Burn-out door een narcistische ouder: Dit is natuurlijk een onderwerp waar je niet heel eenvoudig over praat. Maar na een aantal artikelen over narcisme, merken we dat narcisme vaak overbelasting of burn-out tot gevolg heeft.

We merken veelal tijdens de begeleiding van mensen met burn-out, dat de oorsprong van het willen presteren, het gevoel tekort te schieten, en ‘pleasegedrag’, ligt in een groot stuk karakter, de omgeving, maar ook opvoeding.

We starten dit artikel daarom eerst met een korte analyse wat kinderen van een narcistische ouder kenmerkt, en laten vervolgens zien wat dit van invloed heeft op het wel of niet verkrijgen van een burn-out op latere leeftijd.

Hoe vaak komt narcisme voor?

De gevolgen van een jeugd met een narcistische ouder blijven vaak niet beperkt tot het verleden. Veel volwassenen merken dat de patronen die ze als kind hebben aangeleerd zoals bijvoorbeeld: altijd sterk zijn, geen ruimte nemen voor hun eigen emoties, voortdurend de behoeften van anderen centraal stellen, nog steeds de gevolgen hebben. Je merkt dit bijvoorbeeld aan: burn-outklachten, moeite met grenzen stellen, relationele problemen of een constant gevoel van innerlijke leegte.

Psycholoog Lindsay C. Gibson [1], auteur van Ongezien opgegroeid, noemt dit het effect van emotioneel onvolwassen ouders: je ontwikkelt een aangepast zelf, bedoeld om geaccepteerd te worden, terwijl je eigen emoties en behoeften naar de achtergrond verdwijnen. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 1% van de bevolking een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft, maar het aantal mensen dat is opgegroeid met een ouder met sterke narcistische trekken ligt vele malen hoger. Juist omdat deze vorm van emotionele verwaarlozing vaak onzichtbaar blijft, kampen veel volwassenen jaren nadat ze het huis uitgaan met de gevolgen als stress- en burn-outklachten zonder de oorsprong ervan te herkennen.

Narcistische ouder een belangrijke oorzaak van een burn-out

Wat kenmerkt narcistische ouders?

Een narcistische vader of een narcistische moeder laten diepe sporen na. Soms is het erg lastig om de signalen van narcisme te herkennen en bovendien kan het erg pijnlijk zijn om één of beide ouders van narcisme te ‘beschuldigen’. Goed herkennen van narcistische trekjes helpt je om deze conclusie te kunnen trekken.

Hieronder vind je 10 veelvoorkomende kenmerken die je kunnen helpen herkennen of je met een narcistische ouder te maken had of hebt:

  1. Gebrek aan empathie – Narcistische ouders tonen weinig tot geen begrip voor jouw eigen gevoelens of behoeften, en reageren vaak kil of onverschillig op jouw emoties.
  2. Behoefte aan bewondering – Alles draait om hun ego. Ze eisen voortdurend waardering, hebben voortdurend applaus nodig, of lof of erkenning, ook van hun kinderen.
  3. Emotionele manipulatie – Schuldgevoelens worden ingezet om controle te houden, bijvoorbeeld door zinnen als: “Na alles wat ik voor je gedaan heb…” Bovendien hebben narcisten vaak hun eigen verhaal die net iets afwijkt van de waarheid maar waardoor je wel begint te twijfelen aan je eigen identiteit en waarnemingsvermogen.
  4. Grenzen niet respecteren – Er is weinig tot geen ruimte voor jouw vrijheid en autonomie. Keuzes die jij maakt worden overschaduwd, genegeerd of veroordeeld. Je hebt zodoende geen eigen ruimte.
  5. Projectie van eigen emoties – Boosheid, onzekerheid of schaamte werden vaak op jou kind als geprojecteerd, waardoor jij je verantwoordelijk voelt voor de gevoelens van je vader of moeder.
  6. Gebrek aan oprechte interesse – Er is zelden echte aandacht voor wie jij bent als persoon; alles draait om hoe jij hen laat voelen of vertegenwoordigt. Later merk je dit bijvoorbeeld doordat het aangaan van intieme relaties je moeite kost: Je bent erg gewend geraakt om te geven.
  7. Competitief gedrag – Ze concurreren zelfs met hun kinderen om aandacht, succes of bewondering, en gunnen jou zelden tot nooit de spotlight.
  8. Onvoorspelbaarheid – De ene dag kunnen ze warm en liefdevol zijn, de volgende afstandelijk of kritisch, wat zorgt voor verwarring en emotionele onveiligheid. Op deze manier is het moeilijk om te leren vertrouwen op een ander waardoor je erg op jezelf aangewezen raakt.
  9. Jaloezie of ondermijning – Als jij bepaalde dingen goed doet, kunnen ze dit bagatelliseren of afkraken in plaats van ondersteunen. Een narcistische vader vader bijvoorbeeld die de sportprestaties van zijn zoon afkraakt of overschaduwt met zijn eigen behaalde prestaties uit het verleden.
  10. Gebrek aan verantwoording – Fouten worden niet erkend. In plaats daarvan geven ze anderen, vaak het kind, de schuld van wat er misgaat.

Hoe herken je dat je bent opgegroeid bij narcistische ouders?

Misschien voel je al langer dat er “iets niet klopt” in het gezin waarin je bent opgegroeid en de manier waarop je moeder of vader omgaan met jou als mens. Het kan zijn dat je worstelt met diepe onzekerheid, een laag zelfbeeld of een overmatig verantwoordelijkheidsgevoel, hoge verwachtingen van jezelf en moeite met grenzen stellen. Dit is geen toeval. Als je bent opgegroeid met een narcistische ouder, heb je je als kind vaak aangepast om simpelweg te kunnen overleven.

Onderstaande checklist helpt je herkennen of in jouw jeugd sprake is geweest van narcisme:

Checklist – herken jij jezelf in meerdere van deze uitspraken?

  1. □ Ik voelde me als kind verantwoordelijk voor het geluk of welzijn van mijn ouder(s).
  2. □ Mijn gevoelens en behoeften werden vaak genegeerd of als ‘lastig’ afgedaan.
  3. □ Ik wist nooit goed wat ik kon verwachten; hun stemming was onvoorspelbaar.
  4. □ Kritiek kwam hard en persoonlijk binnen, complimenten waren schaars of voorwaardelijk.
  5. □ Ik voelde me alleen, ook al waren er mensen om me heen.
  6. □ Mijn ouder was vaak jaloers op mijn successen of bagatelliseerde mijn prestaties.
  7. □ Er was weinig ruimte voor mijn eigen mening of identiteit.
  8. □ Ik heb moeite met het herkennen of bewaken van mijn eigen grenzen.
  9. □ Ik ben geneigd om mezelf weg te cijferen in relaties of op mijn werk.
  10. □ Ik voel me schuldig of angstig als ik voor mezelf kies.

Hoe meer punten je herkent, hoe groter de kans dat je bent opgegroeid in een omgeving met narcisme. Dat is pijnlijk om te beseffen, maar bedenk dat het accepteren hiervan begint met het herkennen van narcistisch gedrag.

Gratis e-book:
zo herken je
een burn-out
(Inclusief checklist)

Voorkom dat je energiereserves definitief leeg raken en je in een ernstige burn-out belandt met alle gevolgen van dien. Met dit e-book leer je de symptomen tijdig herkennen.

e-book-symptomen-burnout

Emotionele verwaarlozing door narcistische ouders

Wat me telkens opvalt is dat mensen die in dergelijke situaties opgegroeid zijn, vaak hun eigen situatie onderschatten of hun ogen sluiten voor de gevolgen (wellicht is dit te pijnlijk) Opgroeien met een narcistische ouder betekent simpelweg dat je emotioneel tekort bent gekomen, ook al was er misschien genoeg eten op tafel en kleding in de kast. De diepe behoefte van jou als kind om gezien, gehoord en erkend te worden, bleef onbeantwoord. Je gevoelens deden er niet toe, of werden zelfs belachelijk gemaakt. Je leerde je emoties weg te stoppen, want er was geen veilige plek om ze te uiten.

Deze emotionele verwaarlozing laat diepe sporen na. Als volwassene kun je moeite hebben om jezelf serieus te nemen, twijfel je aan je eigen gevoelens, of voel je je ‘leeg’ zonder te weten waarom. De erkenning dat dit verwaarlozing was is van groot belang, omdat dit een belangrijke stap is in de richting van je herstel.

Narcistische mishandeling

Een volgende stap na het erkennen van emotionele verwaarlozing is dat je ook kunt zeggen dat narcisme gaat over mishandeling. Narcistische mishandeling is een subtiele maar ingrijpende vorm van psychisch misbruik. Het gaat dan misschien niet om fysieke klappen, maar om jarenlang systematisch en stap voor stap uitgehold of volledig ondermijnd worden. Denk aan manipulatie, gaslighting (“Dat heb ik nooit gedaan”), afwijzing, schaamte opwekken, en daarbij het voortdurend verdraaien van de werkelijkheid.

Dit maakt je onzeker, verwart je zelfbeeld, en ondermijnt je vertrouwen in je eigen meningen en overtuigingen. Vaak zie je pas veel later hoe ongezond het contact was, omdat je zo gewend bent geraakt aan het verdraaien van je eigen gevoelens.

Narcistische persoonlijkheidsstoornis herkennen

Tussen ouders kan best veel verschil zitten. Ook hoeft het niet zo te zijn dat beide een ouders narcistische persoonlijkheidsstoornis hebben.

Hoe herken je dit bij je vader of je moeder?

De narcistische moeder

Een narcistische moeder wil vaak gezien worden als ‘de perfecte moeder’ en gebruikt haar kinderen als verlengstuk van haar imago. Ze kan controlerend zijn, jaloers op de autonomie of uitstraling van haar kind, of manipulatief door schuldgevoelens en slachtofferrollen in te zetten. Als kind leer je je aan te passen aan haar behoeften, en kun je later moeite hebben met het aangeven van grenzen, je eigen identiteit en gevoelens van eigenwaarde.

De narcistische vader

Een vader met narcisme is vaak dominant, prestatiegericht of emotioneel afwezig. Hij kan streng, kleinerend of ongeïnteresseerd zijn, en laat weinig ruimte voor kwetsbaarheid of verbondenheid. Als kind voel je je vaak niet goed genoeg, werk je hard om erkenning te verdienen, of trek je je juist terug om niet op te vallen. In je volwassen leven kan dit leiden tot faalangst, perfectionisme en moeite met vertrouwen in relaties.

15x De impact van narcistische ouders op je volwassen leven

Narcisme heeft een grote impact op je leven als sterke volwassene later. Je hebt als kind een ouder nodig en je bevindt je dus als kind zijnde in een bepaalde afhankelijkheidspositie. Je kunt helaas niet de deur uit lopen en verder gaan met je leven. Je kunt zodoende niet je eigen doelen stellen of je eigen leven leiden omdat je vader of je moeder daarvoor geen ruimte bieden.

Wat zijn de gevolgen? Hieronder delen we er een aantal:

1. Grote mate van afhankelijkheid

Kinderen van narcistische ouders voelen zich vaak erg afhankelijk van hun ouders ook op latere leeftijd. Dit leidt vaak tot het gevoel dat ze niet kunnen leven, of gelukkig kunnen zijn zonder de hulp of goedkeuring van hun ouders. In plaats van een kind te stimuleren zijn/ haar eigen leven te gaan leiden, met alle ups en downs die daar bij horen, wordt er een afhankelijkheid gecreëerd door een ouder, waarbij schuldgevoel overheerst.

