Duizelig door stress, vermoeidheid of burn-out?

Voelt het soms alsof de wereld om je heen draait, of word je ineens licht in je hoofd zonder duidelijke reden? Dat is geen toeval. Duizeligheid is een van de meest voorkomende signalen bij stress en burn-out! Het is een teken dat je hersenen overbelast zijn en het moment waarop je lijf zegt: stop.

Misschien probeer je alles nog te managen, maar je lichaam schakelt naar alarmstand. Je ademhaling versnelt, je hartslag schiet omhoog, en voor je het weet voel je je uit balans. Alsof je elk moment om kunt omvallen. Angstig? Zeker. Maar ook herkenbaar voor veel mensen in stress of burn-out die te maken hebben met duizeligheid!

Wist je dat duizeligheid in de top 3 staat van lichamelijke klachten bij burn-out? Net als hoofdpijn en slecht slapen is het een duidelijk signaal: je stresssysteem is overbelast en zo ontstaat duizeligheid. En wees er maar blij mee – het is een wake-upcall van je lijf. Tijd om te luisteren en actie te ondernemen.

Wil je begrijpen wat er écht aan de hand is? En wat jij kunt doen om weer stevig op je benen te staan?

Waarom ben ik duizelig? (Duizelig oorzaken)

Laten we beginnen met de oorzaak van duizeligheid: Duizeligheid is vaak een teken dat je lichaam overbelast is en dat je te maken hebt met chronische stress of burn-out. Stress beïnvloedt namelijk tal van processen in je lichaam, waaronder je ademhaling, bloedsomloop maar ook je hersenactiviteit. Wanneer op deze gebieden een verstoring ontstaat, kan dat leiden tot een gevoel van instabiliteit, het gevoel dat je niet stevig op je benen staat, een zweverig gevoel, of lichtheid in je hoofd.

De vraag waar komt duizeligheid vandaan? Of: Wat veroorzaakt duizeligheid? is niet daarom altijd eenvoudig te beantwoorden, omdat het van verschillende factoren kan afhangen. Bij stress kan hyperventilatie bijvoorbeeld een rol spelen. Door een snelle, oppervlakkige ademhaling verandert de zuurstof- en koolstofdioxidebalans in je bloed, wat duizeligheid veroorzaakt. Een ademhaling oppervlakkig is vaak een teken van teveel stress.

De fysieke oorzaak van duizeligheid kun je meer vinden in de spanning in je nek- en schouderspieren, de doorbloeding naar je hersenen beïnvloeden, waardoor je je licht in je hoofd voelt.

Functie van het evenwichtsorgaan en onderzoek.

Recent onderzoek (Frontiers in Neurology, 2024) laat zien dat stress en angst direct invloed hebben op hoe duizeligheid wordt ervaren. Stress verstoort de samenwerking tussen het evenwichtsorgaan en hersenen, waardoor je je sneller licht in je hoofd voelt, draaierig bent of je evenwicht verliest – ook zonder duidelijke lichamelijke oorzaak.

Het evenwichtsorgaan, diep in je binnenoor, speelt namelijk een belangrijke rol in het bewaren van je balans en evenwicht. Het zorgt ervoor dat je soepel kunt bewegen en stabiel blijft. Maar wist je dat stress deze functie kan beïnvloeden?

Langdurige stress en heftige emoties zorgen ervoor dat je lichaam in een constante staat van paraatheid is. Dit kan niet alleen je spieren aanspannen en je ademhaling versnellen (hyperventilatie), maar ook je evenwichtsorgaan overbelasten. Het gevolg hiervan? Doordat je lichaam teveel stress ervaart, worden de signalen van het evenwichtsorgaan minder goed verwerkt door je hersenen. Dit kan leiden tot duizeligheid, instabiliteit of zelfs draaiduizeligheid.

Stress en het evenwichtsorgaan zijn dus nauw met elkaar verbonden. Het is hierom dus belangrijk stress serieus te nemen wanneer je merkt dat je last krijgt van evenwichtsklachten en duizeligheid.

Ontsteking van het evenwichtsorgaan of evenwichtsorgaan verstoord

Een ontsteking van het evenwichtsorgaan kent meerdere oorzaken maar wordt vaak veroorzaakt door een virus. Echter heeft stress een grote invloed op het immuunsysteem waardoor je vatbaarder bent voor virussen. Zo ook voor een ontsteking van het evenwichtsorgaan (ook wel vestibulaire neuritis genoemd).

Wanneer evenwichtsorgaan ontstoken raakt zijn klachten zoals draaiduizeligheid, misselijkheid en een instabiel gevoel vaak een gevolg. Daarbij komt dat stress kan deze klachten verergeren, omdat je lichaam door de spanning al overbelast is. Bovendien kan stress ervoor zorgen dat herstel van een ontsteking langer duurt. Teveel stress of chronische stress zorgt dus altijd voor lichamelijke klachten waaronder dus duizeligheid door stress.

