Hartklachten en hartkloppingen door stress

In dit artikel laten we zien wanneer hartklachten door stress gevaarlijk worden, hoe je deze hartklachten kunt herkennen en wat je aan hartklachten door stress kunt doen.

Symptomen hart en stress

Iedereen voelt stress op verschillende manieren en reageert er anders op. Hoeveel stress je ervaart en je reactie daarop bepaalt het risico op een groot scala aan gezondheidsproblemen. Daarom is het erg belangrijk om te weten wat je aan stress kunt doen. Wanneer je blootgesteld wordt aan overmatige stress, dan kan het bijdragen aan allerlei gezondheidsproblemen, van hoge bloeddruk of hypertensie tot astma en zweren, alsook het prikkelbare darmsyndroom.

Hart- en vaatziekten zijn wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaak. Stress kan van invloed zijn op factoren die het risico op hart- en vaatziekten verhogen: hoge bloeddruk, cholesterol, roken, te weinig beweging en te veel eten. Als reactie op stress kan je geconfronteerd worden met hoofdpijn, rugpijn of buikpijn. Stress kan ook je energie verlagen, je slapeloosheid bezorgen en je je humeurig, vergeetachtig en onbeheersbaar laten voelen.

Wat gebeurt er in een stressvolle situatie?

Een stressvolle situatie veroorzaakt een reeks gebeurtenissen. Je lichaam maakt adrenaline vrij, een hormoon dat tijdelijk je ademhaling en hartslag versnelt en je bloeddruk verhoogt. Deze reacties bereiden je voor om met de situatie om te gaan: de vecht-of-vlucht-reactie.

Wanneer stress constant is, blijft je lichaam dagen- of zelfs wekenlang in een hoge versnelling. Chronische stress kan ertoe leiden dat sommige mensen te veel alcohol gaan drinken, waardoor hun bloeddruk kan stijgen en de slagaderwanden kunnen worden beschadigd.

Steken in hart door stress

De meeste mensen voelen zich van tijd tot tijd ongerust, angstig of nerveus en dat is normaal. Het zijn typische reacties op atypische momenten in het dagelijks leven. Pijn op de borst is soms een symptoom van angst en stress. Het voelt aan als steken in je hart en kan vanwege het mogelijke verband met een hartaanval en andere hartaandoeningen reden tot bezorgdheid geven.

Angst- en stresssymptomen verschillen van persoon tot persoon en kunnen er op sommige dagen ook heel anders uitzien. Ze presenteren zich op verschillende manieren en dat bemoeilijkt het opsporen of begrijpen van de symptomen. Tot de symptomen behoren:

• Een scherpe, stekende pijn in je hart
• Aanhoudende pijn op de borst
• Een ongewone spiertrekking of spasme in de borst
• Brandend, gevoelloos of doffe pijn
• Stekende druk
• Spanning op de borst of benauwdheid

Komt er uit medisch onderzoek niks? Maar heb je wel pijn op de borst? Wellicht dat stress de boosdoener is!

Doe dan wat aan je stress: preventieve burn-out coaching

Oorzaken last van het hart door stress

Stress kan worden veroorzaakt door een fysieke of emotionele verandering, of door een verandering in je omgeving waarvoor je je moet aanpassen of waarop je moet reageren. Dingen die je gestrest doen voelen, worden ‘stressoren’ genoemd. Stressoren kunnen kleine problemen zijn, belangrijke veranderingen van levensstijl of een combinatie van beide. Stressoren in je leven identificeren en de spanning die ze veroorzaken, zijn essentieel om stress te kunnen beheersen.

Enkele veel voorkomende stressoren zijn:

• Ziekte, persoonlijk of van een familielid of vriend.
• Dood van een vriend(in) of geliefde.
• Problemen in een persoonlijke relatie.
• Overbelasting op het werk.
• Werkloosheid.
• Zwangerschap.
• Verhuizing.
• Dagelijkse beslommeringen.
• Financiële zorgen.

Hartkloppingen door stress

Het menselijk hart slaat 2,5 miljard keer in de loop van een normaal menselijk leven. Je bent je zelden bewust van deze spier in actie, terwijl het rustig bloed door zijn kamers slingert. Maar soms komt er een zwaar gebons van de linkerkant van je borst uit. Het betekent slechts dat je nerveus of opgewonden bent. Of het kan een signaal zijn van atriale fibrillatie.

Er zijn vier kamers in je hart: de rechter en linker boezems en ventrikels. De bovenste kamers, de atria, ontvangen bloed dat terugkeert uit je lichaam en longen. Wanneer het elektrische systeem in de boezems defect raakt, veroorzaakt het symptomen die aanvoelen als fladderen en soms bonzen, die ook wel hartkloppingen worden genoemd. Deze onregelmatige hartslag wordt atriale fibrillatie genoemd.

