Een vaststellingsovereenkomst bij een burn-out, een goed idee?

Je trekt het niet meer op je werk, de druk is gewoon te hoog en je ziet geen andere uitweg meer dan te stoppen. Maar dan is de vraag: tijdelijk stoppen en re-integreren, of helemaal stoppen met werken en je arbeidsovereenkomst opzeggen? Dit is waar een vaststellingsovereenkomst om de hoek kan komen kijken.

Dit soort keuzes is niet makkelijk, al helemaal niet wanneer je al onder de stress zit van je burn-out. Om het je hopelijk wat makkelijker te maken, leggen we in dit artikel onder andere aan je uit wat een vaststellingsovereenkomst is, wat de voordelen en nadelen zijn, en wat zoal je rechten en plichten zijn.

Wanneer werken door burn-out onmogelijk is

Hier komen we in lastig vaarwater. Aan de ene kant wil je je uiterste best doen, maar aan de andere kant wil natuurlijk niemand ziek worden van de stress. En ja helaas, ziek worden van de stress is iets wat wel degelijk kan en steeds vaker voorkomt.

Nu verschilt een burn-out natuurlijk van persoon tot persoon, omdat iedereen weer anders in elkaar steekt. De één is niet zo snel van de wijs gebracht, de ander is gevoeliger en wordt ook sneller geraakt door stress. Dan zijn er natuurlijk nog de velen die denken te staan, maar helaas toch vallen: “Ach een beetje moe, een nachtje goed slapen en het gaat wel weer” of: “Een paracetamolletje erin, en weer door”.

Maar vaak komt de klap later, en de stress heeft zich over de loop van weken of maanden steeds verder opgebouwd. Ook dan komen velen alsnog in een burn-out terecht. Wanneer de burn-out er nu eenmaal is, verschilt het ook weer per persoon hoe heftig deze is, hoe lang het herstel duurt en wat de nasleep is wanneer het werk weer wordt gestart.

Sneu genoeg komt het (te) vaak voor dat iemand helemaal niet meer kan werken door de klachten. Veelal is bij burn-out je slaapritme compleet overhoop, kosten de kleinste dingen je de grootste moeite, en zie je niets meer zitten. Maar dan ook echt niets. Zelfs het vervullen van de kleinste basisbehoeften kan dan al een enorme uitdaging zijn.

Niet al het werk is natuurlijk hetzelfde, maar over het algemeen geldt dat bij de gemiddelde burn-out werken niet meer mogelijk is. Zowel jij als je werkgever staan dan voor een keuze: stoppen of doorgaan. Maar is het altijd even makkelijk? Hoe zit dat met een vaststellingsovereenkomst?

Wat is een vaststellingsovereenkomst precies?

Eén van de paden die jij en je werkgever kunnen bewandelen is de optie van vaststellingsovereenkomst. Een vaststellingsovereenkomst wordt soms ook wel een beëindigingsovereenkomst genoemd, wat je misschien al iets meer vertelt over de betekenis ervan.

Een vaststellingsovereenkomst is een contract waarmee jij en je werkgever je dienstverband met wederzijds goedvinden beëindigen. Dit klinkt erg officieel, maar waar het op neerkomt, is dat je samen met je werkgever een bindend document opstelt waarin wordt neergezet onder welke voorwaarden je uit elkaar gaat.

De naam ‘beëindigingsovereenkomst’ zei het al: het is de beëindiging van de arbeidsovereenkomst met je werkgever. Het betekent dus dat je ontslag neemt. Daarnaast vertelt ook het woord ‘vaststellingsovereenkomst’ ons iets. Je stelt vast onder welke voorwaarden jij en je werkgever uit elkaar gaan.

Wat staat er in een vaststellingsovereenkomst?

Net zoals stressklachten en burn-out per persoon verschillen, verschilt een vaststellingsovereenkomst per geval. Niemand is nou eenmaal hetzelfde, dus de situaties kunnen enorm uit elkaar lopen. Zo is de één in een burn-out geraakt door een arbeidsconflict met een manager, de ander kon de torenhoge werkdruk niet aan.

Over het algemeen staan de volgende elementen in een vaststellingsovereenkomst:

Inleiding

Zoals geldt voor de meeste bindende documenten heeft ook deze een inleiding. Hierin staat wat zoal de aanleiding is geweest tot de beëindiging en geeft dus een stukje achtergrond aan de situatie. Zo staat er bijvoorbeeld vaak dat de functie wordt beëindigd, dat de werknemer en werkgever van mening verschillen, of dat het initiatief van de werkgever komt.

Om later een WW-uitkering te kunnen krijgen is het belangrijk dat de situatie goed uitgelegd wordt, dus de inleiding krijgt dan ook vaak die insteek.