Duizelig, een raar gevoel in je hoofd en wegtrekkers

Stress kan dus veel rare dingen met je doen. Veel mensen die last hebben van duizeligheid door stress hebben ook te maken met klachten als een drukkend gevoel, zwarte vlekken zien, een lichte duizeligheid of zelfs een gevoel van ‘wegtrekkers’ in je hoofd. Het kan voelen alsof je hoofd zwaar is of dat er een soort druk op je hersenen zit. Deze gevoelens kunnen verergeren wanneer je je mentaal onder grote druk staat en veel last hebt van stress.

Het is wat lastig om ‘wegtrekkers‘ goed te omschrijven, maar vaak wordt dit gevoeld als een soort schok of trekken zijn die plotseling opkomen en ook weer weggaan. Dit kan een direct gevolg zijn van de spieren in je nek, schouders of hoofd die zich aanspannen door stress. Hoewel wegtrekkers een vervelende klacht is, is het goed om te begrijpen dat dit veroorzaakt wordt door stress. Je kunt voor jezelf dit bijhouden door op te schrijven wanneer je last hebt van deze wegtrekkers en wat de invloed is (geweest) van stress hierop.

Licht in je hoofd door stress

Veel mensen die last hebben van stress en burn-out ervaren ook klachten die worden omschreven als ‘licht in het hoofd’ die dichtbij duizeligheid en duizelingen ligt.

Vaak wordt een “licht in je hoofd door stress” omschreven als een onduidelijk, verward gevoel dat ook invloed kan hebben op je zicht en je spraakvermogen. Hoe kan dit? In stressvolle situaties worden er veel hormonen, zoals adrenaline en cortisol, in je lichaam aangemaakt. Deze hormonen zorgen ervoor dat je de overleefhormonen als cortisol aanmaakt die deze klachten als ‘licht in je hoofd’ veroorzaken.

Je begrijpt: rust is de oplossing en constant alert is en niet de oplossing om tot rust te komen. Het verstoort de normale bloedcirculatie, waardoor je hersenen tijdelijk minder zuurstof krijgen, wat het lichte gevoel in je hoofd verklaart. Wanneer dit aanhoudt, kan het je concentratievermogen en vermogen om helder te denken stevig beïnvloeden.

Flauwvallen door stress

Wanneer klachten niet serieus genomen worden kan duizelig door stress overgaan in flauwvallen. Flauwvallen door stress is een stevig signaal van je lichaam dat het niet meer in staat is om goed om te gaan met de stress waar het aan blootgesteld wordt. Hoe komt dit? Wanneer je onder zware stress staat, veel prikkels hebt te verwerken of wanneer je continue bezig bent zonder resultaat, komt je lichaam in een soort “vecht of vlucht modus” [1], wat zorgt o.a. voor een verhoogde hartslag, versnelde ademhaling (hyperventilatie) en een verhoging van je bloeddruk.

Het gevolg hiervan? Het kan ervoor zorgen dat je bloeddruk plotseling daalt wanneer je bijvoorbeeld snel opstaat of je hoofd snel beweegt, wat leidt tot flauwvallen. Het is een manier waarop je lichaam je dwingt om een pauze te nemen.

Bedenk dat een duizelig door stress, het gevoel dat je flauw gaat vallen en flauwvallen als gevolg van duizeligheid en stress bovendien heel veel extra angst kan opleveren en kan daarmee weer extra stress kan veroorzaken. Flauwvallen wordt door velen als heel beangstigend ervaren en het is goed om daarom vroegtijdig stress te verminderen.

BPPD als oorzaak van stress

Ook Benigne Paroxysmale Positieve Duizeligheid (BPPD) kan aanzienlijk verergeren door stress. BPPD ontstaat wanneer kleine kristallen in het binnenoor, die verantwoordelijk zijn voor je evenwichtsgevoel, uit hun normale positie raken. Deze verstoringen kunnen plotselinge duizeligheidsaanvallen veroorzaken, vooral wanneer je je hoofd in bepaalde posities beweegt. Stress speelt hier een rol door het zenuwstelsel te beïnvloeden, wat de spanning in de spieren verhoogt en de bloedcirculatie verstoort.

Stress kan de gevoeligheid van het evenwichtsorgaan vergroten, waardoor de symptomen van BPPD vaker en heviger optreden. Het voortdurende gevoel van onbalans kan bovendien angst en paniek veroorzaken, wat de situatie nog verergert. Dit maakt duidelijk hoe belangrijk het is om niet alleen naar de symptomen van BPPD te kijken, maar ook naar de onderliggende stressfactoren die de klachten veroorzaken.

Waarom stress duizeligheid versterkt

Als je gestrest bent, is je lichaam meestal gespannen en zijn je hersenen overactief. Je reageert sterker op signalen en prikkels. Als je hersenen gebrekkige informatie ontvangen, zal dat sneller tot duizeligheid leiden. Bovendien kan stress slecht zicht veroorzaken, waardoor je je duizelig kunt voelen. Duizeligheid door stress kan dus weer leiden tot extra angst, paniek en hyperventilatie en daarmee tot extra stress. Duizeligheid geeft zodoende dus nog meer stress!