Raar gevoel in de hartstreek

Hartkloppingen geven je een vreemd gevoel in de hartstreek, alsof iets ondenifieerbaars verkeerd is in je borst. Je kunt een milde sensatie ervaren of je kunt je plotseling realiseren dat je hart een slag heeft overgeslagen. Het kan lijken alsof er iets onwezenlijks gebeurt in je lichaam. Alsof je aan het trainen bent en je niet kunt ademen. Maar hartkloppingen kunnen ook subtiel zijn. Ze kunnen aanvoelen als vlinders.

Als je je hart zou kunnen zien op het moment van je atriale fibrillatie, zal die spier je misschien meer aan een nerveus konijn herinneren dan aan de sterke, zelfverzekerde leeuw die hij normaal gesproken is. De vier kamers van het hart werken doorgaans 60 tot 100 keer per minuut in een soepele coördinatie om het bloed door je lichaam te laten circuleren. De bovenste atria en de onderste ventrikels voeren een ballet uit om efficiënt te knijpen voor de bloedstroom.

Kortademigheid en pijn

Naast hartkloppingen of een raar gevoel in de hartstreek kunnen je atria je ook andere signalen doorgeven. Deze omvatten kortademigheid en pijn op de borst, maar ook een moe gevoel, duizeligheid, flauw vallen, een gevoel van zwakte en verwardheid. Als je deze symptomen ervaart, neem dan zo snel mogelijk contact op met je arts.

Harkloppingen kunnen een symptoom zijn van burn-out. Lees in ons uitgebreide E-book of je meer van deze symptomen herkent:

E-book: Symptomen burn-out

Stress en hartklachten

Stress is een normaal onderdeel van het leven. Maar als het onbeheersbaar wordt, kan stress leiden tot emotionele, psychologische en zelfs fysieke problemen, waaronder hartziekte, hoge bloeddruk, pijn op de borst, of onregelmatige hartslag.

Medische onderzoekers weten nog niet precies hoe stress het risico op hartaandoeningen verhoogt. Stress zelf kan een risicofactor zijn, of het kan zijn dat hoge niveaus van stress andere risicofactoren (zoals hoge cholesterol of hoge bloeddruk) verergeren. Als je bijvoorbeeld stress ondervindt, stijgt je bloeddruk, kun je te veel eten, ga je minder sporten en ben je meer geneigd om te roken.

Stress kan een risicofactor zijn voor hartaandoeningen omdat chronische stress je lichaam blootstelt aan ongezonde, aanhoudend verhoogde niveaus van stresshormonen zoals adrenaline en cortisol. Studies koppelen stress ook aan veranderingen in de manier waarop je bloedstolling plaatsvindt, wat het risico op een hartaanval verhoogt.

Oververmoeid en hartkloppingen

Een onregelmatige polsslag, een onrustig gevoel in de borst, vaak beschrijven mensen hun hartkloppingen als “mijn hart stopt”. Ook een gevoel van een sterke polsslag door de borst, hoofd en nek kan worden omschreven als hartkloppingen.

Soms kunnen hartkloppingen op ongebruikelijke manieren worden waargenomen, waaronder een algemeen gevoel van onbehagen. In zeldzame gevallen worden hartkloppingen geassocieerd met duizeligheid of zelfs verlies van bewustzijn. Vaak treden hartkloppingen op zonder een duidelijke precipiterende factor, hoewel oververmoeidheid, stress en gebrek aan slaap ook hartkloppingen veroorzaken of verergeren.

Oververmoeidheid, de hele tijd een moe gevoel hebben en moeite hebben met alledaagse activiteiten, zoals winkelen, traplopen, boodschappen doen of wandelen. Dat zou er op kunnen wijzen dat het hart niet genoeg bloed kan pompen om aan de behoeften van je lichaamsweefsels te voldoen. Schakel in geval van twijfel altijd je arts in.

Wakker worden met snel kloppend hart

Stel je voor dat je je ’s morgens uitstrekt, opstaat uit je bed en plotseling beseft dat je je hart in je borstkas kunt voelen bonzen. Het is beangstigend om wakker te worden, met een snel kloppend hart, dat een slag overslaat of aanvoelt alsof hij fladdert.

De kans is groot dat je meteen zult proberen te achterhalen wat de snelle hartslag veroorzaakt, en een mogelijke oorzaak kan zijn obstructieve slaapapneu. Slaapapneu is een aandoening waarvan je misschien niet weet dat je het hebt, maar die toch ernstige hartproblemen kan veroorzaken. Onderzoek heeft aangetoond dat slaapapneu het risico kan verhogen van het ontwikkelen van één gemeenschappelijke hartaandoening: atriale fibrillatie.

Komen jouw hartklachten of hartkloppingen door een burn-out?