Vrijstelling

Tot aan de echte beëindigingsdatum van het werk is er vaak nog een periode die per persoon in lengte verschilt. Om duidelijk te maken wat er in die tijd gebeurt, worden daar in dit kopje van de vaststellingsovereenkomst afspraken over gemaakt.

Het kan zijn dat iemand nog in hele kleine mate wat lichtere taken doet, maar vaak worden er afspraken gemaakt over werk-vrijstelling. In dit geval werk je in de periode van herstel niet door, maar krijg je nog wel doorbetaald. Dit kan het geval zijn wanneer er geen werk meer is of als er een arbeidsconflict is tussen jouw en je baas.

Ontslagvergoeding

Onderhandelingen tijdens ziekte is ook iets waar je waarschijnlijk niet echt op zit te wachten, maar in dit hoofdstuk wordt in overleg vastgesteld wat je vergoeding wordt bij het afronden van je ontslag. Dit ligt een beetje aan je persoonlijke situatie en wat je met je huidige werkgever af kunt spreken.

Hopelijk liggen de contacten nog goed genoeg om er vlot samen uit te komen, maar als je te maken hebt met een verstoorde werkrelatie is het misschien verstandig om juridisch gezien wat hulp in te schakelen [1]. Ook hiervoor heb je misschien niet de energie, dus wellicht is het verstandig om in ieder geval hulp te vragen van een vriend of familielid. Het is soms moeilijk om hulp te vragen, maar op de lange termijn ga je hier toch de voordelen van plukken.

Einddatum

De einddatum is een belangrijk onderdeel van de vaststellingsovereenkomst, omdat het bepaalt wanneer je ontslag compleet is. Hiermee weet je ook waar je aan toe bent, dus het is goed om deze datum zo te kiezen dat hij echt past bij jouw omstandigheden.

Zo kan het voorkomen dat er wordt overlegd over een latere datum omdat je bijvoorbeeld langer de tijd nodig hebt om te herstellen, dat je werkgever wat langer nodig heeft bepaalde dingen in orde te maken, of dat je een uitzicht hebt op een andere baan, wat je goed wilt afstemmen.

Vaak wordt de minimale opzegtermijn aangehouden, omdat je ook niet eerder dan dat een WW-uitkering aan kunt vragen.

Eindafrekening

Misschien ook weer wat financieel en stoffig, maar toch nuttig om goed op papier te hebben staan is de eindafrekening. Hierin wordt duidelijk gemaakt wat voor laatste uitbetalingen je krijgt, zoals vakantiegeld.

Daarnaast zou je nog afspraken kunnen maken over uitbetaling van verlof wat je nog open had staan, of over individuele afspraken die je had gemaakt met je werkgever. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een bonusregeling of aandelen.

Eventueel andere vergoedingen

Als er nog andere vergoedingen zijn die jij of je werkgever graag duidelijk willen maken in de vaststellingsovereenkomst, komen die hier aan bod. Ook dit ligt er maar net aan wat in jouw geval geldt. Denk hierbij onder andere aan juridische kosten die je misschien hebt gemaakt bij het vaststellen van een passende ontslagvergoeding.

Wat zijn mijn rechten en plichten bij burn-out?

Wanneer je al in een burn-out zit is het vaak moeilijk nog helder te denken, dus je rechten en plichten op een rijtje krijgen is geen pretje. Daarom zetten we het hier graag overzichtelijk voor je neer.

doorbetaling

Allereerst heb je wettelijk gezien recht op doorbetaling van je loon wanneer je ziek bent. Wel is het zo dat dit (op langere termijn) aantoonbaar moet zijn. Dit kan zowel betekenen dat het een erkend medisch probleem is of dat je door de medische omstandigheden je werk niet meer kunt doen.

Gelukkig kan een arts tegenwoordig de hoogte van je cortisol-niveau meten, waardoor het een stuk makkelijker gaat om burn-out aan te tonen. Wanneer je langer dan zes maanden overspannen bent is er sprake van een burn-out.

Daarnaast is het niet aan de werkgever om te bepalen of je ziekmelding terecht is of niet, dus je hoeft je geen zorgen te maken dat je niet geloofd wordt. Wanneer je echt chronisch overspannen bent en niet meer je werk kunt doen, is het aan de bedrijfsarts om vast te stellen wat er aan de hand is. De bedrijfsarts brengt vervolgens weer verslag uit bij je werkgever.

Een conflict

Heb je een conflict op je werk waardoor je je ziek meldt? Het kan natuurlijk zijn dat de stress van dit conflict je ziek maakt, maar in dit geval ligt het wel iets lastiger. Ook hier moet de bedrijfsarts bepalen of er daadwerkelijk sprake is van ziekte.