2. Concurrentie met een kind

Narcistische ouders gaan de competitie aan met hun kinderen. Zelfs in kleinigheden wenst de ouder te winnen van een kind. (een potje schaken, voetballen, fietsen) De ouder wenst in de spotlight te staan ten koste van het kind. Veel volwassenen die zijn opgegroeid met een competitieve ouder hebben moeite om zichzelf te laten zien, of verbergen hun eigen prestaties. Ze hebben van binnen het gevoel dat ze nooit goed genoeg zijn en schamen zich soms zelfs voor hun eigen succes. Wanneer ouders de concurrentie zijn aangegaan met jou als kind, heb je geleerd om in deze situaties jezelf aan te passen en jezelf kleiner te maken. Vaak betekent dit dat je dit op latere leeftijd uit de weg blijft gaan.

3. Moeten presteren voor het ego van een ouder

De prestaties van kinderen worden gebruikt om het ego op te poetsen van de ouder. De ouder pocht met alles wat hij/zij heeft gedaan om dit succes mogelijk te maken. Op latere leeftijd kun je zodoende veel moeite hebben om je eigen successen te claimen. Veel kinderen van narcistische ouders presteren vaak groots, maar durven daar niet de erkenning voor te pakken. Je kunt je zelfs schuldig voelen als je ergens goed in bent, omdat je onbewust verwacht dat iemand anders — vaak een partner, leidinggevende of vriend(in) — de erkenning opeist. Sommige mensen verdoezelen of verbergen hun prestaties zelfs, of gaan onderpresteren, om deze strijd maar niet opnieuw te hoeven aangaan.

4. Denigrerend en kleinerend

Op feestjes en bijeenkomsten wenst de ouder vaak zelf in de spotlight (dit kan overigens ook een negatieve spotlight zijn) te staan. Wanneer je daar als kind ook een klein beetje van wilt proeven (waardering/ gehoord en gezien worden) word je door je eigen ouder gekleineerd of worden er denigrerende opmerkingen gemaakt.

Als volwassene kan dit diepe sporen nalaten. Misschien vind je het moeilijk om jezelf te laten zien. Je voelt je ongemakkelijk als mensen naar je luisteren, of je trekt je terug zodra de aandacht op jou komt. Je weet rationeel dat je er mag zijn, maar iets in jou zegt dat je jezelf beter klein kunt houden. Complimenten glijden van je af, of je denkt dat mensen iets van je willen als ze aardig zijn.

5. Een perfecte uitstraling hebben

Het idee dat een narcistische ouder maar al te graag wil uitstralen is dat het thuis alles perfect gaat. Een kind krijgt het gevoel dat dit de werkelijkheid is, en maakt dit de realiteit. Pas op latere leeftijd komt het er achter dat de werkelijkheid anders is, en dat er thuis dus wat aan schortte.

Op volwassen leeftijd komt pas het besef dat je jarenlang een masker hebt gedragen — niet alleen voor de buitenwereld, maar ook voor jezelf. Dat je gevoelens en ervaringen hebt weggestopt omdat ze niet in het perfecte plaatje pasten. Misschien merk je dat je het moeilijk vindt om jezelf te vertrouwen, omdat je geleerd hebt je eigen gevoel te onderdrukken. Of dat je je schaamt voor dingen waar je helemaal niet verantwoordelijk voor was.

6. Inlevingsvermogen en grenzen aangeven

Als kind had je misschien weinig ruimte om nee te zeggen. Geen zin, te moe, of ergens moeite mee hebben? Dat telde niet. Je moest gewoon doorgaan. Je hoorde dingen als: “Vroeger hadden wij ook niks te willen” of “Stel je niet aan.” Er werd niet gevraagd wat jíj wilde of nodig had. Het ging erom dat je ouder tevreden was — dat jij je aanpaste. En dus leerde je al vroeg dat jouw grenzen er niet toe deden. Dat je het beste kon zorgen dat je ouder blij bleef, om de sfeer te bewaren of straf en afwijzing te vermijden.

Als volwassene kun je merken dat je het moeilijk vindt om grenzen aan te geven. Je voelt je snel schuldig als je nee zegt, of je gaat toch maar door terwijl je lijf en hoofd eigenlijk niet meer kunnen. Misschien voel je je verantwoordelijk voor het welzijn van anderen, zelfs als dat ten koste gaat van jezelf. Wanneer dit het val is, is het gevolg vaak dat je het idee hebt dat je pas goed genoeg bent als je voldoet aan andermans verwachtingen.

7. Ouders hebben altijd gelijk

Als kind van een narcistische ouder heb je je altijd te schikken. De narcistische ouder had altijd gelijk en jij als kind bent daarin onbelangrijk en wordt niet gehoord of gezien. Dit alsof je totaal geen enkel eigen denkvermogen hebt of iets kunt.

Als volwassene kun je merken dat je het moeilijk vindt om jezelf serieus te nemen en te gaan staan voor wie je bent. Je twijfelt zodoende vaak aan je eigen gedachten en gevoelens, of je slikt ze in omdat je bang bent dat je toch geen gelijk hebt. In discussies geef je sneller toe dan je zou willen. Je voelt je soms onzichtbaar, zelfs in relaties of op het werk. Misschien vraag je je hier af: Zie je mij wel? Mag ik er zijn, ook als ik het anders zie?”

Kies voor de hulp die bij jou past

8. Diep geworteld schuldgevoel

Je hebt als kind het gevoel je ouders tekort te doen. Een diepgeworteld schuldgevoel heeft de regie over je, tot ver in de adolescentie.

Zo’n schuldgevoel nestelt zich diep, en laat zich niet zomaar oplossen. Zelfs als volwassene kun je nog steeds het gevoel hebben dat je anderen tekortdoet en dat je moet compenseren, moet zorgen, moet voldoen aan de wensen van iemand anders. Misschien voel je je snel schuldig als je voor jezelf kiest, of als je grenzen stelt. Dat oude script draait door: “Als ik dit doe, ben ik egoïstisch. Als ik nee zeg, stel ik iemand teleur.”

9. Snakken naar goedkeuring

Je hebt nog steeds het gevoel om te moeten laten zien wat je allemaal kunt aan je ouders, ook al ben je al lang het huis uit. De wens om goedgekeurd te worden door je ouders is zeer groot.

Deze innerlijke drang om jezelf te bewijzen kan erg uitputtend zijn. Het maakt je kwetsbaar voor perfectionisme, overwerken, of het voortdurend najagen van prestaties. En elke keer dat die goedkeuring uitblijft wordt de pijnlijke negatieve cirkel geactiveerd: je voelt opnieuw die oude pijn en je gaat nog harder proberen de goedkeuring op te halen ten koste van jezelf. Met daarbij die stille, pijnlijke conclusie: “Blijkbaar ben ik nog steeds niet goed genoeg.”

10. Geen respect vanuit de ouder

Je hebt het gevoel dat je ouder(s) geen respect hebben voor jou als kind. Dat je niet mag zijn wie je bent. Dat je je moet aanpassen aan de wensen van je ouder(s).

Die diepe overtuiging — “Ik mag niet zijn wie ik ben” — neem je vaak mee in je volwassen leven. Misschien houd je jezelf in, ook al wil je uitspreken wat je voelt of wil je graag een leven leiden dat je trekt. Misschien pas je je aan in relaties, op het werk, in vriendschappen, uit angst om afgewezen te worden. Of je voelt je pas veilig als je precies weet wat er van je verwacht wordt, zodat je je daaraan kunt houden en zeker bent dat het goed komt.

11. Faalangst en onzekerheid

De kinderen van een narcist kennen vaak het ‘hier en nu’ niet. Ze zijn altijd bezig om het nog beter te moeten doen. Dit betekent ook dat het oude nooit goed genoeg is. Er moet altijd actie zijn, altijd ontwikkeling, anders is het niet goed genoeg. De gevolgen van faalangst en onzekerheid is vaak overbelasting, overspannenheid en burn-out.

12. Bizarre prestatiedrang

Van huis uit heb je meegekregen dat je alleen meetelt als je de aller-aller beste bent. Alles wat je daaronder presteert is minder en voldoet dus niet. Je mag pas stoppen als het echt helemaal fantastisch is. Dat dit leidt tot ver over eigen grenzen heengaan, ligt voor de hand

13. Het gevoel er niet te mogen zijn

Veel kinderen van narcistische ouders krijgen het gevoel dat ze er niet mogen zijn. Ze cijferen zich ver weg ten gunste van die ander (jong geleerd, oud gedaan) en vertonen een grote mate van pleasegedrag. Alleen als de ander ook gelukkig is, ben je als kind ook gelukkig.

Het gevoel dat je er niet mag zijn heeft verstrekkende gevolgen. Het kan zijn dat kinderen op latere leeftijd gaan compenseren en juist overdreven aanwezig willen zijn. Ook gebeurt het dat deze kinderen zich ver terugtrekken en haast een kluizenaarsbestaan gaan leiden.

14. Geen kind mogen zijn en parentificatie

Kind zijn betekent mogen proberen en vallen. Leren en lachen. Onzin maken en ontdekken. Maar als de druk van thuis te groot is, raakt dat speelse, spontane deel ondergesneeuwd. Er is geen ruimte voor onschuld, voor kind zijn, alleen voor controle, voorzichtigheid en aanpassen.

Als je op ieder punt dat je fout doet, ga je al snel op ‘safe’. De veilige modus aan, alles zo doen dat het klopt en je er niet, of zo min mogelijk, op aangesproken kunt worden.

Als volwassene draag je misschien nog steeds die veilige modus met je mee. Je wilt het goed doen. Geen fouten maken. Je denkt vooruit, analyseert jezelf, houdt rekening met iedereen. Maar ergens mist er iets. De lichtheid. Het plezier. De speelsheid. Misschien voel je je snel gespannen, heb je moeite met ontspannen of voel je je schuldig als je ergens écht van geniet.

Parentificatie betekent dat je als kind de rol van volwassene, de verzorgende op zich neemt, vaak emotioneel of praktisch, en (emotioneel) zorgt voor de ouder in plaats van andersom. Bij een narcistische persoonlijkheidsstoornis is er een overdreven behoefte aan bewondering en controle, weinig ruimte laat voor de behoeften of gevoelens van anderen — waaronder die van hun eigen kind.

15. Geen eigen leven gaan leiden

Bij alles wat het kind uiteindelijk gaat doen, voelt het alsof de ouder nog ‘ over de schouder meekijkt’. De mening van ouders heeft een dermate grote invloed dat het kind zich blijft aanpassen, ook al is hij/ zij de 30 lang gepasseerd. Het eigen leven gaan leiden gebeurt niet, waardoor er meermaals forse relatieproblemen ontstaan.

De impact van narcistische ouders op je volwassen leven

Pleasegedrag en andere overlevingsstrategieën

Wanneer je opgroeit met een narcistische vader of moeder, leer je al jong dat je liefde en goedkeuring moet verdienen. Dat jouw behoeften ondergeschikt zijn aan die van je ouder. En dus ontwikkel je overlevingsstrategieën om jezelf veilig te houden — manieren van doen die je vroeger hielpen, maar die je nu juist beperken en oud gedrag in stand houden.