Heb je een uitgebreid medisch onderzoek gehad waar niks uitgekomen is?

Blijf je klachten houden en ben je over-over-vermoeid?

Coaching bij burn-out

Te snel of abrupt ontwaakproces

Wakker worden met een snel kloppend hart kan soms ook worden veroorzaakt door een te snel of te abrupt ontwaakproces. Met een relatief snelle hartslag wordt bedoeld een snelle toename van de normale rusthartslag tijdens de ontwaaktoestand. Tijdens de slaap is de rusthartslag in de niet-REM-fase veel lager.

Bij een absoluut snelle hartslag wordt begrepen een abrupte toename tot een niveau dat niet fysiologisch acceptabel is, bijvoorbeeld 60-100 BPM. Het kan een teken zijn van een onderliggende ziekte. Een niet-fysiologische hartslag kan worden veroorzaakt door problemen in het hart zelf of ergens anders in het lichaam.

Oorzaken van een snel kloppend hart

Andere redenen waardoor het hart te snel kan kloppen zijn:

• Spanning
• Angst
• Depressie
• Sinusaritmie paroxismen
• Je wordt wakker voordat je een nieuwe dosis bètablokkers gebruikt
• Sommige onontdekte hartproblemen
• Schildklierproblemen
• Fysieke overbelasting de vorige dag
• Een verzwakt hart
• Problemen met adrenaline en noradrenaline
• Catecholamines (chemische verbindingen die zijnafgeleid van het aminozuur
  tyrosine)
• Verhoogde temperatuur
• Nierziekte
• Lage waterniveaus in het lichaam.

Trage hartslag door stress

Bijna iedereen die in angst verkeert heeft op een bepaald moment last van een snelle hartslag. Een snelle hartslag is een zeer vaak voorkomend angstsymptoom, en één die in ernstige gevallen ervoor zorgt dat veel mensen zich zorgen maken over de gezondheid van hun hart. Eén van de eerste stappen op weg naar het behandelen van angst is leren om niet overdreven te reageren op een verhoogde hartslag, omdat de stress van overreageren het probleem kan verergeren.

Wat velen zich misschien niet realiseren, is dat angst de hartslag ook kan doen vertragen. Het is niet zo gebruikelijk, maar komt wel voor. De redenen van een trage hartslag in het geval van angst zijn niet helemaal duidelijk. Hier zijn echter enkele mogelijke oorzaken:

Vermoeidheid

Angst kan aanzienlijke vermoeidheid veroorzaken. Leven met angst kan enorm moeilijk zijn en voert vaak energie weg uit lichaam en geest. Om deze reden kunnen mensen met angst een hartslag in rust ervaren die lager is dan normaal.

Te weinig beweging.

Soms doen angstige mensen aan te weinig beweging. Dit kan een gevolg zijn van vermoeidheid of – in het geval van sociale angst – een verminderd verlangen om het huis te verlaten en in contact te komen met anderen. Langdurig inactief zijn kan echter leiden tot een lagere rusthartslag, omdat het lichaam zich aanpast aan zo’n lage algemene activiteit.

Onjuiste waarneming.

Soms interpreteren mensen hun hartslag onterecht als vertraagd. Zij hebben helemaal geen onregelmatige hartslag en zijn eenvoudigweg (vanwege hun angst) geneigd te denken dat er iets niet klopt.

Het zou onderdeel kunnen zijn van Hypochondrie

Medische aandoeningen.

Er zijn enkele medische aandoeningen die mogelijk ook verband houden met een verlaagde hartslag. Praat met je arts over bijvoorbeeld hypothyreoïdie. Hypothyreoïdie is een aandoening die vaak leidt tot angst- en paniekaanvallen en die verband kunnen houden met een lage hartslag.

Pijn in de hartstreek

Pijn in de hartstreek kan door veel verschillende aandoeningen worden veroorzaakt. In sommige gevallen kan het een teken zijn van een levensbedreigende hartaandoening. In andere gevallen kan pijn in de hartstreek het gevolg zijn van een probleem met andere organen, zoals je longen.

Zelfs de kleinste steek van pijn in de hartstreek moet altijd worden gecontroleerd om er zeker van te zijn dat het geen teken is van een ernstige gezondheidstoestand. Deze pijn kan voor iedereen anders aanvoelen en kan worden omschreven als scherp, dof, pijnlijk, verpletterend of brandend. Het kan variëren van zeer mild tot ernstig, kan komen en gaan en kan erger zijn tijdens of na de activiteit. Pijn in de hartstreek kan zich ook verspreiden van je borst naar je nek, kaak, armen, schouders of rug.