Als hij vindt van niet, kan hij bijvoorbeeld een periode van twee weken adviseren waarbij jij en je werkgever in overleg gaan om het geschil op te lossen. Ben je het niet eens met de beslissing van de bedrijfsarts, heb je altijd nog de mogelijkheid om een second opinion te vragen bij het UWV.

Wanneer je in een burn-out bent belandt zijn zowel jij als je werkgever gebonden aan de zogeheten re-integratieplicht. Dit houdt in dat beide partijen hun best doen om je weer aan het werk te krijgen. Dit betekent niet dat je ziektebeeld zomaar wordt genegeerd. Zo moet er gelukkig een re-integratieproces van meerdere weken worden gevolgd, waarin stap voor stap wordt gekeken hoe het met je gaat.

En als je dan toch op het punt bent gekomen dat je ontslag moet nemen, kan het zijn dat je voor de vaststellingsovereenkomst kiest, zodat je bijvoorbeeld je recht op een WW-uitkering niet verliest.

Voordelen van een vaststellingsovereenkomst bij burn-out

Wanneer je met heldere afspraken wilt breken met je werkgever, kan een vaststellingsovereenkomst een goede optie zijn voor jou. Wat zijn een paar voordelen van een vaststellingsovereenkomst goed kan zijn?

• Wanneer je duidelijk uitzicht hebt op herstel kun je de einddatum hierop aanpassen en is je ontslag ook ‘WW-veilig’;
• Zoals je eerder kon lezen geeft een vaststellingsovereenkomst aardig wat duidelijkheid over de omstandigheden waaronder jij en je werkgever uit elkaar gaan;
• Je kunt via deze weg aanspraak maken op een transitievergoeding, en met een beetje (juridische) hulp kun je die hoger krijgen dan het minimum. Hierdoor wordt de overgang van je ontslag naar bijvoorbeeld nieuw werk voor je verlicht;
• Je hebt na het tekenen van je overeenkomst nog veertien dagen bedenktijd, wanneer je bijvoorbeeld nog iets aan wilt laten passen;
• Ook kan een vaststellingsovereenkomst een voordeel voor je zijn wanneer je niet meer overweg kan met je werkgever, maar het wel ziet zitten met nieuw passend werk aan de slag te gaan.

Nadelen van een vaststellingsovereenkomst bij burn-out

Het kan zijn dat je zo snel mogelijk van je werk af wilt, omdat je bijvoorbeeld je werk koppelt aan je burn-out. Doe dit liever niet te vlug, want de volgende nadelen kunnen op de loer liggen:

• Als je vaststellingsovereenkomst niet WW-veilig is en je bent nog steeds ziek op je einddatum, kom je niet in aanmerking voor een WW-uitkering. Je moet namelijk kunnen solliciteren;
• Ook een ziektewetuitkering ontvang je dan niet, omdat je werkgever tijdens je eerste twee jaar ziekte verplicht is je salaris door te bepalen;
• Deze overeenkomst zet je laatst gemaakte afspraken vast, dus wanneer je bepaalde dingen niet goed hebt vastgelegd of je spijt krijgt, kan het zijn dat je eraan vastzit;
• Je hebt veertien dagen bedenktijd, maar die kunnen tijdens je burn-out te weinig voor je zijn.

Welke alternatieven zijn er bij burn-out

Natuurlijk hoeft een burn-out niet per se het einde te betekenen van jouw werk. Eerder kon je al lezen over het wettelijk verplichte re-integratieproces, waarmee het zou kunnen dat je binnen een bepaalde tijd toch weer (mondjesmaat) aan het werk kunt gaan.

Je hebt altijd de keuze om een burn-out coach in de arm te nemen. Hij of zij gaat met volle aandacht met je zitten om te bekijken waardoor je uitgeblust bent geraakt, hoe je als persoon in elkaar steekt en wat voor jou het beste werkt om te herstellen binnen de termijn die bij jou past.

Welke keuze is het beste voor werknemer en werkgever in het geval van burn-out?

Welke keuze het beste is, valt niet van tevoren te bepalen en hangt volledig af van je situatie en omstandigheden. Bekijk de kopjes hierboven goed en bepaal wat voor jou van toepassing is.

Heb je bijvoorbeeld binnenkort zicht op herstel en weet je een geschikte einddatum? Dan kan een vaststellingsovereenkomst (of beëindigingsovereenkomst) echt iets voor jou zijn.

Zit je nog midden in je burn-out en weet je niet hoe lang het nog duurt voordat je weer een beetje fatsoenlijk verder kunt? Dan is het verstandig nog even te wachten en andere opties te overwegen.

Veelgestelde vragen

Bronnen

1. Rijksoverheid.nl – Waar kan ik terecht voor juridisch advies? – gevonden op 06/03/2023
   Link naar pagina op rijksoverheid.nl