Hoe werkt stress op de blaas? – Pijnlijke blaas door stress

Pijnlijke blaas door stress: Wat zijn de lichamelijke gevolgen door stress? We horen steeds meer over dit onderwerp. Last van de darmen, onrust in je buik, pijnlijke spieren, maar ook vaak moeten plassen. Nu kan het zijn dat je hier gekomen bent vanwege een pijnlijke blaas of een overactieve blaas: nog zo’n vervelend gevolg van stress in je lichaam.

Het is heel begrijpelijk dat je hier graag iets aan wilt doen. Misschien vraag je je af waar het vandaan komt en of je bezorgd moet zijn of niet. Een gevoelige blaas kan je behoorlijk in de weg zitten, dus we helpen je graag hiermee verder. Stress kan namelijk niet alleen zorgen voor een gevoelige blaas, maar ook voor verschillende blaasproblemen.

In dit blog kijken we onder andere naar de link tussen stress en je lichaam, welke symptomen je zou kunnen herkennen, welke oorzaken er zijn zoals psychische stress, en wat voor tips je kunt proberen om hopelijk wat verlichting te vinden.

Hoevaak komt een pijnlijke of overactieve blaas voor?

Een pijnlijke blaas als gevolg van stress is best een groot, maar vaak ook een erg onderschat probleem.

• Het blaaspijnsyndroom [1] (interstitiële cystitis) bijvoorbeeld treft in Nederland naar schatting 8 tot 16 per 100.000 mensen, met een vrouw-manratio van 10:1. Daarnaast heeft ongeveer 8% van de Nederlanders van 20 jaar en ouder last van plasklachten door een overactieve blaas .
• Ongewenst urineverlies komt voor bij ongeveer 25% van de volwassen vrouwen, en dit percentage stijgt tot 50% bij vrouwen boven de 65 jaar [2].
• Stress speelt een belangrijke rol bij het ontstaan en verergeren van deze klachten. Chronische stress kan leiden tot verhoogde spierspanning in de bekkenbodem, wat resulteert in hogere aandrang om te plassen, een pijnlijk gevoel in de onderbuik en dus ook ongewild urineverlies. Bovendien verstoort stress de communicatie tussen de hersenen en de blaas, waardoor de controle over de blaasfunctie afneemt. Het is daarom essentieel om stressklachten serieus te nemen en te zien als een belangrijke factor wil je van deze klachten afkomen.

De link tussen stress, onze hersenen en de rest van ons lichaam

In je hersenen gebeurt ontzettend veel. Elk moment van de dag is je hoofd bezig allerlei indrukken en prikkels te verwerken. Krijg je te veel van deze prikkels, dan kan dit leiden tot (chronische) stress en burn out. Deze stress kan weer zorgen voor allerlei lichamelijke klachten, dus zo ook in de blaas.

Het limbisch systeem in de hersenen speelt hierbij een belangrijke rol. Het zorgt voor het verwerken van emoties en stress. Dit hersengebied stuurt verschillende lichamelijke processen aan, waaronder de blaasfunctie. Wanneer het limbisch systeem overprikkeld raakt door stress, kunnen signalen naar de blaas verstoord raken, wat invloed heeft op het plasgedrag.

Wanneer je gehaast bent of onder veel spanning staat, stijgen je hartslag en bloeddruk en begint je lichaam aan te maken. Hierbij kun je denken aan cortisol en adrenaline. Dit zijn hormonen die op zichzelf niet per se verkeerd zijn. Je lichaam maakt ze ten slotte niet zonder reden aan. Ze verhogen je paraatheid en reactievermogen, maar bij herhaaldelijke stress werken ze juist averechts op je lichaam. Het limbisch systeem speelt hierbij een belangrijke rol, omdat het betrokken is bij het reguleren van stress en lichamelijke processen zoals de blaasfunctie. Vandaar dat mensen met chronische stress of burn-out vaak verschillende klachten (erbij) krijgen.

Je immuunsysteem verslechtert, met verschillende mogelijke kwalen tot gevolg.

Hoe ontstaat een pijnlijke blaas door stress?

