Vitamine B12 maakt deel uit van het vitamine B-complex en wordt ook cobalamine genoemd. Vroeger dachten we men dat er maar één vitamine B was, maar dat is dus niet zo. Uiteindelijk bleek vitamine B uit meerdere actieve vitamines te bestaan. Het bestaat nu uit vitamines met elk hun eigen cijfer. Wat is een vitamine B12 tekort nu precies en wat zijn de gevolgen van een tekort voor onze gezond?
Wat is vitamine B12 en wat doet het?
Vitamine B12, of cobalamine, is een in water oplosbare voedingsstof die nodig is voor belangrijke lichaamsprocessen. De ideale hoeveelheid vitamine B12 is afhankelijk van verschillende factoren. Vooral van je geslacht en leeftijd en eventuele gezondheidsproblemen. Vitamine B12 speelt een hoofdrol in meerdere lichaamsprocessen. Daarom is het belangrijk om een vitamine B12 tekort op tijd te detecteren om je voorraden aan te vullen.
Vitamine B12 is in de eerste plaats nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen, voor de vorming van je DNA, voor een goede zenuwfunctie en een gezond metabolisme of stofwisseling. Beiden zijn nauw verbonden met je vetverbranding of vetopslag. Mensen met overgewicht die moeilijk of niet afvallen hebben vaak te maken met een tekort aan deze vitamine. Vitamine B12 is ook belangrijk voor het verminderen van de hoeveelheid homocysteïne. Een teveel aan dit aminozuur is een belangrijke oorzaak van chronische aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, beroerten en alzheimer. Vitamine B12 is tegelijk een belangrijke bron van energie.
Hoe kan een vitamine B12 tekort ontstaan?
Een tekort aan vitamine B12 kan op meerdere manieren ontstaan. Het moeilijk opnemen van deze vitamine is er één van. Maag- of darmproblemen zijn een belangrijke oorzaak van een moeilijke opname van deze belangrijke vitaminen. En ook sommige geneesmiddelen kunnen de opname van B12 bemoeilijken. Sommige bevolkingsgroepen hebben ook meer van deze vitamine nodig. Dat is in de eerste plaats het geval met vrouwen tijdens de zwangerschap of diegenen die borstvoeding geven. Andere bevolkingsgroepen die meer vitamine B12 nodig hebben zijn jonge kinderen, vegetariërs en veganisten. Je hoeveelheid vitamine B12 is ook afhankelijk van je leeftijd. Hoe ouder je wordt hoe minder vitamine B12 je zult omzetten in de actieve vorm van deze vitamine. Oorzaak hiervan is de verminderde aanmaak van maagzuur. Andere oorzaken van een tekort aan vitamine B12 zijn vooral:
- Een ongezond en eenzijdig eetpatroon met een tekort aan voedingsmiddelen met vitamine B12
- Het volgen van een vegetarisch of veganistisch dieet
- De ziekte van Crohn en coeliakie
- Medische ingrepen aan je spijsverteringskanaal
- Maagverkleiningen of darmresectie
- Een auto-immuun ziekte of infectie die de opname van deze vitamine belemmert
- Na het verwijderen van een deel van je dunne darm of bij een gebrekkige werking van je dunne darm
- Bij een tekort aan ijzer en- of foliumzuur de opname van B12 vermindert
- Medicijnen tegen maagzuur, brandend maagzuur of reflux
- Het slikken van metformine om diabetes beter onder controle te houden
Wat zijn de symptomen van een vitamine B12 tekort?