Hieronder vind je vijf veelvoorkomende strategieën:

1. Pleasegedrag

Je hebt geleerd om jezelf aan te passen aan de ander. Je voelt feilloos aan wat mensen nodig hebben, en past je gedrag daarop aan. Je zegt ‘ja’ terwijl je ‘nee’ bedoelt, en stelt de ander altijd boven jezelf. Als er spanning dreigt, probeer jij het glad te strijken. Je zoekt harmonie, soms ten koste van je eigen grenzen, omdat afwijzing of boosheid onveilig voelt.

2. Controle willen houden

Als het thuis onvoorspelbaar of emotioneel onveilig was, ben je misschien gaan leven vanuit controle. Je probeert situaties, gevoelens en zelfs mensen ‘in de hand’ te houden, zodat je je veilig voelt. Je legt de lat hoog voor jezelf, alles moet kloppen, want door fouten te maken lijkt het alsof je tekortschiet.

3. Emoties onderdrukken

Als er thuis weinig ruimte was voor jouw emoties, zeker niet als ze lastig, verdrietig of boos waren, leer je al snel je emoties weg te drukken. Het gevolg? Je wordt rustig, ‘verstandig’, of houdt alles in. Je geeft jezelf zodoende geen toestemming om te voelen wat je voelt, uit angst voor afwijzing, straf of belachelijk gemaakt te worden.

4. Altijd presteren

Je leerde dat je pas liefde of aandacht kreeg als je iets bereikte: hoge cijfers, goed gedrag, prestaties waar je ouder mee kon pronken. Dus ging je harder werken, beter je best doen, altijd net iets meer dan nodig. Je zelfwaarde werd gekoppeld aan wat je deed — niet aan wie je was of aan wie je nu bent.

5. Onzichtbaar worden

Als je merkte dat opvallen onveilig was, omdat je ouder dan jaloers werd, je belachelijk maakte of negeerde, leerde je jezelf onzichtbaar te maken. Je trok je terug, werd stil, ging uit de weg. Je probeerde niemand tot last te zijn.

De relatie tussen stress, burn-out en narcisme.

De oorzaak van een burn-out is bij iedereen dat je niet kunt zijn wie je bent, en daardoor niet het leven kunt leiden dat bij je hoort (autonomie). Autonomie wil zeggen dat iemand er niet in slaagt om aan het stuur te staan van zijn of haar eigen leven. Dat iemand het niet lukt om zelf te koersen naar geluk, innerlijke vrede en relatieve zekerheid, ondanks alle hobbels die onderweg plaatsvinden.

Wanneer je een narcistische ouder hebt die wenst zelf in de spotlight te staan, heb je al heel jong geleerd dat jij er niet mag zijn. Narcisten weten heel goed op verschillende manieren de aandacht naar zich toe te trekken, waarbij er geen aandacht is geweest voor jouw unieke persoonlijkheid. Je zult je moeten aanpassen aan de ouder, of je wordt stuk gemaakt. Het wordt je in elk geval niet toegestaan dat je je als kind op een eigen pad gaat begeven, uit angst dat je een bedreiging gaat vormen voor de narcistische ouder.

Het eindeloze aanpassen, er niet mogen zijn, en het gevecht om toch een bestaan te krijgen veroorzaakt ontzettend veel uitputting, oververmoeidheid en ook stress natuurlijk.

Kunnen wij je helpen?

Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland en zeer ervaren in het oplossen van stress en burn-out klachten.

Een burn-out als gevolg van narcisme?

Als je vanaf jonge leeftijd hebt geleerd dat jouw behoeften er niet toe doen, dat je je moet aanpassen om erbij te horen, en dat liefde voorwaardelijk is, dan bouw je aan een levenspatroon waarin je jezelf voortdurend voorbijloopt. Je wordt een meester in aanpassen, in aanvoelen wat anderen nodig hebben, in zorgen, sussen, presteren. Alles om maar gezien, geaccepteerd of ‘veilig’ te blijven.

Je leert al vroeg dat de ander belangrijker is. Dat jouw eigen gevoel ondergeschikt is. Dat je er vooral toe doet als je iemand anders gelukkig maakt, of in ieder geval tevreden houdt. Op het eerste gezicht lijkt dat misschien sociaal of zorgzaam gedrag. Maar onder die aanpassing zit vaak een diepe angst: voor afwijzing, kritiek, verlaten worden. Die angst drijft je tot over je grenzen, keer op keer. En op een dag zegt je systeem: genoeg.

Een burn-out is dan niet zomaar het gevolg van ‘drukte’ of ‘te veel werk’. Het is het resultaat van jarenlang leven buiten jezelf. Van structureel overleven in plaats van leven. Het positieve: Vaak is een burn-out wel een ’turning point’: het moment dat het anders gaat, misschien zelfs wel anders moet.

De narcistische ouder veranderen

Ga niet strijden tegen de ouder met narcisme. Dit heeft geen zin. Leidt je eigen leven, ga door, je lost het niet op en je geneest je ouder niet. Je kunt stellen dat elke energie je hierin stopt weggegooide energie is.

Door je extreem te focussen op de narcistische ouder loopt je zelfvertrouwen nog grotere deuken op. De kans dat je enorm ‘in je eigen wereld’ gaat leven, is groot. Dit zal snel ook gaan lijken op het gedrag van een narcist.

Je verandert de ouder met narcisme niet. Ga dat ook niet proberen. Je kunt helaas een narcistische ouder niet veranderen, hoe graag je zelf de bevestiging dat je er ook mag zijn wilt hebben van je ouder. De kans is namelijk groot dat een narcistische ouder zijn eigen narcisme ontkent en dit tegen je gaat gebruiken.

Wanneer is contactbreuk met narcistische ouders nodig?

Soms kan het beter zijn om (tijdelijk) geen contact te hebben met een narcistische ouder omdat je er anders simpelweg aan onderdoor gaat. Niemand verbreekt zomaar het contact met zijn vader of moeder. Toch zijn er situaties waarin dit — tijdelijk of blijvend — nodig is om jezelf te beschermen.

Wanneer het contact je voortdurend uitput, je opnieuw terugwerpt in oude pijn, of je verhindert om je eigen leven op te bouwen, kan het dus simpelweg noodzakelijk zijn om meer, en soms veel meer afstand te nemen. Niet uit rancune, maar uit liefde voor jezelf.

Soms is het niet nodig om alle banden volledig te verbreken, maar is het van belang om grenzen veel scherper te stellen. Je neemt dan meer emotionele afstand: Minder contact, andere vormen van contact, of alleen nog onder bepaalde voorwaarden. En soms is zelfs dat niet voldoende en is het loslaten — hoe pijnlijk ook — de enige manier om voor jezelf te gaan zorgen.

Hoe weet je dat geen contact met narcistische ouders beter is?

1: Zelf de regie?

Om te bepalen of je contact moet blijven houden met een narcistische ouder is het van belang dat jij de regie hebt: jij bepaalt jouw leven. Jij hebt het recht om te kiezen hoeveel ruimte je ouder in jouw leven krijgt. Het kan zijn dat je gevoel zegt: ik wil bij het gezin blijven horen, maar dat je merkt dat elk contact opnieuw schade aanricht. Het is in dit geval beter om meer afstand te nemen, niet omdat je hard bent, maar omdat je jezelf beschermt. Dat heet zelfzorg, en zo pak je de regie, vaak ten gunste van jezelf en eventueel je eigen gezin.

Je hoeft geen toestemming te vragen om je grenzen te bewaken. Als jij merkt dat je beter functioneert, vrijer ademt en rustiger slaapt met afstand, dan is dat reden genoeg. Je hoeft hier dus geen verantwoording voor af te leggen.

2: Je eigen leven leiden

Herstellen van een narcistische opvoeding betekent dat je stukje bij beetje je eigen leven gaat vormgeven. Dat je onderzoekt welke overtuigingen en normen écht van jou zijn — en welke je hebt meegekregen uit angst, schuld of gewoonte.

Misschien zijn er regels van thuis die ooit vanzelfsprekend leken, maar die eigenlijk niet bij je passen. Nu is het moment om jouw eigen kompas te ontwikkelen. Jouw waarden. Jouw keuzes.

Want het mooiste is dit: jij mag bepalen wat goed voor je is. Niet je ouder. Niet het verleden. Jij.

3: Ga na wat jij graag wilt

Het zou fijn zijn dat je op een gegeven moment zo sterk kunt zijn dat je een stapje terug kunt doen en kunt nagaan hoe jij graag wilt omgaan met de situatie: Niet uit schuldgevoel of om de ander te pleasen, maar vanuit je eigen waarden, eigen identiteit en met een positief zelfbeeld.

Wanneer je merkt dat het op dit vlak blijft knellen, is het beter om meer afstand te houden of te creëren.

Wanneer is contactbreuk met narcistische ouders nodig

Stappen naar herstel en loslaten

Herstellen burn-out en narcisme en de impact hiervan begint met erkennen wat er werkelijk gebeurd is. Niet om te blijven hangen in het verleden, maar om jezelf eindelijk serieus te nemen. Om te zien dat wat jij voelde, dacht en meemaakte écht was, dat het jouw schuld niet is en dat jouw ervaring er toe doet.

Herstel is geen rechte lijn. Het is een proces van laag voor laag afpellen, van leren voelen wat je lange tijd hebt weggestopt, en van ontdekken wie jij bent los van de aanpassing. Dat kan kwetsbaar voelen, soms ook pijn doen, maar juist daar ligt je herstel, de weg naar zelfwaardering en uiteindelijk energie..

Hier zijn een aantal stappen die kunnen helpen op jouw weg naar herstel:

1. Erken de waarheid

Stop met bagatelliseren of goedpraten van wat er is gebeurd. Wat je hebt meegemaakt, was niet normaal, ook al werd het als normaal gepresenteerd en worden jouw gevoelens misschien onder tafel geveegd. Jouw pijn is echt en je mag jezelf zien als slachtoffer van narcisme. Misschien heb je de neiging om dit te onderdrukken maar besef dat het moment dat je dit kunt zien en kunt omarmen, kunt toewerken naar het leiden van je eigen leven.

2. Herken en doorbreek patronen

Ga zien wanneer je in oude overlevingsstrategieën schiet: pleasegedrag, perfectionisme, jezelf onzichtbaar maken. Je hoeft die patronen niet te veroordelen — ze hebben je geholpen — maar je mag ze loslaten zodra je ze herkent. Ongetwijfeld heb je hier eerst een zeker gevoel van terughoudendheid in, maar geef jezelf de tijd. Vaak heb je patronen in de afgelopen jaren opgebouwd, en kost het opbouwen van nieuwe patronen tijd.

3. Ontwikkel zelfcompassie en eigen liefde

Het is goed om mild te zijn met jezelf. Leer goed omgaan met jezelf: Wees ook zacht en liefdevol voor jezelf. Dat is iets heel anders dan narcisme: daar ontbreekt juist eigen liefde. Je hebt zoveel gedragen dat eigenlijk niet van jou was. Je mag fouten maken, moe zijn, leren, vallen en weer opstaan. Je hoeft niet sterk te zijn om liefde waard te zijn: die waarde heb je al! En dat hangt niet af van de goedkeuring van een vader of moeder of het gezin van herkomst.

4. Stel grenzen

Misschien heb je nooit geleerd om ruimte in te nemen. Nu is het tijd om die wél te doen (of te proberen). Grenzen zijn geen egoïsme — het is zelfzorg. En elke ‘nee’ die je zegt tegen een ander, is een ‘ja’ voor jezelf.

