De balans van verantwoordelijkheid: het is geweldig wanneer iemand stappen onderneemt om zijn leven onder controle te krijgen en te genezen van een burn-out en stressklachten. Het laat niet alleen zien dat je een verantwoordelijk persoon bent, maar ook dat je moedig bent om de nodige veranderingen aan te brengen.
Hoe hou je je gevoel van verantwoordelijkheid voortaan in balans? Hoe schuif je andermans verantwoordelijkheden op het tafeltje waar ze horen en focus je je enkel op wat er op je eigen bordje ligt?
Wat betekent het om verantwoordelijk te zijn?
Natuurlijk heb je altijd bepaalde verantwoordelijkheden op werk en thuis. Soms zijn er ook andere zorgen die je in het dagelijks leven zou kunnen hebben. Je bent ten eerste verantwoordelijk voor jezelf en je eigen gezondheid. In feite ben je verantwoordelijk voor je welzijn en de beslissingen die je met het oog daarop neemt. De beslissingen die je maakt, hebben invloed op je algehele persoon. Ook al ben je misschien verantwoordelijk voor het welzijn van je kinderen, familieleden, vrienden, werknemers, of vrijwilligers, je moet een grens stellen die je niet te ver laat gaan en resulteert in stress of een burn-out.
Verantwoordelijkheid aangaande persoonlijke zaken
Als je verantwoordelijkheidsgevoel hebt, is dat geweldig. Het kan grofweg op twee manieren van toepassing zijn. Ouderschap geeft bijvoorbeeld meer zorgen dan werk. De twee zaken geven een verschillend gevoel van verantwoordelijkheden en grenzen. Als je eenmaal je grenzen kent, is het gemakkelijk om controle te krijgen over je situatie. Als het persoonlijk is, neem je de leiding, maar als het professioneel is, heb je meer nodig dan alleen je eigen kracht.
Andere aspecten van verantwoordelijkheden
Als je ethische verantwoordelijkheid hebt, is dat een verzamelnaam voor elk voorbeeld van verantwoordelijkheid waarbij morele en ethische dimensies betrokken zijn, waaronder culturele ethiek.
Als het een sociale verantwoordelijkheid betreft, omvat dit de manier van leven die respectvol is voor je gemeenschap. Je behandelt anderen zoals je zelf behandeld wilt worden.
Hoe kunnen wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland en zeer ervaren in het oplossen van stress en burn-out klachten.
Professionele verantwoordelijkheid betekent dat je verantwoordelijk bent op je werkplek en betrouwbaar bent voor je werkgever. De verantwoordelijkheden goed balanceren, kan moeite kosten als je je grenzen niet kent.
Economische verantwoordelijkheid omvat het beheren van financiën op een manier die je budget niet overschrijdt of je in onhoudbare schulden brengt, waar iedereen gewoonlijk op de een of andere manier mee te maken heeft.
Voordelen van het nemen van verantwoordelijkheid
Hoogstwaarschijnlijk zul je merken dat je een groter gevoel van controle en empowerment hebt bij al je activiteiten en dit zal je zelfs meer ruimte geven voor verbeterde besluitvorming en een probleemoplossend vermogen.
Houd in gedachten dat het nemen van verantwoordelijkheid je kracht geeft. Als je eenmaal de leiding hebt, kun je alles doen wat je wilt. Maar je kunt zelf bepalen wat je met je leven wilt doen. Door verantwoordelijkheid te nemen, stellen we onszelf in staat om te bereiken wat ons hart begeert.
Het nemen van verantwoordelijkheid bevrijd je van de beperkingen van anderen. Als je de verantwoordelijkheid voor je leven neemt, word je geen schaduw van andermans ervaringen, verwachtingen, successen en mislukkingen. Dit zou er anders toe leiden dat je gefrustreerd en ontevreden raakt. Er valt zo een enorme last van je schouders.
