel? Dat doet iedereen wel eens, en zo lang het niet extreem is hoef je je er wat ons betreft geen zorgen over te maken. Doe je dit wel; schakel dan een diëtist in. 

• Probeer je stress te verminderen door te gaan mediteren. Is dit niets voor jou? In feite gaat het gewoon om wat rust en stilte voor jezelf. Je kan dit ook prima invullen door te gaan wandelen of een yogales te volgen. 
• Merk je dat je vervelende gevoelens hebt? Probeer er met dierbaren over te praten. Door erover te praten zet je het voor jezelf op een rijtje, en kun je de problemen iets van je af zetten.
• Denk elke keer dat je naar de koelkast loopt even na. ‘Waarom loop ik hierheen? Heb ik fysieke of emotionele honger?’ 
• Schrijf op hoe je je voelt als je een eetbui op voelt komen. Hoe voel je je ervoor? En erna? Wat heb je allemaal gegeten? Door het eetgedrag bij te houden kun je patronen herkennen. 
• Zorg dat je geen ongezonde snacks in huis hebt. Heb je de snacks echt nodig? Probeer ze te vervangen door gezonde alternatieven. 
• Geef jezelf tijd en ruimte. Heb je een terugval gehad? Een gewoonte doorbreken kost veel tijd. Accepteer de terugval en vind je motivatie weer terug.