Zoals je misschien wel weet, staan veel systemen in je lichaam met elkaar in verbinding. Het één beïnvloedt het ander, soms ten goede maar soms ook ten kwade. Door stress kunnen er spanningen ontstaan in verschillende gebieden in je lichaam. In dit geval hebben je blaasklachten vaak te maken met spierspanning. Daarnaast is je blaas überhaupt al een gevoelig onderdeel van je lichaam en dus ook snel (negatief) beïnvloed.

Door stress kan het zijn dat je blaas voelt alsof deze sneller vol is, waardoor je eerder aandrang ervaart en vaker moet plassen. Ook: Stress houdt bepaalde functies in je lichaam vast of beïnvloedt deze, zoals de blaascapaciteit en het plasgedrag. Door de stress span je sneller verschillende spieren aan, waardoor je last kunt krijgen van zowel pijn in de onderbuik, een verkrampt gevoel, pijnlijke gevoelens in de onderrug, pijnlijke bekkenbodemspieren en dus ook blaasklachten of pijn wanneer je plast.

Zelfs hyperventilatie heeft soms te maken met een pijnlijke blaas, want door stressvolle gevoelens adem je vaak te snel of te oppervlakkig. Niet alleen dat, ook adem je vaak ’te hoog’. Bij een ‘lage’ ademhaling, dus vanuit je buik, worden de spieren in die regio gemasseerd. Adem je puur vanuit je borstkas, dan gebeurt dit niet. Hierdoor ontstaat een disbalans in je lijf, die de oorzaak is van je verhoogde spierspanning of spierpijn.

Welke symptomen horen bij een pijnlijke blaas door stress?

Om zekerheid te krijgen dat je last hebt van een pijnlijke, gevoelige, overactieve blaas, is het goed om de symptomen en kenmerken te herkennen.

Bedenk eens of je de afgelopen tijd het volgende hebt opgemerkt:

• Je moet vaak plassen of zelfs vaker plassen dan normaal, maar wanneer je dit doet ‘komt er maar weinig uit’.
• Je merkt dat je vaker naar het toilet moet dan normaal.
• Je verliest soms ongewild urine.
• Je ruikt een vreemde of andere geur in je urine.
• Troebele of minder heldere urine dan normaal.
• Wanneer je plast heb je een pijnlijk gevoel.
• Na het plassen zie je wat bloed in je urine.
• Je moet geregeld kleine beetjes plassen.
• Je hebt een overactieve blaas of een gevoelige blaas.

Urine incontinentie door stress: hoe zit dat?

Urine-incontinentie door stress komt veel vaker voor dan we denken. Een probleem hierin is natuurlijk de schaamte die dit met zich meebrengt. Wanneer je last hebt van een gevoelige blaas en ongewild urineverlies, heeft dit natuurlijk een hele negatieve invloed op je dagelijks leven ook op je zelfvertrouwen.

Stress kan ervoor zorgen dat je blaas gevoeliger wordt en je plasritme verstoord raakt, waardoor je vaker moet plassen of zelfs urine verliest zonder dat je het wilt.

De oorzaak hiervan ligt vaak in de lichamelijke reactie op stress. Door stress maakt je lichaam meer stresshormonen aan, zoals adrenaline en cortisol. Deze hormonen zorgen ervoor dat je blaaswand en bekkenbodemspieren zich anders gaan gedragen: De blaas voelt sneller gevuld en de spieren rondom de blaas raken zo meer gespannen. Hierdoor ontstaat er sneller aandrang om te plassen en kun je de controle over je blaas verliezen, wat meer ongewild urineverlies veroorzaken.

Naast de lichamelijke kant speelt ook de psychische kant een grote rol. Ongewild urineverlies kan ervoor zorgen dat je je schaamt of onzeker voelt, wat de stress juist weer kan vergroten. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel: stress veroorzaakt urineverlies, en urineverlies zorgt weer voor meer stress.

Ongewild urineverlies betekent stress verminderen

Het is belangrijk om de signalen van urine-incontinentie door stress te herkennen. Denk hierbij aan vaker moeten plassen, moeite hebben om je plas op te houden, een plotselinge aandrang die je niet kunt negeren, of kleine beetjes urine verliezen bij spanning of inspanning. Ook een verstoord plasritme, waarbij je op ongebruikelijke momenten moet plassen, kan een teken zijn.