Gelukkig is herstel mogelijk. Begrijpen waar de klachten vandaan komen, zoals de impact van stress op je lichaam, is de eerste stap naar verbetering.

Burn-out en duizelig: ervaringen uit de praktijk

We zien dagelijks veel mensen die te maken hebben met duizelig door burn-out of stress. Veel mensen die bij ons aankloppen ervaren dat ze zich licht voelen in hun hoofd, last hebben van een draaierig gevoel en dat het is alsof ze geen stabiele grond voelen onder hun voeten.

Deze burn-out duizelig ervaringen maken dagelijkse activiteiten, zoals werken of simpelweg rechtop staan, extra lastig en uitputtend. Het gevoel van instabiliteit versterkt vaak ook de emotionele uitputting die al door de burn-out aanwezig is.

Wat deze burn-out symptomen, zoals duizeligheid, zo lastig maakt, is dat ze voortkomen uit zowel fysieke als mentale overbelasting. Stresshormonen, een verstoorde ademhaling, hyperventilatie en voortdurende spanning zorgen ervoor dat het lichaam niet meer goed functioneert en daardoor ook moeite heeft om te herstellen. Hierdoor ontstaat een vicieuze cirkel: stress versterkt de duizeligheid, en de duizeligheid verhoogt op zijn beurt de stress die de burn-out in stand houdt.

Deze ervaringen onderstrepen het belang van herstel bij een burn-out. Door stress te verminderen en rust te nemen, krijgt je lichaam de kans om te herstellen. Het aanpakken van de onderliggende oorzaken is hierbij cruciaal om je balans – zowel letterlijk als figuurlijk – terug te vinden.

Duizelig bij opstaan: wat gebeurt er in je lichaam?

Veel gehoord is dat mensen duizelig zijn bij het opstaan. In deze alinea laten we zien wat de oorzaak is van het duizelig zijn bij het opstaan: Het gevoel van duizelig bij opstaan is iets wat veel mensen wel eens ervaren, vooral als je plotseling uit bed of van een stoel opstaat. Het kan een vervelend, onaangenaam gevoel zijn, waarbij je het idee hebt dat de wereld om je heen draait of dat je even de controle verliest.

Dit komt vaak doordat je bloeddruk tijdelijk daalt wanneer je snel overeind komt, een situatie die duizeligheid bij opstaan veroorzaakt. Je lichaam heeft dan niet direct voldoende tijd om zich aan te passen aan de verandering van houding. Het bloed moet eerst weer goed naar je hersenen worden gepompt, en in die overgangsperiode kan je duizelig worden.

Soms ervaar je duizeligheid bij liggen en opstaan, wat kan voelen als een combinatie van instabiliteit en een licht gevoel in je hoofd. Wanneer je ’s nachts in een liggende positie hebt gelegen, heeft je hart minder hard hoeven werken om het bloed rond te pompen. Zodra je opstaat, moet je hart sneller werken om de bloeddruk op peil te brengen. Dit proces kan niet altijd direct plaatsvinden, wat ervoor zorgt dat je tijdelijk duizelig bij opstaan en liggen kunt voelen.

Duizelig bij opstaan en de relatie met stress, vermoeidheid en uitputting

Dit gevoel kan vervelender worden als je lichaam niet optimaal functioneert door bijvoorbeeld vermoeidheid, stress of onvoldoende slaap. Wanneer je al uitgeput bent, is je lichaam minder goed in staat om snel de juiste bloeddruk aan te passen. Duizelingen bij opstaan kunnen hierdoor verergeren en het dagelijks functioneren lastig maken. De duizeligheid kan zelfs langer aanhouden als er andere onderliggende factoren meespelen als lichamelijke ongemakken, gevoeligheid voor prikkels, veel stress en vermoeidheid.

Duizelig bij opstaan wat te doen?

Als je merkt dat je bij opstaan duizelig bent, kan het helpen om langzaam uit bed te komen. Het kan verstandig zijn om eerst even rustig op de rand van het bed te zitten en te wachten totdat je je beter voelt voordat je volledig opstaat, zeker wanneer je een licht gevoel in je hoofd hebt. Dit geeft je lichaam de tijd om zich aan te passen aan de staande positie. Als je echter merkt dat duizelig na opstaan een terugkerend probleem is, vooral in combinatie met andere symptomen zoals hoofdpijn, vermoeidheid of stress, is het tijd om er iets aan te doen. Onderaan dit artikel zullen we je tips delen hoe je je stress kunt verlagen.