Om iets aan je vitamine B12 tekort te doen is het belangrijk om dit tijdig te herkennen. Zo kan je lever een hoeveelheid vitamine B12 opslaan. Dat zorgt ervoor dat een tekort vitamine B12 tekort niet onmiddellijk wordt opgemerkt. De symptomen van een vitamine B12 tekort worden pas ervaren wanneer je voorraad B12 volledig is opgebruikt. Dat kan maanden tot zelfs een jaar duren. Een langdurig tekort aan vitamine B12 kan leiden tot ernstige klachten zoals vermoeidheid, een algemeen gevoel van moeheid en zwakte, een bleke huidskleur en concentratieproblemen. Je herkent een vitamine B12 tekort aan deze veel voorkomende symptomen, zoals:
- Bloedarmoede
- Vermoeidheid
- Een tekort aan energie
- Hartkloppingen
- Oorsuizen
- Tinteligen, vooral in je vingers
- Geheugenverlies en concentratieproblemen
- Slechte coördinatie
- Spierzwakte, vooral in je benen
- Een sterk verminderd gevoel in je vingers en je voeten
- Ongecontroleerde bewegingen
- Evenwichtsstoornissen
- Gevoel van algemene zwakte
- Kortademigheid
- Duizeligheid
- Flauwvallen of het gevoel ervan
- Overmatig transpireren
- Plotse en hevige hoofdpijn
De link tussen een vitamine B12 tekort en stress
Een vitamine B12 tekort heeft meerdere oorzaken. Een relatief veel voorkomende oorzaak van zo een vitaminetekort waar weinig rekening mee gehouden wordt is stress. Toch komt stress als oorzaak van een vitamine B12 tekort veel meer voor dan je denkt. Heb je regelmatig last van stress? Laat dan zeker je concentratie aan deze vitamine controleren. Dat kan makkelijk met een eenvoudige bloedafname door je vertrouwde huisarts. Stress is schadelijk voor je gezondheid. Het is dus belangrijk om stress zoveel mogelijk te verhinderen en onder controle te houden. Dat doe je door regelmatig te ontspannen, voldoende rustpauzes in te lassen en zeker door voldoende te slapen. Die hoeveelheid slaap hangt van verschillende factoren af, en verschilt dus van persoon tot persoon. Terwijl de ene niet genoeg kan slapen, heeft de andere genoeg aan drie uur slaap. In het algemeen wordt acht uur slapen als ideaal aanzien.
Hoe kunnen wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland en zeer ervaren in het oplossen van stress en burn-out klachten.
Stress vraagt veel van je lichaam. Met het ontwikkelen van stress verweren we ons of vluchten bij dreigend gevaar. Dit verdedigingsproces spant onze spieren strakker aan, verhoogd onze alertheid en legt ons spijsverteringskanaal stil. Dat veroorzaakt vaak ernstige maag- en darmklachten, overmatig zweten, en hartkloppingen. Het onder controle houden van stress vraagt veel energie, wat je risico op een vitamine B12 tekort sterk verhoogt. Omdat we meer energie nodig hebben dan gebruikelijk, wordt er ook meer vitamine B12 verbruikt. Stress gaat ook vaak samen met een verminderde eetlust, waardoor de kans op B12 inname verkleint. Wanneer we aan stress worden blootgesteld gaat er meer B12 verloren. Tegelijk nemen we minder vitamine B12 in omdat we weinig of niets eten. Vooral chronische stress en een burn-out vergroten de kans op B12 tekort.
Wat kan ik doen om van mijn vitamine B12 aan te vullen?
Gelukkig maken we zelf ook een hoeveelheid vitamine B12 aan. Bij een tijdelijk vitamine B12 tekort wordt deze hoeveelheid aangesproken. Gelukkig ontstaan er pas klachten na een aanhoudende periode met een vitamine B12 tekort. En dat is vaak pas na enkele maanden of na één jaar het geval. Een vitamine B12 tekort wordt in de eerste plaats veroorzaakt door een ongezonde of eenzijdige voeding. We vinden vitamine B12 voornamelijk in voeding van dierlijke oorsprong, vooral in vlees, vis, schaal- en schelpdieren, zuivelproducten en in eieren. Het wordt ook toegevoegd aan sommige verwerkte voedingsmiddelen, zoals granen (brood) en aan zuivelproducten zoals melk.
Omdat we in staat zijn B12 voor meerdere jaren op te slaan, is een ernstig B12 tekort relatief zeldzaam. Onderzoek bracht intussen aan het licht dat tot 30 procent van onze bevolking met een vitamine B12 tekort kampt. Na verloop van tijd kan een B12 tekort leiden tot klachten zoals bloedarmoede, zenuwschade en vermoeidheid. Vegetariërs of veganisten vullen hun concentratie aan vitamine B12 aan door het dagelijks slikken van een natuurlijk voedingssupplement met een hoog gehalte aan B12.
Voeding rijk aan vitamine B12
De makkelijkste manier om voldoende B12 binnen te krijgen is het eten van voeding met relatief veel van deze vitamine, zoals:
- Vlees: vooral kip, kalkoen, rundvlees, biefstuk en rosbief, lever en leverworst
- Orgaanvlees: lever, niertjes en hersenen
- Vis, met een voorkeur voor vette vis: zoals wilde zalm, tonijn, paling, schol, schelvis, heilbot, tarbot, dorade, makreel, sardienen, sport, haring, ansjovis, forel, kabeljauw, koolvis
- Schaal- en scheldieren: voornamelijk mosselen, oesters, krab en garnalen
- Zuivel en zuivelproducten: magere yoghurt, Griekse yoghurt, skyr, kwark, volle en rauwe melk
- Eieren
- Kaas (+48), mozzarella en camembert
- Soja: tofu, tempeh en sojabonen
- Nori: Japans zeewier
- Kaviaar
- Gedroogd zeewier, algen, kelp, spirulina en chlorella
Vitamine B 12 komt dus ook in kleine hoeveelheden voor in voeding van plantaardige oorsprong. De meerderheid hiervan is een niet actieve variant die we moeilijk of niet opnemen. Sommigen maken vitamine B12 aan in hun dikke darm, maar die nemen we niet op. Het is daarom belangrijk dat we vitamine B12 via onze voeding binnenkrijgen. Dieren nemen de vitamine B12 die wordt gemaakt namelijk wél op, waardoor het in hun vlees, eieren en melk terecht komt.
Injecties met vitamine B 12
De hoeveelheid vitamine B12 in onze voeding is meestal te klein om tekorten volledig aan te vullen. Dat kan wél met een combinatie van gezonde, evenwichtige en gevarieerde voeding met vitamine B12-injecties en- of met een natuurlijk voedingssupplement met een hoge B12.
Kun je ook teveel vitamine B12 binnen krijgen?
Een teveel aan vitamine B12 zorgt voor weinig of geen klachten. Ons lichaam zorgt er zelf voor dat we niet teveel vitamine B12 uit ons maag-darmkanaal opnemen.
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is simpelweg ontzettend lastig. De coaches van Meulenberg Training & Coaching begrijpen precies wat je doormaakt en weten hoe zwaar het kan zijn. Ze hebben dit vaak zelf meegemaakt! Met hun jarenlange ervaring en expertise staan ze klaar om jou stap voor stap te helpen aan een volledig herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching en verzuimtraining heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Burn-out coaching
Stress coaching
Online coaching
Verzuimtrainingen
Veelgestelde vragen
Bronnen
- Thuisarts.nl – Ik heb misschien te weinig vitamine B12 – gevonden op 08-04-2022
https://www.thuisarts.nl/vitamine-b12/ik-heb-misschien-te-weinig-vitamine-b12 - Voedingscentrum.nl – Vitamine B12 (cobalamine) – gevonden op 08-04-2022
https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vitamine-b12.aspx - vitamine-info.nl – Vitamine B12 – gevonden op 08-04-2022
https://www.vitamine-info.nl/alle-vitamines-en-mineralen-op-een-rij/vitamine-b12 - stichtingb12tekort.nl – Klachten van een vitamine B12 tekort – gevonden op 08-04-2022
https://stichtingb12tekort.nl/klachten-van-een-vitamine-b12-tekort
Hoeveel mg is een ug?
1 ug is 0,001 mg