De psoas-spier is een belangrijke spier in ons lichaam die een cruciale rol speelt bij beweging en stabiliteit. Daarnaast staat de spier in verbinding met ons autonome zenuwstelsel en is er een belangrijke relatie met emoties, stress en een burn-out. Wat is het effect van de spier op jouw fysieke en mentale gezondheid? En wat kan je doen bij pijn in de onderrug?
Wat is de psoas-spier precies?
De psoas-spier, ook wel de iliopsoas genoemd, is een spiergroep die zich uitstrekt vanuit de lendenwervels naar het dijbeen. Het is een unieke spiergroep omdat het de enige spier is die de wervelkolom verbindt met de benen. De spier die diep in het lichaam ligt, bestaat eigenlijk uit twee spieren: de psoas major en de iliacus.
De psoas major is de grotere van de twee en de spier zit vast in de lumbale wervels van de wervelkolom, specifiek tussen de twaalfde borstwervel en de vijfde lendenwervel. Vanaf daar loopt het spierweefsel diagonaal over de voorkant van het bekken en hecht hij uiteindelijk aan op het dijbeen.
Wil je dat wij je helpen?
Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland. In de afgelopen jaren hebben we duizenden mensen geholpen.
De iliacus daarentegen heeft zijn oorsprong aan de binnenkant van het bekken. Dit spierweefsel loopt langs de voorkant van het bekken en hecht zich ook aan op het dijbeen, vlak bij de psoas major.
De functie van de psoas-spier voor beweging en stabiliteit
De spiergroep vervult een cruciale rol bij het uitvoeren van diverse bewegingen die betrekking hebben op de heupen, knieën en romp. Samenwerking van de spiergroep is daarvoor essentieel.
De spieren werken samen om de heup te buigen, dit wordt heupflexie genoemd. Bijvoorbeeld bij het heffen van de knie, het optillen van de benen tijdens het lopen en bij het wegdraaien van de benen van de heup. De spieren spelen ook een rol bij het naar voren kantelen van het bekken.
Daarnaast is de psoas-spier belangrijk bij het stabiliseren van de wervelkolom. Door de verbinding met de wervelkolom helpt het spierweefsel bij ondersteuning van een goede lichaamshouding en stabiliteit tijdens bewegingen.
Stress en de fysieke reactie op de psoas-spier
Mensen die stress ervaren of richting een burn-out gaan, ondervinden niet alleen mentale problemen, maar ervaren ook vaak een fysieke reactie als gevolg hiervan. Er bestaat ook een verband tussen de psoas-spier en een burn-out, stress en trauma’s. De psoas is één van de spieren die aanspant als reactie hierop en wordt daarom ook wel de spier van de ziel genoemd.
Ons lichaam heeft een natuurlijke reactie op stress, ook wel bekend als de vecht-of-vluchtreactie. Wanneer we geconfronteerd worden met prikkels, zoals stressvolle situaties of trauma’s, kan de psoas-spier reageren door zich aan te spannen. Dit is een overlevingsmechanisme van het lichaam, waarbij de spier zich voorbereidt op actie of verdediging. Deze spierspanning kan langdurig aanhouden en bijdragen aan chronische spanning en pijn in de psoas-regio.
Bovendien heeft de psoas-spier een wederzijdse relatie met de hersenen. De spanning in de psoas kan signalen naar de hersenen sturen die gevoelens van angst versterken. Omgekeerd kunnen gevoelens van angst en stress ook de spanning in de psoas beïnvloeden, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.
Gevolgen van een gespannen psoas-spier door chronische stress
Langdurige blootstelling aan stress of een gevaarlijke situatie kan een scala aan fysieke gevolgen met zich meebrengen. Het is een gevaar voor ons lichaam en kan bijvoorbeeld leiden tot overbelasting van de bijnieren, overspannen spieren en emotionele reacties.
Weten of jouw symptomen bij
een burn-out horen?
Ontdek aan de hand van de gratis test of je een burn-out hebt. Binnen een kwartier weet je of een burn-out bij jou op de loer ligt.