5. Zoek ondersteuning

Je hoeft dit niet alleen te doen. Een goede coach of vertrouwd persoon kan je helpen om je verhaal te ordenen, patronen te herkennen en terug te keren naar jezelf. Iemand die je helpt herinneren dat jij niet raar bent — maar dapper.

Kunnen wij je helpen?

Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland en zeer ervaren in het oplossen van stress en burn-out klachten.

Herstel van narcistisch misbruik: op weg naar energie en voldoening

Langdurig leven in de schaduw van een narcistische ouder laat diepe sporen na. De voortdurende aanpassing, het leven in de ‘veilige modus’, het structureel onderdrukken van je eigen gevoelens en grenzen — het is emotioneel én lichamelijk slopend.

Veel mensen die slachtoffer zijn van narcistisch misbruik ontwikkelen daardoor op latere leeftijd chronische stressklachten, innerlijke onrust, vermoeidheid, een laag zelfbeeld en uiteindelijk een burn-out. Niet omdat ze zwak zijn, maar omdat ze te lang te sterk zijn geweest.

Bij Meulenberg Training & Coaching helpen we je om die vicieuze cirkel te doorbreken. We hebben honderden mensen geholpen die in een situatie hebben gezeten zoals die van jouw. Samen gaan we op pad naar het creëren van jouw identiteit, jouw kracht, jouw energie en daarmee ga je jouw leven leiden los van oude, niet meer werkende overtuigingen.

Je hoeft het niet alleen te doen. Misschien is het ook beter om het niet alleen te doen. Je hoeft tenslotte niet opnieuw het wiel uit te vinden? Plan een vrijblijvend kennismakingsgesprek met een van onze coaches. Samen onderzoeken we waar jij nu staat, en hoe je kunt bouwen aan een leven waarin jij weer centraal mag staan en de vruchten van mag plukken.

Gerichte hulp bij burn-out, stress en verzuim

Of je nu middenin een burn-out zit, overspannen bent, last hebt van hevige stress, of als werkgever langdurig verzuim wilt verminderen als gevolg van stress, we snappen dat dit een behoorlijke struggle is. Het proces kan behoorlijk lastig, tijdrovend en frustrerend zijn.

Maar je hoeft het niet alleen te doen!

Wij van Meulenberg Training & Coaching begrijpen jouw situatie. We hebben het zelf ook meegemaakt op zowel persoonlijk als zakelijk vlak. Je vindt daarom begrip, warmte, medegevoel, maar ook een praktische, gedegen aanpak naar een toekomst met energie, plezier en voldoening.

Zoals onze klanten zeggen: Van het resultaat van onze aanpak heb je je leven lang plezier!

burn-out coach
Wij staan voor je klaar!

Veelgestelde vragen

Een narcistische ouder herken je aan gedrag dat draait om controle, manipulatie, gebrek aan empathie en het voortdurend centraal willen staan. Ze bagatelliseren jouw gevoelens, eisen bewondering en raken geïrriteerd bij kritiek. Dit kan diep ingrijpen op je zelfbeeld.

Door jarenlang te leven met emotionele druk, constante prestatiedruk en het gevoel nooit goed genoeg te zijn, raakt je stresssysteem uitgeput. Je bent gewend om je aan te passen en te pleasen, wat op den duur kan leiden tot een burn-out.

Ja, maar het vergt tijd. Schuldgevoel is normaal bij losmaking, omdat je vaak geleerd hebt je eigen behoeften weg te cijferen. Professionele begeleiding kan helpen om gezonde grenzen te leren stellen en je eigen leven terug te claimen.

Herstel begint met bewustwording van het patroon. Therapie, stressreductie, grenzen leren stellen en ruimte voor zelfzorg zijn cruciaal. Een coach met ervaring in narcisme kan hierin een waardevolle gids zijn.

Referenties

  1. Wikipedia.org – Lindsay Gibson – Gevonden op 16/04/2025
    Link naar de pagina op wikipedia.org
Ruud-Meulenberg

Ruud Meulenberg

Over de auteur:

Ik ben Ruud Meulenberg. Eigenaar en oprichter van Meulenberg Training & Coaching. Ik begeleid mensen met stress en burn-outklachten door ze ‘letterlijk’ in beweging te laten komen (wandelen/ hardlopen). Samen met een krachtig team van professionele coaches, help ik mensen door heel Nederland heen om van stress en burn-out af te komen. Ik probeer het goede voorbeeld te geven: Ik werk maximaal 24 uur per week, ik sport, geniet van mijn gezin en ik heb betekenisvol werk!

Vergelijkbare berichten

55 reacties

  1. Esther Hesselink schreef:

    Interessant! Zou hier wel graag meer over willen lezen. Heb je tips?

  2. M de With Schippers schreef:

    Zo herkenbaar allemaal ! Het artikel is erg duidelijk. Doordat ik eigen keuzes probeer te gaan maken, word ik nu vaak ook geboycot. Of achter je rug om belasterd. Dat vind ik erg lastig. Om je telkens daardoor te moeten verantwoorden tegenover andere gezinsleden en familieleden.

    1. Ik snap je goed ‘M’. Toch is het enorm belangrijk dat ook jij aan het stuur staat van je eigen leven. Niet een ouder.

    2. maikel schreef:

      @ schippers:

      Ik zal graag met je in contact willen komen. Ik maak hetzelfde mee namelijk. Ik heb een ziekte en daardoor heb ik mijn financien afgestaan aan mijn ouders. Nu ben ik een bedrijfje aan het opstarten in een ander land en krijg ik het niet terug omdat ik de overeenkomst ben aangegaan. En wordt het me lastig gemaakt.

      groetjes

      maikel

    3. Wow, wat een herkenning. Hier ook en merk nu later dat ik systematisch op mijn gevoelens wordt genegeerd. Ik ben ook chronisch zieke en mijn ouders doen financiën maar kreeg moeilijk de map in mijn handen, pas toen ik een professional inschakelde kwam abrupt de map. ik kom er ook niet door met mijn huisarts ondanks dat ik het ook over kindermishandeling heb gehad en lijkt het nog taboe dat je wil breken met ouders want ik heb al een psycholoog gehad en mijn verhaal gedaan, mijn vader heeft geen enkele spijt betoogt en nu begint mijn moeder ook psychisch geweld te tonen (ik kwam voor haar nog terug, dit is waarschijnlijk dus parentificatie naar mijn moeder)

  3. Dit raakt me. Mijn man heeft een burnout. En wat beschreven wordt is herkenbaar bij mijn schoonouders. Wat kun je als partner doen? Hij gaat wel naar een psycholoog.

    1. Hallo Heidi,

      Het is goed je vermoedens met de psycholoog te bespreken. Als je daarin vastloopt willen we natuurlijk wel ondersteunen.

  4. Ja, hier vind ik alles bij elkaar. Het klopt.
    Mijn jeugd met een narcistische ouder, en een niet-narcistische ouder. De parentificatie naar beiden, de ouder met het extreem lage zelfbeeld die onuitputtelijk om aandacht vraagt, en de ouder met de zorg over deze ouder.
    Het er niet mogen zijn, geen kind mogen zijn, geen ruimte ervaren om een eigen leven te leiden. Kritiek en devaluatie, controle en minachting. Dan de faalangst en de onzekerheid een richting te kiezen. Vervolgens meerdere narcistische werkgevers, met burn-out als gevolg en steeds heel hard werken en toch het gevoel niet te voldoen. Meer zorg, meer dragen en nog meer burn-out. Dan een partner treffen die een vergelijkbare jeugd heeft gehad, een laag zelfbeeld, veel herkenning en een vertrouwde behoefte om te zorgen voor de ander. Hij is inmiddels succesvol, werkt keihard en heeft het op het oog gered. Ik hou van hem, hij ook 😉
    Iedereen tevreden, tot er weer een burn-out volgt bij mij in het moederschap. Totaal geen verdeling van taken. De partner blijkt narcistisch, alleen gericht op alsnog vervullen van de eigen behoeften en zeer kritisch. Onze twee kinderen, die nooit genoeg voldoen aan de eisen van de narcische ouder, krijgen een laag zelfbeeld. Er is een grote behoefte ze te beschermen, voor ze op te komen. Daarin faal ik keer op keer. De narcistische ouder wordt steeds feller en fanatieker in onderdrukken van mij en kinderen, tot zeer hevig en agressief gedrag aan toe. Het oudste kind heeft behoefte mij als aangevallen en onderdrukte ouder te helpen, oftewel parentificatie. Het herkennen hiervan is een schok, het patroon herhaalt zich. De narcistische ouder wordt door het oudste kind gedragen, die doet alles om te zorgen dat het niet escaleert. Deze ouder is nu sinds een jaar uit het gezin. Dat ging ook niet vanzelf… hoe zorg ik voor herstel van mezelf, en van de kinderen? Hoe maak ik dat dat het patroon stopt, en zich niet nog verder herhaalt bij mijn ex en de kinderen? En in hun levens. Hoe?
    Hoe krijg ik een eigen plek, eigen leven, eigen richting? Ik weet soms even niet meer wie ik ben en wat ik wil.

    1. Hallo Petra,

      Je verhaal is zeer herkenbaar. We zien deze patronen helaas heel vaak terugkeren.
      Terug aan het roer gaan staan van je eigen leven is dan bijzonder lastig, maar zeker wel te doen.

      Het beste kun je me een mail sturen zodat we contact kunnen leggen. Lijkt dat je wat?

      1. Mireille Camps schreef:

        Hallo Ruud, we hadden al eerder contact. Zeer herkenbaar, het verhaal over narcisme en er nooit mogen zijn zoals ik was als kind. Mijn moeder heeft behoorlijk narcistische trekken, mijn vader was neurotisch en werd minachtend benaderd door mijn moeder. Ik voelde me nooi goed genoeg, terwijl ik weet dat ik heel veel kan. Erg angstig. Vanaf mijn puberteit al depressies. Kwam bang van kinderfeestjes terug, wilde naar huis, zonder te weten waarom. Al veel in therapie geweest, zonder dat de echte oorzaak boven kwam. Altijd moeten voldoen aan hoge eisen, persé alle feesten meevieren met vooral een blij gezicht, anders kreeg ik op mijn kop als ik de feesten verpestte. En precies tijdens die feesten, werden er zo’n denigrerende opmerkingen gemaakt, dat ik er niet op kon reageren. Zeker toen mijn zoon (met ASS/ADHD) nog klein was, slikte ik alles maar in om hem zijn oma en tante niet te ontnemen (mijn zus heeft er ook een handje van, die opmerkingen). Mijn man heeft ook veel te verduren gehad van het feit dat ik altijd in de kreukels weer thuiskwam Helemaal over de rooie. Maar mijn man heeft ook ASS en ik merk dat ik mezelf ook helemaal voor mijn eigen gezin heb weggecijferd. Dus nu al ruim 5 jaar een dikke burnout/depressie en bang om de controle te verliezen. Dikke problemen op school Speciaal Onderwijs, waar niet veel capabele mensen rondlopen. Wat een ellende, een nachtmerrie. Na een paar jaar toch eindelijk te hebben gewerkt met een leuke club mensen, kreeg ik een narcistische baas. Hoe bestaat het! Alle collega’s ontslagen. Ook dat heb ik een tijdje overwonnen, maar ik liep jaren op eieren, overal! Ik merk dat mijn zoon (met een heel goed gevoel voor sfeer en emoties) emtioneel teveel belast wordt met al onze sores. Help! Hoe kan ik het tij keren? Ik raak helemaal in paniek als men probeert de regie over te nemen. Zoals bijvoorbeeld hulpverlening vanuit de gemeente. Alles heeft toch al een enorme impact op onze relatie gehad en nu nog. Want de lol is ver te zoeken. Mijn man heeft zwaar werk en door zijn ASS/Hooggevoeligheid (net als wij alledrie) ook erg gevoelig voor stress en kritiek. Dus op sociaal en emotioneel gebied trek ik de hele kar. Ik kán niet meer. Help mij! Met hartelijke groeten, M.C

  5. Hi Ruud, ik ben 65 ,vader van een zoon van 29, nu opgenomen met autisme in GGZ instelling. In een burn-out geraakt na bedreigingen door moeder, veel strijd gehad in instituut om ook kontakt te mogen hebben.. Nu heb ik geen kontakt meer, omdat de GGZ instelling zegt dat mijn zoon geen kontakt meer wil. Ruud kan jij je licht laten schijnen op mijn verhaal. ……..mvgr. W.D.