Gelukkig zijn er verschillende manieren om urine-incontinentie door stress te verminderen en weer meer controle te krijgen over je blaas. Ontspanningsoefeningen, zoals ademhalingsoefeningen of yoga, kunnen helpen om de spanning in je lichaam te verminderen. Daarnaast zijn er speciale oefeningen om de bekkenbodemspieren te versterken, waardoor je blaas beter ondersteund wordt en je minder snel urine verliest. Het verminderen van stress in je leven, bijvoorbeeld door mindfulness of het aanpassen van je dagindeling, kan ook een groot verschil maken.

In sommige gevallen kan het nodig zijn om samen met je huisarts te kijken naar overactieve blaas medicijnen of andere behandelingen die de blaaswand ontspannen en het urineverlies verminderen. Het is belangrijk om hierover open te zijn en samen te zoeken naar een oplossing die bij jou past.

Kortom, urine-incontinentie door stress is een probleem met verschillende oorzaken, maar gelukkig zijn er ook veel manieren om het te verminderen. Door goed naar je lichaam te luisteren, ontspanningsoefeningen te doen en waar nodig hulp te zoeken, kun je de controle over je blaas terugkrijgen en je kwaliteit van leven verbeteren.

Andere gevolgen van stress voor de blaas

Zoals je al hebt kunnen lezen is niet alleen de pijnlijke blaas een gevolg van stress, maar hangt de gevoelige blaas er nauw mee samen. Naast verkrampingen zou je last kunnen hebben van het zogeheten blaaspijnsyndroom [1]. Bij deze aandoening is je urineblaas ontstoken en lijken de symptomen op die van een ‘normale’ blaasontsteking.

Zoals het woord aandoening vaak al aangeeft is het in veel gevallen helaas chronisch, en het komt vooral voor bij vrouwen. Het jammere is dat de oorzaken ervan nog niet echt duidelijk zijn, maar het is waarschijnlijk dat het te maken heeft met een verstoord afweersysteem, verhoogde doorlaatbaarheid van de blaaswand, een allergische reactie in de blaaswand of ontstaat door beschadigde blaaszenuwen. Klachten verergeren vaak in een stressvolle situatie.

Bij blaaspijnsyndroom heb je vaak last van pijn in de blaas (zoals de naam natuurlijk al zegt), maar ook van uitstraling van die pijn naar je lies of bekken, geregeld moeten plassen in kleine beetjes of telkens een pijnlijke aandrang tot plassen, en een zwaar of drukkend gevoel in je onderbuik. Daarnaast pijn bij geslachtsgemeenschap, bij vrouwen stekende pijn in de vagina en bij mannen pijn in de plasbuis of testikels. Stress zorgen kunnen ertoe leiden dat deze blaasproblemen in stand blijven of zelfs verergeren.

Sommige symptomen hiervan heb je misschien al herkend als klachten van blaasontsteking, dus het is logisch als je nog niet zeker weet wat voor jou geldt. Ga de symptomen en je situatie daarom goed na, en kijk of je misschien medische hulp of inzicht erbij kunt krijgen.

Andere oorzaken van een gevoelige blaas

Naast stress zijn er nog verschillende oorzaken die voor je gevoelige of pijnlijke blaas zouden kunnen zorgen. Denk hierbij aan:

• Ouderdom.
• Te weinig drinken.
• Vaak je plas ophouden.
• Een verstoord plasritme.
• Slechte eet- en drinkgewoonten; het is belangrijk om bij te houden hoeveel je drinkt, zodat je beter kunt analyseren waar blaasproblemen vandaan komen.
• Een vergrote prostaat en vernauwde plasbuis, voornamelijk op hogere leeftijd.

Een blaasontsteking krijg je daarnaast door E. coli bacteriën, die in je blaas belanden en zo infecties veroorzaken. Deze bacteriën zijn in je darmstelsel welkom en zelfs prima, maar in de blaas zijn ze wat minder fijn.

