Emotionele pijn is een essentieel maar vaak vermeden aspect van burn-out en chronische stress. Een burn-out ontstaat vaak doordat je niet kunt omarmen wie je diep van binnen bent, en daardoor geen controle (grip) over je leven hebt. Het gevolg is een gebrek aan autonomie wat leidt tot de uitputting die bij burn-out optreedt. In een herstelproces zoeken veel mensen naar praktische oplossingen als meer rust, beweging, voeding en ademhaling, maar wordt de emotionele pijn vaak genegeerd, terwijl dit juist de diepere oorzaak van een burn-out is.
In dit artikel leggen we uit waarom mensen emotionele pijn bij burn-out vermijden en welke gevolgen dit heeft voor het herstelproces van stress en burn-out.
Wat is emotionele pijn?
Emotionele pijn is het psychologische of innerlijke lijden dat voortkomt uit negatieve emoties zoals verdriet, angst, frustratie, schuldgevoel of verlies.
In het geval van burn-out voel je emotionele pijn als het gevoel vast te zitten in een situatie waarin je je niet gehoord, gewaardeerd of gerespecteerd voelt. In de context van burn-out ontstaat emotionele pijn vaak doordat je je niet jezelf kan zijn en het gevoel hebt dat je identiteit of autonomie onder druk staat.
Het is belangrijk te begrijpen dat emotionele pijn net zo’n grote invloed op je leven kan hebben als fysieke pijn, en soms zelfs langduriger en complexer, omdat het diep geworteld kan zijn in je zelfbeeld en levensomstandigheden.
Hoe voelt emotionele pijn?
Emotionele pijn kan zich op verschillende manieren uiten, afhankelijk van de persoon en de situatie.
Het kan aanvoelen als een allesoverheersend gevoel van leegte, verdriet of wanhoop. Sommige mensen beschrijven het als een gevoel van “zwaar zijn” of alsof ze vastzitten in een donkere, benauwde ruimte.
Wanneer je diep in je burn-out zit, kan emotionele pijn zich uiten in gevoelens van intense vermoeidheid, machteloosheid en frustratie. Vaak gaat deze pijn gepaard met fysieke symptomen, zoals spierspanning, hoofdpijn of slapeloosheid. Dit komt doordat de emotionele pijn het stresssysteem in het lichaam activeert, wat de fysieke klachten verergert. Wanneer je een diepe emotionele pijn hebt, kun je moeite hebben om de dag door te komen, omdat de pijn allesomvattend is en hun vermogen om te functioneren ernstig beïnvloedt.
De emotionele pijn achter burn-out.
1. Angst voor het onbekende
Een van de grootste obstakels bij het confronteren van emotionele pijn is de angst voor het onbekende. Onderzoek toont aan dat mensen die lijden aan burn-out vaak gevoelens van onzekerheid en machteloosheid ervaren (Maslach & Leiter, 2016) [1]. Deze angst houdt hen tegen om stappen te zetten richting herstel. Het onbekende is beangstigend omdat het geen duidelijke route biedt; mensen zijn bang voor wat ze zullen tegenkomen als ze zich openstellen voor hun diepere pijnlijke gevoelens, zoals falen, verlies van status of identiteit.
2. Overweldiging door intense emoties
Psychologische studies hebben aangetoond dat mensen vaak emotionele vermijding gebruiken om zichzelf te beschermen tegen overweldigende gevoelens (Hayes, 2004) [2]. In het geval van burn-out kan de combinatie van stress, vermoeidheid en emotionele uitputting zo intens zijn dat het ondragelijk lijkt om deze emoties te ervaren. Deze overweldiging leidt vaak tot vermijding, wat de burn-out alleen maar versterkt.
Weten of jouw symptomen bij
een burn-out horen?
Ontdek aan de hand van de gratis test of je een burn-out hebt. Binnen een kwartier weet je of een burn-out bij jou op de loer ligt.
Ontvang direct praktische tips
van een ervaren coach in je inbox.