    1. Dag ‘W.D.’
      Het is allereerst dikke prut dat je je eigen kind niet meer mag zien. Daar mag je best aandacht aan geven.
      Tevens zou ik met de mensen van het GGZ gaan uitzoeken waarom dat zo is. Komt dat bij de moeder van je zoon vandaan? Of is er een andere reden?

  6. Sylontherun schreef:

    Nu begrijp ik hoe het door mijn hoofd ging, je voldoet niet. Krijg niet zolang erna diagnose MS en ontliep haar altijd. Mijn zogenaamde verwekker is er ook 1 VOLgas!! Nu proberen nog iets van mijn leven te maken!!

  7. Hallo Ruud,

    Omwille van de privacy van mijn moeder wil ik niet teveel herkenbare details openbaar maken. Ik ben een moeder van boven de vijftig jaar. Een aantal jaren geleden heb ik ontdekt dat mijn vader het Aspergersyndroom had, een jaar later dat ik het zelf ook heb. Ook al is dat in zeer lichte mate, ik heb er al mijn hele leven veel last van – alhoewel ik me op dit moment afvraag of het niet vooral het contact met mijn moeder was waar ik last van heb gehad. Het is mijn ervaring dat ‘soort soort zoekt’ en ik dacht dat mijn moeder ook het Aspergersyndroom had. Gisteren heb ik echter ontdekt dat mijn moeder narcistisch is. Dit was een grote openbaring voor mij. In ons contact komen 31 van de 33 aspecten van de narcismetest naar voren. Ik vermoed dat één persoon beide diagnoses kan krijgen – niet dat mijn moeder ooit een diagnose zou zoeken; in haar eigen ogen liggen problemen altijd aan anderen en nooit aan haar.

    Ik heb al een paar keer iets burn-out-achtigs gehad, zware vermoeidheid met een duidelijke psychische oorzaak. Dit is dertig jaar geleden begonnen; ik ben sindsdien nooit meer uitgerust geweest. Had als kind ook al lichamelijke klachten met een psychische oorzaak. Ook al had ik vroeger plezier in joggen, door de vermoeidheid is mijn conditie zodanig verslechterd dat ik nu na ieder beetje lichaamsbeweging een paar uur moet slapen.

    Mijn verlofdagen heb ik verspreid, in de hoop mijn werk net te kunnen volhouden tot ik door de huidige crisis heen ben. (Ik werk deeltijds omdat ik geen voltijdse job aankan, in een job die ik niet zo heel leuk vind maar waarvan ik blij ben dat ik hem aankan.)

    Al mijn hele volwassen leven ben ik in therapie; ik heb allerlei soorten therapieën uitgeprobeerd en niets hielp. Ik voelde me ook niet begrepen. Van buitenaf lijk ik sterk en evenwichtig, maar in werkelijkheid sta ik stijf van de stress. Sinds kort zwem ik korte stukjes in een natuurvijver in de buurt. Voor het eerst ben ik blij met mijn extra vetlaagje, doordat ik merk dat ik goed tegen koud water kan. 😉 Ik moet daar steeds lang van bekomen, maar het is zo’n beetje het enige in mijn leven waar ik plezier in heb en ik hoop dat ik er mijn conditie geleidelijk aan mee kan verbeteren.

    Ik wou dat ik een groep mensen kende, of misschien maar één persoon, bij wie ik mezelf kon zijn. Ik heb me namelijk teruggetrokken uit sociale contacten (heb ook veel relaties verbroken), omdat die te belastend voor me zijn. Ik houd altijd rekening met andermans gevoelens en het voelt steeds weer als een koude domper als ik merk dat anderen dat niet bij mij doen. Ik heb het gevoel dat ik niet mag zijn wie ik ben, gewoon iemand die niet perfect is, zoals iedereen.

    Kent u misschien een ondersteunende groep, persoon of instelling in de provincie Antwerpen? Gelukkig heb ik een goed contact met mijn huisarts. Ik heb een afspraak voor een consult, maar eigenlijk voor een luisterend oor. Deze woorden aan u schrijf ik deels ook omdat ik me voorstel dat het me goed zal doen om een ondersteunende reactie te krijgen van iemand die ervaringsdeskundig is. Praten met mijn broer/zus helpt niet, omdat die altijd mijn moeders favoriet is geweest en ik de zondebok, wat maakt dat die mijn ervaring niet herkent en niet kan valideren. Ik wanhoop er wel eens aan dat ik ooit gezond zal worden, dus succesverhalen van mensen die hetzelfde hebben meegemaakt, geven me wat hoop.

    Met vriendelijke groeten,
    S

    1. Dag ‘S’,
      Je ervaring zal herkenbaar zijn voor velen. Bedankt voor het delen.
      Ik heb geen ervaring met hulpverleners in Antwerpen. Ik zou je eventueel in contact kunnen brengen met coach Kiki, zij woont het meest dichtbij Antwerpen

    2. Ha S, n.a.v. je stukje wil ik je op het hart drukken naast e.e.a. ook iets te lezen over hoogbegaafdheid en HSP

      Hulp omgeving Antwerpen bijv ; http://www.Exentra.be Tessa Kieboom – zou ik zelf graag gaan praten is alleen veel te ver weg

      1. Carlijn schreef:

        Ha Anna en S, Anna, bijzonder dat je dit uit het stukje of intuïtie haalt. Ook ik denk dat als HSP en HB je een verhoogde kans hebt dat dit jou treft net als ik. Ik zou zeker ook verdwenenzelf.org wat gaat over narcistidchr mishandeling bezoeken, de boeken bestellen en de lijst van coaches/therapeuten downloaden die in deze problematiek (NSS) gespecialiseerd zijn. Voel hierin wat klopt voor jou. Zelf coach en mentor ik vanuit Eindhoven. Als je meer over HSP en HB wil lezen is wellicht het boek van Elisabeth Umans geschikt. Ik wens jullie veel sterkte en plezier voor de toekomst!

  8. Hallo Ruud,
    Hoe herkenbaar allemaal. Het heeft me heel wat tijd gekost om er achter te komen hoe de vork aan de steel zit. Beide ouders zijn narcistisch.
    Het gevoel om niet goed te zijn en niets te kunnen, heeft jaren mijn leven overheerst. Ook jaren gewerkt voor narcistische werkgevers… het kon dus niet op…
    Tot ik mocht samenwerken met een hele fijne collega die me duidelijk maakte dat ik WEL iets kon, dat ik er ook mocht zijn. Na het plotse overlijden van deze collega ben ik dan ook onderdoor gegaan, maar met de hulp van mijn gezin ben ik beetje bij beetje overeind gekomen. Intussen heb ik mijn narcistische werkgevers vaarwel gezegd en heb ik ook gebroken met mijn ouders. Mijn oudes heben het mij en mijn gezin niet makkelijk gemaakt en blijven lastig doen en mijn gezin door het slijk te halen. Ook een rechtzaak achter de rug die mijn ouders hadden aangespannen. Allemaal flink lastig, maar ik heb het roer van mijn leven overgenomen (met vallen en opstaan) en het lukt me steeds meer om blij en gelukkig te zijn. Toch zal ik maar volledige rust kennen wanneer mijn ouders er helemaal niet meer zijn. Soms neem ik het mezelf kwalijk dat ik er zo over denk en er eigenlijk op hoop, maar het zou ons leven wat makkelijker maken. De lastercampagne van mijn moeder zou dan eindelijk stoppen…

    1. ik wil super graag dat mijn narcistische vader zou komen te overlijden. ik voel geen band met hem, liefde heb ik booit gehad. ik heb zo verschrikkelijk veel last van hem. zo bang. dus je hoeft je niet schuldig te voelen

    2. Beste Lk,
      Zoo herkenbaar wat je schrijft. Ik heb ook twee narcistische ouders. Ook een rechtszaak achter de rug. Ik was zo verbijsterd zo van huh een rechtszaak tegen je eigen kind aanspannen dat doe je toch niet. Zo onmenselijk. Ook ik zou blij zijn als m’n moeder er niet meer is dan stopt idd de lastercampagne wat al jaaaren en jaren duurt . Aan iedereen die het maar horen wil. Vrienden , scholen , relaties, werk ,collega s het gaat maar door. Alles moet kapot. Koste wat kost.

  9. Ruud, ik kan je niet genoeg bedanken voor dit blog!
    Eindelijk na zoveel jaar is mij duidelijk geworden dat ik een kind van….. ben.
    Nu druk bezig met het laatste deel: ‘puinruimen’.

  10. Brigitte schreef:

    Dank voor dit uitgebreide artikel, ook voor de tips. Ik heb gisteren na 41 jaar weer eens gebroken met mijn narcistische moeder. Mijn vader leeft helaas niet meer sinds 2 jaar, hij onderschikte zich volledig mijn moeder en was ook vaak het slachtoffer van haar. Ik leef als vanaf mijn 19e zelfstandig maar mijn moeder heeft zo een impact op mijn leven, verziekt en vergalt alles wat maar kan, dat ik daar tot op heden nog altijd last van heb. Gisteren tijdens het eten bij haar, volledig geescaleleerd. Ik word voor alles wat maar rot en vies is uitgemaakt en dat terwijl ik momenteel ziek ben en haar gezelschap wilde brengen! Ik ben ook een erg onzeker iemand, kan geen relaties onderhouden want ik vertrouw niemand, zeker mannen niet, heb een hoge prestatiedrang op werk en overal eigenlijk en ik voel mij zo moe, ik ben gewoon op. Ik ben gisteren opgestapt in een ‘rage’ en mijn moeder kan mij kapot vallen met alles, ik zie geen uitweg meer. Ik regel, zorg en bemoei mijn nergens meer mee. Eerlijk gezegd denk ik pas dat er echt rust komt als ze haar laatste adem heeft uitgeblazen. Want ook op afstand, blijf ik me de slechterik voelen en tevens alleen op de wereld, ik ben nu dus echt een wees. Zijn er tips hoe met deze slechte gevoelens om te gaan, ook al heb je gebroken met je narcistische moeder? (het voelt ook als stilte voor de storm….wie weet wat ze nog allemaal gaat ondernemen jegens mij..) Ik ben en blijf me ten einde raad.

    1. Hallo Brigitte,

      Allereerst wens ik je enorm veel sterkte in jouw lastige situatie.