Ontvang direct praktische tips
van een ervaren coach in je inbox.
De spier staat in verbinding met ons autonome zenuwstelsel, hierdoor kunnen er buitensporige emoties loskomen; het wordt niet voor niets de spier van de ziel genoemd. Een sterke en flexibele psoas-spier draagt bij aan een goede houding en een goede mentale gezondheid. Het is dus belangrijk om de spieren gezond en flexibel te houden. Bij aanhoudende stijfheid of pijn in de lage rug, is het raadzaam om een professional te bezoeken.
Fysieke gevolgen van een gespannen psoas-spier
Lage rugpijn: Een overspannen psoas-spier kan leiden tot pijn in de lage rug. De constante spanning in de spier legt druk op de omliggende structuren, wat kan resulteren in stijfheid en constante pijn in de onderrug.
Slechte houding: Wanneer de spier constant gespannen is, kan dit de natuurlijke kromming van de wervelkolom beïnvloeden, waardoor een gebogen of afgevlakte houding ontstaat.
Verstoorde spijsvertering: Een overbelaste psoas-spier heeft invloed op de normale functie van de darmen en de spijsvertering. Met maagklachten, een opgeblazen gevoel, obstipatie of diarree als gevolg.
Kortademigheid: Door de nabijheid van het middenrif kan het de beweging van het middenrif beperken, waardoor de ademhaling oppervlakkig en beperkt wordt.
Emotionele gevolgen van een gespannen psoas-spier
Verhoogde angst: Een overspannen psoas-spier kan leiden tot een verhoogd gevoel van angst. Dit kan zich uiten in constante zorgen, rusteloosheid en een gevoel van nervositeit.
Stemmingsschommelingen: De spanning kan zorgen voor abrupte veranderingen in stemming. Hierbij komen emoties los en gevoelens van prikkelbaarheid en frustratie kunnen snel omslaan naar verdriet of angst.
Emotionele uitputting: De constante spanning kan resulteren in een gevoel van emotionele uitputting, verminderde veerkracht en verhoogde prikkelbaarheid. Deze effecten samen kunnen worden ervaren als overweldigend.
Verminderd welzijn: Het wordt de spier van de ziel genoemd omdat een constante staat van gespannenheid invloed heeft op onze emoties en negatieve gedachten met zich kan meebrengen.
Psoas-spier en effectieve stressmanagement
Omdat emoties, stress en symptomen van een burn-out de psoas-spier beïnvloeden, is het belangrijk om effectieve stressmanagementtechnieken te verkennen. Deze technieken helpen de psoas te ontspannen en emoties te controleren.
Het aanleren van effectieve stressmanagementtechnieken, zoals timemanagement, het stellen van grenzen en het ontwikkelen van vaardigheden, kan ons helpen om laaggradige stress te verminderen en een gezonde levensstijl te bevorderen.
Door realistische doelen te stellen en tijd effectief te benutten, kan je stressvolle situaties beter beheersen en ervaar je meer rust. Het is belangrijk om grenzen te stellen, zowel op het werk als in onze persoonlijke relaties. Dit omvat ook het leren nee te zeggen tegen overmatige verplichtingen en ruimte creëren voor jezelf.
6 tips om je psoas-spier weer te ontspannen na hevige stress
Het ontwikkelen van vaardigheden om stressvolle situaties het hoofd te bieden, stelt ons in staat om beter met uitdagingen en druk om te gaan. Het is essentieel om tijd vrij te maken voor activiteiten die jou een gevoel van welzijn en stressvermindering bieden. Wat kan je doen om je emoties te controleren en weer te ontspannen na intense periode van stress?
1. Blijf bewegen
Door te bewegen blijf je soepel. En tijdens het sporten wordt endorfine vrijgegeven, ook wel bekend als gelukshormonen, die een positieve gemoedstoestand te bevorderen. Deze oefeningen kan je doen om je romp te verstevigen:
• Sit-ups: Ga op je rug liggen, houd je knieën gebogen en je voeten stevig op de grond. Plaats je handen achter je hoofd en til langzaam je bovenlichaam op, waarbij je je buikspieren aanspant.