Moe, misselijk, duizelig en futloos

Duizelig door stress gaat vaak gepaard met andere klachten als moeheid, misselijk en futloos zijn. In deze alinea gaan we daar verder op in: Misselijkheid, duizeligheid, extreme vermoeidheid en een algeheel futloos gevoel kunnen je het gevoel geven dat je lichaam je in de steek laat. Als je je vaak zo voelt, kan het lijken alsof er geen einde komt aan de vermoeidheid. De dagen trekken zich uit en elke taak voelt als een berg die je niet kunt beklimmen. Het begint vaak subtiel, maar uiteindelijk kunnen deze klachten een zo’n impact hebben op je leven, dat je je afvraagt waar het vandaan komt – waarom je je zo voelt.

Vraag jij je af:“Waarom ben ik altijd zo moe? Waarom voel ik me steeds misselijk, duizelig en alsof ik geen energie meer heb?”

Als dit bekend klinkt, ben je zeker niet alleen. Veel mensen met stress of die zich in een burn-out bevinden, herkennen de combinatie van moe, misselijk, duizelig en futloos voelen. Het is niet zomaar vermoeidheid – het is het gevoel dat alles te veel wordt, dat elke stap een zware inspanning vergt en dat je je lichamelijk en geestelijk uitgeput voelt. Deze klachten zijn vaak niet los van elkaar te zien. Ze versterken elkaar. Het ene symptoom leidt tot het andere, en voordat je het weet, is het moeilijk om te bepalen waar het begon of hoe je eruit kunt komen.

Duizelig door vermoeidheid

Duizelig door vermoeidheid ontstaat vaak wanneer je lichaam niet genoeg rust krijgt om bij te komen. Je kunt dus letterlijk duizelig worden door de vermoeidheid. Inclusief de bovenstaande klachten en relatie met stress, stapelen de oorzaken zich op waardoor je je uitgeput en oververmoeid kunt voelen.

Wat veel mensen niet realiseren, is dat duizeligheid door vermoeidheid niet alleen een lichamelijke ervaring is, maar ook een geestelijke. Je concentratie neemt af, je gedachten voelen traag, en het lijkt alsof je niet meer helder kunt denken. Het lijkt alsof je lichaam je zegt: “Ik ben op, ik heb geen energie meer.”

Duizelig futloos: het gevoel van leegte

Het gevolg van deze intense vermoeidheid is dat je je behoorlijk futloos kunt voelen. Het gevoel van duizelig en futloosheid, van niet meer weten waar je energie vandaan moet halen, komt vaak wanneer je lichaam niet meer kan herstellen van de constante belasting. Er is geen fysieke of mentale ruimte om jezelf op te laden. Alles voelt als een verplichting, zonder vreugde of motivatie. Je wilt rust, maar tegelijkertijd voelt het alsof er altijd iets is dat je nog moet doen, een taak die niet af is, werk of gezin dat om je aandacht roept, een gedachte die niet loslaat. Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel van futloosheid en frustratie en nog meer vermoeidheid en stress.

Wat daarbij komt, is dat de vermoeidheid zo diep kan zijn dat zelfs simpele taken je overweldigen. Het kost je alles om iets te doen, en het gevoel van mislukking kan soms ook nog bijdragen aan de misselijkheid die je ervaart. De stress heeft niet alleen je energie uitgeput, maar ook je motivatie en je vermogen om te genieten van wat je doet.

Hoofdpijn en duizeligheid

Veel mensen die veel last van duizeligheid hebben, hebben ook last van hoofdpijn. Hoofdpijn en duizeligheid door stress zijn vaak het resultaat van langdurige spierspanning, een verstoorde ademhaling, hyperventilatie en zelfs een gebrek aan voldoende slaap. Door de stress span je je nek- en schouderspieren steeds meer aan wat leidt tot een stekende of bonzende pijn, en dus ook duizeligheidsklachten.

Als je je duizelig voelt en tegelijkertijd hoofdpijn hebt, kan het voelen alsof je vastzit in een negatieve cirkel. De ene klacht leidt tot de andere, en bovendien versterkt het elkaar. Onderaan dit artikel nemen we je mee naar een aantal tips hiervoor.

Duizelig en misselijk

Wanneer je je duizelig en misselijk voelt, is het al alsof je wereld letterlijk om je heen draait, maar je tegelijkertijd een vervelend gevoel in je maag ervaart. Soms lijkt het alsof de grond onder je voeten wegzakt en je geen controle meer hebt over je eigen lichaam.

Misselijkheid is vaak een lichamelijke reactie op stress. Je lichaam heeft teveel prikkels te verwerken en de spijsvertering raakt daardoor in de war. Als je constant in de ‘overlevingsstand’ staat, zoals bij langdurige stress, dan wordt je spijsverteringssysteem in de war gebracht. Je hebt waarschijnlijk niet door hoe groot de impact van stress op je lichaam is totdat je fysieke symptomen zoals misselijkheid, duizeligheid of zelfs buikpijn begint te voelen. Het is als een noodsignaal van je lichaam, die zegt: “Er is iets niet in balans, en je hebt tijd nodig om te herstellen.”