      Ik zou je graag willen adviseren eerst je rust te pakken en daar van uit te gaan bekijken wat je moet/ kunt doen.

      Stess is een slechte raadgever namelijk. Probeer ook een vertrouwenspersoon te vinden waar je je verhaal kunt delen.

      Veel sterkte

  11. Brigitte schreef:

    Dankje Ruud…als de situaties dusdanig escaleren zoals bij mij altijd….en je bent zo bang en in paniek voor wat zo’n mens in staat is…dan is er maar een uitweg en dat is vluchten. Een vertrouwenspersoon zal ik niet vinden, het is een kwestie van naar de buitenwereld en op het werk weer een perfecte rol aan te nemen en niets te laten merken…de pijn dat ik geen moeder heb en ook nooit gehad heb, die mij jarenlang stelselmatig kapotgemaakt heeft draag ik iedere dag met mij mee. En zelfs nu nog, voel ik me alweer schuldig en denk ik: niet doen, dat ze kapot valt. Erg als je zo’n moeder hebt..heel erg. Veel succes iedereen met het omgaan ermee.

    1. Saskia schreef:

      Hoi, allereerst heel veel sterkte, ik herken mij heel erg in jou verhaal, ik ben nu bijna 48, nog een paar dagen en wist al jong dat er iets niet klopte, maar tot mijn 30ste nooit een vinger erop kunnen leggen, totdat een buurvrouw met een artikel kwam waarvan ik achterover sloeg, ik mijn mijn hele leven bezig om mijn eigen indentiteit te vinden, wie ben ik, ik heb heel veel gelezen over narcisme en wat er gebeurt na de breuk, ik zit nu 2 jaar in een lastercampagne en ben kapot gemaakt, dat een ” moeder ” zulke dingen kan zeggen over haar dochter, ik rouw om een leugen ik rouw om alles wat mij ontnomen is en ik niet meer op mijn doelen lijst kan zetten, er gebeurde rare dingen, mensen gingen van aardig, naar aanvallend en verwijtend tot geen contact meer , ik had haar overal geblokkeerd dus hoe wist zij met wie ik omging , flying monkey,s, of de fanclub, dat zijn de hulpjes van de narcist en due helpen haar om mij kapot te naken, op Facebook is dit dagelijkse kost maar ook in de straat word ik 24/7 in de gaten gehouden en ben veranderd van een lief, meelevend en behulpzaam iemand die altijd oprecht voor een ander klaarstond veranderd in een monster, ben alles en iedereen kwijt, mensen die ik al 25 jaar ken, ze is echt een kunstenaar in manipulatie en op mijn 23ste werd ik helaas ziek( nu invaliderend) maar als scapegoat mocht ik niks, ik ben nuet opgevoed maar getraind voor een rol in haar fantasy/horror wereld , ik heb geen waarde, mijn stem heeft geen waarde maar die van anderen wel, ik mocht niet ziek zijn, ik mocht mijn pijn niet uiten tenzij er iemand was, dan kon ze de perfecte moeder zijn, daarnaast was ik de afvalbak voor haar en mijn zus hun fouten zodat het leek alsof ik die maakte, zolang ik mij kan herinneren is er nooit positief over mij gesproken, nooit trots of liefdevol, maar mijn zogenaamde fouten en tekortkomingen werden met haar aanvulling daarop uitvoerig besproken met iedereen die get horen wilde, dus niemand weet wie ik ben, ook ik niet, nu bijna 4 jaar geleden viel mijn o, zo veilige masker af en ik dacht dat ik compleet gek werd, ik draaide door omdat ik zo abrupt alles weer helder zag, ik ben altijd klein gehouden depressief gemaakt compleet afhankelijk gemaakt zodat het leek alsof ik het moederskindje was en zei fantastisch dat ze zo voor mij zorgde maar ook erg als je dochter zo ziek is, slachtoffer zijn lustte zij pap van en oscarwaardig, tegen die tijd was ik ook geen mens meer maar een leeg omhulsel die zwijgzaam volgde en het eigenlijk had opgegeven want ik was immers niks waard en niemand wilde mij, wat na mijn scheiding nadrukkelijk benadrukt werd, maar 4 jaar geleden werd ik een crisis geval die met spoed opgenomen had moeten worden maar drie maanden op een bed moest wachten en om mij die tijd door te komen werd ik vol verdovende middelen gestopt en zat ik hier alleen ( met een moeder die dag en nacht voor mij klaarstond, ik weet niet waar maar niet bij mij) de dag van de opname kwam ik als een zombie de kliniek binnen en na een week was ik zo anders, mensen waren aardig, ik werd gehoord maar serieus genomen, ik was geen zeur en mijn klachten en aandoeningen waren echt en serieus, wauw, al die aandacht voor mij, ik droomde dit,omdat ik ook getest werd op ADHD en moest een hoop dmv formulieren invullen om te zien hoe ik er voorstond ( eigenwaarde, ver onder notm) heb ik de behandelaar verteld dat ik 99,9% wist dat mijn moeder narcist is en ik een goede diagnostiek wilde die niet gemanipuleerd werd door haar moest ik het wel vertellen omdat zij ook moest komen meerdere keren om te praten over de zwangerschap, baby peuter kleutertijd en wat ben ik blij dat ik het verteld heb wat alles werd weer verdraaid, na mijn thuiskomst met meerdere diagnoses stond ik er weer alleen voor alleen nu niet als een zombie maar als mens met ADHD combi met extra hyperactiviteit en impulsiviteit, na 45 te hebben gezwegen en alles diep weggestopt te hebben wat ze onbegrijpelijk vonden met deze vorm van ADHD, was ik een pratende stuiterbal vol plannen en doelen die haalbaar waren met mijn beperkingen en het kind in mij hoopte dat ik haar nu echt trots had gemaakt maar het was het begin van het eind, het werd erger, behandelaten zijn tegen mij opgezet achter mijn rug om, mijn huisarts heeft ze gestalkt tot het punt van bijna arrestatie aan toe en nu ik zo extreem helder was zag ik het monster die ze is en de haat in haar ogen en toen kwamen de flashbacks, verdrongen herinneringen, nachtmerries, iemand adviseerde mij om er veel over te lezen, omdat alles zo vaag is wat je overkomen is en dat advies zou ik iedereen mee willen geven om op de juiste sites jezelf te informeren en te leren wat jou overkomen is en in deze is kennis ook macht, voor mij ging er een wereld open, wat een herkenning en wat een verdriet, ik leerde waarom ik altijd ruzie of problemen met anderen had met name mijn zus, de narcist zet mensen tegen elkaar op en geniet van de pijn en de strijd die je hebt en voert maar niet begrijpt en het zelfbeeld waardeloos een niks en niemand te zijn in stand houd want niemand mocht mij, totdat ik dit las, divide and conquer , een smerig narcistisch spel wat terug leid tot mijn kindertijd maar dan de silent treathment krijgen en niet begrijpen waarom mama niks zegt, als jong kind ga je heel hard je best doen omdat je juist de aandacht van je moeder nodig hebt maar ze genoot van mijn strijd en aandacht hiervan, door het lezen heb ik geleerd dat mijn zus ook narcist is en mij ook haat doordat ze tegen mij is opgezet en tijdens de zware verwerking dat ik geestelijk ook Van alles mankeerde, wat echt zwaar is als je lichamelijk ook ziek bent heb ik geen enkele steun gehad, alleen maar strijd dat ik te druk was en dat ik helemaal niet ziek ben, wat ze dus al die jaren ook tegen familie en vrienden heeft verteld wat ook herkenning gaf, ik was een egoïstisch, lui, ongeïnteresseerd iemand was die zich aanstelde om aandacht te krijgen, een verhaal die ook aan alle behandelaars is verteld en wie geloofd een moeder die alles voor haar dochter overheeft nu niet, slachtoffer, daarom loop ik dus al 15 jaar bij ggnet zonder diagnostiek, wat er in drie maanden opname uit is gekomen had mij een hoop leed kunnen besparen en mijn kansen op herstel van narcistische mishandeling kunnen verhogen en was het bij ptss gebleven en niet naar een complex trauma met vermoedelijk hersenbeschadiging gekomen, nu twee jaar ba de breuk ben ik kapot, leeg, uitgeput, eenzaam en alleen, ik bedoel dit niet zielig, het is zo, de doelen die ik had heb ik bereikt maar zijn afgebroken, vrienden heb ik niet meer en ook geen familie meer, niemand heeft ooit mijn kant van het verhaal willen horen en wat ik vertel word niet geloofd” zo erg kan het niet zijn” een van mijn doelen was een Facebook groep voor mensen met een beperking, geestelijk of lichamelijk, om samen creatief bezig te zijn en wat een succes, mensen waren blij dat er ook eens aan hun gedacht werd, 200 leden en groeiende tot op een avond de groep weg was, het beheer was gemanipuleerd en de flying monkey hebben hun deel gedaan, in die tijd is er een brief verschenen met vreselijke leugens dat ik een oplichster ben, bestel maar niet betaal en meer van dat, ondertekend door het beheer en mensen die ik niet ken, na die brief begonnen de haatmails en bedreigingen te komen , eerst via Messenger, later openbaar en is mijn karakter vermoord, na een openbare aanval die zijn doel behaalde ben ik even weggeweest bij de griep om de volgende dag er weer te zijn en die avond is Saskia,s studio verdwenen en ik stortte in, die groep was mijn alles om lotgenoten te helpen, bloed zweet tranen, pijn geld maar ook blijdschap zaten erin en ik heb gevochten de negativiteit buiten te houden, maar ben alles kwijt omdat ik nog steeds niet gelukkig mag zijn, de laatste tijd word het grimmiger en erger, het stopt niet en ben erachter gekomen met een covert narcist te maken te hebben en die stoppen niet, nu ze alle controle over mij kwijt is omdat ik weet wie de flying monkey zijn , is ze echt kwaad en ik zit mij af te vragen wat de volgende stap zal zijn, maar door alles wat ik geleerd heb ben ik haar een stap voor nu en ook herken ik een narcist zodra hij zijn mond open doet.
      Sorry voor dut lange verhaal, ik hoop dat je er iets aan hebt, mijn advies was alleen, lees , leer, alles wat he lezen kunt , blogs, sites als mynd.nl en phyq maar ook lotgenoten ervaringen, je bent niet de enige, zoals ik dacht en als je in echt no contact gaat moet je in no contact blijven, je moeder verandert niet, je gaat het zwaar krijgen, maar je geeft jezelf de kans op een beter leven, een gezonder leven, het word een zware weg daar naar toe, met veel pijn en verdriet, verwarring en herkenning, mensen gaan bij je weg door laster en niemand geloofd je, maar geef jezelf deze kans , je verdient get en met je moeder hoef je geen medelijden te hebben want op het moment dat je teruggaat gaat de mishandeling gewoon door want een narcist leeft op drama alles is negatief, iedereen is slecht, alles is de schuld van een ander en he moeder weet alles beter en heeft altijd gelijk.
      Ik hoop oprecht dat je iets uit dit lange bericht kunt halen wat jou kan helpen, ook mag je altijd contact met mij opnemen als je er doorheen zit en behoefte hebt om met iemand te praten due jou echt begrijpt, ik las dat je dat mist en nodig hebt, ik ben geen dokter , wel een ervaringsdeskundige zeg maar.
      Ik wens je zoveel sterkte en kracht , maar hou vol, hoe zwaar ook, kies voor jezelf want he bent niet waardeloos, je bent je eigen unieke zelf die recht heeft op een eigen leven, met eigen keuzes met mensen die je op waarde schatten en van je houden, dat is je recht.
      Heel veel liefs
      Saskia

      1. Carlijn schreef:

        Heftig Saskia en helaas zo herkenbaar. Zeker de covert narcisten zijn meesters in manipulatie en worden veelal op handen gedragen door de onwetenden. Enkel bewuste ervaringsdeskundigen lijken jouw ervaring e.a. te kunnen geloven, omdat narcistische mishandeling veelal niet in het wereldbeeld van gewone mensen past. Lees verdwenenzelf.org en de boeken, maar verlies jezelf niet in het negatieve. Blader direct door naar valkuilen in het tweede boek dan kun je er tijdens de verwerking, net als ik, een paar voorkomen. Inderdaad het gros van de mensen zal jou voor leugenaar uitmaken, dus ben selectief wie je het vertelt en hou de waarheid weg bij de narcist, want de situatie zal enkel verder escaleren.