• Stoelzit: Ga met je rug tegen de muur staan en laat je langzaam zakken in een zittende positie alsof je op een stoel zit. Zorg ervoor dat je knieën een hoek van 90 graden vormen.
• Liggende beenheffingen: Ga op je rug liggen met je handen onder je billen voor ondersteuning. Til één been gestrekt omhoog, waarbij je je buikspieren aanspant.
• Zijwaartse beenlift: Ga op één kant van je lichaam liggen met je benen gestrekt. Til het bovenste been op, waarbij je de spieren in je heup en lies aanspant.
2. Versterk je spieren
Regelmatige lichaamsbeweging, zoals yoga, stretchen of pilates, kan helpen om de psoas en onderrug te versterken. Door bewust en met aandacht deze oefeningen te doen, kan je spanning loslaten en je ruggengraat en heupen versterken:
• Lumbale brug: Ga op je rug liggen met gebogen knieën en je voeten plat op de grond. Duw je heupen omhoog, waarbij je je bilspieren aanspant. Houd deze positie enkele seconden vast.
• Lunges: Sta rechtop met je voeten op schouderbreedte uit elkaar. Zet een grote stap naar voren met één been en buig langzaam je knieën, waarbij je je bovenbeenspieren aanspant.
3. Meditatie en ademhalingstechnieken
Het beoefenen van yoga op regelmatige basis biedt een holistische aanpak van jouw welzijn. Yoga omvat een combinatie van fysieke houdingen, ademhalingstechnieken en meditatie.
Diepe ademhalingstechnieken, zoals buikademhaling, kunnen helpen de psoas-spier te ontspannen en het stressniveau te verminderen. En door dagelijks te mediteren kan je je bewust worden van jouw lichaam, ademhaling en gedachten. Het doel is om de geest tot rust te brengen.
4. Ontspanning van de spier
Een professionele massage kan een effectieve manier zijn om de te ontspannen. Een ervaren therapeut kan specifieke massagetechnieken toepassen om de psoas los te maken en de omringende spieren te ontspannen.
5. Warmtetherapie
Warmtetherapie [1] kan op verschillende manieren worden toegepast en kan helpen om de spier te ontspannen. Leg bijvoorbeeld een warmtekussen op het gebied van de spier en laat de warmte geleidelijk inwerken. De warmte helpt de om pijn en spanning te verminderen.
Een andere optie is om warmtetherapie toe te passen door middel van een warm bad of een warme douche. Door het hele lichaam onder te dompelen in warm water, kunnen de spieren ontspannen en kan de bloedcirculatie worden gestimuleerd.
6. Professionele hulp
Als je merkt dat stress en spanning in je leven aanhouden en je moeite hebt om te ontspannen, overweeg dan om professionele hulp te zoeken. Een fysiotherapeut, massagetherapeut of een stresscoach is hiervoor opgeleid en helpt je bij het vinden van de juiste technieken en strategieën om met stress om te gaan.
Vooral bij het identificeren van de oorzaak van jouw stressproblemen kan het nuttig zijn om een professional in te schakelen. Op basis daarvan kunnen zij specifieke oefeningen, stretches of technieken aanbevelen om de spieren te ontspannen en het evenwicht in je onderlichaam te herstellen.
Begrijp de connectie en vind balans
De psoas speelt dus een cruciale rol in ons lichaam en is nauw verbonden met stress en emotionele spanning. Wanneer deze spier is gespannen, kan dit leiden tot fysieke ongemakken en emotionele disbalans. Door ons bewust te worden van de invloed van stress en stressmanagementtechnieken toe te passen, kan je de spier effectief ontspannen en balans terugvinden in je leven.
Hulp bij burn-out en stress
Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!
Bekijk ons aanbod voor:
Veelgestelde vragen
Referenties
- Goed.be – koude of warmte bij pijn? – gevonden op 22/05/2023
Link naar pagina op goed.be