Duizeligheid en misselijkheid kunnen daarmee de alledaagse activiteiten behoorlijk lastig maken. Je kunt je vaak niet goed concentreren door je klachten, je hebt moeite met het uitvoeren van de meest simpele taken, en je lichaam voelt zwaar en moe. Het is een combinatie die je niet kunt negeren, omdat het je energie en focus volledig opslokt. Vaak lijkt het alsof je nergens anders aan kunt denken dan aan hoe je je voelt, en dat maakt het moeilijker om door te gaan met je dag.

Plotseling duizelig en misselijk.

Misselijkheid en duizeligheid kunnen soms helemaal onverwachts opkomen. Je voelt je misschien helemaal goed, en dan ineens ben je plotseling duizelig en misselijk. Dit kan heel verontrustend zijn, vooral als het je op een moment overkomt waarop je het helemaal niet had verwacht, bijvoorbeeld op je werk, in een drukke winkel of tijdens een bezoek aan vrienden. Het kan voelen alsof je lichaam zonder waarschuwing in overdrive gaat, en je hebt geen grip op de situatie.

De plotselinge combinatie van duizeligheid en misselijkheid kan ervoor zorgen dat je het gevoel hebt dat je het niet meer aankunt. Het is een ervaring die niet altijd te plaatsen is en vaak moeilijk te verklaren. Je probeert jezelf staande te houden, maar de plotseling duizelig en misselijk zijn is geen pretje en kan je flink aan jezelf doen laten twijfelen! Als je jezelf eenmaal in deze toestand bevindt, lijkt het moeilijk om te weten wat je moet doen.

Buikpijn, misselijk, duizelig, moe en hoofdpijn

Het kan ook nog zijn dat je meerdere symptomen tegelijk ervaart, zoals buikpijn, misselijkheid, duizeligheid, moeheid en hoofdpijn. Het is niet alleen een oorzaak, maar het leidt vaak ook tot extra uitputting, stress en vermoeidheid.

De spijsvertering raakt verstoord, waardoor je maag zich vol en ongemakkelijk voelt. Tegelijkertijd kan de spanning in je nek en schouders zorgen voor hoofdpijn, wat de duizeligheid nog verergert. De duizeligheid door stress kan het gevoel geven dat je niet meer goed kunt focussen, terwijl de misselijkheid een direct gevolg kan zijn van een verstoorde spijsvertering.

Het lichaam wordt in een continue staat van waakzaamheid gehouden, wat betekent dat je constant energie verliest zonder het op te merken. De moeheid die gepaard gaat met deze symptomen is dan niet alleen fysiek, maar ook emotioneel.

Misselijk en duizelig en zweten

In sommige gevallen, wanneer de stress tot een hoogtepunt komt, gaan misselijkheid en duizeligheid samen met zweten. Bij veel mensen gaat duizeligheid samen met veel zweten en misselijkheid en ondanks alle moeite, is het lastig om hier controle over te krijgen. Wanneer je last hebt van misselijk zijn, duizeligheid en veel zweten voelt het alsof je geen controle meer hebt op je eigen lichaam.

Misselijk en duizelig en moe kan je niet alleen fysiek maar ook mentaal uitputten. De energie die het kost om de symptomen te verlichten of een oplossing hiervoor te vinden kunnen je nog veel verder uitputten.

Dit kan zeer beangstigend zijn, vooral als je niet goed begrijpt waar de symptomen vandaan komen of hoe je ze moet aanpakken. Dit heeft op zijn beurt weer een negatieve invloed op de spanning die je ervaart.

Plotseling duizelig en zweten

Het lastige van plotseling duizelig en zweten is dat het spontaan kan op komen zetten. Plotseling duizelig worden en gaan zweten kan natuurlijk enorm vervelend zijn en niemand zit hierop te wachten. Deze symptomen kunnen optreden wanneer je lichaam onbewust reageert op stress of spanning, waardoor je hartslag en bloeddruk stijgen. Vaak gaan deze plotselinge klachten gepaard met gedachten of gebeurtenissen die ons stress geven. Wanneer je hier dus last van hebt is het goed om je eigen gedachten te bestuderen.

In ieder geval is het belangrijk om rustig te blijven, te ontspannen en goed voor je lichaam te zorgen, maar ook op zoek te gaan naar wat de stress veroorzaakt.

Hoofdpijn, duizelig, moe en wazig zien

Een andere relatie met duizelig door stress zijn klachten als hoofdpijn, duizelig, moe en wazig zien. In deze alinea gaan we daar verder op in, want wanneer je tegelijkertijd hoofdpijn, duizeligheid, moeheid en wazig zien ervaart, kan dat een grote invloed op je leven hebben.

Wanneer je last hebt van deze klachten lijkt het alsof je niet volledig in controle bent over je eigen lichaam, en dat kan behoorlijk wat angst opleveren natuurlijk. Het is niet zomaar een beetje hoofdpijn of duizeligheid die je snel kunt negeren, maar een combinatie van symptomen die duidelijk aangeeft dat je lichaam om aandacht vraagt. Het gevoel van duizelig in je hoofd, gecombineerd met hoofdpijn en duizeligheid, kan je concentratie flink verstoren. Het lijkt dan alsof je niet goed kunt focussen en dat elke beweging of gedachte meer moeite kost dan normaal.