      2. Myrthe schreef:

        Ik dacht dat ik het slecht had gehad met mijn moeder.Heb gisteren gebroken met haar.Ben nu 51 jaar oud.Weet niet of je dit ooit leest aangezien je verhaal al lang geleden is geplaatst.Wil je eigenlijk gewoon heeeel veel sterkte wensen en ik hoop dat het lichtje in je hart weer schijnt.Je bent het waard!Alleen je verhaal al zo opschrijven vergt moed.

  12. Blanche schreef:

    Ik ben zo’n narcistische ouder. Ik heb 2 kinderen, een zoon van 27 en een dochter van 23. Mijn dochter woont nog thuis, mijn zoon op zichzelf. Met mijn dochter heb ik een heel goed contact. 2 Jaar geleden kwam er alles uit bij mijn zoon.Ik ben narcistisch, ik moest me laten behandelen. Pas dan wilde hij weer contact. Uit zichzelf is het contact toen iets hersteld. Maar nu is het weer terug bij af. Hij verwijt me dat ik 20 jaar hem gekleineerd heb, naar beneden gehaald. Ik weet dat ik fouten heb gemaakt, maar ik kan me een heleboel dingen niet meer herinneren. Het contact met mijn eigen vader verliep ook altijd stroef. Was hij een narcist, ik weet het niet. Ik had 2 nichtjes, die hij in mijn ogen voortrok op mij en mijn zus. Ik dacht nog, als ik zelf kinderen krijg, dan ga ik jet beter doen. Ik heb het dus slechter gedaan, blijkt. Ik heb nu echt het gevoel dat ik mijn zoon een hele slechte jeugd heb bezorgd. Of is dat ook weer een narcisme-eigenschap? Ik weet het niet meer. Wat moet ik doen om het contact te herstellen? Mijn man is nu mediator, en heeft gisteren met hem afgesproken. Ze hebben de hele avond gepraat. Ik krijg straks alles te horen. Maar ik moest niet verwachten dat hij me de komende tijd om de hals gaat vallen. Hij was overigens 14, toen ik erachter kwam dat hij blowde. En daar ben ik qua controle in doorgslagen. Doodsbang dat het van kwaad naar erger zou gaan. We hadden toendertijd een buurjongen die daar een goed voorbeeld van was. Wat ik ook fout heb gedaan, ik heb het niet moedwillig of express gedaan. Alleen uit bezorgdheid. De verhalen hier zijn van een narcistische ouder. Ik ben een ouder, die heel veel van haar kinderen houdt. Dit heb ik nooit, maar dus ook nooit gewild.

    1. Hoi Blanche,

      Het feit dat je hier je verhaal neerzet, in alle openheid, doet me al vermoeden dat je geen narcistische persoonlijkheid hebt. Mocht je hierover twijfelen, neem dan contact op met een partij die hierin expert is.

      Tevens: neem de tijd om dingen op te lossen. Sommige dingen komen niet ineens, maar hebben tijd nodig. De waarheid komt altijd boven water.

    2. Marije schreef:

      Hoi Blanche, het enige dat je kan doen is je fouten toegeven en hem laten weten dat je inziet wat het met hem gedaan heeft (als je dat ook echt inziet). Dat je het zo goed bedoeld hebt kun je beter achterwege laten, anders ondermijn je zelf het toegeven van die fouten. Dat doen mijn ouders namelijk, die geven nooit hun fouten toe, en anders zeggen ze meteen in dezelfde zin er bij dat het niet zo bedoeld was of dat het aan mij ligt. Kortom, ze geven dus nooit hun fouten toe en komen mij dus niet tegemoet, en de stap te laten weten dat ze mijn gevoelens begrijpen, die is nog nooit gekomen, dus bij mij zorgen dit soort dingen voor nog meer herhaling van de trauma’s. Grote kans dat je zoon alleen maar wil dat je je gedrag toegeeft, inziet, en hem laat weten dat je inziet wat het met hem heeft gedaan. Hoe is het afgelopen met je man als mediator? Mijn vader heeft zichzelf ook ooit als mediator opgeworpen, dat pakte verkeerd uit, want hij vroeg telkens aan mij begrip voor mijn moeder, maar begrip voor mij is in 48 jaar nog nooit gekomen. Hup weer een trauma er bij. Iedereen wil alleen maar gezien, gehoord, en begrepen worden. Dat is alles. Sterkte!

  13. Beste Ruud,
    Wat een fijne, heldere en herkenbare website. Ik voel me er thuis!
    Soms is t fijn om te lezen dat er na al zoveel gelezen te hebben nog meer verduidelijking bestaat, dank je wel hiervoor.
    Keep up the good work en voor iedereen: wees mild voor jezelf en alles om je heen!
    Hg

  14. Romain schreef:

    U gaat er van uit dat ouders altijd de beste bedoelingen hebben.
    We hebben materieel niets tekort gehad MAAR ..
    Wij 62, 61 en 60 jaar oud.
    De vader leeft nog en is 93, moeder is dood op 75 sinds 2015
    Echter, als je door een je narzcistische vader steeds emotioneel bent vernederd ( ja met een Z ) en overbemoederd door een vrouw die dacht dat de evenaar door haar bilspleet liep, dan ben je voor je leven beschadigd.
    Als die vader dan mijn eigen dochter misbruikte als ze 8 jaar was en we dit pas geweten zijn gekomen in 2000, dus 20 jaar geleden, …..
    Daarvan wordt je je hele leven aan herinnerd !
    Ik lees hier veel teksten over je coaching, training, maar dit is voor personen met een matig gestoorde ziel.
    Ik weet niet welke psychiater of therapeut ons trauma gaat mee oplossen ?
    Ik zou het een plaats moeten geven, maar je moet plaats hebben !
    Vergiffenis schenken ?
    Wij drie kinderen zijn de toevallige vrucht van het geneuk van onze ouders , met andere normen en waarden, waar aanzien en profileringsdrang hoogtij vierden.
    Als we dan wat volwassener werden, waren vernederingen en de bemoeizucht nog groter.
    Ik zou er nog uren kunnen over vertellen,
    Groet

    1. Ik voel je pijn en verdriet en boosheid (die terecht is) , ook hier had ik een nare smaak bij de opmerking ‘dat ouders altijd de beste bedoelingen met je hebben’ ondanks dat ik mijn pijn al heb gedeeld en er niets op uit wordt gedaan ben ik van mening dat het niet het geval is. Helaas wordt er nog vaak zo gestreeld (niets negatief tegen Ruud die dit onbewust doet) maar eigenlijk wordt je daardoor ondermijnt en bagatelliseer je misschien juist soms wel het narcistisch gezin dat “niet de beste bedoelingen met je voor hebben maar het naast zich leggen en het ook niet proberen”

    2. Mee eens, ik kon altijd heel erg overstuur worden als mensen zeiden: ‘maar elke ouder heeft het beste met zijn kind voor’, ‘of elke ouder houdt van zijn kind’. Ik heb jaren blootgestaan aan de minachting en haat van mijn moeder (ik ben nu 48 en zelfs als ik het op de man af vraag kan ze niets positiefs over mij zeggen) en dat heeft me helemaal kapot gemaakt. Daar was absoluut NIETS goed bedoelds aan. Voor zichzelf ja, om zichzelf een opluchting te verschaffen. Maar hoe in godsnaam zou dat goedbedoeld naar mij zijn. Dat gaat er echt niet in. Of nog een paar dooddoeners: ‘het zijn wel je ouders’ , ‘ja maar zij hebben het ook niet geleerd’. Daar kan je helemaal niets mee. Moet je wéér begrip hebben voor hen. En daarin ben je juist jaar in jaar uit zo leeggezogen, het altijd maar begrip moeten hebben voor hen terwijl je heel je leven nooit eens begrip krijgt voor jou. Psychische mishandeling wordt nog steeds onderschat. Als er incest in het spel is begrijpt iedereen wél dat daar niets goed bedoelds aan is behalve voor de dader, maar bij psychische mishandeling wordt dit vaak toch nog niet begrepen. De opmerkingen die ik noem zijn dan echt vreselijke dooddoeners, word je wéér niet gezien.

      1. Precies Petra, herkenbaar allemaal. En ja ook ik vind dat psychische mishandeling nog vaak niet wordt begrepen.

        1. En niet alleen maar ouder(s) , ook in bedrijven (zelfs GGZ/bemoeizorg) wordt psychische mishandeling nog niet serieus genomen, ook niet van andere hulpverleners die ook psychisch mishandelen.

  15. Ik wil toch ook even toevoegen dat het niet alleen het gevoel is niet gelukkig te kunnen zijn en het gevoel het niet zonder te kunnen, het is zo dat het opvoedkundig je het niet is geleerd, ik heb juist het gevoel wel te kunnen leven en gelukkig te kunnen zijn zonder ouders en dit ook juist tegen ouders heb aangegeven op eigen benen te willen staan maar ze laten me ineens vallen en denken ook niet mee maar blijven mij ondertussen wel afhankelijk maken, het is me alleen nooit geleerd en dus weet je niet hoe & wat, zoals ik het ook nooit heb geleerd om bijvoorbeeld boos te mogen zijn en dus voor mijzelf op te komen, rare daarvan is dat ze mij daarentegen wel constant naar vaardighedencursus hebben gestuurd, maar als het thuis op die manier doorgaat(kind/tiener) val je ook steeds terug in het oude patroon en al helemaal als je als kind je hele leven hebt aangepast aan de behoeften van ouders en niet weet waar je inzit.

  16. Marije schreef:

    Hoi Ruud, dank je voor je heldere artikel. Heel duidelijk en herkenbaar!
    Over één ding wil ik wel iets zeggen, de regel “Het feit dat je dit artikel leest, betekent dat je er mee bezig bent om jouw gevoel te rechtvaardigen”. Die steekt… ik ben hier helemaal niet om mijn gevoel te rechtvaardigen. Ik ben hier omdat ik op zoek ben naar verklaringen, inzicht, inzicht in patronen en oorzaken en gevolgen bij anderen en bij mezelf, zelfreflectie, heling. Het feit dat ik dit artikel lees (en internet afstruin) is omdat ik aan mezelf wil werken, mijn verleden wil verwerken, rust probeer te vinden. Niet om mijn gevoel te rechtvaardigen. Te begrijpen misschien, dat wel. Te leren accepteren, dat ook. Maar rechtvaardigen, nee. Sorry dat wilde ik graag even zeggen haha. Verder top artikel!!

