Ik ben depressief, wat nu?

We hebben allemaal wel eens een mindere dag of week. Niets lijkt te lukken, je voelt je somber en je hebt nergens zin in. Wanneer je echter altijd somber bent, nergens zin in hebt en je ook aanvullende klachten ervaart zoals onder andere slapeloosheid, concentratieverlies en vermoeidheid, dan kan het zijn dat je depressief bent. In dit artikel leggen we uit wat depressiviteit precies is, wat de samenhang is met stress en een burn-out en wat je kan helpen om je depressie te behandelen.

Wat is depressief?

Als je depressief bent, dan lijd je aan een stemmingsstoornis. Een stemmingsstoornis is een psychische aandoening, wat betekent dat je gevoel en emoties aangetast zijn en niet horen bij de situatie waarin je je bevindt. Maar wanneer ben je ‘alleen maar’ somber en wanneer ben je depressief? Dit onderscheid wordt gemaakt op basis van internationale richtlijnen die zijn opgesteld door bijvoorbeeld de WHO.

Er bestaan verschillende soorten depressiviteit. Zo kennen we bijvoorbeeld:

Seizoensgebonden depressie: een bekende vorm hiervan is een winter- of herfstdepressie. Korte dagen en het slechtere weer leiden tot sombere gevoelens die zo lang aanhouden en dermate hevig zijn dat er een depressie ontstaat. Deze vorm van een depressie is goed te behandelen met lichttherapie.
Postnatale of postpartum depressie: Een depressie die optreedt bij moeders na een bevalling.
Dysthymie: Een depressie die meer dan twee jaar duurt en vrij licht is. Dat betekent dat mensen die aan dysthyme stoornis lijden, vaak nog werken en relatief normaal functioneren.
Depressie behorend bij een bipolaire stoornis: er is hierbij sprake van depressieve en manische perioden. In de manische perioden is de persoon veel vrolijker, energieker en zelfverzekerder dan normaal.
Chronische depressie: Als een depressie langer duurt dan twee jaar, dan wordt deze chronisch genoemd. Chronisch betekent langdurig of aanhoudend.
Psychotische depressie: Een ernstige depressie. Hierbij verliest de persoon alle grip op de werkelijkheid en heeft hij/zij last van waanbeelden.

Hoe ontstaat depressiviteit?

Depressiviteit kan verschillende oorzaken hebben. Er zijn verschillende soorten oorzaken: sociaal, biologisch en psychologisch.

Sociaal: Een grote, schokkende gebeurtenis in je leven kan tot een depressie lijden. Vaak gaat het hierbij om een situatie waarin je iets verliest. Denk bijvoorbeeld aan het overlijden van een dierbare, een ongeluk, of misbruik of mishandeling. Nog vele jaren nadat deze gebeurtenissen hebben plaatsgevonden, kun je last krijgen van neerslachtige gevoelens.
Biologisch: Er is bewezen dat depressies erfelijk zijn. In bepaalde families komt deze stoornis vaker voor dan in andere families. Dat betekent dat je een grotere kans hebt om depressief te worden als je directe familieleden dit ook zijn/ zijn geweest. Ook kan bepaald medicijngebruik of drugsgebruik een depressie veroorzaken. Tot slot zijn er bepaalde ziekten, zoals Parkinson of diabetes, die de kans op een depressie vergroten.
Psychologisch: Bepaalde karaktereigenschappen maken je gevoeliger voor het krijgen van een depressie. Voor mensen die het moeilijk vinden om te gaan met tegenslagen of voor mensen met een laag zelfbeeld is de kans op een depressie bijvoorbeeld groter. Ook perfectionisme en faalangst zijn voorbeelden van karaktereigenschappen die vatbaarder zijn voor depressiviteit.

Vaak komen depressieve klachten voort uit een combinatie van bovenstaande factoren, zoals ontslagen worden op je werk (sociaal) en het hebben van faalangst (psychologisch). Maar het kan ook zijn dat een depressie wordt veroorzaakt zonder duidelijk aanwijsbare reden.

Ben ik depressief?

Als je vermoed dat je depressief bent, dan is het belangrijk om naar je huisarts te gaan en je symptomen die wijzen op een depressie te vermelden. Een psychiater stelt de uiteindelijke diagnose op basis van een aantal richtlijnen. Door het stellen van de diagnose kan je geholpen worden en zijn er vergoedingen beschikbaar voor behandelingen.

Symptomen van depressiviteit

Als je depressief bent, heb je last van een aanhoudende sombere of neerslachtige stemming en minder interesse en/of plezier in bijna alle activiteiten. Dit zijn de twee belangrijkste depressieve klachten; daarnaast zijn er een aantal andere mentale en lichamelijke symptomen waar je ook last van kan hebben als je lijdt aan depressiviteit.