Hartkloppingen of burn-out? Lees het in ons e-book: Symptomen burn-out

Kenmerken pijn in de hartstreek

Pijn in de hartstreek is een veel voorkomend symptoom van vele hartproblemen, waaronder:

• Coronaire hartziekte, die optreedt wanneer cholesterol zich in toenemende mate aan de wanden van je bloedvaten vasthecht. Dit kan je slagaders verkleinen of zelfs volledig blokkeren, waardoor je risico op een hartaanval of beroerte toeneemt.
• Hartaanval, die optreedt wanneer het bloed naar je hart stroomt en de cellen het bloed en de zuurstof die ze nodig hebben niet kunnen pompen. Als je denkt dat jij of iemand anders een hartaanval krijgt, schakel dan meteen medische hulp in.
• Hartritmestoornissen, waarbij je hart te snel, te langzaam of op een onregelmatige manier klopt. Hartklepproblemen kunnen optreden wanneer je hartkleppen smal worden of lekken. Aortadissectie is een potentieel levensbedreigende aandoening die optreedt wanneer de wand van je aorta scheurt. Plotselinge, scherpe pijn in de hartstreek is een veel voorkomend symptoom van deze aandoening.

Trillen en zweten door hartkloppingen

Oorzaken van hartkloppingen zijn onder andere bepaalde geneesmiddelen, hormonale veranderingen, hartritmestoornissen en andere medische aandoeningen. Zware training, onvoldoende slaap, dranken met cafeïne, zoals koffie, thee en energiedranken, alcohol, roken, illegale drugs (cocaïne, heroïne, amfetaminen, ecstasy en cannabis) en gekruid eten kunnen ook voor hartkloppingen zorgen.

Hartkloppingen worden ook vaak veroorzaakt door emoties of psychische problemen, zoals opwinding of nervositeit, stress of angst en paniekaanvallen. Ademhalingsoefeningen kunnen helpen als je gestrest, angstig of paniekerig bent.

Je hoeft je huisarts niet in te schakelen als de hartkloppingen snel voorbijgaan en slechts af en toe voorkomen. Ze worden waarschijnlijk niet veroorzaakt door een ernstig probleem en hebben waarschijnlijk geen behandeling nodig. Maar het is zeker een goed idee om contact op te nemen met je huisarts als:

• de hartkloppingen lang duren, niet beter of erger worden
• je een geschiedenis hebt van hartproblemen
• je je zorgen maakt over de hartkloppingen.

Lees ook: veel zweten door stress

Hartklachten door stress of toch een serieuzer probleem?

Wanneer is een stekend gevoel in het hart ernstig? Dat doffe brandende gevoel in je borst lijkt niet weg te gaan, en voelt zelfs aan alsof het erger wordt. Is het een hartaanval of iets anders?

Het is een vervelende vraag, één waarmee miljoenen mensen – en hun artsen – elk jaar weer worden geconfronteerd. Een stekend gevoel in het hart kan – naast hartaanval – voortkomen uit tientallen aandoeningen, van pancreatitis tot longontsteking of paniekaanval.

Van de miljoenen mensen die zich jaarlijks op de spoedeisende hulpafdelingen van een ziekenhuis aanmelden met een stekend gevoel in het hart, heeft slechts een deel te maken met een hartaanval of een waarschuwing dat er binnenkort een hartaanval kan plaatsvinden. Enkelen hebben een ander potentieel levensbedreigend probleem, zoals longembolie (een bloedstolsel in de longen) of aortadissectie (een scheur in de binnenlaag van de aorta).

Sommigen ervaren “normale” angina, die optreedt wanneer een deel van het hart niet zoveel zuurstofrijk bloed krijgt als nodig is tijdens perioden van fysieke inspanning of emotionele stress. De meesten van hen hadden echter een aandoening die geen verband hield met het hart of de bloedvaten.

Wanneer naar een arts met hartklachten?

Een stekend gevoel in het hart is slechts één van de mogelijke tekenen van een dreigende hartaanval. In onderstaande gevallen moet je zeker de arts inschakelen:

Ongemakkelijke druk

Ongemakkelijke druk, knijpend gevoel, volheid, brandend gevoel, benauwdheid of pijn in het midden van de borstkas

Pijn

Pijn, gevoelloosheid, knijpen, prikkeling of andere ongemakkelijke gevoelens
in een of beide armen, de rug, nek, kaak of maag

Lichamelijke klachten

• Kortademigheid
• Plotselinge misselijkheid of braken
• Duizeligheid
• Ongebruikelijke vermoeidheid
• Koud zweet
• Plotselinge zwaarte, zwakte of pijn in één of beide armen.

Gerelateerde artikelen

In onze kennisbank over stress vind je talloze artikelen die je op weg helpen.

• Symptomen burnout
• Hartcoherentie tegen stress

Hulp bij burn-out en stress

Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!

Bekijk ons aanbod voor:

• Stress coaching
• Burn out coaching
• Ondernemerscoaching