    1. Hoi Marije (en alle anderen die op dit artikel reageren)

      Allereerst dank voor alle reacties. Ik heb de zin nogmaals kritisch bekeken en hem wat aangepast. Het is niet eenvoudig om in dergelijk lastige situaties een artikel te schrijven die de lading helemaal dekt. Mijn excuses.

      In de basis mag je verwachten dat een ouder het beste voor heeft met een kind (dit in een gezonde situatie) Dat dit niet helemaal lukt in alle gevallen, wil nog niet zeggen dat er gelijk sprake is van narcisme. Zo kan bijvoorbeeld ook autisme van één van de beide ouders leiden tot gelijke problemen, maar ligt de oorzaak op een heel ander vlak.

      Feit is dat kinderen van autistische ouders daar zeer behoorlijk last van (kunnen) krijgen op latere leeftijd, zeker getuige de vele reacties hier.

      Mijn liefdevolle tip is om de verantwoordelijkheid hiervoor 100% bij de ouders te laten. Je hoeft als kind (hoe oud ook) nooit verantwoordelijk te zijn voor het gedrag van je ouders. Als het lukt, probeer dan je eigen leven te (gaan) leiden en schud je los van deze nare situatie. Elke energie die je er in stopt is feitelijk tevergeefs.

  17. Heel erg bedankt voor het schrijven van dit artikel. Ik herken me hier zoveel in. Ik ben 26 jaar en ik kan na het lezen van dit artikel wel met 100% zekerheid zeggen dat mijn vader een narcist is. Al mijn hele leven heb ik hier veel moeite mee en ondervind ik hier vele gevolgen aan. chronische hoofdpijn, onzeker, prestatiedrang, me altijd aanpassen aan anderen en niet moeilijk doen, niet goed weten wie ik ben en vervolgens een flinke depressie waarin ik me afvroeg waarvoor ik nog leef. Toen ik jonger was kon ik goed en veel met mijn moeder praten, omdat zij hier ook onder leed. Mijn moeder heeft 5 jaar geleden een hersenbloeding gehad waardoor zij nu in een rolstoel zit. Mijn vader zorgt volledig voor haar en is gestopt met werken dus mijn moeder is nu afhankelijk van hem. Haar karakter is ook volledig veranderd. Wat ik eerst bij haar kwijt kon is niet meer. Sterker nog, 1 negatief woord over mijn vader en ik krijg van haar ook de volle lading. Ik woon momenteel in Spanje en had afgelopen week ruzie met mijn vader. Ik had behoefte aan rust en gaf dit ook aan. Hij kon dit niet uitstaan en bleef me maar berichten en begon kwetsende berichten te schrijven om een reactie uit te lokken bij mij. De berichten werden zó kwetsend dat ik er bijna van onderdoor ga. Ik heb hem vervolgens geblokkeerd en hij heeft me via elk social media kanaal proberen te berichten met kwetsende berichten. Uiteindelijk heb ik hem op alle kanalen moeten blokkeren en kan ik zeggen dat ik sinds vanmiddag eindelijk ”rust” heb. Ik heb er zoveel moeite mee en denk soms ook waarom overkomt dit mij? Om mij heen zegt iedereen altijd wat heb jij toch een leuke, lieve vader, zou willen dat dat mijn vader was. Maar ze zouden eens moeten weten…

    1. Hoi Evy,

      Heel hartelijk dank voor het delen van jouw verhaal. Velen zullen zich hierin herkennen. Twijfel nooit aan jezelf en durf je eigen leven te leiden.

      Ik wens je heel veel liefde en succes

  18. Het is nu 25 jaar geleden dat ik burn-out ben geweest. Ik ben heden 65 en heb een narcistische psychopathische moeder. Ja, zoals hierboven staat geschreven: het was nooit goed. Ik ben kunstenaar en alleen als ik heel erg beroemd zou worden, zou[den] ze me erkennen. Ook zus en broers doen hier aan mee. Aan deze eisen kon ik niet voldoen. Evenmin kon ik me zorgeloos ontwikkelen omdat moeder mij als puber naar een school deed die zij haatte. Waarop twee jaar later een internaat volgde, waarna ze me opzette tegen mijn jongere zus en broers. Een familietrauma dat nooit meer is goed gekomen. Ik rolde in de bijstand. Levenslang!
    Sinds kort heb ik ontdekt dat zij een narcist is en een psychopaat omdat zij heeft genoten van mijn lijden, mijn falen, verlies en verdriet. Ze heeft mij als enige de erfenis van onze vader niet uitbetaalt en daarmee mijn uitkering in gevaar gebracht. Toen ik huilend aan de telefoon hing nadat ik dit had ontdekt zei ze: “Ik geniet zo van dit contact.”
    Moeder geniet als ik lijd…
    Van mijn burn-out ben ik genezen door een pastoraal werker die me hielp ‘zonder boekjes’ zoals hij dat zei. Hij luisterde heel goed. Ik had ook ernstige nachtmerries en kreeg na een paar gesprekken zoveel vertrouwen in hem dat ik deze durfde te vertellen.
    Hij was in staat de enge dromen – die ik lijfelijk voelde – uit te leggen. Ten diepste was het de negatieve lading van moeder dat zich uitte naar sociale zaken door wie ik me te veel belast voelde als bijstandsmoeder. Zijn erkenning maakte mijn energie weer vrij. De enge dromen zijn nooit weer terug gekomen en ik weet sinds ik het heb gehad, hoe ik overspannenheid en burn-out kan voorkomen.

  19. Allereerst dank voor het schrijven van deze blog. Het is alsof ik een verhaal lees dat over mij en mijn jeugd is geschreven. Ik ga graag aan de slag met coaching om te werken aan de dingen die jij beschrijft; zorgen voor jezelf, aan het roer staan van je eigen leven, op 40%- 70% van je maximale kunnen te werken, liefde tonen aan jezelf en je omgeving, coherent zijn aan eigen gevoelens en verlangens en authenticiteit.

    Kun je me hier meer informatie over sturen? Alvast bedankt.

    1. Beste M, Het is mooi om te zien dat het artikel je gemotiveerd heeft om positieve stappen te gaan zetten in je leven en op zoek te gaan naar de beste zelf die je kunt zijn. De meest eenvoudige stap om je van meer informatie te voorzien is om even het contact formulier in te vullen op de contactpagina. Dan nemen we contact met je op om te zien op welke manier we je het beste kunnen helpen. Ik wens je alvast veel succes!

  20. Bernard schreef:

    Ik ben nu 42 en loop waarschijnlijk tegen een burn-out aan. Vandaag uitgenodigd op het werk voor een gesprek en die hebben hun zorgen uitgesproken. Werkgever en collega’s zien dat het niet goed met me gaat. Na jarenlang wegdrukken van mijn eigen problemen (ik stel mezelf alleen maar aan volgens narcistische ouder) heeft mijn werkgever mij dringend verzocht om nu per direct hulp te zoeken, ook mag ik doorbetaald thuisblijven als ik dat wil (dat wil ik absoluut niet van de spanningen komen juist uit mijn prive leven en niet van het werk). Heel fijn dat een werkgever zo reageert, daar ben ik heel dankbaar voor. Dit jaar is voor mij de druppel geweest, februari overleedt mijn moeder waar ik veel van hield, in mei overleed mijn geweldige schoonvader waardoor mijn vrouw opslag totaal is veranderd. Van een lieve warme vrouw naar een harde koude vrouw, ze is 51 dus de overgang kan hier ook mee te maken hebben. Ik kan het allemaal geen plaats meer geven en loop tegen de muur en begin om alles te huilen, en dat terwijk ik 20 jaar geen traan heb gelaten….. Maandag gesprek bij huisarts maar als ik dit lees dan denk ik dat de oorsprong van de ellende bij mijn narcistische ouder ligt die enkel maar kon zeggen dat hij het veel zwaarder heeft gehad dan ik. Hij is al jaren dood en ik heb hem vergeven, ik blijf mezelf voorhouden dat als hij het over mocht doen dan had hij het nooit zo gedaan. Waarschijnlijk houd ik mezelf voor de gek maar het helpt een beetje. Ik heb alles in mijn leven alleen moeten doen, ben op 14 het huis uitgegaan. Mijn moeder kon ons niet geven wat we nodig hadden doordat ze mishandeld en gekleineerd werd door onze vader. Ook was misbruik van alcohol een dagelijks terugkerend fenomeen waardoor ik en mijn zusje heel veel geweld hebben gezien. Mijn geheugen gaat terug totdat ik ongeveer 4 jaar oud was. Het beeld dat mijn vader op dat moment mijn moeder probeerde te wurgen is het eerste wat ik mij kan herrinneren. Jarenlang is het geweld en ellende doorgegaan en mij werd een beetje voorgesteld dat dit de normaalste zaak van de wereld was. Er is zoveel gebeurd, ik kan er een boek over schrijven. Mijn zusje (1 jaar jonger) weet echter helemaal niets meer van onze jeugd. Al die keren dat wij vluchten naar zolder met de (superbange) hond en deden bidden om het geweld te laten stoppen is ze kwijt. Ik maak me dan ook echt zorgen en hoop dat het gesloten deurtje nooit bij haar opengaat, ze kan het mogelijk niet dragen ben ik bang voor. Ze heeft het niets voor niets weggestopt. Ik stop nu want ik kan nog wel even doorschrijven. Ik moest dit even kwijt nadat ik dit heb gelezen. Mogelijk ligt de oorzaak van mijn huidige toestand op 42 jaar in mijn jeugd…..

    1. Hoi Bernard,

      Neem alsjeblieft even contact met ons op via info@ruudmeulenberg.nl .

      Ik denk dat je de vinger zeer goed op de gevoelige plek legt, en dat je goed begrijpt waar het mis is gegaan. Echter: je bent geen machine en ook jij hebt behoefte (gehad) aan liefde, erkenning en waardering. De beelden die je hebt, de zorg die je op je hebt geladen, en het verlangen naar erkenning en waardering zijn geen eenvoudige zaken waar je simpel overheen stapt.

  21. Desiree schreef:

    hallo, nu mijn narcistische vader vorig jaar september is overleden en mijn moeder zich altijd aanpaste en zichzelf opofferde aan mijn vader dat ik steeds minder graag contact met mijn moeder wil. Ze laat soms wel merken dat ze het niet leuk vind als ik niet inga op haar aanbod om op bezoek te komen. Het liefst wil ik helemaal geen contact meer. Ze hoopt een huisje te vinden dicht bij haar kinderen en mij zodat ze mij weer meer kan zien. maar ik weet niet of ik dat wel wil. Vroeger was ze erg claimend naar mij, ik was er voor haar maar zij niet voor mij. Ik ben nog steeds van alles aan t verwerken op 51 jarige leeftijd en heb al lange tijd meer afstand genomen van mijn ouders en mijn familie. Het liefst zou ik helemaal vrij zijn van de hele familie. Ik denk dat de meeste mensen dat niet zullen begrijpen maar ik voel dat verlangen wel sterk zo nu en dan.

  22. Renata Madella schreef:

    Dit is zo herkenbaar. Er vallen zoveel puzzelstukjes op zijn plaats.
    Het is niet mijn schuld. Ik moet afleren om steeds sorry te zeggen voor wie ik ben en wil zijn.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *