Nachtmerries en stress

We hebben allemaal wel eens een nachtmerries gehad. En iedereen denkt er waarschijnlijk hetzelfde over: je hebt ze liever niet. Hetzelfde geldt natuurlijk voor stress. Toch hebben de twee veel met elkaar te maken; ze versterken elkaar zelfs. Hoe meer stress je hebt, hoe groter de kans op nachtmerries. En andersom: juist door nachtmerries kan je ook veel stress ervaren. Dit begint met een hoofd dat overloopt met gedachten en een gebrek aan energie. 

Wat zijn nachtmerries?

Nachtmerries zijn dromen met een (extreem) negatieve toon. In de droom gebeuren er verschrikkelijke dingen; je wordt bijvoorbeeld achternagezeten of valt van een klif. Vaak word je schrikkend wakker en beseft dat het een droom was. 

De negatieve emoties die je ervaart, zoals verdriet, angst of boosheid, hebben als functie om je negatieve emoties te verwerken. Je lichaam komt in een parate staat en je hartslag en ademhaling versnellen. Je bent dan vaak best aangedaan. Het is moeilijk om verder te slapen, of krijgt zelfs angst voor een nieuwe nachtmerrie. 

Nachtmerries door stress 

Nachtmerries kunnen verschillende oorzaken hebben. Eén van deze oorzaken is stress. Misschien herken je het ook wel: in tijden dat je een overloopt van taken en gedachten heb je meer last van je nachtmerries. Dit komt omdat je brein wordt geactiveerd om je constant aan je zorgen te herinneren. Ook ’s nachts. 

Er wordt dan ook gezegd dat dromen de diepste verlangens en angsten weergeven. Maar je kunt dit beter zien als een fysieke reactie van de verwerking in de hersenen. Tijdens je slaap heb je verschillende fasen. Eén van deze fasen is de REM slaap, je diepe slaap. Tijdens je REM slaap gaan je hersenen verwerken wat er in de vorige dag allemaal is gebeurd. Je verwerkingscellen in je hersenen worden dan actief. Dit leidt soms tot negatieve of enge dromen en bestaat uit een combinatie van dingen die je hebt meegemaakt, met een beetje van jouw fantasie. 

Stress door nachtmerries

Stress kan dus zorgen voor nachtmerries, maar nachtmerries kunnen ook zorgen voor stress. Je kunt zo snel in een vicieuze cirkel raken. Nachtmerries verstoren je nachtrust, waardoor je overdag minder energie hebt. En hoe moeier je bent, hoe vatbaarder je bent voor stress. Dit komt opnieuw door het verwerkingsproces. Als je hersenen ’s nachts niet kunnen verwerken, kan je dus ook niet verwerken wat er emotioneel allemaal in je omgaat. Je brein krijgt geen rust en je emoties krijgen geen ruimte. 

Ook uit onderzoek van de American Psychological Association blijkt dat het hebben van frequente nachtmerries lijdt tot een verminderde tolerantie van stress. Even simpel gezegd: je bent veel sneller gestrest. Hoe je normaal niet schrikt van tien zakelijke belletjes per dag, vind je nu opeens vijf belletjes al te veel. 

Of, als het gaat om veranderingen. Stel, je vindt het normaal prima als je dag anders loopt dan verwacht. Dan kan het goed zijn dat, als je wat minder energie hebt, je hier veel minder goed mee om kunt gaan. 

En zo kom je dus in een vicieuze cirkel terecht. Je hebt nachtmerries, waardoor je slecht slaapt. Je bent overdag moe, waardoor je gestrest bent. Omdat je gestrest bent, krijg je weer meer nachtmerries. Hierdoor slaap je weer slechter, ben je overdag nóg meer gestrest, et cetera. 

Lessen uit je angstdroom

Er zitten niet alleen maar negatieve kanten aan een nachtmerrie. Iedereen heeft er wel eens last van. Het is een goed idee om hulp te gaan zoeken als je maanden- of jarenlang last hebt van nachtmerries. Vaak ligt er dan ook een trauma of psychische aandoening aan ten grondslag. 

Is dit bij jou niet het geval, dan zal je merken dat vaak je nachtmerries na een stressvolle periode vrij snel zullen afnemen. 

Gebruik je nachtmerrie even als check-in. Merk je dat je deze week meerdere nachtmerries hebt gehad? Misschien is het een signaal dat je te veel stress hebt. Probeer iets minder werk op te pakken zodat je stressniveau daalt. Zo verklein je de kans op een vicieuze cirkel van stress en nachtmerries. 

Nachtmerries voorkomen

Heb je veel last van je nachtmerries, dan wil je ze natuurlijk het liefst voorkomen. Naast het verlagen van je stressniveau, hier een aantal punten om op te letten: 

• Ga sporten en eet wat gezonder om je stressniveau omlaag te krijgen. Plus, je verbruikt energie waardoor je moe bent en snel in slaap komt. 
• Slaap genoeg! Voor de meeste mensen is dit tussen de 7 en 9 uur per nacht. 
• Pas op met alcohol en drugs, want dit verslechtert je slaap. 
• Probeer positief te blijven. Als je met een fijn gevoel naar bed gaat, verminder je de kans op een nachtmerrie, omdat je minder met je negatieve emoties bezig bent. Lees bijvoorbeeld een fijn boek voordat je gaat slapen. 
• Klinkt misschien gek, maar helpt wel: visualiseer je droom van tevoren. Denk blije gedachten als je in bed ligt, en stel je alvast voor wat voor droom je zal krijgen. Denk bijvoorbeeld aan vakanties, of leuke etentjes, net voordat je in slaap valt. Grote kans dat je deze droom zal krijgen.