Door verantwoordelijk te zijn voor ons leven ontwikkelen we ons als persoon. Dit geeft je de kans om van je fouten te leren en je ervaringen uit het verleden te gebruiken om in de toekomst betere beslissingen te nemen. Elke nieuwe beslissing die je neemt – hoe klein of groot, rampzalig of geweldig de uitkomst ook is – is karaktervormend. Vroeg of laat zul je merken dat je een kracht en rondheid van karakter hebt ontwikkeld die je nooit voor mogelijk had gehouden.
Als je verantwoordelijkheid neemt voor je leven, kun je genieten van de voldoening en tevredenheid van de wetenschap dat je altijd je best doet. Zelfs als de uitkomst niet is wat je verwachtte of hoopte, geeft wat gemoedsrust als je weet dat je de touwtjes in handen had en dat je niets meer had kunnen doen.
Hoe overmatige verantwoordelijkheid stress kan veroorzaken
Als je dit patroon ervaart, heb je dit waarschijnlijk al op jonge leeftijd ontwikkeld. Het kan invloed op je hebben als je als kind verantwoordelijk was of je verantwoordelijk was gaan voelen voor het welzijn van een of beide ouders. Dit kan je op latere leeftijd zowel mentaal als emotioneel en fysiek beïnvloeden, omdat het al je energie opslokt.
Je ontwikkelt je anders als kind omdat je te vroeg een volwassen rol op je nam. Dat wordt parentificatie genoemd, de omgekeerde ouder-kindrelatie. Je bent als het ware ‘ouder’ van je ouders geworden en dat geeft stress en kan zorgen voor een burn-out. Als je dit mechanisme in de kindertijd hebt ontwikkeld, is de kans groot dat je het in het volwassen leven zult voortzetten. Eenmaal volwassen blijf je je dan te veel verantwoordelijk voelen voor het welzijn van anderen en neem je daardoor te veel hooi op je vork.
Je kunt geleidelijk de gewoonte ontwikkelen om buitensporig verantwoordelijk te zijn voor je activiteiten, zoals huishoudelijke taken, werkdruk, vrienden en familieleden.
Risico’s van perfectionisme en een groot verantwoordelijkheidsgevoel
Ook al is perfectionisme soms nuttig als werkethiek, de impact van perfectionisme op je stressniveau is soms niet te overzien. Sommige oorzaken en gevolgen van perfectionisme kunnen genetische gewoonten of werkgewoonten zijn die je over je grenzen heen duwen om een doel of erkenningen te bereiken.
Als je een perfectionist bent, heb je mogelijk een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Hoogstwaarschijnlijk zie je als geen ander wat er beter en anders kan en je wilt dat het perfect is. Op de meeste arbeidsmarkten is echter niet veel tijd en ruimte voor zoveel perfectionisme en soms moeten dingen makkelijker, sneller en minder perfect.
Tekenen en symptomen van te veel verantwoordelijkheid
Je verantwoordelijkheidsgevoel is te groot als je je verantwoordelijk voelt voor meer dan waar je eigenlijk verantwoordelijk voor bent. Je bent in feite te ver gegaan in je verantwoordelijkheidsgevoel. En waarschijnlijk voel je je altijd verantwoordelijk voor alles en iedereen. Kortom, als er iets mis is, wil je zo snel mogelijk ingrijpen om problemen voor te zijn.
Het feit dat je het moeilijk vindt om dingen of werk los te laten, betekent dat je meer last op je schouders hebt dan je zou moeten dragen. En als je het gevoel hebt dat je altijd de controle wilt hebben, maar je schuldig voelt als er iets misgaat, kan dit duiden op een te groot gevoel van verantwoordelijkheid.
Hoe overbelasting kan leiden tot stress en burn-out
Overbelasting thuis of op het werk eist een zware tol van werknemers en gezinnen. Negatieve effecten kunnen zijn: slopende stress, stemmingswisselingen en ziekte. Als je weinig controle hebt over een overweldigende werkdruk, kan dit zelfs leiden tot een langdurige burn-out.
Overbelasting op werk is een belangrijke factor van stress en burn-out. Veel van de managers en werknemers voelen zich gestrest op het werk vanwege overmatige werkdruk met lange werktijden. Ook een gespannen werkomgeving en concurrentie tussen collega’s kan bijdragen aan een burn-out.
Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)
Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.
Ervaar je na verloop van tijd chronische werkstress die je werkzaamheden en werkplezier verminderen? De resultaten kunnen langdurige periodes van burn-out zijn. Dit kan je fysieke, maar ook je mentale energie aantasten.
Evenwicht tussen verantwoordelijk zijn en zelfzorg
Er zijn veel voordelen van zelfzorg en het stellen van grenzen als het gaat om verantwoordelijkheden. Er is een verantwoordelijk persoon voor nodig om strategieën te ontwikkelen om zelfzorg in evenwicht te brengen met de verplichtingen van het leven en andere werklasten. In principe omvat dit:
Plannen en prioriteiten stellen. Je begint een dag met het maken van een schema [1]. Het prioriteren van taken is essentieel om zelfzorg in balans te brengen met de verplichtingen van het leven. Je kunt beginnen met activiteiten, zoals lichaamsbeweging, therapie of meditatie, die ervoor zorgen dat je jezelf niet verwaarloosd.
Als het gaat om het stellen van grenzen, betekent dit nee zeggen tegen extra verantwoordelijkheden of taken delegeren aan anderen. Leer taken te delegeren. Hoogstwaarschijnlijk zul je merken dat wanneer je taken delegeert, je tijd vrijmaakt voor zelfzorgactiviteiten. Dit kan inhouden dat je hulp vraagt aan vrienden, familieleden of collega’s om bepaalde taken uit te voeren die niet je onmiddellijke aandacht vereisen.
Als je stress of een burn-out ervaart, wordt het tijd dat je steun zoekt bij vrienden of familieleden. Ook professionals kunnen individuen helpen om zelfzorg in balans te brengen met de verplichtingen van het leven.
Onderneem actie als het gaat om fysieke zelfzorg, zoals regelmatige lichaamsbeweging, goede voeding en voldoende slaap. Vergeet ook niet een goede hygiëne toe te passen en regelmatig activiteiten te ondernemen die ontspanning bevorderen, zoals massages of Pilates.
Praktische tips om een gezonde balans te houden in verantwoordelijkheid
Het is goed om een positieve mindset en perspectiefverandering te hebben. Fouten omarmen en ervan leren, maakt het gemakkelijk om in de toekomst beter met fouten om te gaan. Zo weet je altijd wat je moet uitstellen, wat je moet delegeren en waar je nee tegen moet zeggen.
Het is voor je eigen bestwil om te delegeren. Dit betekent dat je taken teruglegt bij de mensen die er echt verantwoordelijk voor zijn, ook als je denkt dat je het beter of sneller kunt. Zo halen ook anderen hun handen uit hun zakken.
Jij bent degene die altijd de kar trekt of de leiding neemt, dus het is belangrijk om te managen en grenzen te stellen. Als je je energie verliest omdat je te veel hooi op je vork neemt of omdat je steeds buiten je grenzen stapt, kun je altijd het ondersteuningssysteem en netwerken gebruiken om je evenwicht te herstellen.
Maak duidelijk waar jij je verantwoordelijk voor voelt, dus neem verantwoordelijkheid zonder te overdrijven. Maar als je het gevoel hebt dat je nog zoveel te doen hebt, kun je al je prioriteiten opschrijven en weglaten wat op dit moment niet essentieel is of later kan worden gedaan. Concreet maken waar je je ‘verantwoordelijk voor voelt’ brengt veel voordelen mee. Begin dus met het maken van een ‘must do’-lijst.
Conclusie: De balans van verantwoordelijkheid
Het vermogen om te beslissen en te handelen, evenals om werk te delegeren, helpt je om de verantwoordelijkheidsbalans te herstellen. Vertrouw taken aan anderen toe en laat je verrassen door hun talenten. Hoe minder je op je bordje hebt, hoe vaker je echt van de goede resultaten kunt genieten die je samen met je collega’s hebt bereikt.
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Veelgestelde vragen
Referenties
- Wikihow.com – Een dagplanning maken – gevonden op 31/05/2023
Link naar pagina op wikihow.com