Ook zwangerschap of een bevalling kan ervoor zorgen dat je vaker moet plassen of zwakkere bekkenbodemspieren krijgt. Hormonale veranderingen en een groter wordende buik tijdens de zwangerschap hebben invloed op de blaasfunctie en kunnen leiden tot een gevoelige blaas of urineverlies. Je lichaam bereidt zich dan namelijk voor op de bevalling, en verzwakt daardoor de spieren in dat gebied. Verzwakte bekkenbodemspieren spelen hierbij een rol. Op zich een natuurlijk proces, maar het kan er wel voor zorgen dat je klachten in je blaas krijgt.

Wanneer moet ik naar de dokter?

Nu is het begrijpelijk dat je niet voor ieder ‘wissewasje’ naar de dokter wilt rennen. Daarom is het goed om te kijken of de klachten en symptomen in dit artikel voor jou gelden, ja of nee, en in welke mate.

Heb je vaak pijn én moet je vaak plassen, voel je chronische stress en heb je vaak last van een overactieve blaas? Dan kan het nog wel eens verstandig zijn inderdaad even een belletje naar je huisarts te plegen.

Actieve aanpak bij blaasklachten door stress en burn-out

Wanneer je last hebt van een pijnlijke of overactieve blaas en wanneer je dagelijks tegen de vervelende gevolgen aanloopt (zoals vaak plassen) dan wil je daar simpelweg een oplossing voor toch?

Wat kun je concreet doen om je klachten te verminderen? We delen er een aantal:

1: Breng je stressniveau omlaag

Probeer dagelijks tijd te maken voor ontspanning: ademhalingsoefeningen, mindfulness of een rustige wandeling kunnen wonderen doen. Minder stress betekent minder spanning in je lijf en zal daarmee ook grote gezonde gevolgen hebben voor bijvoorbeeld stressincontinentie.

2: Herstel je dagritme

Bij burn-out is structuur een sleutel tot herstel. Zorg daarom voor vaste tijden om te slapen, eten en bewegen. Je lichaam en blaas houden van voorspelbaarheid.

3: Let op wat je drinkt

Cafeïne, alcohol en suiker kunnen je blaas extra prikkelen. Kies liever voor water of kruidenthee, en verspreid je vochtinname over de dag.

4: Ontspan je bekkenbodem bewust

Spanning slaat zich vaak op in je bekkengebied, zonder dat je het merkt. Door actief oefeningen te doen voor je bekkenbodemspieren en natuurlijk ook je stress te verminderen, zullen je klachten verminderen.

5: Laat je blaas niet ‘de baas’ zijn

Ga niet vaak plassen uit angst of gewoonte, maar luister naar je lichaam. Hiermee train je je blaas en zenuwstelsel om weer normaal te functioneren.

6: Deel je zorgen

Praat over je klachten – met je partner, een coach of je huisarts. Stress en burn-out zijn al zwaar genoeg; je hoeft dit niet alleen te dragen.

7: Beweeg op jouw tempo

Dagelijks rustig bewegen helpt je lichaam om stresshormonen af te voeren. Denk aan wandelen of rustige fietstochten. Vermijd intensieve sport bij uitputting.

Conclusie

De conclusie blijft duidelijk als het op stress aankomt: door hoge (werk)druk en spanning in je leven kan je gebukt gaan onder en door stress krijg je – letterlijke – spanningen in je lichaam. Door deze stress of burn-out kun je last gaan krijgen van een gevoelige of pijnlijke blaas.

Wil jij je lichaam weer laten ontspannen en de regie terugpakken over je gezondheid?
Neem vandaag nog contact op met één van onze stresscoaches. Samen brengen we jouw klachten in kaart en werken we stap voor stap aan herstel – fysiek én mentaal. Wacht niet langer met luisteren naar de signalen van je lichaam. Je verdient rust, balans en controle.

Veelgestelde vragen

Referenties

1. Amphia.nl – Blaaspijnsyndroom – gevonden op 10/03/2023
   Link naar pagina op amphia.nl
2. Link.springer.com – Interstitiële cystitis, voorbij BPS/IC. Etiologie, epidemiologie en klinische presentatie. Een overzicht vanuit praktijk en literatuur – Gevonden op 16/06/2025
   Link naar de pagina op link.springer.com