Veel mensen ervaren op een bepaald moment in hun leven duizeligheid en hoofdpijn samen, vaak als gevolg van stress, overbelasting of te weinig rust. Verderop in dit artikel helpen we je met deze klachten om te gaan.

Wat veroorzaakt hoofdpijn en duizeligheid?

Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor de combinatie van hoofdpijn en duizeligheid. Het kan bijvoorbeeld een teken zijn van stress of een overbelaste mind die te lang in de “overdrive” staat. Wanneer je onder hoge druk staat, kan je lichaam op verschillende manieren reageren, en duizeligheid en hoofdpijn zijn veelvoorkomende symptomen van stress. Deze symptomen kunnen zich geleidelijk ontwikkelen.

Daarnaast kunnen lichamelijke factoren zoals lage bloeddruk, een verstoord evenwichtsorgaan of een gebrek aan voedingsstoffen ook bijdragen aan het ontstaan van duizeligheid en hoofdpijn. In deze gevallen is het belangrijk om te kijken naar je dagelijkse gewoonten en te onderzoeken of er ruimte is voor verbetering in je voeding, beweging of rustpatroon.

Wat je ook veroorzaakt, deze klachten zijn een signaal van je lichaam dat het misschien even teveel van je vraagt. Als je merkt dat de druk in je hoofd en duizeligheid steeds vaker optreden, is het goed om jezelf de ruimte te geven om te onderzoeken wat er werkelijk aan de hand is. Het is geen teken van zwakte, maar eerder een uitnodiging om goed voor jezelf te zorgen. En dat begint vaak met het erkennen van de symptomen en het toestaan van rust.

Wat wil je lichaam je vertellen?

Al deze symptomen – moe, misselijk, duizelig, futloos, hoofdpijn – zijn meer dan alleen lichamelijke symptomen. Het laat zien wat er zich mentaal en emotioneel in je afspeelt. Het is een manier waarop je lichaam je probeert te vertellen dat je over je grenzen heen gaat. En hoewel het misschien moeilijk is om te accepteren, zijn deze klachten een signaal dat er wat moet gebeuren. Dat je voor je lichaam moet gaan zorgen. Ze kunnen een teken zijn dat je het nog niet goed hebt gehoord: je hebt tijd nodig om te herstellen, je hebt ruimte nodig om te ontspannen en je hebt begeleiding nodig om uit deze negatieve cirkel van overbelasting te komen.

De weg naar herstel begint met het erkennen van deze symptomen en begrijpen waarom ze er zijn. Je lichaam spreekt, en het is belangrijk om goed naar die signalen te luisteren.

Wat moet je doen als je duizelig bent?

Duizeligheid kan op de meest onverwachte momenten opkomen. De eerste reactie is vaak om te zoeken naar een lichamelijke oorzaak: ben ik te snel opgestaan, heb ik te weinig gegeten, of is er misschien iets fysieks aan de hand? Maar als duizeligheid langer aanhoudt, kan het vaak een aanwijzing zijn dat er meer aan de hand is.

Stress is in feite een overleefmodus van je lichaam. Dit betekent dat je niet altijd merkt hoe diep de emotionele belasting gaat, tot je lichaam plotseling reageert. Duizeligheid kan bijvoorbeeld een symptoom zijn van onbewuste, langdurige spanning. Als je bijvoorbeeld voelt dat je niet goed genoeg bent, of als je jezelf voortdurend onder druk zet om te kunnen presteren, kan dit je lichaam in een constante staat van ‘vecht of vlucht’ houden. In deze staat is je lichaam voortdurend alert, wat letterlijk het evenwicht van je zenuwstelsel verstoort, en duizeligheid is dan een direct gevolg.

Het kan ook zijn dat het niet direct te maken heeft met de situatie van dat moment, maar met de voortdurende impact van stress op je lichaam. Hoe vaker je in deze stressvolle toestand verkeert, hoe meer je lichaam zich in een soort ‘overlevingsmodus’ bevindt, waardoor het moeilijker wordt om in een staat van rust te komen. Het voelt alsof je altijd op scherp staat, zelfs als er geen directe dreiging is. Deze voortdurende spanning kan zelfs leiden tot fysieke reacties zoals duizeligheid, omdat je lichaam zich niet meer in balans kan brengen.

Duizeligheid Eerste Hulp Plan (DEHP)

Wanneer duizeligheid plotseling opkomt, is snel handelen belangrijk om ervoor te zorgen dat je bijvoorbeeld niet flauwvalt. Dit stappenplan helpt je ongetwijfeld:

Stap 1: Blijf kalm en ga zitten
Zo voorkom je dat je valt en jezelf pijn doet. Probeer je ademhaling te vertragen door langer uit te ademen dan in te ademen.