Minder of juist meer eetlust, waardoor je aankomt of afvalt
Slapeloosheid of veel slapen
Het gevoel geen rust te kunnen vinden en continu gespannen te zijn
Een gevoel hebben van vermoeidheid of een gebrek aan energie
Het hebben van een schuldgevoel of het gevoel hebben niets waard te zijn
Moeite met concentreren en het nemen van beslissingen
Vaak denken aan zelfdoding

Van depressief naar burn-out

Depressiviteit en een burn-out lijken op het eerste oog veel op elkaar. Toch zit er een verschil in zowel de oorzaken, symptomen en oplossingen van beide problemen. Een burn-out wordt vrijwel altijd veroorzaakt door een situatie waarin iemand zich minder gesteund voelt, het zwaarder heeft, veel stress ervaart, of de situatie niet meer aankan. Men spreekt van een burn-out als iemand minstens een halfjaar last heeft van minstens drie spanningsklachten, zoals:

Een fysiek uitgeput gevoel
Concentratieproblemen of problemen met het geheugen
Weinig of onrustig slapen
Snel boos of geïrriteerd worden
Slecht met lawaai of drukte kunnen omgaan
Snel huilen
Piekeren
Een opgejaagd gevoel ervaren

De bovenstaande mentale en lichamelijke symptomen kunnen ook weer leiden tot een fysieke reactie, bijvoorbeeld hoofdpijn, duizeligheid, pijn op de borst en buikpijn. Daarnaast voelt iemand met een burn-out zich alsof de problemen te groot zijn om op te lossen en de situatie niet meer onder controle is. Er is sprake van stress. Het uitvoeren van dagelijkse taken op werk, studie of thuis lukt niet meer.

Wil je dat wij je helpen?

Wij staan voor je klaar met een team van ervaren coaches. Onze coaches zijn actief in heel Nederland. In de afgelopen jaren hebben we duizenden mensen geholpen.

Adviesgesprek aanvragen

Een burn-out is vaak het gevolg van langdurige overbelasting. Hoewel je veel klachten ervaart die lijken op depressiviteit, is het voor mensen met een burn-out nog wel mogelijk om plezier te beleven aan bepaalde activiteiten, terwijl dit voor mensen met een depressie niet het geval is. Iemand met een burn-out kan dus wel depressieve gevoelens hebben, maar is niet per definitie depressief. Het is van groot belang dat er een goede diagnose gesteld wordt, zodat iemand met een burn-out niet behandeld wordt voor depressiviteit, of andersom.

Het dagelijks leven van een depressief persoon

In de dagelijkse omgang zul je over het algemeen niet meteen merken dat je te maken hebt met een depressief persoon. Hieronder bespreken we het dagelijkse leven van een persoon met een depressie, zowel op het werk als privé.

Op de werkvloer

Depressiviteit heeft een negatieve invloed op je prestaties op de werkvloer. Zo maakt een depressie je minder productief, maak je meer fouten, en krijg je minder carrièrekansen. Dat komt doordat je als je depressief bent, je niet jezelf bent. Je bent alleen bezig met overleven, bent altijd in een sombere stemming en je hebt geen plezier in je werk. Zelfs leuke dingen kosten je moeite.

Het dagelijks leven van een depressief persoon

Daarnaast kan je extra stress en psychische problemen ervaren doordat je het gevoel hebt dat je het op je werk niet kan hebben over de problemen die je ervaart door je depressie. Werknemers zijn vaak bang om als zwak gezien te worden, en daardoor carrièrekansen mis te lopen of zelfs ontslagen te worden.

In de privésfeer

In persoonlijke relaties en het gezinsleven is het belangrijk dat de depressieve persoon gesteund en begrepen wordt, ook als de depressie lang aanhoudt. Het bagatelliseren van de somberheid of het proberen op te vrolijken van een depressief persoon werkt vaak averechts. Neem dus de tijd om te luisteren, achterhaal waarmee je de persoon kan helpen (bijvoorbeeld een luisterend oor zijn, een activiteit ondernemen, voor afleiding zorgen), vermijd situaties die stress opleveren en wees geduldig. Een depressie is helaas niet van de ene op de andere dag over, hoe graag je dit ook zou willen. Besef je dat dit niet aan jou ligt en toon liefde, begrip en geduld.

Ben je zelf depressief, dan kosten sociale activiteiten veel moeite. Het liefste houd je de boot af en onderneem je niets. Toch is het goed om met mensen af te blijven spreken en er op uit te gaan. Spreek duidelijk af met je vrienden waar je behoefte aan hebt, zodat zij ook weten waar jouw grenzen liggen.

Ik ben depressief, wat nu?