3. Cognitieve vermijding: een vicieuze cirkel
Volgens de theorie van cognitieve vermijding proberen mensen actief stressvolle situaties of pijnlijke emoties te vermijden door zich op externe zaken te richten, zoals werk of verantwoordelijkheden (Brosschot, Gerin, & Thayer, 2006) [3]. Dit verklaart waarom veel mensen in een burn-out fase overwerken in plaats van te rusten: ze blijven zichzelf afleiden om niet geconfronteerd te worden met hun innerlijke pijn. Op de lange termijn zorgt deze vermijding ervoor dat de emotionele pijn niet wordt verwerkt, wat leidt tot meer stress en uitputting.
4. Sociale stigma rond mentale gezondheid
Burn-out wordt nog steeds niet altijd serieus genomen, vooral in werkomgevingen waar prestaties belangrijk zijn. Veel mensen vermijden het zoeken van hulp vanwege het stigma rondom mentale gezondheid (Corrigan & Watson, 2002) [4]. Ze zijn bang om als zwak of onprofessioneel gezien te worden, wat de sociale druk vergroot om hun burn-out te verbergen. Dit stigma weerhoudt hen ervan om openlijk te praten over hun problemen en hun emotionele pijn aan te pakken.
5. Perceptie van falen: de valkuil van perfectionisme
Een belangrijke oorzaak van burn-out is perfectionisme, wat kan leiden tot de overtuiging dat het toegeven van pijn gelijkstaat aan falen (Flett & Hewitt, 2002) [5]. Voor mensen die een hoge standaard voor zichzelf hebben, kan het moeilijk zijn om te erkennen dat ze de controle kwijt zijn. Ze zien hun burn-out als een persoonlijke tekortkoming in plaats van als een gevolg van langdurige stress en een gebrek aan autonomie. Dit versterkt hun neiging om pijn te vermijden, uit angst dat ze nog meer zullen falen als ze toegeven dat ze kwetsbaar zijn.
6. Verdringing en onderdrukking: kortetermijnoplossingen met langetermijngevolgen
Emotionele pijn verdringen lijkt op korte termijn misschien een effectieve oplossing, maar op de lange termijn kan het leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Onderzoek toont aan dat het onderdrukken van emoties kan leiden tot verhoogde stressniveaus en een verzwakt immuunsysteem (Pennebaker & Beall, 1986) [6]. Mensen met burn-out hebben vaak de neiging om hun emoties te onderdrukken, wat je herstel bemoeilijkt. Verdringing zorgt ervoor dat je blijft vastzitten in dezelfde stressvolle patronen die je in eerste instantie tot burn-out hebben geleid.
7. Misvattingen over herstel: het probleem lost zich niet vanzelf op
Veel mensen geloven ten onrechte dat burn-out vanzelf zal verdwijnen als ze maar genoeg rust nemen of de situatie vermijden (Schaufeli et al., 2009) [7]. Deze passieve benadering kan echter averechts werken. Burn-out wordt vaak veroorzaakt door diepere, structurele problemen, zoals een gebrek aan autonomie en het gevoel niet zichzelf te kunnen zijn. Zonder professionele hulp en een actieve aanpak blijven de onderliggende oorzaken onopgelost, waardoor de kans groot is dat de symptomen terugkeren en je in burn-out 2, 3 of zelfs nummer 4 terechtkomt.
Kunnen wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland en zeer ervaren in het oplossen van stress en burn-out klachten.
8. Gebrek aan autonomie en copingvaardigheden
De kern van burn-out is het gevoel van machteloosheid en het niet kunnen zijn wie je bent in je werk of leven (Maslach & Leiter, 2016) [1]. Dit gebrek aan autonomie maakt het moeilijk om de emotionele pijn aan te pakken. Mensen hebben vaak niet de juiste copingvaardigheden om met hun emoties en stress om te gaan, waardoor ze in dezelfde destructieve patronen blijven hangen. Het ontwikkelen van gezonde copingmechanismen en het herstellen van autonomie zijn cruciaal om uit een burn-out te komen.
Hoe laat je emotionele pijn los?
Emotionele pijn loslaten begint met het erkennen en accepteren van je gevoelens, in plaats van ze te vermijden of te onderdrukken. Dit proces kan echter moeilijk zijn zonder de juiste begeleiding. Bij Meulenberg Training & Coaching helpen onze burn-out coaches je om deze pijn stap voor stap te doorgronden en te verwerken.
Samen werken we aan het herstellen van jouw identiteit en daarmee de autonomie in je leven en het opbouwen van gezonde copingmechanismen, zodat je niet alleen de emotionele pijn los kunt laten, maar ook sterker en veerkrachtiger uit de burn-out komt.
Omgaan met emotionele pijn: Herstel begint met hulp zoeken
Het vermijden van emotionele pijn verlengt het burn-outproces en zorgt ervoor dat de onderliggende problemen niet worden aangepakt. De eerste stap naar herstel is het erkennen van deze pijn en het zoeken naar professionele begeleiding. Bij Meulenberg Training & Coaching begrijpen we hoe moeilijk het kan zijn om deze stap te zetten, maar we staan klaar om je te helpen. Onze burn-out coaches bieden niet alleen de nodige begeleiding, maar werken ook samen met jou om autonomie terug te vinden in je werk en leven.
Je hoeft deze weg niet alleen te bewandelen. Neem vandaag nog contact op met een van onze ervaren burn-out coaches en zet de eerste stap naar een gezonder en gelukkiger leven.
Gerichte hulp bij burn-out en stress
Of je nu middenin een burn-out zit, overspannen bent, last hebt van hevige stress, of als werkgever langdurig verzuim wilt verminderen als gevolg van stress, we snappen dat dit een behoorlijke struggle is. Het proces kan behoorlijk lastig, tijdrovend en frustrerend zijn.
Maar je hoeft het niet alleen te doen!
Wij van Meulenberg Training & Coaching begrijpen jouw situatie. We hebben het zelf ook meegemaakt op zowel persoonlijk als zakelijk vlak. Je vindt daarom begrip, warmte, medegevoel, maar ook een praktische, gedegen aanpak naar een toekomst met energie, plezier en voldoening.
Zoals onze klanten zeggen: Van het resultaat van onze aanpak heb je je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Burn-out coaching
Stress coaching
Online coaching
Verzuimtrainingen
Veelgestelde vragen
Referenties
- Scirp.org – Understanding the Burnout Experience: Recent Research and Its Implications for Psychiatry – Gevonden op 12/12/2024
Link naar de pagina op scirp.org - Pubmed.ncbi.nlm.nih.gov – Acceptance and Commitment Therapy, Relational Frame Theory, and the Third Wave of Behavioral and Cognitive Therapies – Republished Article – Gevonden op 12/12/2024
Link naar de pagina op pubmed.ncbi.nlm.nih.gov - Pubmed.ncbi.nlm.nih.gov – The perseverative cognition hypothesis: a review of worry, prolonged stress-related physiological activation, and health – Gevonden op 12/12/2024
Link naar de pagina op pubmed.ncbi.nlm.nih.gov - Pmc.ncbi.nlm.nih.gov – Understanding the impact of stigma on people with mental illness – Gevonden op 12/12/2024
Link naar de pagina op pmc.ncbi.nlm.nih.gov - Scirp.org – A Review on Perfectionism – Gevonden op 12/12/2024
Link naar de pagina op Scirp.org - Pubmed.ncbi.nlm.nih.gov – Confronting a traumatic event: toward an understanding of inhibition and disease – Gevonden op 12/12/2024
Link naar de pagina op Pubmed.ncbi.nlm.nih.gov - Wilmarschaufeli.nl – Burnout: 35 years of research and practice – Gevonden op 12/12/2024
Link naar de pagina op Wilmarschaufeli.nl