Stap 2: Focus op een vast punt
Kijk naar een stilstaand object (zoals een boom, of een deurknop) om het gevoel van evenwicht terug te vinden.

Stap 3: Adem langzaam in en uit
Gebruik de buikademhalingstechniek om jezelf te kalmeren.

Stap 4: Drink een glas water
Uitdroging kan duizeligheid versterken. Zorg dat je gehydrateerd blijft.

Stap 5: Vermijd fel licht en beeldschermen
Fel licht en schermen kunnen de prikkels verergeren. Zoek rust in een kalme ruimte.

Stap 6: Meld het bij een KNO arts als het aanhoudt
Als de duizeligheid niet binnen enkele minuten vermindert, terugkomt of gepaard gaat met oorsuizen, dubbelzien of uitval, neem dan contact op met een KNO arts

De dieperliggende oorzaken van duizelig door stress

Als duizeligheid door stress een terugkerend probleem wordt, kan het wijzen op een dieperliggende emotionele oorzaak. Misschien worstel je met onzekerheid over je eigen waarde, ben je bang om anderen teleur te stellen, heb je moeite met het omgaan met prikkels of voel je je gestrest over de verwachtingen die anderen van je hebben.

Het lijkt misschien niet direct gerelateerd aan duizeligheid, maar de constante druk en het gevoel dat je niet genoeg bent, kunnen je autonome zenuwstelsel belasten, waardoor je lichaam reageert met fysieke symptomen. Het lichaam reageert op de stress door te proberen zich aan te passen aan de mentale belasting die je ervaart. Dit kan leiden tot duizeligheid, hoofdpijn, of het gevoel dat je hoofd niet helder is.

Denk aan momenten waarop je je onzeker voelt of niet goed genoeg. Dit zijn de momenten waarop de duizeligheid door stress ontstaat. Als je bijvoorbeeld bang bent om een fout te maken, of het gevoel hebt dat je voortdurend in de gaten wordt gehouden, dan zet je je lichaam onbewust in een voortdurende staat van spanning. Je hersenen blijven constant alert, en dit kan zelfs je evenwichtsorgaan verstoren, wat duizeligheid veroorzaakt.

Wanneer duizeligheid door stress dus lang aanhoudt en tips niet werken, is het goed om na te gaan wat de diepere oorzaken zijn.

Concreet aan de slag met duizelig door stress:

Bij duizeligheid door stress is het belangrijk om aandacht te schenken aan wat je lichaam je probeert te vertellen. Hoewel het belangrijk is om je fysieke symptomen te verlichten, zou het nog waardevoller zijn om te kijken naar de emotionele en mentale belasting die je ondergaat. Wat zijn de onderliggende zorgen die je stress aansteken? Voel je je vaak onzeker over je prestaties? Heb je het gevoel dat je altijd moet voldoen aan andermans verwachtingen, of voel je je niet helemaal op je gemak bij wie je bent?

Naast het nemen van rust en het kalmeren van je lichaam, is het belangrijk om de tijd te nemen voor reflectie. Dit helpt om een dieper inzicht te krijgen in waarom je lichaam reageert zoals het doet. Wanneer je deze gevoelens van onzekerheid of stress erkent, kun je beginnen met het verminderen van de druk die je op jezelf legt. Dit kan je zenuwstelsel helpen om te ontspannen, wat op zijn beurt de duizeligheid kan verminderen.

7 bewezen technieken om duizeligheid door stress te verminderen

Wat kun je concreet doen wanneer je last hebt van duizeligheid door stress? Hierboven beschrijven we het belang van de diepere factoren, maar ongewtwijfeld wil je ook praktische tips om direct aan de slag te gaan. Daarvoor zijn er effectieve technieken die helpen het zenuwstelsel tot rust te brengen en je evenwicht te herstellen. Deze methoden zijn wetenschappelijk onderbouwd en bovendien eenvoudig toe te passen.

1. Diepe buikademhaling

Stap-voor-stap:

• Ga rustig zitten of liggen.
• Leg één hand op je buik, de andere op je borst.
• Adem langzaam in door je neus, zodat je buik uitzet.
• Adem uit via je mond, langer dan je inademing duurde (bijv. 4 tellen in, 6 tellen uit).
• Herhaal dit 3-5 minuten.

Waarom het werkt: Buikademhaling activeert het parasympathisch zenuwstelsel (feitelijk de rem van je lichaam) en verlaagt de aanmaak van stresshormonen zoals cortisol.

2. Grondingsoefening (‘grounding’)

• Voel bewust je voeten op de vloer.
• Noem 5 dingen die je ziet, 4 dingen die je voelt, 3 dingen die je hoort, 2 dingen die je ruikt, 1 ding dat je proeft.
• Focus op het hier en nu.

Waarom het werkt: Gronding helpt je uit je hoofd te komen en vermindert overprikkeling van het zenuwstelsel.

3. Progressieve spierontspanning

• Span elke spiergroep (bijv. handen, schouders, benen) 5 seconden stevig aan.
• Ontspan daarna bewust en voel het verschil.
• Werk van top tot teen of andersom.

Waarom het werkt: Spanning wordt losgelaten uit het lichaam, wat het gevoel van duizeligheid vermindert en daarmee je stress ook.

4. Rekoefeningen voor je hoofd en nek.

• Draai je hoofd langzaam van links naar rechts.
• Beweeg het hoofd op en neer (alsof je ‘ja’ knikt).
• Doe dit 1-2 minuten per oefening, dagelijks.

Waarom het werkt: Deze oefeningen helpen je evenwichtsorgaan te trainen en te kalmeren bij milde overbelasting.

5. Mindfulness of meditatie

• Gebruik een geleide meditatie-app (zoals Headspace of Calm).
• Richt je aandacht op je ademhaling of een lichaamsscan.

Waarom het werkt: Verlaagt stressniveau in de hersenen en verbetert de lichaam en geestverbinding, wat duizeligheid kan verminderen.

6. Regelmatige lichaamsbeweging

• Wandelen in de natuur (30 minuten per dag).
• Ga sjoggen.

Waarom het werkt: Verbetert de bloeddoorstroming en stimuleert het evenwichtssysteem.

7. Slaaphygiëne verbeteren

• Ga elke dag op dezelfde tijd naar bed.
• Vermijd beeldschermen en cafeïne in de avond.
• Zorg voor een koele, donkere slaapkamer.

Waarom het werkt: Goed slapen helpt bij het verminderen van stressreacties en duizeligheidsklachten.

8. De 4-7-8 ademhaling (bij stress & duizeligheid)

Ook deze simpele techniek helpt je zenuwstelsel tot rust te brengen – ideaal bij stress of duizeligheid.

Zo doe je het:

1. Adem 4 seconden in door je neus.
2. Houd je adem 7 seconden vast.
3. Adem 8 seconden langzaam uit door je mond.
4. Herhaal dit 4 keer.

Na een paar minuten voel je vaak al meer rust in je hoofd en lijf. Gebruik het bijvoorbeeld tijdens een plotseling duizelig moment of voor het slapengaan.

Voeding en supplementen tegen duizeligheid door stress

Wat je eet, beïnvloedt je stressniveau én je evenwichtssysteem. Bij stressgerelateerde duizeligheid kunnen de volgende voedingskeuzes helpen:

Voeding die ondersteunt:

• Groene bladgroenten (zoals spinazie): rijk aan magnesium, helpt spieren en zenuwen ontspannen.
• Bananen en avocado: bevatten kalium, wat een stabiele bloeddruk en vochtbalans bevordert.
• Vette vis (zalm, makreel): omega-3 vetzuren ondersteunen de hersenfunctie en verminderen ontstekingsreacties.
• Complexe koolhydraten (havermout, quinoa): stabiliseren bloedsuikerspiegel, wat duizeligheid door pieken en dalen voorkomt.

Te vermijden bij duizeligheid:

• Cafeïne (koffie, energiedranken): kan het zenuwstelsel extra prikkelen.
• Suiker en snelle koolhydraten: veroorzaken bloedsuikerschommelingen.
• Alcohol: beïnvloedt het evenwichtsorgaan direct.

Supplementen:

Misschien ben je op zoek naar natuurlijke remedies tegen duizeligheid. Onderstaande natuurlijke hulpmiddelen kunnen je helpen:

• Magnesium: bij tekort helpt dit tegen spierspanning en stress.
• Vitamine B-complex: ondersteunt het zenuwstelsel.
• Ginkgo biloba: mogelijk ondersteunend bij evenwichtsklachten.

Hulp bij duizeligheid door stress:

Voel je je uitgeput, overweldigd en verliest je het plezier in wat je doet? Het hoeft niet zo te blijven. Bij Meulenberg Training & Coaching geloven we dat iedereen de energie, voldoening en vreugde in het leven verdient. Als stress, onzekerheid of vermoeidheid je tegenhoudt, kunnen wij je helpen om de balans te herstellen. Samen werken we aan het ontdekken van wat je energie geeft, zodat je niet alleen lichamelijk herstelt, maar ook weer kunt genieten van wat echt belangrijk voor je is.

Wil je meer energie, meer voldoening en meer plezier in je werk en leven? Neem contact op met MTC en ontdek hoe wij jou kunnen helpen om weer vol zelfvertrouwen en met plezier in het leven te staan. Het is tijd om de rust en energie terug te brengen die je verdient!

Veelgestelde vragen

Referenties

1. Wikipedia.org – Vecht-of-vluchtreactie – Gevonden op 10/02/2025
   Link naar de pagina op Wikipedia.org
2. Duizeligheidscentrum.nl – Evenwichtsorgaan – gevonden op 01/06/2024
   Link naar de pagina op Duizeligheidscentrum.nl