Het belangrijkste om te doen als je vermoed dat je depressief bent, of als je je voor langere tijd somber voelt, is erover praten. Neem iemand in vertrouwen en vertel deze persoon waar je mee zit. Neem ook contact op met je huisarts.

Er zijn soorten professionele hulp beschikbaar. In eerste instantie krijg je een aantal adviezen om mee aan de slag te gaan en helpt de praktijkondersteuner van de GGZ door een aantal gesprekken. In overleg met de huisarts kunnen jullie ook besluiten tot aanvullende oplossingen, zoals gesprekken met een psycholoog of medicatie. Het is verstandig om voordat je met je huisarts in gesprek gaat, goed na te denken over wat jouw wensen zijn.

Er zijn verschillende soorten therapieën om depressiviteit te behandelen. Interpersoonlijke psychotherapie is erop gericht om gericht te werken aan één of twee problemen die ten grondslag liggen aan de depressie. Cognitieve gedragstherapie focust zich op het ombuigen van sombere gedachten naar gedachten die je verder brengen. Ook is er nog kortdurende psychoanalytische steungevende psychotherapie, waarbij de nadruk ligt op het veranderen van je blik op jezelf en anderen. Door anders naar jezelf en anderen te kijken, groeit je zelfvertrouwen.

Je kan ook fysiek behandeld worden tegen depressie. Elektroshock bijvoorbeeld gebeurt onder narcose, waarbij een epileptisch insult wordt opgewekt. Deze behandeling is echter vrij controversieel, vanwege de heftigheid van de behandeling, de effectiviteit en mogelijke bijwerkingen. Een andere fysieke behandeling is Deep Brain Stimulation, waarbij er een elektrode in de hersenen wordt geplaatst die minder actieve hersendelen moet stimuleren om actiever te worden.

Wie kan mij helpen om beter te worden?

Het is belangrijk om professionele hulp om je heen te verzamelen die in jouw belang denken en in jouw tempo willen werken aan je herstel. Naast gesprekken bij de huisarts, praktijkondersteuner en psycholoog kan ook een coach meerwaarde hebben. Een coach die ervaring heeft met jouw situatie kan met een frisse blik en persoonlijke aandacht jou helpen om inzicht te krijgen in je situatie en stappen te zetten richting herstel.

Wat kan ik zelf doen?

Het is belangrijk om structuur aan te brengen in je dag. Houd vaste momenten aan wanneer je wakker wordt, uit bed gaat en gaat ontbijten. Bedenk per dag wat je gaat doen en zorg voor voldoende beweging en activiteit, ook als je hier tegenop ziet. Ga ook weer op tijd naar bed en eet gezond. Vermijd alcohol en drugs; dit kan juist depressiviteit verergeren.
Gun jezelf ook tijd. Een depressie gaat niet zomaar over. Accepteer dat het langer kan duren dan jij zou willen. Praat over je zorgen en gedachten met professionals, vrienden of familie.

Hulp bij burn-out en stress

Het verminderen van stress en het herstellen van een burn-out is geen sinecure. Heb je ondersteuning nodig, dan kan je op onze hulp rekenen. Onze coaches zijn allemaal gespecialiseerd in jouw problematiek. Door hun jarenlange ervaring kunnen ze samen met jou werken aan jouw herstel. Van het resultaat van onze 1-op-1 coaching heb jij je leven lang plezier!

Bekijk ons aanbod voor:

Veelgestelde vragen

Je bent depressief als de diagnose wordt gesteld door een arts. Deze arts stelt de diagnose op basis van een aantal richtlijnen. Ga bij klachten over somberheid en vermoedens van depressiviteit altijd eerst naar je huisarts.

Wanneer je overspannen bent, ben je lange tijd overbelast. Je hebt bijvoorbeeld op je werk teveel hooi op je vork genomen en ervoer hierdoor veel stress. Dit uit zich in dezelfde klachten die je ervaart als je depressief bent. Toch is een overspannen persoon niet depressief: wanneer je overspannen bent, voel je je voornamelijk moe. Je wil wel dingen ondernemen, maar het lukt je niet. Wanner je depressief bent, voel je je overwegend somber. Je kan wel dingen ondernemen, maar je wil het niet

Antidepressiva (ook wel stemmingsverbeteraars) worden soms voorgeschreven tegen depressies. Deze medicatie zorgt voor minder afbreuk van serotonine in je hersenen. Je voelt je hierdoor minder somber, maar de oorzaak van de klachten wordt niet weggenomen. Er kleven verschillende voor- en nadelen aan het gebruik van antidepressiva; zo heeft het gebruik ervan verschillende bijwerkingen.

Depressiviteit kan vanzelf overgaan, maar langer depressief zijn kan ook leiden tot een verergering van de situatie. Het is dus goed om actie te ondernemen en met professionals over je gevoelens te praten. Dat versnelt je herstel.