Wat is Ikigai? Het geheim voor een gelukkig leven

Ikigai is een Japanse levensfilosofie voor een lang en gelukkig leven, want volgens de Japanse traditie heeft iedereen een ikigai: een reden om te bestaan. Dus wat is jouw zin van het leven? Als je bewust bent van je ikigai, weet je waar je van houdt, waar je goed in bent, wat de wereld nodig heeft en waarvoor je betaald kan worden. In het ikigai-model komen je passie, missie, beroep en roeping samen, zodat je in je leven bewust bent van wat je wilt bijdragen met het geld, de tijd en energie die je gegeven is. Alleen hoe kan ikigai je helpen tegen stress en burn-out klachten? Met ikigai ben je dankbaar en heb je oog voor kleine geluksmomenten. Dit artikel beschrijft hoe je je ikigai kan ontdekken voor een betekenisvol leven! 

Wat is ikigai?

Wat is je ikigai? De betekenis van Ikigai is ‘de reden om te leven’. Het is een Japans begrip dat staat voor jouw levensmissie, de essentie waarvoor je leeft. Ikigai kan je ontleden in twee woorden: 

• ‘Iki’ is het Japanse woord voor ‘leven’ 
• ‘Gai’ betekent ‘reden’

Dus wat is de reden dat je leeft? Waarvoor kom je ‘s ochtends je bed uit? Met ikigai geef je reden aan je bestaan. 

Oorsprong van het ikigai model?

Eén van de Japanse tradities is het geloof in een ikigai model. Zo is er ontdekt dat op het Japanse eiland Okinawa in de Oost-Chinese zee de meest gezondste en oudste bewoners ter wereld leven. De gemiddelde leeftijd is er extreem hoog in vergelijking met de rest van de wereld. Dit komt door het grote aantal actieve honderdjarigen. Naast dat de Japanse bevolking verse voeding eet, gezond beweegt en in verbinding met elkaar leeft, onderscheidt Okinawa zich met de levensfilosofie ‘Ikigai’ om een vreugdevol leven te leven. 

Om bewust stil te staan bij je ikigai, is het ikigai model ontwikkeld waarbij je passie, missie, beroep en roeping samen komen, zodat je in je leven bewust bent: 

• Waar je van houdt 
• Waar je goed in bent
• Wat de wereld nodig heeft 
• Waarvoor je betaald kan worden

Het voordeel is dat je het ikigai-model kan toepassen in je loopbaanontwikkeling en persoonlijk leiderschapsontwikkeling om meer verantwoordelijk te nemen over je carrière, want wat wil je doen met je talenten en kwaliteiten? Waar wil je geld mee verdienen en hoe kan je van je passie een verdienmodel maken?

Hoe kan ikigai helpen om een gelukkig en betekenisvol leven te leiden?

Ikigai helpt je niet alleen met langer leven, maar het is ook een praktisch middel om je stressklachten te verminderen. In plaats van dat je leeft zoals het hoort om te voldoen aan maatschappelijke normen en waarden, kies je hoe je wilt leven op je eigen voorwaarden. Zonder sociaal wenselijk gedrag om ergens bij te horen, volg je je hart. Dit geeft je zoveel meer energie, waardoor je ook met meer zin ‘s ochtends uit je bed stapt. Ikigai draait om je levensvreugde, dus zodra je je ikigai dagelijks belichaamt, stijgt je geluksgevoel. Dan voel je je fitter, positiever, krachtiger, stressbestendiger en dankbaar!

Soms hoor je wel eens mensen zeggen dat ze in een specifieke baan of vakgebied ‘gerold’ zijn, alleen dit gebeurt natuurlijk met een reden en is geen toeval. Dit is een manifestatie van je gedachten en soms komt het voor dat alle ‘toevalligheden’ op z’n plaats vallen. Alsof alle puzzelstukjes samen compleet zijn en een puzzel vormen. Vergeet namelijk niet: “Je bent niet geworden zoals je bent ondanks je verleden, je bent wie je bent dankzij je verleden.”

Wanneer je ikigai nog ontbreekt

Ben je daarentegen ongelukkig op je werk en sta je met tegenzin op? Dan helpt een ikigai je om je leven nieuw leven in te blazen en een nieuwe koers te gaan varen. In plaats van teveel in je hoofd te zitten, ga je meer in verbinding zijn met je intuïtie om te voelen wat er bij je past. Het antwoord over wat je ikigai is, zit in je hart en niet in je hoofd. Anders blijft elke dag hetzelfde liedje, waarbij je telkens hetzelfde ontbijt neemt, de kinderen naar school brengt, thuis of op kantoor aan het werk gaat, snel tussendoor boodschappen doet en kookt, en ‘s avonds hangend op de bank de dag afsluit.

Dus als je nu vanuit een helikopterview uitzoomt en reflecterend naar de afgelopen dagen, weken, maanden of zelfs jaren kijkt, wat voel je dan? Blijdschap, enthousiasme, plezier of ambitie? Of meer teleurstelling, wanhoop, ongerustheid, verdriet, frustraties en stress? Kortom: ervaar je dat je nu al een gelukkig en betekenisvol leven leeft of liggen er groeikansen voor je om je geld, tijd en energie zinvoller te besteden voor meer levensenergie? 

Hoe kan ik mijn eigen ikigai ontdekken?

Het achterhalen van je ikigai kan weken, maanden of zelfs jarenlang duren. Dit zeggen we niet om je af te schrikken, maar juist om je verwachtingen bij te scheppen. Je onbewuste brein heeft een ander ritme. Antwoorden komen niet à la minute op je pad. Geef jezelf de tijd en vertrouw er op dat antwoorden op je pad komen, wanneer je er klaar voor bent.

Met een ikigai sta je stil bij vragen als:

• Wat wil ik meer gaan doen? 
• Wat wil ik minder gaan doen? 
• Waar wil ik mee stoppen? 
• Waar wil ik mee starten? 
• Waar wil ik mee doorgaan?

Met behulp van zingevingsvragen kan je je zelfkennis vergroten. Zelfliefde gaat gepaard met zelfkennis, want je kan niet van iemand houden die je niet kent. Het vinden van je ikigai doe je op basis van vragen rondom je passie, missie, beroep en roeping: 

Passie 

• Waar krijg je altijd energie van? Of wat kost je juist bakken met energie?
• Waar kan je uren over praten waarbij je de tijd vergeet en tijd voorbij vliegt?
• Waar besteed je met onvoorwaardelijke liefde je tijd en energie aan?

Missie 

• Wat gun je de wereld? Wat wil je creëren of oplossen?
• Wat zou je doen als tijd en geld geen rol spelen in je leven?
• Wat wil je bijdragen of veranderen in de wereld? Waar droom je over?

Roeping 

• Wat deed je als kind het liefst in je vrije tijd en in vakanties?
• Waar geef je nu de meeste aandacht aan, zowel in je privé als werk?
• Wat zijn je sterke kwaliteiten en talenten waarmee je van nature uitblinkt?

Beroep

• Waar kan en wil je je geld mee verdienen?
• Wat wilde je vroeger altijd worden en wat gaat je makkelijk af?
• Wat voelt niet aan als een ‘moetje’, maar eerder als een spel wat je wilt spelen?

Ikigai voorbeelden uit het dagelijks leven

Wetenschappelijk geluksonderzoeker Sonja Lyubomirsky heeft ontdek en aangetoond dat een ikigai bijdraagt aan je geluksbeleving en minder ziekteverzuim door stress vermindering. Dan Buettner van National Geographic is zelfs naar Okinawa [1] gereisd om te ervaren wat de impact van een ikigai is voor honderdjarige. Daar kwam hij een 102-jarige karateleraar tegen die graag tot zijn dood de Japanse vechtkunst wilt doorgeven aan de jongere generatie. Een 100-jarige bleef dagelijks vissen om haar familie van verse vis te voorzien om gezond te leven. Tot slot is voor een andere 102-jarige Japanse vrouw haar achter-achter-achter kleinkind de reden van bestaan. Stuk voor stuk inspirerende ikigai voorbeelden om zelfs op late leeftijd nog een steentje bij te dragen aan de samenleving! 

Bij Ruud Meulenberg Training & Coaching staan we ook met ruim 50 stress en burn-out coaches stil bij onze ikigai, want we willen stress en burn-out klachten voorkomen en oplossen. Beweging is niet voor niets een onmisbare pijler, want wandelen in de natuur draagt bij aan stressvermindering en je burn-out herstel. Zo zetten we letterlijk je in beweging om je leven weer op de rit te krijgen. In plaats van symptoombestrijding gaan we dieper in op je overtuigingen en gedragspatronen, want waardoor is je stress of burn-out ontstaan? En wat kan je doen qua voeding, slaap, ademhaling of energiemanagement om gezonde gewoontes aan te leren? Zo krijg je regie over je leven en kan je een beter leven leiden dan vóór je stress en burn-out klachten. Met meer tevredenheid, plezier en geluk!

Hoe kan ikigai me helpen tegen stress en burn-out?

Uit onderzoek naar de oorzaken van vroegtijdige veroudering blijkt stress een grote rol te spelen. Juist als je te maken hebt met fysieke, mentale of emotionele tegenslagen nemen je stresshormonen toe. Cortisol, adrenaline en noradrenaline komen vrij bij stress, die je zenuw- en immuuncellen activeren, waardoor je spieren zich gaan aanspannen. Dit zijn de grootste boosdoeners, want dan schiet je lichaam in één van de overlevingsmechanismen als vluchten, vechten of bevriezen. 

Dat de Westerse bevolking in een moordend tempo en onder een bijna continue competitieve druk leeft, helpt ook niet mee. Door hoge werkdruk, 24/7 bereikbaarheid en smartphone verslavingen blijft je lichaam alert en leef je op de automatische piloot. Met een ikigai doorbreek je gelukkig bewust ingesleten ongezonde patronen voor meer zingeving en werkgeluk. Het positieve gevolg van gedragsverandering is dat je je stress bewust beperkt, want je lichaam maakt meer de gelukshormonen serotonine, dopamine, endorfine en oxytocine aan. Dit is perfect voor je fysieke en mentale gezondheid, want je lichaam en geest zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en voelen door de gelukshormonen meer ontspanning en verzachting! 

Conclusie: waarom is het belangrijk om de tijd te nemen om je ikigai te vinden?

De ontdekkingsreis naar je ikigai is een betekenisvolle zoektocht naar wie je in essentie bent, want je bewandelt het pad van je hart om thuis te komen bij jezelf. Zo ga je meer in alignment leven met je intuïtie dat functioneert als je innerlijke kompas. Daardoor voel je meer de uitnodiging om meer tijd en energie vrij te maken voor je passie, missie, beroep en roeping om meer levensvreugde te voelen. Waar je ook staat in je leven, het verbinden en ontdekken van je ikigai is het grootste cadeau wat je jezelf kan geven, zodat je je eigen leven gaat leiden in plaats van dat je teveel trouw bent aan sociale verplichtingen en verwachtingen! 

Veelgestelde vragen

Bronnen

1. Wikipedia.org – Okinawa – gevonden op 2/01/2023
   Link naar pagina op wikipedia.org
2. Academia.edu – THE JAPANESE SECRET TO… – gevonden op 02/01/2023
   Bekijk het artikel hier.